تاۋەلسىزدىك - باياندى باقىتىمىز!
تاۋەلسىزدىك!.. وسى ءبىر 11 ارىپتىك ءسوزدىڭ وزىڭدە قانشاما ءمان-ماعىنا، ۇلكەن ءبىر تاريح جاتىر دەسەڭىزشى. تاۋەلسىزدىك- ءبىزدىڭ باعا جەتپەس بايلىعىمىز، باياندى باقىتىمىز.بابالارىمىز اڭساعان تاۋەلسىزدىك بىزگە نايزانىڭ ۇشىمەن، بىلەكتىڭ كۇشىمەن، جان قيۋمەن، اقىلمەن، پاراساتپەن كەلگەن قاسيەتتى دە كيەلى ۇعىم. تاۋەلسىزدىك جولىنداعى كۇرەستەردىڭ ءبىراز بولىگىنە كوز جۇگىرتىپ كورەيىك.
تاريحتىڭ تەرەڭىنە كوز سالار بولساق، اتا-بابامىز سوناۋ زاماننان ازات ەلدى ارمان ەتتى. اق وردا، كەرەي مەن ءاز جانىبەك بابالارىمىز نەگىزىن قالاعان قازاق حاندىعى بۇگىنگى «قوي ۇستىندە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان» تىنىش ءارى بەيبىت زاماندا ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن نە كورمەدى دەسەڭىزشى؟! تاريحتىڭ قاي زامانىڭ الىپ قاراساق تا، قازاق ەلى، جەرى ءۇشىن جانىن بەرگەن. 1917 جىلدان باستاپ اليحان بوكەيحانوۆ، احمەت بايتۇرسىن ۇلى، ءمىرجاقىپ دۋلاتوۆ باستاعان «الاش» پارتياسىنىڭ نەگىزگى ماقساتى - رەسەيگە بودان بولماي، ەلىمىزدى كەمەل ەتۋ.
1930-1932 جىلدارى ەلىمىز اشارشىلىق قۇربانى بولىپ، 9 ميلليوننان استام قازاعىمىز قىرىلدى، ءبىراق اتا-بابالارىمىز ەشقاشان ەڭسەسىن تۇسىرمەي، العا قاراي قادام باسۋدان تايعان ەمەس.
ودان بەرى 1941-1945 جىلدارى مىڭداعان وتباسى بالاسىنان، باۋىرىنان، اكەسىنەن ايىرىلدى. ەلىمىزدىڭ باتىرلارى وتان ءۇشىن جان اياماي وتقا ءتۇستى. باۋىرجان مومىش ۇلى، مانشۇك مامەتوۆا، ءاليا مولداعۇلوۆا سەكىلدى باتىرلارىمىزدىڭ قوسقان ۇلەسىنىڭ ارقاسىندا جاۋ تالقاندالدى. ءبىز تاعى دا جەڭىس تۇعىرىنا كوتەرىلدىك.
1986 جىل. جەلتوقسان وقيعاسى. تاۋەلسىزدىك جولىنداعى سان كۇرەستىڭ سوڭعى نۇكتەسى قويىلدى. بۇل كوتەرىلىستە ەل جاستارىنىڭ تاۋەلسىزدىككە دەگەن ۇمتىلىسىنىڭ ىشتەگى جاتقان ىزاسى، بويىنداعى نامىسى اتىلىپ شىققانداي. ىزعارلى جەلتوقسان جەلى وزىمەن تالاي بەيكۇنا جاستارىمىزدى الىپ كەتتى. جەلتوقسان جەلى قانشا جەردەن ىزعارلى بولسا دا، جانىمىزعا نۇر سەپتى. تاۋەلسىزدىك الۋعا دەگەن جارىق ساۋلە پايدا بولدى .بۇل ورايدا حالىق باتىرلارى قايرات رىسقۇلبەكوۆ، لياززات اسانوۆا،ءسابيرا مۇحامەدجانوۆا سىندى اعا- اپكەلەرىمىزدى ەسكە الماۋ مۇمكىن ەمەس. جەلتوقسان جاڭعىرىعى بىزگە تاۋەلسىزدىكتىڭ تاڭىنىڭ اتۋىنا سەبەپ بولدى، سوندىقتان دا 1986 جىلداعى 16 جەلتوقسان ەل تاريحىندا قاسيەتتى دە قاستەرلى كۇن.
1991 جىل. ءبىز اڭساعان تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزدىك. بابالارىمىزدىڭ ارمانى، جاستاردىڭ ماقساتى تاۋەلسىزدىك تاڭى اتتى. بۇگىندە سول تاۋەلسىزدىككە 30 جىل. وسى ۋاقىت ارالىعىندا ەلىمىز تالاي اسۋلاردى اسىپ، تالاي بەلەستەردى باعىندىردى. «بۇگىنگى كۇن- ەرتەڭگى تاريح» دەمەكشى، بىرىنشىدەن، ەلىمىزدىڭ كەمەڭگەر باسشىسى تاعايىندالدى. الەمدە تەڭدەسى جوق
...تاۋەلسiزدiك – اتا-بابالارىمىزدىڭ جۇزدەگەن جىلدارمەن ولشەنەتiن ارمان-اڭسارىنىڭ جۇزەگە اسقان اقيقاتى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ
استانامىز سالىندى. اتا-زاڭىمىز، كوك بايراعىمىز، ەلتاڭبامىز، ۇلتتىق ۆاليۋتامىز قابىلداندى. شەتەلدەرمەن ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتىلدى. قازاقستانىمىز كۇللى ەلمەن كەرەگەسى كەڭ، تەرەزەسى تەڭ جاعدايعا جەتتى.
