شىعىس قازاقستان. ەگج ەرەكشەلىكتەرى، تابيعات جاعدايى مەن رەسۋرستارى جانە حالقى
كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، گەوگرافيا 8 سىنىپ
تاقىرىپتار:
36 - ساباق. №8 ساراماڭدىق جۇمىس
37 - ساباق. شىعىس قازاقستان. ەگج ەرەكشەلىكتەرى، تابيعات جاعدايى مەن رەسۋرستارى جانە حالقى. شىعىس قازاقستاننىڭ شارۋاشىلىق گەوگرافياسى
38 - ساباق. باتىس قازاقستان. ەگج ەرەكشەلىكتەرى، تابيعات جاعدايى مەن رەسۋرستارى جانە حالقى.
39 - ساباق. باتىس قازاقستاننىڭ شارۋاشىلىق گەوگرافياسى.
40 - ساباق. سولتۇستىك قازاقستان. ەگج ەرەكشەلىكتەرى، تابيعات جاعدايى مەن رەسۋرستارى جانە حالقى. شارۋاشىلىق گەوگرافياسى
تاقىرىبى: شىعىس قازاقستان. ەگج ەرەكشەلىكتەرى، تابيعات جاعدايى مەن رەسۋرستارى جانە حالقى. شىعىس قازاقستاننىڭ شارۋاشىلىق گەوگرافياسى
بىلىمدىلىك ماقساتى – شىعىس قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق - گەوگرافيالىق جاعدايىنا توقتالۋ، اكىمشىلىك - اۋماقتىق ۇيىمداستىرۋى تۋرالى ءبىلىم بەرۋ مەن اۋداننىڭ تابيعات جاعدايىنا، رەسۋرستارىنا، حالقىنا جانە ەڭبەك رەسۋرستارىنا شارۋاشىلىقتىق باعا بەرۋ. حالىقتىڭ ۋرباندالۋ دەڭگەيىن انىقتاۋ. شىعىس قازاقستاننىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى مەن ونەركاسىپ سالالارىن، حالىققا قىزمەت ەتەتىن جانە ونەركاسىپتىڭ كومەكشى سالالارىن انىقتاۋ، اۋداننىڭ قالالارىنا سيپاتتاما بەرۋ. ىشكى جانە سىرتقى ەكونوميكالىق بايلانىستار، ەكولوگيالىق پروبلەمالار جانە ولاردى شەشۋ جولدارىنا توقتالۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى – وقۋشىلاردىڭ گەوگرافيالىق وي - ءورىسىن دامىتۋ. جالپى وقۋ ىسكەرلىكتەرىن ۇيرەنۋ، جالپى تابيعات تۋرالى وقۋشىلاردىڭ كوزقاراستارىن دامىتۋ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، تانىمدىق قىزىعۋشىلىعىن دامىتۋ، گەوگرافيالىق ويلاۋىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىك ماقساتى – وقۋشىلاردى ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ، ءوز ويلارىن جەتكىزە بىلۋىنە، قارىم - قاتىناس جاساۋدى ۇيرەتۋ. بالالاردى ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ، ادامگەرشىلىك قاسيەتى مەن گەوگرافيالىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ.
وقۋ قۇرالدارى: وقۋلىق، 9 سىنىپ اتلاس، قازاقستاننىڭ اكىمشىلىك - ايماقتىق كارتاسى، قازاقستاننىڭ فيزيكالىق كارتاسى، كەسكىن كارتالار
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق
وقىتۋ ادىستەرى: رەپرودۋكتيۆتى، پروبلەمالىق ءادىس
ساباقتىڭ جوسپارى: ءى كەزەڭ – ۇيىمداستىرۋ (2 مين)
ءىى كەزەڭ – ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ (15 مين)
ءىىى كەزەڭ – جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ (25 مين)
ءىV كەزەڭ – ءبىلىم مەن يكەمدىلىكتەرىن بەكىتۋ (40 مين)
V كەزەڭ – ءۇي تاپسىرمانى بەرۋ (3 مين)
Vءى كەزەڭ – باعالاۋ كەزەڭى (3 مين)
Vءىى كەزەڭ – قورىتىندى (2 مين)
ساباق بارىسى:
ءى ءمۇعالىم وقۋشىلارمەن امانداسىپ، بالالاردىڭ كىم - جوعىن سۇرايدى. سوسىن وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرەدى.
ءىى ەڭ الدىمەن ءمۇعالىم بالالاردىڭ تەستتەر تاپسىرماسىن تەكسەرەدى. سوسىن وقۋشىلاردىڭ قاراعاندى، تەمىرتاۋ، بالقاش، جەزقازعان قالالارى تۋرالى دايىنداعان باياندامالاردى تىڭدايدى.
