تاۋەلسىزدىككە 25 جىل
تاۋەلسىزدىككە 25 جىل
وسىناۋ شيرەك عاسىر ىشىندە قازاق ەلى الەم قاۋىمداستىعى مويىنداعان ىرگەلى مەملەكەتكە اينالدى. ارينە مۇنداي ۇلكەن جەتىستىككە حالقىمىز وڭايلىقپەن جەتكەن جوق. وتكەن عاسىردىڭ 90 – جىلدارىنىڭ باسىندا جەلتوقساننىڭ مۇزعا جاققان الاۋىمەن كەڭەستەر وداعىنىڭ مۇز كوبەسىن سوگىپ، قايرات پەن لياززات سەكىلدى جاستاردىڭ توگىلگەن قانىمەن كەلگەن تاۋەلسىزدىك – بابالاردىڭ عاسىرلار بويىنا اڭساعان ارمانى ەكەنى ءسوزسىز. سول ازاتتىقتىڭ اق تاڭىن كورۋ بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ ماڭدايىنا جازىلدى. وسىناۋ باعا جەتپەس باقىتقا قولى جەتكەن قازاق حالقى سول كەزدەگى ەلدىڭ ەڭسەسىن ەزگەن الەۋمەتتىك – ەكونوميكالىق قيىن جاعدايعا دا مويىعان جوق. ەل بولىپ سايلاپ العان ەلباسىمىزدىڭ ەڭ ءبىرىنشى ەكونوميكانى ساۋىقتىرۋعا باعىتتالعان ساليقالى ساياساتىنا تۇسىنىستىكپەن قاراپ، ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارا ەسەلى ەڭبەك ەتتى. سونىڭ ارقاسىندا بۇگىنگى قازاقستان الەمدەگى دامىعان 50 مەملەكەتتىڭ قاتارىنان ويىپ تۇرعان ورىن الىپ، ەندى ەڭ وزىق وتىزدىقتىڭ كوشىنە ىلەستى. ءسوز جوق، 25 جىل ىشىندەگى وسىنداي وراسان جەڭىستى جەتىستىكتەرگە جەتۋ جولىندا جىلى ويلىقتاردىڭ دا قالدىرعان وشپەس قولتاڭباسى بار دەپ بىلەمىن.
قاسيەتتى كەڭ جىلىوي جەرى - قازاقستان مۇنايىنىڭ تۋعان جەرى. كيەلى قاراشۇڭگىلدەن باستاۋ العان قارا التىن بۇلاعى بۇگىندە الىپ ءبىر قاينارعا اينالىپ، ءدۇيىم دۇنيەجۇزى قىزىعا قارايتىن تەلەگەي تەڭىزگە ۇلاستى. تۇتاس ەلىمىزدى تىعىرىقتان الىپ شىققان وسىناۋ ەكونوميكامىزدىڭ كۇرە تامىرىنىڭ بۇلكىلى مەملەكەتىمىزدى الەمدەگى مۇناي ءوندىرۋشى الىپ دەرجاۆالاردىڭ قاتارىنا قوستى. تاۋەلسىزدىگىمىزدى تۇعىرلى، بوستاندىعىمىزدى باياندى، ازاتتىقتىڭ اق تاڭىن نۇرلى ەتكەن دە التىن كومبەنىڭ ۇستىندەگى كەڭ پەيىلدى جىلىويلىقتاردىڭ ماڭدايىنان اششى تەرمەن بىرگە ارالاس تامعان مۇنايدىڭ ارقاسى. ءبىز ولكەمىزدىڭ وسىنداي بايلىعىمەن، قازىناسىمەن ماقتانا الامىز.
