InfoHub Logo

ادامدارعا ىقپال ەتۋدىڭ قۇپياسى سويلەي بىلۋدە ەمەس، جاقسى تىڭداۋشى بولا بىلۋدە.

دەيل كارنەگي

جاقسى اڭگىمەلەسۋشى بولۋ ءۇشىن تىڭداپ ۇيرەنۋ قاجەت. بۇل كەرەعارلىقتى ءتۇسىندىرۋ وڭاي: ەڭ اۋەلى ءبىز ويىمىزداعىنى ايتىپ قالۋعا تىرىسامىز، سوندىقتان، ءبىزدى تىڭداۋعا قۇلىق تانىتقان جالعىز-جارىم كەزدەسەتىن ءبىر ادام وتە قۇندى بولماق. ايگىلى ءسوز ورامىن باسقاشا ايتساق، بىزگە ەكى قۇلاق، بىردەڭە ايتۋعا سەبەپ تابىلماس بۇرىن تىڭداۋ، ۇيرەنۋ جانە اقپارات جيناۋ ءۇشىن بەرىلگەن.  

جاقسى تىڭداۋشالاردىڭ از بولۋ سەبەبى، قارىم-قاتىناس — داعدىلاردىڭ ىشىندەگى ەڭ قيىنى. ويتكەنى، ءوز ەگوڭدى باسىپ، باسقا كىسىنىڭ پروبلەمالارى مەن جان-دۇنيەسىنە زەر سالىپ، سابىرلىق تانىتۋ كەرەك قوي. بۇل ءىس جۇزىندە مۇمكىن ەمەس سياقتى. دەسەك تە، سىزگە وسى داعدىنى يگەرىپ الۋعا كومەكتەسەتىن تەوريالار مەن تاسىلدەر بار. ولار مىنالار.  

ءتورت ستيل

1971 جىلى لارري باركەر بەلسەندى تىڭداۋدىڭ ءتورت ءستيلى تەورياسىن ۇسىنىپ، ونى 1995 جىلى كيتتي ۋوتسون تولىقتىرعان بولاتىن. ول (تەوريا) جاقسى تىڭداۋشى بولۋ ءۇشىن ءتورت ءستيلدىڭ ءبىرىن قولدانۋ كەرەك ەكەنىن ايتادى.   

ادامدارعا كوڭىل بولگەن ادام. ەگەر ءسىز بۇكىل ىنتا-زەيىنىڭىزدى اڭگىمەلەسىپ وتىرعان ادامعا بولسەڭىز، ونىڭ قامىن ويلايسىز. باسقا ادامنىڭ ومىرلىك ۇستانىمى مەن تاريحىن ءتۇسىنىپ، ونىڭ اڭگىمەلەرىن ءتۇسىنۋ قۇرالى رەتىندە پايدالانۋ قاجەت. ىقىلاسىڭىز ونىڭ ەموسيالارىنا اۋسىن.  

ادام قىزىقتى بولسا، ونى تىڭداۋ قيىندىق تۋدىرمايدى. ول بۇنى سەزىپ، بار ىنتاسىمەن اڭگىمەسىن جالعاستىرادى.  

مازمۇنعا كوڭىل بولگەن ادام. ءسىز زەيىنىڭىزدى ادامعا ەمەس، ونىڭ نە ايتقانىنا سالۋىڭىزعا بولادى. فاكتىلەرگە، دالەلدەرگە زەر سالىپ، جاي-جاپسارىن انىقتاپ الۋعا تىرىسىڭىز.  

نە ايتقىڭىز كەلەتىنى تۋرالى ويلانباي، اڭگىمەلەسىپ وتىرعان كىسىنىڭ ايتقانىن مۇقيات باعامداڭىز. بۇل دايىنداپ قويعان سوزدەرىڭىزدى ايتپاۋ دەگەن ءسوز ەمەس، اڭگىمەنى ايتىلعان نارسەنىڭ وزەگىنە قاراي قۇرىڭىز دەگەن ءسوز.   

ىس-ارەكەتكە كوڭىل بولگەن ادام. ديالوگ نە ىستەۋگە ۇندەپ وتىرعانىنا (ايتقان اقىلدارى مەن كەلەسى قام-قارەكەتكە) زەيىن قويىڭىز.  

ۋاقىتقا كوڭىل بولگەن ادام. اڭگىمەلەسىپ وتىرۋعا قانشا ۋاقىتىڭىزدى جۇمساي الاتىنىڭىزدى انىقتاپ الىڭىز. كوپ جاعدايدا، ەگەر ديالوگتىڭ قانشا ۋاقىتقا سوزىلاتىنى تۇسىنىكسىز بولسا، تىڭداۋ قيىن بولادى. ءبىز كۇيگەلەكتەنىپ، وڭدى اڭگىمە-دۇكەن ورنىنا سترەسسكە بوي الدىرامىز. ەگەر بارى-جوعى 30-40 مينۋتىڭىز بولىپ تۇرسا — بۇل سىزگە بايىپپەن اڭگىمەلەسۋىڭىزگە مۇمكىندىك بەرەدى، ەگەر 1-2 مينۋتىڭىز عانا بولسا، قىسقا دا نۇسقا سويلەۋدەن باسقا امالىڭىز جوق.  

تىڭداۋشىنىڭ جامان ادەتتەرى

جاقسى اڭگىمەلەسۋشى بولۋ ءۇشىن نە ىستەمەۋ كەرەك ەكەنىن ۇعىپ العان دۇرىس. بۇل تۇرعىدا ءۇش امال بار.  

نيكولس پەن ستيۆەنس 1957 جىلى جامان ادەتتەردىڭ مىنا ءتىزىمىن ۇسىندى:   

1. سويلەسىپ وتىرعان ادامدى سىناپ-مىنەۋ.  

