تىك دوڭگەلەك كونۋس، ونىڭ ەلەمەنتتەرى. كونۋستىڭ جازىقتىقپەن قيمالارى
ن. ۆ. گوگول اتىنداعى جالپى ورتا مەكتەبى
ماتەماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى - حايرۋللينا گ. ب.
گەومەتريا 11 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تىك دوڭگەلەك كونۋس، ونىڭ ەلەمەنتتەرى. كونۋستىڭ جازىقتىقپەن قيمالارى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
• وقۋشىلارعا كونۋس جانە ونىڭ ەلەمەنتتەرىمەن، كونۋستىڭ جازىقتىقپەن قيمالارىمەن تانىستىرۋ، كونۋستىڭ قيمالارىنا بايلانىستى ەسەپتەر شىعارۋ.
• وقۋشىلاردىڭ اينالۋ دەنەلەرى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
• كۇندەلىكتى ومىرمەن بايلانىسىن كورسەتۋ، حالىقتىق پەداگوگيكامەن بايلانىستىرۋ، وقۋشىلاردىڭ بويىندا ەستەتيكالىق تاربيەنى قالىپتاستىرۋ.
ساباقتان كۇتىلەتىن ناتيجە: 1. وقۋشىلار كونۋستى، كونۋس ەلەمەنتتەرىن، كونۋس جازباسىمەن، كونۋستىڭ بيىكتىگىن جانە ءبۇيىر قىرىن، قيمادا پايدا بولعان فيگۋرالاردىڭ اۋداندارىن فورمۋلا بويىنشا ەسەپتەپ تابا الادى.
2. العان بىلىمدەرىن جۇيەلى تۇردە ءوز سوزدەرىمەن جەتكىزە الادى، ەسەپتەر شىعارۋدا پايدالانا بىلەدى.
بەلسەندى وقىتۋ ادىستەرى: اكت، ستو: سۋرەتتى كورنەكىلىك، توپپەن جۇمىس، ماكەتتەر، ۇلەستىرمە ماتەريالدارى.
باعالاۋ: ءفورماتيۆتى باعالاۋ، توپتىق باعالاۋ.
دەرەككوزدەر: 11 سىنىپ گەومەتريا وقۋلىعى، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار.
تاپسىرمالار: 11 سىنىپ گەومەتريا وقۋلىعى، ديداكتيكالىق ماتەريالدار، ۇلەستىرمەلى تاپسىرمالار
رەفلەكسيا: بىلەمىن، ءبىلدىم، بىلگىم كەلەدى.
ساباق كەزەڭدەرى - ءمۇعالىم ارەكەتى: وقۋشى ارەكەتى:
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ (اۋىزشا) 2 مينۋت №24، 25
№24 1) بەرىلگەنى – سيليندر،
d=12 سم، h=3، 5 سم №24
S=؟
S=2πR(h+R) = 2π•6( 3، 5+6)=114π سم ²
2) بەرىلگەنى – سيليندر،
R=18 سم؛ h=2، 5 دم=25 سم.
S=؟
S=2πR(h+R) = 2π•18(25+18)=1548π سم ². №25
№25 بەرىلگەنى تىكتورتبۇرىش
a=5 سم، b=4 سم.
S سيليندر -؟
S=2πR(h+R)=2π•5(4+5)=90π سم ².
قايتالاۋ سۇراقتارى؛ يا - جوق ستراتەگياسى: (6 مينۋت)
1. سيليندر دەگەن كوپجاققا جاتادى.
2. كولبەۋ جانە تىك دوڭگەلەك سيليندرلەر بولادى.
3. ءسيليندردىڭ ءبۇيىر بەتىنىڭ اۋدانىنىڭ فورمۋلاسى S=2πRh
4. ءسيليندردىڭ جازباسى ءۇشبۇرىش، تراپەسيا.
5. دوڭگەلەكتىڭ اۋدانى S=2πR ²
6. ءسيليندردىڭ تولىق بەتىنىڭ اۋدانى S=2πR(h+R)
7. دۇرىس كوپجاقتار
8. ءسيليندردى جازىقتىقپەن قيعاندا تىكتورتبۇرىش، دوڭگەلەك، ەلليپس پايدا بولادى.
9. تىك ءسيليندردىڭ بيىكتىگى جاساۋشىسىنا تەڭ.