مەملەكەت باسشىسى 1997 جىلى «قازاقستان – 2030» ستراتەگياسىن قابىلداپ، ەلىمىزدىڭ ۇزاق جىلعا ارنالعان دامۋ باعىتىن ايقىنداپ بەردى. جاسىراتىنى جوق، سول ۋاقىتتا قازاق ەلىنىڭ جارقىن بولاشاعىنا كۇمانمەن قاراعان ەلدەر دە بولدى. ءبىراق سوعان قاراماستان، 130 – عا تارتا ۇلت پەن ۇلىستى ءبىر شاڭىراقتىڭ استىنا ۇيىستىرا بىلگەن ەلباسىمىزدىڭ كورەگەن كوشباسشىلىعى مەن حالقىمىزدىڭ ىنتىماق بىرلىگىنىڭ ارقاسىندا ءبىز العا قويعان ارمانىمىزدان اداسپاي، كوزدەگەن ماقساتىمىزعا قول جەتكىزە بىلدىك. ءسويتىپ جاڭا مىڭجىلدىق تابالدىرىعىن ءساتتى اتتاعان قازاقستان تەك دامۋ مەن ءوسىپ – وركەندەۋ ۇستىندە بولدى. ءدۇبىرلى دۇنيەجۇزىنىڭ قاۋىمداستىعىمەن تەرەزەسى تەڭ، كەرەگەسى كەڭ ەل رەتىندە ءتوس تۇيىستىرگەن جۇرتىمىز تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعىندا ىرگەسى ءبۇتىن، شاڭىراعى بيىك ۇلكەن مەملەكەت قالىپتاستىردى. ورتا ازيا ەلدەرىنەن وق بويى وزىق، شوقتىعى بيىك تۇرعان بۇل ەل 2030 جىلعا دەيىنگى دامۋ جوسپارىن ويداعىداي جۇزەگە اسىرىپ، جاڭا «قازاقستان - 2050» ستراتەگيالىق باعدارلاماسىن بەكىتىپ العان «ماڭگىلىك ەلگە» اينالدى. كونە تۇرىك قاعاناتتارىنىڭ زاڭدى مۇراگەرى رەتىندە ۇلان – بايتاق بوز دالانى مەكەن ەتكەن الاش ەلى بۇگىندە ەۆرازيا قۇرلىعىنداعى كوشباسشى مەملەكەت.
ارۋ استاناسى مەن الاتاۋداعى اسەم الماتىسىمەن، «مۇنايلى استانا» اتانعان اق جايىقتاعى اتىراۋى مەن قازىنالى كەڭ جىلىويىمەن ماقتانا الاتىن قازاقستان مەملەكەتىنىڭ 25 جىل ىشىندەگى قول جەتكىزگەن جەتىستىگىن ازعانا سوزبەن بەينەلەپ بەرۋ مۇمكىن ەمەس. ەڭ باستىسى شيرەك عاسىر ىشىندە ەلىمىز ەگەمەندىكپەن ەڭسە تىكتەپ، تاۋەلسىزدىگىن باياندى ەتىپ، «ماڭگىلىك ەل» يدەياسى قىرانداي قاناتتاندىرعان الىپ ەلگە اينالدى. قازاق حالقى وسى جىلدار ىشىندە الەمگە ءوزىنىڭ بايلىعىمەن عانا ەمەس، وسكەلەڭ ۇرپاققا قازىناسىمەن دە ماقتانا الدى. ۇلتتىق قۇندىلىعىمىزدى قاستەرلەگەن مادەنيەت پەن ادەبيەت، ونەر قايراتكەرلەرىنىڭ ەڭبەگى دۇنيەجۇزىندەگى دارىنداردى تاڭ قالدىردى. ارينە، مۇنىڭ بارلىعى ءوز الدىنا تاۋسىلمايتىن ءبىر – ءبىر تاقىرىپ. سونىڭ ىشىندە تالانتتارىمەن تالاي تاڭداي قاقتىرعان قاسيەتتى كەڭ جىلىويدان تامىر تارتقان تاريح پەن مادەنيەت ءوز الدىنا ءبىر تاراۋ. مۇنىڭ بارلىعى تۇپتەپ كەلگەندە ءتۇپسىز تەرەڭ تۇڭعيىققا تولى تاۋەلسىزدىك تەڭىزىنە قۇيىلار ۇلكەن قاينار كوزى ىسپەتتەس.
ولاي بولسا شيرەك عاسىر ىشىندە قول جەتكەن جەتىستىكتى ۋىستان شىعارماي، ەلىمىزدى دامۋدىڭ داڭعىل جولىنان اداستىرماۋ بۇگىنگى وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ قولىندا ەكەنى ءسوزسىز. ال ولارعا ساپالى ءبىلىم مەن سانالى تاربيە بەرۋ ءبىز سەكىلدى پەداگوگ كادرلاردىڭ كاسىبي شەبەرلىگىنە بايلانىستى. ەندەشە «ەلۋ جىلدا ەڭ جاڭا» دەگەندەي، تاعى دا ءبىر شيرەك عاسىر وتكەننەن كەيىنگى قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 50 جىلدىعىندا ەل تىزگىنىن ۇستاز ازاماتتارى ءبىز تاربيەلەپ جاتقان بۇلدىرشىندەر بولارىنا ءسوز جوق. بۇل ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگىنە قوسقان زور ۇلەسىمىز بولماق.
