(سىنىپتان تىس شارا) كىشكەنتاي ارۋلار
سىنىپتان تىس شارانىڭ تاقىرىبى: كىشكەنتاي ارۋلار
ماقساتى: دۇنيەدەگى جاقسىلىق اتاۋلىنىڭ ءبارى كۇننىڭ نۇرىنان، انانىڭ مەيىرىمىنەن تارايتىنىن ۇعىندىرۋ. بولاشاق ۇرپاقتىڭ ۇلتتىق سالت - ءداستۇردى قاستەرلەپ، تاربيەلى، ونەرلى بولىپ ءوسۋىن جانە اتا - انانىڭ مەكتەپپەن تىعىز بايلانىسىن ارتتىرۋ. وقۋشىلاردىڭ بويىنداعى ونەرى مەن تالابىن ارتتىرا ءتۇسۋ.
ءتۇرى: سايىس
كورنەكىلىگى: شار، ناقىل سوزدەر، گۇل شوقتارى، باعا جەتوندارى
بارىسى:
ناۋرىز كۇنى - انا كۇنى، الەم كۇنى
الەمدى تەبىرەندىرەر انا ءۇنى
اناسىز جان تۋعان جوق جەر بەتىندە
ۇعىپ ال، بوبەكتەرىم، سەندەر مۇنى.
قۇرمەتتى اسىل انالار، قىزعالداقتار، ءقادىرلى ۇستازدار! قار استىنان قىلتيىپ، بايشەشەك بوي كوتەرگەندە، كوكتەمنىڭ العاشقى جارشىسى بولىپ انالار مەرەكەسى كەلەدى. بايشەشەك سونشا نازىكتىگىنە قاراماستان، قالىڭ قار استىنان بۇرشىك جارادى. ءبىزدىڭ اسىل انالارىمىز دا بايشەشەكتەي، بارلىق قيىندىققا ءتوزىمدى. انالار، كوكتەمگى گۇلدەي جارقىراپ، گۇل مەرەكەلەرىڭىز، كۇن مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
تالعات ۋا، حالايىق، حالايىق،
مۇندا نازار سالايىق.
ارۋلارىمىز ورتادا،
كوزايىمىن الايىق.
قايسى كۇيشى، كىم ءبيشى،
تالابىنا قارايىق.
كىمدەر زەرەك، كىم تاپقىر،
تالانتتارىن تابايىق.
مەرەكەسى حالىقتىڭ،
كوكتەم تويىن تويلايىق.
كوكتەم تويىنا ارنالعان،
سايىستى ءبىز باستايىق.
ال، قۇرمەتتى قاۋىم كوپتەن اسىعا كۇتكەن العاشقى كوكتەم انالار مەرەكەسىنە ارنالعان «كىشكەنتاي ارۋلار» بايقاۋىن باستايمىز. بايقاۋىمىزدى باستاماس بۇرىن، ءبىزدىڭ بايقاۋىمىزعا تورەلىك ەتەتىن ءادىلقازىلار القاسىن تاعايىنداپ الايىق.
مىڭ بۇرالعان ارۋلار اڭداپ باسىپ،
كەلەدى مىنە ورتاعا تولقىپ تاسىپ.
ارۋلارىن سىيلاعان حالقىم مەنىڭ،
كوڭىلدى قوشەمەتپەن قارسى الايىق!
ورتاعا ارۋلاردى شاقىرامىز.
( «قىز سىنى» اۋەنى ورىندالادى.)
ءى كەزەڭ «تانىستىرۋ»
كىشكەنە ارۋلار كەلىپ جەتتى تانىسۋعا،
بويىنداعى بار دارىندى دارىتۋعا.
قورىقپاستان ساحناعا كەلىپ جەتتى،
ادەپپەن، ىزەتپەن تانىسۋعا،- دەي كەلە ارۋلار وزدەرىن تانىستىرىپ ءوتسىن.