10. شەڭبەردىڭ ۇزىندىعى C=2πR فورمۋلاسىمەن ەسەپتەلەدى
11. جاۋاپتارى:
1. -؛ 2. +؛ 3. +؛ 4. -؛ 5. -؛ 6. +؛ 7. -؛ 8. -؛ 9. +؛ 10. +
قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ جاڭا تاقىرىپتى انىقتاۋ: ءقازىر بالالار بىزگە گۇلميرا ءسوزجۇمباق قۇراستىرىپ اكەلدى. ەكى توپ بولىپ ءسوزجۇمباقتى شەشەيىك
ءسوزجۇمباق شەشۋ: (2 مينۋت)
د ءو ڭ گ ە ل ە ك
2 و ق ت ا ۋ
3 س ي ل ي ن د ر
4 ر ا د ي ۋ س
5 ە ل ل ي پ س
1. ءسيليندردىڭ تاباندىرىندا جاتاتىن فيگۋرا قالاي اتالادى؟ دوڭگەلەك
2. سيليندر ءسوزىن گرەك تىلىنەن اۋدارعاندا قانداي ماعىنا بىلدىرەدى؟ وقتاۋ
3. تىك ءتورتبۇرىشتى ونىڭ قابىرعالارىنىڭ بىرىنەن اينالدىرعاندا شىعاتىن فيگۋرا... سيليندر
4. شەڭبەردىڭ سەنترىن شەڭبەر نۇكتەسىمەن قوساتىن كەسىندى. راديۋس
5. ءسيليندردى جازىقتىقپەن قيعاندا قانداي فيگۋرا پايدا بولادى؟ ەلليپس
جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ: ءسوزجۇمباعىمىزدىڭ تىرەك ءسوزى كونۋس بولىپ شىقتى. سونىمەن بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: تىك دوڭگەلەك كونۋس، ونىڭ ەلەمەنتتەرى. كونۋستىڭ جازىقتىقپەن قيمالارى. سىزىعىشتى ءبىر كاتەتىنەن اينالدىرىپ كورسەتۋ. ەلەمەنتتەرىن ايتۋ.
«ءبىزدى قورشاعان ورتا - ول تولىعىمەن گەومەتريا» ا. د. الەكساندروۆ
كلوۋنعا بولا الاسىڭ باس كيىم،
ءتىپ – تىك بولىپ تۇرا الاسىڭ تاس ءتۇيىن.
ءبىر كاتەتتەن اينالعاندا ءۇشبۇرىش،
كونۋس بولىپ قالانادى باستى ءۇيىڭ.
ماتەماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى - حايرۋللينا گ. ب.
گەومەتريا 11 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تىك دوڭگەلەك كونۋس، ونىڭ ەلەمەنتتەرى. كونۋستىڭ جازىقتىقپەن قيمالارى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
• وقۋشىلارعا كونۋس جانە ونىڭ ەلەمەنتتەرىمەن، كونۋستىڭ جازىقتىقپەن قيمالارىمەن تانىستىرۋ، كونۋستىڭ قيمالارىنا بايلانىستى ەسەپتەر شىعارۋ.
• وقۋشىلاردىڭ اينالۋ دەنەلەرى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
• كۇندەلىكتى ومىرمەن بايلانىسىن كورسەتۋ، حالىقتىق پەداگوگيكامەن بايلانىستىرۋ، وقۋشىلاردىڭ بويىندا ەستەتيكالىق تاربيەنى قالىپتاستىرۋ.
ساباقتان كۇتىلەتىن ناتيجە: 1. وقۋشىلار كونۋستى، كونۋس ەلەمەنتتەرىن، كونۋس جازباسىمەن، كونۋستىڭ بيىكتىگىن جانە ءبۇيىر قىرىن، قيمادا پايدا بولعان فيگۋرالاردىڭ اۋداندارىن فورمۋلا بويىنشا ەسەپتەپ تابا الادى.
2. العان بىلىمدەرىن جۇيەلى تۇردە ءوز سوزدەرىمەن جەتكىزە الادى، ەسەپتەر شىعارۋدا پايدالانا بىلەدى.
بەلسەندى وقىتۋ ادىستەرى: اكت، ستو: سۋرەتتى كورنەكىلىك، توپپەن جۇمىس، ماكەتتەر، ۇلەستىرمە ماتەريالدارى.
باعالاۋ: ءفورماتيۆتى باعالاۋ، توپتىق باعالاۋ.
دەرەككوزدەر: 11 سىنىپ گەومەتريا وقۋلىعى، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار.
تاپسىرمالار: 11 سىنىپ گەومەتريا وقۋلىعى، ديداكتيكالىق ماتەريالدار، ۇلەستىرمەلى تاپسىرمالار
رەفلەكسيا: بىلەمىن، ءبىلدىم، بىلگىم كەلەدى.
