InfoHub Logo

مينەرالدىق تىڭايتقىشتىڭ تيىمدىلىگىنىڭ جوعارى بولۋى كوبىنەسە قولدانۋ ادىستەرى مەن تاسىلدەرىنە بايلانىستى. تىڭايتقىش قولدانۋدىڭ ءۇش ءتاسىلى بار: نەگىزگى تىڭايتقىش (ەگىن سەپكەنگە دەيىن جانە ونى سەبۋدىڭ الدىندا)، تۇقىم سەبۋمەن بىرگە جانە ەگىن سەپكەننەن كەيىن ۇستەپ قورەكتەندىرۋ. تىڭايتڭىشتى قولدانۋدىڭ مىناداي جولدارى بار: جاپپاي شاشۋ، ۇياعا، قاتارارالىققا بەرۋ جانە قورعا قالدىرۋ.

نەگىزگى تىڭايتقىش وسىمدىكتەردى بۇكىل ءوسۋ ۆەگەتاسياسى كەزىندە قورەكتىك زاتتارمەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن، اسىرەسە ولاردىڭ قارقىندى ءوسىپ-داميتىن كەزەڭىندە بەرۋگە ارنالعان. بۇل ءتاسىل بويىنشا وسىمدىككە قاجەتتى تىڭايتقىشتىڭ باسىم مولشەرى بەرىلەدى. نەگىزگى تىڭايتقىش كۇزدە سۇدىگەر جىرتۋ كەزىندە، كوكتەمدە سۇدىگەردى قايتا جىرتۋ كەزىندە نەمەسە تەرەڭ قوپسىتۋ الدىندا بەرىلەدى. تىڭايتڭىشتى توپىراقتىڭ استىڭعى ىلعالدى قاباتىنا سىڭىرەدى، سوندا بارلىق ءوسۋ كەزەڭىندە وسىمدىكتەر ونى جاقسى قابىلداي الادى. جاپپاي شاشۋ كەزىندە تاناپقا تىڭايتقىش بىركەلكى تۇسپەيدى، سوندىقتان بۇل ادىسپەن بەرىلەتىن بارلىق تىڭايتقىشتىڭ 40-70% -ى شاشىلادى.

وسىنداي تىڭايتقىشتىڭ بىركەلكى بەرىلمەۋى سالدارىنان توپىراقتىڭ قۇرامى بىركەلكى بولمايدى جانە ەگىن شىعىمدىلىعى دا ءار ءتۇرلى بولادى. سوندىقتان دا تىڭايتقىش شاشۋ ادىستەرىنىڭ ىشىندە جەرگىلىكتى-تاسپالى ادىسكە كوبىرەك نازار اۋدارىپ، ونى وندىرىستە قولدانۋ ءتيىمدى بولادى. بۇل ءادىس وسىمدىكتىڭ تامىرىنا قورەكتىك زاتتار بەرۋگە نەگىزدەلگەن. تىڭايتقىش بەرۋدىڭ جاپپاي شاشۋ ادىسىنە قاراعاندا تاسپالىق ءادىس بويىنشا بەرۋ وتە-موتە ءتيىمدى جانە قولايلى بولىپ تابىلادى. جەرگىلىكتى-تاسپالىق ءادىس بويىنشا بەرىلگەن تىڭايتقىشتىڭ قۇرامىنان قورەكتىك ەلەمەنتتەر از جوعالادى، تىڭايتقىش ىلعالدى قاباتقا بەرىلىپ سەبىلگەن تۇقىمعا جاقىن ورنالاسادى. وسىعان وراي، تىڭايتقىشتى جەرگىلىكتى بەرۋ ءادىسى شاشۋ ادىسىنە قاراعاندا ەكونوميكالىق جاعىنان ءتيىمدى بولىپ سانالادى. سەبۋ كەزىندە وسىمدىك قاتارىنا تىڭايتقىشتى تۇقىممەن بىرگە از مولشەردە بەرگەن وتە ءتيىمدى بولىپ تابىلادى. بارلىق داقىلدار ءۇشىن تۇقىممەن بىرگە قاتارعا تۇيىرشىك سۋپەرفوسفات بەرگەن ماڭىزدى، ويتكەنى وسىمدىك العاشقى ءوسۋ كەزەڭىندە فوسفوردىڭ جەتكىلىكسىزدىگىن سەزىنەدى.

ۇستەپ قورەكتەندىرۋ وسىمدىكتىڭ ءوسىپ-دامۋ كەزىندە قورەكتەنۋىن جاقسارتۋ ءۇشىن بەرىلەدى. ۇستەپ قورەكتەندىرۋ ءۇشىن سۋدا جاقسى ەريتىن ازوت تىڭايتڭىشى، سونداي-اق ازوتقا باي قۇس ساڭعىرىعى قولدانىلادى.

---