ءىى كەزەڭ «شەبەر قولدار»
شەبەرلەرىم ونەر تامىپ قولىنان،
جاڭىلماعان اتا - بابا جولىنان
شەبەر قولدار ءوز ونەرىن كورسەتسىن،
ءبىز ايتايىق تورەلىگىن سوڭىنان. - دەمەكشى، ءبىزدىڭ قىزدارىمىز گۇل شوقتارىن جەلىمدەپ جيناستىرۋ شارت. ال ارۋلارىمىز ەڭبەكتەنىپ بولعانشا ءبىزدىڭ ەر بالالارىمىز انالارعا ارنالعان اسەم اندەرىن تىڭدايىق!
تالعات بۇل كۇندى تويلاپ جاتىر بارشا حالىق.
ايەلدەر كۇنى بۇگىن حالىقارالىق
جارىققا ءبىزدى اكەلگەن انالاردى.
بۇگىنگى مەرەكەمەن قۇتتىقتايىق
ءان: «اق مامام»
ءادىل ۇيىتقىسى جانۇيانىڭ بەرەكەمىز
انالار قۇتتى بولسىن مەرەكەڭىز
ءارقاشان انالارىمىز امان بولسىن
الاڭسىز باقىتتى ءومىر ءبىز كەشەمىز
ءىىى كەزەڭ «العىر بولساڭ تاۋىپ كور»
«ءبىلىمدى مىڭدى جىعار، بىلەكتى ءبىردى جىعار» دەمەكشى، سايىسىمىزدىڭ كەلەسى كەزەڭىندە قىزداردىڭ سالت - داستۇرگە بايلانىستى ءبىلىمىن سىنايىق. /پلاكاتتا گۇلدىڭ سۋرەتى، قىزدار گۇلدىڭ بىرەۋىن ءۇزىپ، ارتىنداعى سۇراعىنا جاۋاپ بەرەدى/
1. قازاقتىڭ ۇلتتىق تاعامدارىن اتا.
2. قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىندارىن اتا.
3. ناۋرىز كوجە قالاي دايىندالادى؟
4. ادامدارعا قۇستىڭ اتاۋىمەن بەرىلگەن ەسىمدەردى اتا؟
5. قانداي سالت - داستۇرلەردى بىلەسىڭ؟
6. گۇل اتاۋلارىن اتا.
7. قىز بالانىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىن اتا
8. سۇتتەن جاسالاتىن تاعامدار.
9. ءتورت تۇلىك تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
10. قاسيەتتى ساندار تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
اللابەرگەن ماپەلەيسىڭ مەنى انام
قولىڭداعى قۇسىڭداي
قۇلپىرا ءوسىپ دەم الام
قۇشاعىڭدا قىسىلماي
ءادىل انالاردى سۇيەمىز
اقىلىن ويعا تۇيەمىز
اجەنى دە ارداقتاپ
ادەپپەن باس يەمىز
بالاندى اجە قۋانتىپ
ۇزاق ءومىر ءومىر ءسۇرىڭىز
ءىۇ كەزەڭ «مانەرلەپ وقۋ»
قىزدارعا ارناپ جىر جازباعان اقىن جوق، ءان شىعارماعان سازگەر جوق. قىزىل گۇل، قاراقات كوز، قيعاش قاس، الما مويىن بۇلاردىڭ بارلىعى ءبىزدىڭ اسەم قىزدارى - مىزعا ايتىلعان تەڭەۋلەر. ءتىلدىڭ مايىن تامىزىپ،
ءسوزدىڭ بالىن اعىزىپ.
قوس ارۋلار ءسوز ايتار» - دەمەكشى سايىسىمىزدىڭ كەلەسى بولىمىندە كىشكەنتاي ارۋلارىمىزدىڭ مانەرلەپ تاقپاق وقۋمەن تانىس بولاسىزدار. (انا تۋرالى)
اقىلبەك دوستىقتى ءبىز ويلايمىز
بىرگە كۇلىپ وينايمىز
مەرەكەدە قىزدارعا
دوستىق جىرىن ارنايمىز
ءان: «اپام ءۇشىن كۇندە مەن»
الماز انا دەيمىز بارىمىزدە اڭقىلداپ،
انا دەيدى جاس سابيدە جارقىلداپ.