وسىناۋ شيرەك عاسىر ىشىندە قازاق ەلى الەم قاۋىمداستىعى مويىنداعان ىرگەلى مەملەكەتكە اينالدى. ارينە مۇنداي ۇلكەن جەتىستىككە حالقىمىز وڭايلىقپەن جەتكەن جوق. وتكەن عاسىردىڭ 90 – جىلدارىنىڭ باسىندا جەلتوقساننىڭ مۇزعا جاققان الاۋىمەن كەڭەستەر وداعىنىڭ مۇز كوبەسىن سوگىپ، قايرات پەن لياززات سەكىلدى جاستاردىڭ توگىلگەن قانىمەن كەلگەن تاۋەلسىزدىك – بابالاردىڭ عاسىرلار بويىنا اڭساعان ارمانى ەكەنى ءسوزسىز. سول ازاتتىقتىڭ اق تاڭىن كورۋ بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ ماڭدايىنا جازىلدى. وسىناۋ باعا جەتپەس باقىتقا قولى جەتكەن قازاق حالقى سول كەزدەگى ەلدىڭ ەڭسەسىن ەزگەن الەۋمەتتىك – ەكونوميكالىق قيىن جاعدايعا دا مويىعان جوق. ەل بولىپ سايلاپ العان ەلباسىمىزدىڭ ەڭ ءبىرىنشى ەكونوميكانى ساۋىقتىرۋعا باعىتتالعان ساليقالى ساياساتىنا تۇسىنىستىكپەن قاراپ، ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارا ەسەلى ەڭبەك ەتتى. سونىڭ ارقاسىندا بۇگىنگى قازاقستان الەمدەگى دامىعان 50 مەملەكەتتىڭ قاتارىنان ويىپ تۇرعان ورىن الىپ، ەندى ەڭ وزىق وتىزدىقتىڭ كوشىنە ىلەستى. ءسوز جوق، 25 جىل ىشىندەگى وسىنداي وراسان جەڭىستى جەتىستىكتەرگە جەتۋ جولىندا جىلى ويلىقتاردىڭ دا قالدىرعان وشپەس قولتاڭباسى بار دەپ بىلەمىن.
قاسيەتتى كەڭ جىلىوي جەرى - قازاقستان مۇنايىنىڭ تۋعان جەرى. كيەلى قاراشۇڭگىلدەن باستاۋ العان قارا التىن بۇلاعى بۇگىندە الىپ ءبىر قاينارعا اينالىپ، ءدۇيىم دۇنيەجۇزى قىزىعا قارايتىن تەلەگەي تەڭىزگە ۇلاستى. تۇتاس ەلىمىزدى تىعىرىقتان الىپ شىققان وسىناۋ ەكونوميكامىزدىڭ كۇرە تامىرىنىڭ بۇلكىلى مەملەكەتىمىزدى الەمدەگى مۇناي ءوندىرۋشى الىپ دەرجاۆالاردىڭ قاتارىنا قوستى. تاۋەلسىزدىگىمىزدى تۇعىرلى، بوستاندىعىمىزدى باياندى، ازاتتىقتىڭ اق تاڭىن نۇرلى ەتكەن دە التىن كومبەنىڭ ۇستىندەگى كەڭ پەيىلدى جىلىويلىقتاردىڭ ماڭدايىنان اششى تەرمەن بىرگە ارالاس تامعان مۇنايدىڭ ارقاسى. ءبىز ولكەمىزدىڭ وسىنداي بايلىعىمەن، قازىناسىمەن ماقتانا الامىز.
مەملەكەت باسشىسى 1997 جىلى «قازاقستان – 2030» ستراتەگياسىن قابىلداپ، ەلىمىزدىڭ ۇزاق جىلعا ارنالعان دامۋ باعىتىن ايقىنداپ بەردى. جاسىراتىنى جوق، سول ۋاقىتتا قازاق ەلىنىڭ جارقىن بولاشاعىنا كۇمانمەن قاراعان ەلدەر دە بولدى. ءبىراق سوعان قاراماستان، 130 – عا تارتا ۇلت پەن ۇلىستى ءبىر شاڭىراقتىڭ استىنا ۇيىستىرا بىلگەن ەلباسىمىزدىڭ كورەگەن كوشباسشىلىعى مەن حالقىمىزدىڭ ىنتىماق بىرلىگىنىڭ ارقاسىندا ءبىز العا قويعان ارمانىمىزدان اداسپاي، كوزدەگەن ماقساتىمىزعا قول جەتكىزە بىلدىك. ءسويتىپ جاڭا مىڭجىلدىق تابالدىرىعىن ءساتتى اتتاعان قازاقستان تەك دامۋ مەن ءوسىپ – وركەندەۋ ۇستىندە بولدى. ءدۇبىرلى دۇنيەجۇزىنىڭ قاۋىمداستىعىمەن تەرەزەسى تەڭ، كەرەگەسى كەڭ ەل رەتىندە ءتوس تۇيىستىرگەن جۇرتىمىز تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعىندا ىرگەسى ءبۇتىن، شاڭىراعى بيىك ۇلكەن مەملەكەت قالىپتاستىردى. ورتا ازيا ەلدەرىنەن وق بويى وزىق، شوقتىعى بيىك تۇرعان بۇل ەل 2030 جىلعا دەيىنگى دامۋ جوسپارىن ويداعىداي جۇزەگە اسىرىپ، جاڭا «قازاقستان - 2050» ستراتەگيالىق باعدارلاماسىن بەكىتىپ العان «ماڭگىلىك ەلگە» اينالدى. كونە تۇرىك قاعاناتتارىنىڭ زاڭدى مۇراگەرى رەتىندە ۇلان – بايتاق بوز دالانى مەكەن ەتكەن الاش ەلى بۇگىندە ەۆرازيا قۇرلىعىنداعى كوشباسشى مەملەكەت.