ساباق كەزەڭدەرى - ءمۇعالىم ارەكەتى: وقۋشى ارەكەتى:
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ (اۋىزشا) 2 مينۋت №24، 25
№24 1) بەرىلگەنى – سيليندر،
d=12 سم، h=3، 5 سم №24
S=؟
S=2πR(h+R) = 2π•6( 3، 5+6)=114π سم ²
2) بەرىلگەنى – سيليندر،
R=18 سم؛ h=2، 5 دم=25 سم.
S=؟
S=2πR(h+R) = 2π•18(25+18)=1548π سم ². №25
№25 بەرىلگەنى تىكتورتبۇرىش
a=5 سم، b=4 سم.
S سيليندر -؟
S=2πR(h+R)=2π•5(4+5)=90π سم ².
قايتالاۋ سۇراقتارى؛ يا - جوق ستراتەگياسى: (6 مينۋت)
1. سيليندر دەگەن كوپجاققا جاتادى.
2. كولبەۋ جانە تىك دوڭگەلەك سيليندرلەر بولادى.
3. ءسيليندردىڭ ءبۇيىر بەتىنىڭ اۋدانىنىڭ فورمۋلاسى S=2πRh
4. ءسيليندردىڭ جازباسى ءۇشبۇرىش، تراپەسيا.
5. دوڭگەلەكتىڭ اۋدانى S=2πR ²
6. ءسيليندردىڭ تولىق بەتىنىڭ اۋدانى S=2πR(h+R)
7. دۇرىس كوپجاقتار
8. ءسيليندردى جازىقتىقپەن قيعاندا تىكتورتبۇرىش، دوڭگەلەك، ەلليپس پايدا بولادى.
9. تىك ءسيليندردىڭ بيىكتىگى جاساۋشىسىنا تەڭ.
10. شەڭبەردىڭ ۇزىندىعى C=2πR فورمۋلاسىمەن ەسەپتەلەدى
11. جاۋاپتارى:
1. -؛ 2. +؛ 3. +؛ 4. -؛ 5. -؛ 6. +؛ 7. -؛ 8. -؛ 9. +؛ 10. +
قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ جاڭا تاقىرىپتى انىقتاۋ: ءقازىر بالالار بىزگە گۇلميرا ءسوزجۇمباق قۇراستىرىپ اكەلدى. ەكى توپ بولىپ ءسوزجۇمباقتى شەشەيىك
ءسوزجۇمباق شەشۋ: (2 مينۋت)
د ءو ڭ گ ە ل ە ك
2 و ق ت ا ۋ
3 س ي ل ي ن د ر
4 ر ا د ي ۋ س
5 ە ل ل ي پ س
1. ءسيليندردىڭ تاباندىرىندا جاتاتىن فيگۋرا قالاي اتالادى؟ دوڭگەلەك
2. سيليندر ءسوزىن گرەك تىلىنەن اۋدارعاندا قانداي ماعىنا بىلدىرەدى؟ وقتاۋ
3. تىك ءتورتبۇرىشتى ونىڭ قابىرعالارىنىڭ بىرىنەن اينالدىرعاندا شىعاتىن فيگۋرا... سيليندر
4. شەڭبەردىڭ سەنترىن شەڭبەر نۇكتەسىمەن قوساتىن كەسىندى. راديۋس
5. ءسيليندردى جازىقتىقپەن قيعاندا قانداي فيگۋرا پايدا بولادى؟ ەلليپس
جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ: ءسوزجۇمباعىمىزدىڭ تىرەك ءسوزى كونۋس بولىپ شىقتى. سونىمەن بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: تىك دوڭگەلەك كونۋس، ونىڭ ەلەمەنتتەرى. كونۋستىڭ جازىقتىقپەن قيمالارى. سىزىعىشتى ءبىر كاتەتىنەن اينالدىرىپ كورسەتۋ. ەلەمەنتتەرىن ايتۋ.
«ءبىزدى قورشاعان ورتا - ول تولىعىمەن گەومەتريا» ا. د. الەكساندروۆ
كلوۋنعا بولا الاسىڭ باس كيىم،
ءتىپ – تىك بولىپ تۇرا الاسىڭ تاس ءتۇيىن.
ءبىر كاتەتتەن اينالعاندا ءۇشبۇرىش،
كونۋس بولىپ قالانادى باستى ءۇيىڭ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى، بايدىبەك اۋدانى،