ءىىى شىعىس قازاقستان جەر كولەمى 277 مىڭ شارشى شىقىرىم. بۇل وتە ادەمى تاۋلى اۋدان. ەلىمىزدە ءتۋريزمدى دامىتۋعا ۇلكەن ءرول اتقارادى. شىعىس قازاقستان ەكونوميكالىق اۋدانىنا – شىعىس قازاقستان وبلىسى كىرەدى. تابيعات جاعدايىنىڭ قولايلىعىن باعالاي وتىرىپ، ونى ورتالىق قازاقستانمەن سالىستىرادى.
شىعىس قازاقستاننىڭ ەكونوميكاسىن كەندى التايدىڭ پوليمەتالى، قالايى - ۆولفرام، ۆاناديي، التىن، كومىر، سيرەك كەزدەسەتىن مەتالدارى قۇرايدى.
رەسپۋبليكا شارۋاشىلىعىندا شىعىس قازاقستاننىڭ الاتىن ورنىن انىقتاي وتىرىپ، بۇگىندە اۋىل شارۋاشىلىعى مەن ونەركاسىبى دامىعان بىردەن - ءبىر اۋدان ەكەندىگىنە مىسالدار كەلتىرەدى. مۇنداعى كەيبىر كەن ورىندارى 18ع وزىندە دامي باستاعان. ءتۇستى مەتاللۋرگيانىڭ جەڭىل جانە تاماق ونەركاسىبىنە قاجەتتى تەتىك جاساۋدا الاتىن ورنى زور. ءتۇستى مەتاللۋرگيا مۇندا تولىق سيكلمەن جۇمىس ىستەيدى. بۇل ەكونوميكالىق اۋداندا مينەرالدى رەسۋرستاردىڭ مول قورى شوعىرلانعان. شىعىس قازاقستاندا وتىن رەسۋرستارى از بولعانىمەن، سۋ قورى وسكەمەن، بۇقتىرما جانە ءشۇلبى سەس - ءى (قۋاتتىلىعى 1350 مىڭ كۆت) جانە ەرتىس تارماقتارىندا ورنالاسقان سەس - ڭ توراپتارى جۇمىس ىستەيدى. ەڭ ءىرىسى – بۇقتىرما سۋ قويماسى، كولەمى 550 شارشى شاقىرىم، تەرەڭدىگى 11 م. التايدا جەر استى سۋلارى كوپ. ءتۇستى مەتاللۋرگيا (قورعاسىن، مىرىش، تيتان، ماگنيي، سيرەك مەتالدار) ونەركاسىپتىڭ نەگىزگى ورتاسى. ولار نەگىزىنەن وسكەمەن، لەنينوگور جانە زىريان سياقتى ءىرى قالالاردا شوعىرلانعان. مۇندا ماشينا جاساۋ ونەركاسىبى دامىعان، ولار تاۋ قوپارعىش قۇرالدار، كوندەنساتورلار جانە ەلەكتر ستانسيالارىنا ارنالعان قۇرالدار جاسايدى. ەلەكتر ەنەرگياسىن تاۋدان باستالاتىن اعىسى قاتتى وزەندەردەن الادى. حيميا ونەركاسىبىنەن كۇكىرت قىشقىلىن وندىرسە، اۋداندا اعاش وڭدەۋ (زىريان، شەمونيحا) ءىسى دە قولعا الىنعان.
بۇرىنعى سەمەي وبلىسى التىن ءوندىرۋدىڭ ەڭ كونە جانە ءىرى اۋدانى بولعانىنا كوڭىل اۋدارادى.
شىعىس قازاقستان ەكونوميكالىق اۋدانى رەسپۋبليكا اۋماعىنىڭ 10، 4% الىپ جاتىر، ونەركاسىپ ءونىمىنىڭ 10%، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ 13% وندىرەدى. حالىق تۇتىناتىن تاۋارلارمەن اۋدان كولەمىن قامتاماسىز ەتەدى.
كەندى التاي ونەركاسىپ ورتالىعىنان باسقا، سەمەي ونەركاسىپ تورابى – جەڭىل جانە تاماق ونەركاسىبى، تون جانە تەرى ونىمدەرى، اياق كيىم فابريكالارى قالىپتاستى.
ودان كەيىن ءمۇعالىم بالالارعا اۋىل شارۋاشىلىعى دەگەن تاقىرىپشانى وقىپ شىعىپ، تالقىلاڭدار دەگەن تاپسىرمانى بەرەدى.
قالالاردىڭ ەڭ ىرىلەرى – سەمەي، وسكەمەن، ريددەر.