ارۋ استاناسى مەن الاتاۋداعى اسەم الماتىسىمەن، «مۇنايلى استانا» اتانعان اق جايىقتاعى اتىراۋى مەن قازىنالى كەڭ جىلىويىمەن ماقتانا الاتىن قازاقستان مەملەكەتىنىڭ 25 جىل ىشىندەگى قول جەتكىزگەن جەتىستىگىن ازعانا سوزبەن بەينەلەپ بەرۋ مۇمكىن ەمەس. ەڭ باستىسى شيرەك عاسىر ىشىندە ەلىمىز ەگەمەندىكپەن ەڭسە تىكتەپ، تاۋەلسىزدىگىن باياندى ەتىپ، «ماڭگىلىك ەل» يدەياسى قىرانداي قاناتتاندىرعان الىپ ەلگە اينالدى. قازاق حالقى وسى جىلدار ىشىندە الەمگە ءوزىنىڭ بايلىعىمەن عانا ەمەس، وسكەلەڭ ۇرپاققا قازىناسىمەن دە ماقتانا الدى. ۇلتتىق قۇندىلىعىمىزدى قاستەرلەگەن مادەنيەت پەن ادەبيەت، ونەر قايراتكەرلەرىنىڭ ەڭبەگى دۇنيەجۇزىندەگى دارىنداردى تاڭ قالدىردى. ارينە، مۇنىڭ بارلىعى ءوز الدىنا تاۋسىلمايتىن ءبىر – ءبىر تاقىرىپ. سونىڭ ىشىندە تالانتتارىمەن تالاي تاڭداي قاقتىرعان قاسيەتتى كەڭ جىلىويدان تامىر تارتقان تاريح پەن مادەنيەت ءوز الدىنا ءبىر تاراۋ. مۇنىڭ بارلىعى تۇپتەپ كەلگەندە ءتۇپسىز تەرەڭ تۇڭعيىققا تولى تاۋەلسىزدىك تەڭىزىنە قۇيىلار ۇلكەن قاينار كوزى ىسپەتتەس.
ولاي بولسا شيرەك عاسىر ىشىندە قول جەتكەن جەتىستىكتى ۋىستان شىعارماي، ەلىمىزدى دامۋدىڭ داڭعىل جولىنان اداستىرماۋ بۇگىنگى وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ قولىندا ەكەنى ءسوزسىز. ال ولارعا ساپالى ءبىلىم مەن سانالى تاربيە بەرۋ ءبىز سەكىلدى پەداگوگ كادرلاردىڭ كاسىبي شەبەرلىگىنە بايلانىستى. ەندەشە «ەلۋ جىلدا ەڭ جاڭا» دەگەندەي، تاعى دا ءبىر شيرەك عاسىر وتكەننەن كەيىنگى قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 50 جىلدىعىندا ەل تىزگىنىن ۇستاز ازاماتتارى ءبىز تاربيەلەپ جاتقان بۇلدىرشىندەر بولارىنا ءسوز جوق. بۇل ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگىنە قوسقان زور ۇلەسىمىز بولماق.
You Might Also Like
-
باعدارلاما 4 - 5، 5 - 6 جاستاعى بالانىڭ قول ساۋساقتارىنىڭ ۇساق ماتوريكاسىن دامىتادى. قولدىڭ ۇساق قول ماتوريكالارىن دامىتۋ بالالاردىڭ سويلەۋىنىڭ دامۋىنا اپاراتىن جول. بالادا سويلەۋ كەمشىلىگى قالىپتا...
