ترەند قۋعان جاستار ەدىك
قازىرگى قازاق جاستارى مەن بۇرىنعى جاستاردى سالىستىرساق، ايىرماشىلىعى جەر مەن كوكتەي ەكەنى ايدان انىق. بۇگىنگى زامان – جاڭا زامان. «اتىڭ شىقپاسا جەر ورتە» - دەمەكشى، ترەند قۋىپ جۇرگەن جاستارمىز. ۇرپاق اۋىسقان سايىن، زامان دا جاڭارىپ بارادى. زامانىمىز دامىپ، وركەنيەتىمىز قالىپتاسقان سايىن جاستارىمىز وزدەرىڭ كورسەتە الماي جۇرگەن سەكىلدى. كوپتەگەن ترەندتەردى قۋىپ، حالىق اراسىندا كۇلكىگە قالىپ، تالقىعا سالىنىپ جاتقان جايى بار. سولاردىڭ بىرىنە قىسقاشا توقتالا كەتسەم، بۇگىنگى كۇنى بۇرىنعى بابالارىمىزدىڭ قايسار رۋحىنان ايىرىلىپ، ارىستانداي ايباتتى ەر جىگىتتەرىمىز تاندەرىن، جىنىستارىن اۋىستىرىپ جاتىر. بۇل ماسەلەنى ءقازىر قولعا الماساق، بولاشاقتا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مۇددەسىن قورعايتىن ناعىز ەر جىگىتتەردىڭ سانى مۇلدەم ازايىپ، ازعىندالىپ كەتەرى انىق. مەنىڭ ويىمشا، قازاق جاستارىنا رۋحى بيىك، سەزىمى سەرگەك، سەزىمتال بولعان جاراسادى. قازاقتا «جاستاردىڭ وقۋ-تاربيە جۇمىسى تۇزەلمەسە، جۇرت ءىسى دە تۇزەلمەيدى» دەگەن ءسوز بار. كەلەشەكتە جاستارعا جاقسى باعدار بەرۋ ءۇشىن، وزىمىزدەن باستايىق. قازاق جاستارىنا ايتارىم، نە ىستەسەك تە، اقىلمەن ىستەلىك، ارزان ۇرانعا ەرمەيىك، ۇشپا سەزىمگە ەرىك بەرمەيىك. ترەند قۋعانشا، ءوزىمىزدى جاقسى سان الۋان باعىتتاردان كورسەتە وتىرىپ، بيىكتەردى باعىندىرايىق، ۇلتتىق سانامىزدى قالىپتاستىرايىق.
جالپى «ترەند» سوزىنە كەلەتىن بولساق، كوپتەگەن جاستارىمىز مەسەندجەرلەر ارقىلى ءبىر ادامنىڭ ايتقان ءسوزىن، نە بولماسا ىس-ارەكەتىن قايتالاپ، ونى ويىن كۇلكىگە اينالدىرىپ، ءوز شىنايى بولمىسىن بۇرىس سانادا قالىپتاستىرىپ كورسەتۋدى ترەند دەپ ويلايدى. مۇلدەم ولاي ەمەس. ءبىزدىڭ جاستارىمىز وسى جات ىس-ارەكەتتى سانگە اينالدىرىپ، تىم شەكتەن شىعىپ كەتتى. بۇرىڭعى قازاق باتىرلارىمىز وز-وزدەرىن كورسەتكىلەرى كەلگەن جاعدايدا نە ىستەگەن؟ باتىلدىقتارىن تانىتىپ، جاۋعا قارسى تۇرىپ، ويسىراتا جەڭگەن. سولايشا ءوز ەسىمدەرىن قازىرگى كۇنگە دەيىن ەل جادىندا جانە تاريح بەتتەرىندە قالدىرعان. قازىرگى جاستارعا كەلەتىن بولساق، ارزان ۇرانعا ەرۋشىلىك قاسيەتتەرى سانالارىن ۋلاۋدا. بۇنى مەن وتكەن زامانعا ورالۋ ماقساتىندا ايتىپ وتىرعان جوقپىن. بۇگىنگى كۇن جاڭا زامان بولعاندىقتان، زامانعا ساي بولۋىمىز كەرەك ەكەنىن ايتقىم كەلەدى. دەگەنمەن، ءوز ادامي قۇندى-لىقتارىمىزدى جوعالتپايىق، ۇلتتىق سانامىزدى قالىپتاستىرايىق دەگەن ويىمەن ايتىپ وتىرمىن. ەلىمىزدىڭ بولاشاعى عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ دامۋىنا تىكەلەي ىقپال ەتەتىن بۇگىنگى جاستاردىڭ اقىل-ويىندا، قولىڭدا ەكەندىگىنە كەپىلدىك بەرەمىن.
قاروي جببم 11-سىنىپ وقۋشىسى رامازان اينۇر ەركەش قىزى
You Might Also Like
-
سوۆەت ادەبيەتشىلەرىنىڭ ۇلكەن فورۋمى — جازۋشىلار سەزىنىڭ الدىندا قالامگەر رەتىندە وي-تولعانىستارىڭدى بۇكپەسىز ورتاعا سالۋ، جاقسىسىنا ءسۇيىنىپ، جامانىنا كۇيىنىپ جۇرەتىن ءتول ادەبيەتىڭنىڭ وسى تۇس...