انا دەگەن - بايتەرەگى ءومىردىڭ،
انا دەگەن - التىن قازىق، التىن ب ا ق.
ءۇ كەزەڭ «مەنىڭ انام اسپازشى» ءۇي تاپسىرماسى
«اس - ادامنىڭ ارقاۋى» دەمەكشى، كەلەسى كەزەڭدە، ارۋلار ۇيدە انالارىمەن بىرلەسىپ دايىنداعان استارىمەن تانىستىرادى جانە جاسالۋ جولدارىن ايتىپ بەرەدى.
ەركىن توي - تويلاپ دالا مەن قالالارىم،
مەرەكەڭ قۇتتى بولسىن انالارىم.
قاراكوز قىز، ابزال انا مەرەكەسىن،
قۇتتىقتاپ جاتىر مىنە بالالارىڭ.
اقىلبەك اسىل انام، اناشىم، ايتار ءانىم،
ايمالاۋمەن بەينەڭدى ءجاي تابامىن.
ءتىرى جۇرسەم ومىردە اق ءسۇتىڭدى
ۇلبىرەگەن جىر - گۇلمەن قايتارامىن.
انالارعا ارنالعان ويىن:
ءۇى كەزەڭ «ونەر سايىسى»
كوركەمونەر - جاس بوبەك،
سۇيكىمدى بولار باقپاسا،
تورتاسىن العان بالقايماق،
بويىنا سىلاۋ جاقپاسا
ۇلپىلدەگەن قىزىل شوق،
باسىنا ۇكى تاقپاسا،- دەي كەلە قىزدارىمىزدىڭ ونەرىن تاماشالايىق.
«جۇزدەن جۇيرىك، مىڭنان تۇلپار شىعادى» دەمەكشى، بۇگىنگى سايىسىمىز دا اياقتالىپ كەلەدى. ءادىلقازى مۇشەلەرى دايىن بولعانشا كەزەكتى ونەرپاز دوستارىمىزعا بەرەمىز.
نۇرجاۋ قىز ەمەس قىزدىڭ اتى قىزىل التىن،
كورىنەر تولعان ايداي ءجۇزى جارقىن.
ۇلكەننىڭ الدىن وراپ ءسوز سويلەمەس،
حالقىنىڭ ساقتاي بىلگەن ىزگى ءسانىن،
انانىڭ ءاربىر ءسوزى وي تالابى،
جۇرەكتىڭ تەرەڭى اندە ساقتالادى.
وسەمىز ەلىن سۇيگەن ۇلاندار بوپ،
ارداقتى انا ەڭبەگى اقتالادى.
اجەلەرگە ارنالعان سايىس: «تىيىم سوزدەر مەن ءجيى قولدانىلاتىن ماقال - ماتەلدەر»
ءان: «اجە»
سىزدەر بۇگىنگى ارۋلارىمىزدىڭ ونەرلى ەكەندەرىن بايقادىڭىزدار. ەندى ءادىلقازىلار القاسىنا ءسوز بەرەيىك./ماراپاتتاۋ/
رينات سىزدەردەن وسكەن بالالار،
باتىرلار مەن دانالار.
قۇتتىقتايمىز مەيراممەن،
قۇرمەتتى ءبىزدىڭ ۇستازدار
بويلارىندا وت بار ەكەن بايقادىم،
جۇرەكتەردە شوق بار ەكەن بايقادىم.
ءارقاشاندا وسى شوقتى وشىرمەي،
جالىنداتىپ، شارىقتاڭدار ءاردايىم!