ەكىنشىدەن، تۇڭعىش ەلباسىمىز قابىلداعان «قازاقستان-2050» ،«قازاقستان- 2030» ستراتەگيالارىنىڭ ارقاسىندا وتانىمىز دامىعان 50،30 ەلدىڭ قاتارىنا ەندى.
ۇشىنشىدەن، ەلىمىز جىلدان جىلعا كوركەيىپ، دامىپ كەلەدى. وسى تۇستا ەلباسىنىڭ ەڭبەكتەرىن، حالقى ءۇشىن جاساعان يگى ىستەرىن تىلگە تيەك ەتپەۋ مۇمكىن ەمەس. بۇل تاۋەلسىزدىك جىلدارىنداعى جاسالعان ەرەن ەڭبەكتەردىڭ ءبىر بولىگى عانا. ءوز باسىم، ازات ەلدە تۋعانىما،دۇنيە ەسىگىن اشقالى ەشبىر سوعىستى كورمەي،وسىنداي دامىعان ەلدە ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىم اللادان كەيىن ەلباسىمىزدىڭ دانالىعىنىڭ ارقاسى دەپ بىلەمىن. وسى كۇندەرىم ءۇشىن اتا- بابا رۋحتارىنا مىڭ دا ءبىر شۇكىر! مەن تاۋەلسىز ەلدىڭ باقىتتى ۇلانىمىن. مەن شەكسىز باقىتتىمىن! نەگە دەيسىز بە؟!
سەبەبى: مەنىڭ تاۋەلسىز ەلىم، انا ءتىلىم، اتا-بابامنان مۇرا بولىپ قالعان كيەلى جەرىم بار. مەن ءۇشىن ودان باسقا باقىت بار ما؟
ماعجان جۇمابايەۆ اتامىز :
ارىستانداي ايباتتى،
جولبارىستاي قايراتتى-
قىرانداي كۇشتى قاناتتى.
مەن جاستارعا سەنەمىن! - دەپ جىرلاعانداي، كەلەشەك – جاستاردىكى. مەنىڭ ارمانىم بيىك. مەن كەلەشەگىمنەن زور ءۇمىت كۇتەمىن. ءۇمىتىمنىڭ
شىراعى سونبەس ءۇشىن سارىارقا تورىندەگى قاراعاندى ۋنيۆەرسيتەتىن تاڭدادىم. تاريحي تامىرى تەرەڭگە بويلاعان ءبىلىم ورداسى- تالايدىڭ باعىن جاققان قۇتتى مەكەن. بۇل مەكەننىڭ اۋاسىن ەركىن ءسىمىرىپ، بەرەر ءبىلىمىن بويىما بالداي ءسىڭىرىپ، بىلىكتى مامان اتانىپ، اققا جاق بولۋ، ادىلدىكتىڭ اق تۋىنىڭ استىندا وتكەندى جاڭعىرتىپ، كەمەل بولاشاق قۇرۋ.
ولاي بولسا،ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى، جارقىن بولاشاعى، جاس جۋرناليست رەتىندە تاۋەلسىزدىك تۇعىرىنىڭ ماڭگى بولۋى، ەلىمىزدىڭ وسىپ-وركەندەپ، دامۋى مەنىڭ قولىمدا. وسىنداي ايقىن ماقساتىممەن ەلىمنىڭ بولاشاعىنىڭ جارقىن بولۋىنا ايانباي ەڭبەك ەتەمىن، اتا- بابا جولىن نىق سەنىممەن جالعاستىرامىن. بويىمداعى پاتريوتتىق سەزىم، ەلىمە، جەرىمە دەگەن ماحاببات مەنى الىسقا جەتەلەرى حاق.
تاۋەلسىز ەلدىڭ اشىق اسپانىندا كوك بايراعىمىز ءارقاشان جەلبىرەي بەرسىن!
جاساي بەر، قازاعىم!
ۋلانوۆا ەلنۋرا ۋلان قىزى
You Might Also Like
-
اسپان استى جەر ۇستىندە، ەۆرازيا ĸەڭىستىگىندە مەĸەن ەتĸەن-بايتاق مەملەĸەت. تۋلاعان جان مەن قايناعان قاننىڭ توعىسىپ، ازاتتىق دەيتىن قاسيەتتى ۇعىمنىڭ تاعدىرى تالاي مǝرتە سىنالعان سǝتتە ەش قايىسپاعان، ...