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
تاقىرىپتار:
36 - ساباق. №8 ساراماڭدىق جۇمىس
37 - ساباق. شىعىس قازاقستان. ەگج ەرەكشەلىكتەرى، تابيعات جاعدايى مەن رەسۋرستارى جانە حالقى. شىعىس قازاقستاننىڭ شارۋاشىلىق گەوگرافياسى
38 - ساباق. باتىس قازاقستان. ەگج ەرەكشەلىكتەرى، تابيعات جاعدايى مەن رەسۋرستارى جانە حالقى.
39 - ساباق. باتىس قازاقستاننىڭ شارۋاشىلىق گەوگرافياسى.
40 - ساباق. سولتۇستىك قازاقستان. ەگج ەرەكشەلىكتەرى، تابيعات جاعدايى مەن رەسۋرستارى جانە حالقى. شارۋاشىلىق گەوگرافياسى
تاقىرىبى: شىعىس قازاقستان. ەگج ەرەكشەلىكتەرى، تابيعات جاعدايى مەن رەسۋرستارى جانە حالقى. شىعىس قازاقستاننىڭ شارۋاشىلىق گەوگرافياسى
بىلىمدىلىك ماقساتى – شىعىس قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق - گەوگرافيالىق جاعدايىنا توقتالۋ، اكىمشىلىك - اۋماقتىق ۇيىمداستىرۋى تۋرالى ءبىلىم بەرۋ مەن اۋداننىڭ تابيعات جاعدايىنا، رەسۋرستارىنا، حالقىنا جانە ەڭبەك رەسۋرستارىنا شارۋاشىلىقتىق باعا بەرۋ. حالىقتىڭ ۋرباندالۋ دەڭگەيىن انىقتاۋ. شىعىس قازاقستاننىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى مەن ونەركاسىپ سالالارىن، حالىققا قىزمەت ەتەتىن جانە ونەركاسىپتىڭ كومەكشى سالالارىن انىقتاۋ، اۋداننىڭ قالالارىنا سيپاتتاما بەرۋ. ىشكى جانە سىرتقى ەكونوميكالىق بايلانىستار، ەكولوگيالىق پروبلەمالار جانە ولاردى شەشۋ جولدارىنا توقتالۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى – وقۋشىلاردىڭ گەوگرافيالىق وي - ءورىسىن دامىتۋ. جالپى وقۋ ىسكەرلىكتەرىن ۇيرەنۋ، جالپى تابيعات تۋرالى وقۋشىلاردىڭ كوزقاراستارىن دامىتۋ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، تانىمدىق قىزىعۋشىلىعىن دامىتۋ، گەوگرافيالىق ويلاۋىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىك ماقساتى – وقۋشىلاردى ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ، ءوز ويلارىن جەتكىزە بىلۋىنە، قارىم - قاتىناس جاساۋدى ۇيرەتۋ. بالالاردى ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ، ادامگەرشىلىك قاسيەتى مەن گەوگرافيالىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ.
وقۋ قۇرالدارى: وقۋلىق، 9 سىنىپ اتلاس، قازاقستاننىڭ اكىمشىلىك - ايماقتىق كارتاسى، قازاقستاننىڭ فيزيكالىق كارتاسى، كەسكىن كارتالار
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق
وقىتۋ ادىستەرى: رەپرودۋكتيۆتى، پروبلەمالىق ءادىس
ساباقتىڭ جوسپارى: ءى كەزەڭ – ۇيىمداستىرۋ (2 مين)
ءىى كەزەڭ – ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ (15 مين)
ءىىى كەزەڭ – جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ (25 مين)
ءىV كەزەڭ – ءبىلىم مەن يكەمدىلىكتەرىن بەكىتۋ (40 مين)
V كەزەڭ – ءۇي تاپسىرمانى بەرۋ (3 مين)
Vءى كەزەڭ – باعالاۋ كەزەڭى (3 مين)
Vءىى كەزەڭ – قورىتىندى (2 مين)
ساباق بارىسى:
ءى ءمۇعالىم وقۋشىلارمەن امانداسىپ، بالالاردىڭ كىم - جوعىن سۇرايدى. سوسىن وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرەدى.
ءىى ەڭ الدىمەن ءمۇعالىم بالالاردىڭ تەستتەر تاپسىرماسىن تەكسەرەدى. سوسىن وقۋشىلاردىڭ قاراعاندى، تەمىرتاۋ، بالقاش، جەزقازعان قالالارى تۋرالى دايىنداعان باياندامالاردى تىڭدايدى.