وسىمەن انالار مەرەكەسىنە ارنالعان سايىسىمىز اياقتالدى. مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
ماقساتى: دۇنيەدەگى جاقسىلىق اتاۋلىنىڭ ءبارى كۇننىڭ نۇرىنان، انانىڭ مەيىرىمىنەن تارايتىنىن ۇعىندىرۋ. بولاشاق ۇرپاقتىڭ ۇلتتىق سالت - ءداستۇردى قاستەرلەپ، تاربيەلى، ونەرلى بولىپ ءوسۋىن جانە اتا - انانىڭ مەكتەپپەن تىعىز بايلانىسىن ارتتىرۋ. وقۋشىلاردىڭ بويىنداعى ونەرى مەن تالابىن ارتتىرا ءتۇسۋ.
ءتۇرى: سايىس
كورنەكىلىگى: شار، ناقىل سوزدەر، گۇل شوقتارى، باعا جەتوندارى
بارىسى:
ناۋرىز كۇنى - انا كۇنى، الەم كۇنى
الەمدى تەبىرەندىرەر انا ءۇنى
اناسىز جان تۋعان جوق جەر بەتىندە
ۇعىپ ال، بوبەكتەرىم، سەندەر مۇنى.
قۇرمەتتى اسىل انالار، قىزعالداقتار، ءقادىرلى ۇستازدار! قار استىنان قىلتيىپ، بايشەشەك بوي كوتەرگەندە، كوكتەمنىڭ العاشقى جارشىسى بولىپ انالار مەرەكەسى كەلەدى. بايشەشەك سونشا نازىكتىگىنە قاراماستان، قالىڭ قار استىنان بۇرشىك جارادى. ءبىزدىڭ اسىل انالارىمىز دا بايشەشەكتەي، بارلىق قيىندىققا ءتوزىمدى. انالار، كوكتەمگى گۇلدەي جارقىراپ، گۇل مەرەكەلەرىڭىز، كۇن مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
تالعات ۋا، حالايىق، حالايىق،
مۇندا نازار سالايىق.
ارۋلارىمىز ورتادا،
كوزايىمىن الايىق.
قايسى كۇيشى، كىم ءبيشى،
تالابىنا قارايىق.
كىمدەر زەرەك، كىم تاپقىر،
تالانتتارىن تابايىق.
مەرەكەسى حالىقتىڭ،
كوكتەم تويىن تويلايىق.
كوكتەم تويىنا ارنالعان،
سايىستى ءبىز باستايىق.
ال، قۇرمەتتى قاۋىم كوپتەن اسىعا كۇتكەن العاشقى كوكتەم انالار مەرەكەسىنە ارنالعان «كىشكەنتاي ارۋلار» بايقاۋىن باستايمىز. بايقاۋىمىزدى باستاماس بۇرىن، ءبىزدىڭ بايقاۋىمىزعا تورەلىك ەتەتىن ءادىلقازىلار القاسىن تاعايىنداپ الايىق.
مىڭ بۇرالعان ارۋلار اڭداپ باسىپ،
كەلەدى مىنە ورتاعا تولقىپ تاسىپ.
ارۋلارىن سىيلاعان حالقىم مەنىڭ،
كوڭىلدى قوشەمەتپەن قارسى الايىق!
ورتاعا ارۋلاردى شاقىرامىز.
( «قىز سىنى» اۋەنى ورىندالادى.)
ءى كەزەڭ «تانىستىرۋ»
كىشكەنە ارۋلار كەلىپ جەتتى تانىسۋعا،
بويىنداعى بار دارىندى دارىتۋعا.
قورىقپاستان ساحناعا كەلىپ جەتتى،
ادەپپەن، ىزەتپەن تانىسۋعا،- دەي كەلە ارۋلار وزدەرىن تانىستىرىپ ءوتسىن.
