شورتانبايدىڭ «جيىرما بەس» ءانى
قازاق ءانى مەنى قاي جەرگە، قاي قيىرعا اپارمادى. ءالى دە... ءالى دە جول ۇستىندەمىن. تاعى دا ءبىر ۇزىك سىردى ايتقالى وتىرمىن. شىڭجاڭ قازاقتارىنىڭ اتاقتى ءانشىسى حاميت ىسقاق ۇلى كوپ تولعاندىرا بەرەتىن-دى. ول الماتىعا بىر-ەكى رەت كەلدى. سول كۇندەردە كوپ شىرقاعان ءاننىڭ ءبىرى — بەيمالىم «جيىرما بەس» ەدى.
ال ءبىر كۇنى الماتىدا ءبىر وتىرىس ۇستىندە وسى «جيىرما بەستىڭ» سەزىن ايتىپ وتىرعانىمدا، جازۋشى انەس سارايەۆ تەبىرەنە سويلەپ: «مەن ءدال وسى نۇسقانى اقمولا جاعىندا قايىن جۇرتىما بارعان ءبىر ساپارىمدا سونداعى ءبىر كونە كوزدەردىڭ «وۋ، بۇل شورتانبايدىڭ ءانى عوي» دەگەن ءسوزىن ەستىدىم» دەدى. بۇل — ويلاندىراتىن ءسوز. قاتىگەز مەزگىلدەن قانشا قياستىق كورسە دە، شورتانباي تۇگىل ولاردىڭ ار جاعىنداعى ىرىلەر بۇقار جىراۋ، اقتامبەردىلەردىڭ تولعاۋلارى ۇمىتىلدى ما، ۇمىتىلمادى عوي. شورتانبايدىڭ ءسوزى دە — دۋالى ءسوز. ول دا ەل جۇرەگىندە. اسىلى، ەل تەگىن سويلەمەيدى. وسى «جيىرما بەستىڭ» ءار شۋماعى ءۇزىلىپ تۇسكەن گاۋھارداي كادىمگى قارا ولەڭ بوپ، ءار كەز وقىس ايتىلىپ تا ءجۇردى عوي. ال، ەندى قاراكوز شىڭجاڭنىڭ اسقاق ءانشىسى حاميت ونى تۇتاس ءبىر تولعاۋ ەتىپ تاڭعالدىرادى. ونى وسى قالپىندا شورتانبايدىڭ «جيىرما بەسى» دەسە، ءوز اسىلىن وزىنە قيمايتىن جۇرت «جوق» دەپ باس شايقار ما ەكەن، قايتەر ەكەن، نەعىلسا دا بۇل — شورتانبايدىڭ ۇھىلەگەن زور رۋحىنىڭ شارشاۋ، ءام قۇشتار لەبىن سەزدىرەتىن ءبىر تىلسىم دۇنيە. ءبىر عاجابى، حاميت شورتانبايدىڭ ءبۇل ءانىن قازاقستاننان الىپ قايتىپ ەدىم دەدى. حاميتپەن ۇرىمشىدە جۇزدەسۋىم 1993 جىلدىڭ اقپان ايى ەدى.
سىرت قاراعاندا، وسى ەگىز شۋماقتاردى شۇبىرتا بەرۋگە بولاتىن سياقتى. تولعاۋدىڭ تابيعاتى سولاي عوي. ال، حاميت ءانشى بار سالماقتى، تەرەڭ ويدى سەگىز شۋماققا تولىمدى ەتىپ، ونى بۇكىل ءامىرىنىڭ وزەگىنە اينالدىرىپ، «ولگەن سوڭ جىلاعاننىڭ كەرەگى نە» دەپ، ءوزىنىڭ دە، وزگەنىڭ دە باركىن ايتىپ بىتىرەدى ءاندى.
وسى سەگىز شۋماقتىڭ ءار شۋماعى ءداستۇرلى قارا ولەڭ بوپ، وزىنشە دەربەس ءومىر سۇرە بەرەدى. ويتكەنى، ءبىر شۋماق ءبىر - ءبىر وي. ءبىر عاجابى، بۇل سەگىز شۋماق ءبىر كوكىرەكتەن ءبىر-اق اقتارىلعان وي تولقىندارى سەكىلدى تۇتاس ءبىر دۇنيە. ول كونە فولكلورلىق نۇسقادان گورى ويشىل اقىن، پە سال - سەرىنىڭ تولعانىسىنا ۇقسايدى. جۇيەلى وي تىزبەگى پاراسات تۇجىرىمىنا تىرەلىپ توقتايدى. ايتام دەگەنىن ايتىپ تىنادى. بور - ءبارىن جيىرما بەستەي ءتاتتى، ارماندى داۋرەننىڭ مەزگىلىمەن ولشەپ، وي تارازىسىنا سالادى.
ءان قايىرماسىنىڭ ولشەمى، قۇرىلىسى ارقاعا عانا ايان «جيىرما بەستىڭ» توسىن نۇسقاسىن تانىتقانداي بولادى.
You Might Also Like
-
ارقاداعى اتىشۋلى مەكەندەردىڭ ءبىرى اقسۋ-ايۋلى جەزقازعان وبلىسىنا قاراستى شەت اۋدانىنىڭ ورتالىعى. بۇل ءوڭىردى نۇرا وزەنى جانامالاي اعادى. قاراعاندىدان بالقاشقا تارتىلعان داڭعىل اسفالت جول كوكتەي وتەدى.
