InfoHub Logo

ح. دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى اتىراۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
جۋرناليستيكا ماماندىعىنىڭ III كۋرس ستۋدەنتى بەگىسوۆا ايدانا
جەتەكشىسى: جۇمابايەۆا انارحان

شوۋ بيزنەس جارق-جۇرق ەتكەن انشىلەر، بيشىلەر، ارتىستەر. كونسەرتكە كەلسەڭ تەك شوۋ عانا ەمەس، شوۋدىڭ كوكەسىن كورسەتەدى. يا بۇرىندارى مىناداي بولماعان.

20 عاسىردا قازاقستاندا وتاندىق انشىلەر ساحنادا سالماقتى، ساليقالى، ءانىن ايتىپ، حالىقتىڭ قوشەمەتىنە بولەنىپ ءۇنسىز عانا بيىك بەلەسكەدەن شىعىپ، كەلەسى ورىنداۋشى شاقىرىلعان كەزدە ۇستانىمدى جۇرىس-تۇرىسىمەن كوپكە ۇلگى بولىپ ارتىق قيمىل قوزعالىسسىز، داۋسىمەن عانا حالىقتىڭ كوز-ايىمىنا اينالىپ نازارىنا ىلىگەتىن.

ال كازىرشە ءبارى وزگەرگەن. ونەر الەمىن جاستار قۇمىرسقاداي قاپتاعان. اباي اتامىز ايتقانداي "ونەرگە اركىمنىڭ اق بار تالاسى"، اركىمنىڭ تالاسى بار دا شىعار. ءبىراق داۋىس ىرعاعى حالىققا ءوتىمدى، تالانت-دارىنى ونە بويىندا بويلاعان جان كەلسەعوي...

جوووق. اۋزى باردىڭ ءبارى ءانشى. قازاقتا بار ماقال. مىناداي دا ماقال بار: اۋزى قيسىق بولسادا بايدىڭ بالاسى سويلەسىن دەگەن. بۇل ماقالدا اتالعان كىسىلەر دە، شوۋ بيزنەستەن الىس ەمەس.

ەل باستاۋ قيىن ەمەس،
قوناتىن جەردە كول بار.
قول باستاۋ قيىن ەمەس،
شاباتىن جەردە ەل بار.
شارشى توپتا ءسوز باستاۋ قيىن.
— دەپ بۇقار جىراۋ بابامىز باعزىدا ايتىپ كەتكەن.

1. ەڭ اۋەلى فونوگرامماعا توقتالساق. ساحنا سىرتىندا ءان قوستىرىپ اۋزى جىبىرلاپ شىعاتىن انشىلەر ونەر دە كوپ. ءتىپتى ءوزى جاندى داۋىستا ءان سالىپ تۇرما دەپ تاڭ قالاسىڭ...

2. بي، قيمىل-قوزعالىس ءقازىر ءانشىسى دە، ءبيشىسى دە ءبىرما دەرسىڭ. بىرىنەن-بىرى اينىمايدى. ءوزى ايتىپ، ءوزى بيلەيدى بۇل دا ءبىر وزىندىك ستيل شىعار.

3. ساحنادا ايحايلاپ شىعىپ، ءوزىن مەنمەندىككە باستايتىندارى دا جوق ەمەس.

4. كيىم ۇلگىسى. ويبۋۋ كيىم ۇلگىسىن ايتپاياقتا قويايىن...

حالىقتىڭ كوز الدىندا ءانىن شىرقاتۋعا ءتىپتى بىرەۋ كوشەدەن سۇيرەپ اكەلدىمە دەرسىڭ. ال اياۋلى قازاقتىڭ قىزدارىنىڭ كيىمدەرى دەمەي-اق قويايىن زامان تالابى قىزدارىمىزدىڭ كوبىسى زاماناۋي كيىنەتىنى جاسىرىن ەمەس. ءبىراق ءسىز حالىقتىڭ الدىندا ءان شىرقاپ، ۇلگى ونەگە كورسەتىپ تۇرسىز.

اشىق-شاشىق، شاش كەتكەن...

جەكە ومىرىڭىزدە شارۋام جوق. قالاي كيىنسەڭىز ولاي كيىنىڭىز. ءبىراق كوگىلدىر ەكران الدىندا ۇلكەنى بار، كىشىسى بار ءان شىرقاپ تۇر ەمەسسىزبە؟..
ساحنا مادەنيەتى دەگەن بولادى. ولدا كەتكەنبە؟..

5. بەسىنشى شىرقايتىن اندەرىنىڭ سوزدەرىن قوعامدىق ورتادا نەمەسە جەكە ءبىر مەكەمەدە ەمەس ءدال سول ساحنادا ديالوگ قۇرىپ سويلەسىپ تۇرما دەرسىڭ.

ارزان-قۇرزان، ءمان-ماعىناسىز سالماعى جوق ءسوز كوبەيىپ كەتتى... بۇعان كىم كىنالى اقىن با؟ حالىق پا؟ سۇرانىس بولماسا — ۇسىنىس تا جوق. حالىقتىڭ جەڭىل-جەلپى ولەڭگە قۇشتار بولعانىما؟ كەشەگى ءشامشىنىڭ اندەرى قايدا؟ يا شىرقالادى، ءبىراق مىنا ولەڭدەر كوبىرەك تىڭدالادى...

6. Q-pop.  قازاق پوپ.
كورەيادان كەلگەن بۇل ەكپىن قازاق ەستراداسىن تۇبەگەيلى وزگەرتتى، دەسەكتە ارتىق ايتقانىمىز ەمەس. شاش بويالعان، سىرعا تاعىلعان، كيىم جابىسىلعان، تىرسيىپ كيىم كيگەن قازاق ازاماتتارى. ءبىرت ۇلى ەستىلەدى يا، قۇلاققا ەرسى تۇرپىدەي تيەدى.

سوزدەرى تۇسىنىكسىز تىڭدارماندارى ينتەرنەت ارقىلى تەكستىن تاۋىپ، تىكەنى بولىپ ەستىلگەن سوزدەردىڭ انىعىن ناقتىلاعاننان كەيىن كوڭىلدەرى كونشىپ ورنىنا تۇسەدى.

بۇعاندا شۇكىر قاتە ەستىگەنىمىزگە...

قورىتىندىلايىق. بىلمەيمىن زامان تالابى ما؟ ادام تالابى ما؟ ەندى بۇلاردىڭ بارلىعىن تازارتاردا زاڭ دا جوق، ادام دا جوق. كوندىرگەنگە كونگىستىك... ءجاا ءبىزدى، جاستاردى قويشى ءويتىپ-بۇيتىپ تىڭدارمىز-اۋۋ... كەيدە تالعامىڭنان شىعاتىن ولەڭدى دە تاڭداپ تاۋىپ الارمىز. ۇلكەندەردى شە؟ ۇلكەندەردى؟ كەزىندەگى ءشامشىنىڭ انىمەن وسكەن، ب.تولەگەنوۆا، ە. حاسانعالييەۆ، ك. بايسەيىتوۆا، م. ەرالييەۆا، دوس-مۇقاساندى تىڭداپ قۇلاقتارىنا ءسىڭدىرىپ وسكەن ۇلكەن اعا-اپكەلەرىمىز بەن اتا-انالارىمىز شە؟ بۇل كىسىلەردە ءوز زامانىن اڭسايدى ەمەس پە؟ زاماننىڭ شارتى دەيمىزبە؟ ەۋروپاعا ەلىكتەدىك دەيمىزبە؟ بىلمەيمىن...

---