ءىى كەزەڭ «شەبەر قولدار»
شەبەرلەرىم ونەر تامىپ قولىنان،
جاڭىلماعان اتا - بابا جولىنان
شەبەر قولدار ءوز ونەرىن كورسەتسىن،
ءبىز ايتايىق تورەلىگىن سوڭىنان. - دەمەكشى، ءبىزدىڭ قىزدارىمىز گۇل شوقتارىن جەلىمدەپ جيناستىرۋ شارت. ال ارۋلارىمىز ەڭبەكتەنىپ بولعانشا ءبىزدىڭ ەر بالالارىمىز انالارعا ارنالعان اسەم اندەرىن تىڭدايىق!
تالعات بۇل كۇندى تويلاپ جاتىر بارشا حالىق.
ايەلدەر كۇنى بۇگىن حالىقارالىق
جارىققا ءبىزدى اكەلگەن انالاردى.
بۇگىنگى مەرەكەمەن قۇتتىقتايىق
ءان: «اق مامام»
ءادىل ۇيىتقىسى جانۇيانىڭ بەرەكەمىز
انالار قۇتتى بولسىن مەرەكەڭىز
ءارقاشان انالارىمىز امان بولسىن
الاڭسىز باقىتتى ءومىر ءبىز كەشەمىز
ءىىى كەزەڭ «العىر بولساڭ تاۋىپ كور»
«ءبىلىمدى مىڭدى جىعار، بىلەكتى ءبىردى جىعار» دەمەكشى، سايىسىمىزدىڭ كەلەسى كەزەڭىندە قىزداردىڭ سالت - داستۇرگە بايلانىستى ءبىلىمىن سىنايىق. /پلاكاتتا گۇلدىڭ سۋرەتى، قىزدار گۇلدىڭ بىرەۋىن ءۇزىپ، ارتىنداعى سۇراعىنا جاۋاپ بەرەدى/
1. قازاقتىڭ ۇلتتىق تاعامدارىن اتا.
2. قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىندارىن اتا.
3. ناۋرىز كوجە قالاي دايىندالادى؟
4. ادامدارعا قۇستىڭ اتاۋىمەن بەرىلگەن ەسىمدەردى اتا؟
5. قانداي سالت - داستۇرلەردى بىلەسىڭ؟
6. گۇل اتاۋلارىن اتا.
7. قىز بالانىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىن اتا
8. سۇتتەن جاسالاتىن تاعامدار.
9. ءتورت تۇلىك تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
10. قاسيەتتى ساندار تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
اللابەرگەن ماپەلەيسىڭ مەنى انام
قولىڭداعى قۇسىڭداي
قۇلپىرا ءوسىپ دەم الام
قۇشاعىڭدا قىسىلماي
ءادىل انالاردى سۇيەمىز
اقىلىن ويعا تۇيەمىز
اجەنى دە ارداقتاپ
ادەپپەن باس يەمىز
بالاندى اجە قۋانتىپ
ۇزاق ءومىر ءومىر ءسۇرىڭىز
ءىۇ كەزەڭ «مانەرلەپ وقۋ»
قىزدارعا ارناپ جىر جازباعان اقىن جوق، ءان شىعارماعان سازگەر جوق. قىزىل گۇل، قاراقات كوز، قيعاش قاس، الما مويىن بۇلاردىڭ بارلىعى ءبىزدىڭ اسەم قىزدارى - مىزعا ايتىلعان تەڭەۋلەر. ءتىلدىڭ مايىن تامىزىپ،
ءسوزدىڭ بالىن اعىزىپ.
قوس ارۋلار ءسوز ايتار» - دەمەكشى سايىسىمىزدىڭ كەلەسى بولىمىندە كىشكەنتاي ارۋلارىمىزدىڭ مانەرلەپ تاقپاق وقۋمەن تانىس بولاسىزدار. (انا تۋرالى)
اقىلبەك دوستىقتى ءبىز ويلايمىز
بىرگە كۇلىپ وينايمىز
مەرەكەدە قىزدارعا
دوستىق جىرىن ارنايمىز
ءان: «اپام ءۇشىن كۇندە مەن»
الماز انا دەيمىز بارىمىزدە اڭقىلداپ،
انا دەيدى جاس سابيدە جارقىلداپ.