2. تەك فاكتىلەردى تىڭداۋ.  

3. مۇقيات تىڭداپ وتىرعانداي بولۋ.

4. نازارىن باسقاعا اۋدارىپ جىبەرەتىن فاكتورلار تۋدىرۋ.  

5. ەموسيالىق تۇرعىدا شيرىعىپ كەتكەندىكتەن، ايتىلعاننىڭ ءبارىن شەگەرىپ-شەكتەۋ.  

6. اڭگىمەلەسۋشىنىڭ سوزدەرى مەن ويلارىنىڭ جىلدامدىعى جايلى ويلانۋ.  

روبەرتسون 1994 جىلى ءوزىنىڭ نۇسقاسىن ۇسىندى:   

1. تاقىرىپقا قىزىعۋشىلىق تانىتپاۋ.  

2. ىنتانى تاقىرىپقا ەمەس، ادامعا تانىتۋ.  

3. ءسوزىن بولە بەرۋ.

4. جالپى جاعدايعا ەمەس، دەتالدارعا زەيىن كويۋ.  

5. قىزىقپاۋشىلىقتى بىلدىرەتىن دەنە ءتىلى.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

ۆەربالدى ىم نەنى ءبىلدىرۋى مۇمكىن؟

جوعارىدا اتالعان باركەر مەن ۋوتسون تىڭداۋشىنىڭ مىنانداي ءتىزىمىن جاسادى:  

1. ءسوزدى بولە بەرۋ. 

2. اڭگىمەلەسۋشى ادامعا قاراماۋ.  

3. باسقا نارسەلەرگە كوڭىل اۋدارا بەرۋ.  

4. اڭگىمەلەسۋشىنىڭ ايتىپ وتىرعان سويلەمدەرىن اياقتاۋ.  

5. «ءيا، ءبىراق…» دەپ وتىرۋ.  

6. وتە كوپ سۇراق قويۋ.   

وسى ءۇش تىزىمدەگى سايكەستىكتەردى اتاپ وتۋگە بولادى. نەگىزگى قىرلارىنا مىنالار جاتادى: اڭگىمەلەسۋشىنى سىيلاماۋ، دەتالدارعا جابىسىپ قالۋ جانە قاراپايىم سىپايىلىقتىڭ جوقتىعى.  

ەگەر قاتەلىكتەردىڭ كوبى سىزگە ءتان بولسا، ولاردى كەزەك-كەزەگىمەن جوق قىلۋعا تىرىسىڭىز. اڭگىمەلەسۋشىنىڭ ءسوزىن بولمەۋدەن باستاڭىز، سوسىن ۆيزۋالدى كونتاكت پەن دەنە تىلىنە زەيىن قويىڭىز. 

بەلسەندى تىڭداۋ

بەلسەندى تىڭداۋ ءۇشىن ءسىز، باسقا ادامدى ىنتالاندىرا جانە سايكەستى دەنە ءتىلىن پايدالانا وتىرىپ، سويلەۋىنە مۇمكىندىك بەرۋگە ءتيىسسىز. اسىرەسە، اڭگىمەلەسۋشى وزىنە سەنىمسىز بولعان كەزدە. ىنتالاندىرۋ زەرىكتىرىپ جىبەرەتىن اڭگىمەنى وتە قىزىقتى اڭگىمەگە اينالدىرىپ جىبەرە الادى.  

قايتالاۋ. ەستىگەنىڭىز سىزدەن قايتىپ بارسا، ءسىز اڭگىمەلەسۋشىنىڭ ايتقانىنىڭ ءبارىن ەستىگەنىڭىزدى كورسەتەسىز. دەنە ءتىلى ارقىلى جاعدايعا سايكەس كەلەتىن ەموسيالارعا بولەنىڭىز.  

توتالدى تىڭداۋ. رودجەرس پەن فارسون (1979) بەلسەندى تىڭداۋدى «ادامداردى وزگەرتۋدىڭ ەڭ جاقسى ءتاسىلى» دەپ سيپاتتايدى. ولار ونىڭ ءۇش ءتۇرىن قولدانۋعا كەڭەس بەرەدى:   

— جالپى ءمان-ماعىناسىن تىڭداۋ: اڭگىمە تاقىرىبى مەن اڭگىلەسۋشىنىڭ ەموسيالارىن باقىلاۋ.  

— سەزىمدەرىنە جاۋاپ قاتۋ: كەيدە حابارلامانىڭ ناعىز ءمانى — ايقىن كورىنىپ تۇرعان ەموسيا.  

— بەرىلگەن سيگنالدارعا زەيىن قويۋ. دەنە ءتىلى كوپ جاعدايدا سوزدەردەن دە ارتىق ايتادى. 

قورىتىندى شىعارۋ. كەرى بايلانىس اڭگىمەلەسۋشىگە ونى دۇرىس تۇسىنگەنىڭىزدى بىلدىرەدى. ديالوگ كەزىندە بىرنەشە رەت ونىڭ سوزدەرىنىڭ قورىتىندىسىن شىعارىڭىز.  

سىيلايتىنىڭىزدى كورسەتۋ. رودجەرس پەن فارسون ايتقانداي: «سىيلاۋشىلىق بەلسەندى تىڭداۋدان جانە ديالوگقا تولىقتاي قاتىسۋدان بايقالادى».

ساتتىلىك جولداس بولسىن!

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

وتىرىكتى داۋىستان تانۋدىڭ 5 ءتۇرلى ءادىسى

شىندىق پەن وتىرىك: قالاي اجىراتۋعا بولادى؟

---