InfoHub Logo

بايباقتى ءاشىم دەگەن ادام تەكەنىڭ بايىنىڭ بالاسىمەنەن قورىق جەرگە تالاسىپ، باي بالاسىنىڭ باسىن جارادى. باي ءاشىمدى ۇستاتىپ تەكەگە ايداتىپ جىبەرەدى. ءىس گۋبەرناتوردىڭ قولىنا تۇسەدى. ءاشىمنىڭ اكەسى دۇنيەسىن شاشىپ، بىرنەشە ادام جالداپ، تەكەگە جىبەرەدى. ءبىراق ەشنارسە بىتىرە المايدى. ەندى نە ىستەرىن بىلمەي تارىعىپ وتىرعاندا، ون جەتى جاسار قازى دەگەن بالا كەلەدى. ءاشىمنىڭ اكەسى:

— بالا، كىم بالاسىسىڭ؟ — دەيدى. بالا:

— سىرىم بالاسىمىن، — دەيدى.

— نەگە كەلدىڭ؟ — دەگەندە، قازى:

— اتا، ماعان كولىككە ءبىر تۇيە مەنەن ازىققا ءبىر قويدىڭ ەتىن بەرشى، — ءاشىم اعام ءۇشىن تەكەگە بارىپ قايتايىن دەپ ەدىم، — دەيدى.

— ەي، شىراعىم-اي، اقىماق ەكەنسىڭ عوي، سەنىڭ اكەڭدەي بايناققوڭىر دا بارىپ دۇنيەمدى شاشىپ تالكەك ەتتى، ەندى سەن دە تالكەك ەتكىڭ كەلدى مە؟ — دەپ قۋىپ جىبەرەدى. قازى بالا بەس-التى كۇننەن كەيىن تاعى كەلەدى.

— اعاي، ماعان ازىق بەرمەي-اق قوي، تەك ءبىر تۇيە بەرشى استىما مىنەتىن، وزىمدە كولىك رەتى بولماي تۇر، — دەپ وتىنەدى.

ءاشىمنىڭ اكەسى اۋەلى اقساقالدارىن شاقىرىپ الىپ:

— اۋ، اعايىن، مىنا ءبىر سىرىمنىڭ بالاسى وسىلاي دەيدى، اعايى ءۇشىن تەكەگە بارام دەيدى. اناۋ كۇنى ءبىر كەلگەندە قۋىپ جىبەرىپ ەدىم، تاعى كەلدى، جىبەرەمىز بە، قايتەمىز، ماعىنا شىعار ما ەكەن؟ — دەيدى. اعايىن اقساقالدارى، باسقالار:

— مالىڭدى شاشقاندا ولگەن جوقسىڭ عوي، ءبىر اتىڭنىڭ مايىنان ولمەسسىڭ، بالكىم، قايدان بىلەسىڭ سىرەكەمنىڭ بالاسى عوي، جىبەرەلىك، — دەپ ۇيعارادى.

ءاشىمنىڭ اكەسى ءبىر اتاندى شاناعا جەگىپ، ءبىر قويدىڭ ەتى مەنەن ازىقتى شاناعا سالىپ، قاسىنا ءبىر ادام قوسىپ:

— ال، بالام، جولىڭ بولسىن، باقىتىڭ اشىلسىن! — دەپ باتاسىن بەرىپ جونەلتەدى.

قازى بالا تەكەگە بارىپ ءبىر پاتەرگە ءتۇسىپ، ەرتەڭىنە دومۋپراۆلەنيا دەگەنگە بارىپ كىرەدى.

— وسى تەكەنىڭ گۋبەرناتورىنىڭ قۇزىرىندا مەنىڭ ءبىر اعام جاتىر، سول اعامدى سۇراي كەلدىم، ءسىز بارىپ ايتىڭىزشى، — دەيدى ءبىر اكىمگە.

— اي، شىراعىم، ونى الا الماسسىڭ، ۇكىم الداقاشان شىعىپ، تۇجىرىمدى بولىپ قالدى عوي، — دەيدى اكىم.

— ولاي بولسا ءوزىم بارامىن، — دەپ، رۇقسات الىپ، گۋبەرناتورعا ءوزى كىرەدى.

— قايدان ءجۇرسىڭ، كىم بالاسىسىڭ؟ — دەيدى گۋبەرناتور.

— سىرىم بالاسىمىن، اتىم قازى بولادى، — دەيدى بالا.

— جاي ءجۇرسىڭ بە، جۇمىسىڭدى ايتشى! — دەيدى گۋبەرناتور.

— تاقسىر، وسىندا ءسىزدىڭ قۇزىرىڭىزدا ءبىر اعام وتىر، سول اعامدى بوساتىپ بەرىڭىز دەپ وتىنەمىن، — دەيدى قازى.

— اقىلى جوق، تەنتەك ءماجنۇن ادامدى سۇراپ نە قىلاسىڭ، ءاشىم اقتىق تۇجىرىم شىعىپ جارتى شاشى الىنىپ، «جارتى باس» ەسەبىندە ايدالۋعا تۇر، ەندى بوساتۋعا بولمايدى، — دەپ جاۋاپ قايتارادى.

— باس تاقسىر، دۇرىسىن ايتاسىز! مەن دە اقىلى كوپ، وزىنە ءوزى جەتەتىن، قارا باسىن دۇرىسىن الىپ جۇرەتىن جانە ءوز تىزگىنىن ءوزى دۇرىس باسقاراتىن ادامدى سۇراپ تۇرعانىم جوق، ونداي ادامدى سۇراۋدىڭ دا قاجەتى جوق قوي، مەنىڭ سۇراپ تۇرعانىم سونىڭ بارىنەن قاقاسىن ادام ەدى، — دەيدى.

— ءيا، بالام، جاس باسىڭنان قاقىلداپ ءجۇر ەكەنسىڭ، اكەڭ سىرىم بولعىڭ كەلە مە، بولا الماسسىڭ. سىرىم دا التى الاشتىڭ قامىن سوعام دەپ اقىرىندا جەر اۋىپ كەتىپ ەدى، — دەيدى گۋبەرناتور.

— باس تاقسىر، مەنىڭ اكەم سىرىم التى الاشتىڭ قامىن سوققانى راس بولسا، ءسىز ماعان ات توبەلىندەي ءبىر بەيباقتى قيمايسىز با؟ — دەيدى قازى بالا.

گۋبەرناتور كوزىنىڭ الاسىمەن ءبىر قاراپ قويىپ، ارلى-بەرلى قىدىرا بەرەدى. باسىن شايقاپ، ءبىراز ءجۇرىپ كەلىپ قازىنىڭ جاۋىرىنان قاعادى دا:

— بالام، سەن مەنى ۇتتىڭ، ءقازىر قول تيمەيدى، پاتەرىڭە بارىپ جات. ءبىر جۇمادان كەيىن اعاڭدى الىپ قايتارسىڭ، — دەيدى. ءسويتىپ، قازى ءبىر جۇمادان كەيىن اعاسىن بوساتىپ الىپ قايتادى. قازى بالانىڭ حالىق اۋزىندا بي اتاق الىپ كەتۋ سەبەبى، مىنە، وسىدان بىلاي قاراي ەكەن.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

جىلقىنىڭ تورىسى كوپ پە، توبەلى كوپ پە؟ (ءى نۇسقا)

سىرىمنىڭ نۇرالى حاندى شابۋى (ءىى نۇسقا)

بايماعامبەت سۇلتان مەن سىرىم باتىر

---