انا دەگەن - بايتەرەگى ءومىردىڭ،
انا دەگەن - التىن قازىق، التىن ب ا ق.
ءۇ كەزەڭ «مەنىڭ انام اسپازشى» ءۇي تاپسىرماسى
«اس - ادامنىڭ ارقاۋى» دەمەكشى، كەلەسى كەزەڭدە، ارۋلار ۇيدە انالارىمەن بىرلەسىپ دايىنداعان استارىمەن تانىستىرادى جانە جاسالۋ جولدارىن ايتىپ بەرەدى.
ەركىن توي - تويلاپ دالا مەن قالالارىم،
مەرەكەڭ قۇتتى بولسىن انالارىم.
قاراكوز قىز، ابزال انا مەرەكەسىن،
قۇتتىقتاپ جاتىر مىنە بالالارىڭ.
اقىلبەك اسىل انام، اناشىم، ايتار ءانىم،
ايمالاۋمەن بەينەڭدى ءجاي تابامىن.
ءتىرى جۇرسەم ومىردە اق ءسۇتىڭدى
ۇلبىرەگەن جىر - گۇلمەن قايتارامىن.
انالارعا ارنالعان ويىن:
ءۇى كەزەڭ «ونەر سايىسى»
كوركەمونەر - جاس بوبەك،
سۇيكىمدى بولار باقپاسا،
تورتاسىن العان بالقايماق،
بويىنا سىلاۋ جاقپاسا
ۇلپىلدەگەن قىزىل شوق،
باسىنا ۇكى تاقپاسا،- دەي كەلە قىزدارىمىزدىڭ ونەرىن تاماشالايىق.
«جۇزدەن جۇيرىك، مىڭنان تۇلپار شىعادى» دەمەكشى، بۇگىنگى سايىسىمىز دا اياقتالىپ كەلەدى. ءادىلقازى مۇشەلەرى دايىن بولعانشا كەزەكتى ونەرپاز دوستارىمىزعا بەرەمىز.
نۇرجاۋ قىز ەمەس قىزدىڭ اتى قىزىل التىن،
كورىنەر تولعان ايداي ءجۇزى جارقىن.
ۇلكەننىڭ الدىن وراپ ءسوز سويلەمەس،
حالقىنىڭ ساقتاي بىلگەن ىزگى ءسانىن،
انانىڭ ءاربىر ءسوزى وي تالابى،
جۇرەكتىڭ تەرەڭى اندە ساقتالادى.
وسەمىز ەلىن سۇيگەن ۇلاندار بوپ،
ارداقتى انا ەڭبەگى اقتالادى.
اجەلەرگە ارنالعان سايىس: «تىيىم سوزدەر مەن ءجيى قولدانىلاتىن ماقال - ماتەلدەر»
ءان: «اجە»
سىزدەر بۇگىنگى ارۋلارىمىزدىڭ ونەرلى ەكەندەرىن بايقادىڭىزدار. ەندى ءادىلقازىلار القاسىنا ءسوز بەرەيىك./ماراپاتتاۋ/
رينات سىزدەردەن وسكەن بالالار،
باتىرلار مەن دانالار.
قۇتتىقتايمىز مەيراممەن،
قۇرمەتتى ءبىزدىڭ ۇستازدار
بويلارىندا وت بار ەكەن بايقادىم،
جۇرەكتەردە شوق بار ەكەن بايقادىم.
ءارقاشاندا وسى شوقتى وشىرمەي،
جالىنداتىپ، شارىقتاڭدار ءاردايىم!
وسىمەن انالار مەرەكەسىنە ارنالعان سايىسىمىز اياقتالدى. مەرەكەلەرىڭىز قۇتتى بولسىن!
You Might Also Like