ءىىى شىعىس قازاقستان جەر كولەمى 277 مىڭ شارشى شىقىرىم. بۇل وتە ادەمى تاۋلى اۋدان. ەلىمىزدە ءتۋريزمدى دامىتۋعا ۇلكەن ءرول اتقارادى. شىعىس قازاقستان ەكونوميكالىق اۋدانىنا – شىعىس قازاقستان وبلىسى كىرەدى. تابيعات جاعدايىنىڭ قولايلىعىن باعالاي وتىرىپ، ونى ورتالىق قازاقستانمەن سالىستىرادى.
شىعىس قازاقستاننىڭ ەكونوميكاسىن كەندى التايدىڭ پوليمەتالى، قالايى - ۆولفرام، ۆاناديي، التىن، كومىر، سيرەك كەزدەسەتىن مەتالدارى قۇرايدى.
رەسپۋبليكا شارۋاشىلىعىندا شىعىس قازاقستاننىڭ الاتىن ورنىن انىقتاي وتىرىپ، بۇگىندە اۋىل شارۋاشىلىعى مەن ونەركاسىبى دامىعان بىردەن - ءبىر اۋدان ەكەندىگىنە مىسالدار كەلتىرەدى. مۇنداعى كەيبىر كەن ورىندارى 18ع وزىندە دامي باستاعان. ءتۇستى مەتاللۋرگيانىڭ جەڭىل جانە تاماق ونەركاسىبىنە قاجەتتى تەتىك جاساۋدا الاتىن ورنى زور. ءتۇستى مەتاللۋرگيا مۇندا تولىق سيكلمەن جۇمىس ىستەيدى. بۇل ەكونوميكالىق اۋداندا مينەرالدى رەسۋرستاردىڭ مول قورى شوعىرلانعان. شىعىس قازاقستاندا وتىن رەسۋرستارى از بولعانىمەن، سۋ قورى وسكەمەن، بۇقتىرما جانە ءشۇلبى سەس - ءى (قۋاتتىلىعى 1350 مىڭ كۆت) جانە ەرتىس تارماقتارىندا ورنالاسقان سەس - ڭ توراپتارى جۇمىس ىستەيدى. ەڭ ءىرىسى – بۇقتىرما سۋ قويماسى، كولەمى 550 شارشى شاقىرىم، تەرەڭدىگى 11 م. التايدا جەر استى سۋلارى كوپ. ءتۇستى مەتاللۋرگيا (قورعاسىن، مىرىش، تيتان، ماگنيي، سيرەك مەتالدار) ونەركاسىپتىڭ نەگىزگى ورتاسى. ولار نەگىزىنەن وسكەمەن، لەنينوگور جانە زىريان سياقتى ءىرى قالالاردا شوعىرلانعان. مۇندا ماشينا جاساۋ ونەركاسىبى دامىعان، ولار تاۋ قوپارعىش قۇرالدار، كوندەنساتورلار جانە ەلەكتر ستانسيالارىنا ارنالعان قۇرالدار جاسايدى. ەلەكتر ەنەرگياسىن تاۋدان باستالاتىن اعىسى قاتتى وزەندەردەن الادى. حيميا ونەركاسىبىنەن كۇكىرت قىشقىلىن وندىرسە، اۋداندا اعاش وڭدەۋ (زىريان، شەمونيحا) ءىسى دە قولعا الىنعان.
بۇرىنعى سەمەي وبلىسى التىن ءوندىرۋدىڭ ەڭ كونە جانە ءىرى اۋدانى بولعانىنا كوڭىل اۋدارادى.
شىعىس قازاقستان ەكونوميكالىق اۋدانى رەسپۋبليكا اۋماعىنىڭ 10، 4% الىپ جاتىر، ونەركاسىپ ءونىمىنىڭ 10%، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ 13% وندىرەدى. حالىق تۇتىناتىن تاۋارلارمەن اۋدان كولەمىن قامتاماسىز ەتەدى.
كەندى التاي ونەركاسىپ ورتالىعىنان باسقا، سەمەي ونەركاسىپ تورابى – جەڭىل جانە تاماق ونەركاسىبى، تون جانە تەرى ونىمدەرى، اياق كيىم فابريكالارى قالىپتاستى.
ودان كەيىن ءمۇعالىم بالالارعا اۋىل شارۋاشىلىعى دەگەن تاقىرىپشانى وقىپ شىعىپ، تالقىلاڭدار دەگەن تاپسىرمانى بەرەدى.
قالالاردىڭ ەڭ ىرىلەرى – سەمەي، وسكەمەن، ريددەر.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
You Might Also Like
-
كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، گەوگرافيا 8 سىنىپ
-
قازاق ءتىلى ءپانى بويىنشا جىلدىق كۇنتىزبەلىك جوسپار، 8 سىنىپ
