ءۇ دىبىسى مەن ءارپى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءۇ دىبىسى مەن ءارپى
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. ءۇ دىبىسى مەن ءارپىن تانىتۋ. سوزگە دىبىستىق، بۋىندىق تالداۋ جاساتۋ.
2. ءۇ دىبىسىنىڭ ءارىپ ەلەمەنتتەرىن، سوزدەردى دۇرىس جازۋعا، ەستە ساقتاۋعا ۇيرەتۋ، ءتىلىن دامىتۋ.
3. ساۋاتتىلىققا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ
ءتيپى: ارالاس ساباق
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ويىن
كورنەكىلىگى: تىرەك سىزبا، كەسپە ارىپتەر، سۋرەتتى الىپپە، سۋرەتتەر.
ساباق بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
بالالاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
وتكەن ءارىپتى ەسكە ءتۇسىرۋ، سوزدەردى وقىتۋ، ولەڭدى جاتقا سۇراۋ.
2. جاڭا ساباق
ال، بالالار، بۇگىن جاڭا ارىپپەن تانىسپاس بۇرىن سەندەرگە جۇمباق جاسىرايىن. ەگەر سەندەر دۇرىس شەشسەڭدەر، بۇگىنگى وتەتىن دىبىس شىعادى: ۇيرەك دەسە – ءبىرىنشى،
بۇيرەك دەسە - ەكىنشى.
بۇل قاي ءارىپ ەكەنىن،
بىرەۋ ايتىپ بەرسىنشى. (ءۇ)
دۇرىس بالالار، ءۇ دىبىسى ەكەن.
بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: ءۇ دىبىسى مەن ءارپى
ەندى مىنا سۋرەتكە قاراڭدارشى (سۋرەتپەن جۇمىس)
- مىناۋ نە؟ - ۇكى
- ۇكى - ءتۇن قۇسى. ۇكى ءسوزىن بۋىنعا بولە قويىڭدار. ءۇ - كى. (ەكى بۋىن)
- ۇزەڭگى ءسوزىن (ۇزەڭگىنىڭ ماعىناسىن اشىپ كەتۋ) بۋىنعا بولە قويىڭدار.
- ءۇ - زەڭ - گى (ءۇش بۋىن بار)
- ۇكى، ۇزەڭگى، ءۇمىت، ءۇش، ۇيرەك دەگەن سوزدەر قانداي دىبىستان باستالىپ تۇر؟
- ءۇ - ءۇ - ءۇ (حورمەن ايتۋ)
- ءۇ - قانداي دىبىس دەپ ويلايسىڭدار؟
- ءۇ - جىڭىشكە داۋىستى دىبىس، سوزىلىپ ايتىلادى.
- قانداي تۇسپەن بەلگىلەيمىز؟
- قىزىل تۇسپەن بەلگىلەيمىز دە قىزىل ۇيگە كىرگىزەمىز.
- ءۇ دىبىسى ءسوزدىڭ قانداي بۋىندارىندا جازىلادى؟
- ءسوزدىڭ باسقى بۋىندارىندا جازىلادى.
ءۇ - دىبىسىنىڭ ءارىپ تاڭباسىمەن، جازىلۋ ەلەمەنتتەرىمەن تانىستىرۋ.
«ءۇ» ءارپىنىڭ باسپا، جازبا تۇرلەرىن كورسەتۋ. اۋادا جازدىرۋ.
ءۇۇ – ۇۇ دىبىستارىن سالىستىرۋ.
ءۇ - جىڭىشكە داۋىستى دىبىس، ۇ - جۋان داۋىستى دىبىس جانە بەلىنەن سىزىلعان.
- ءۇ - دىبىسىن ايتقان كەزدە ەرىن سۇيىرلەنىپ، العا جىلجيدى، ءتىل ارتقا جىلجيدى، يەك كوتەرىلەدى.
سۋرەتپەن جۇمىس
سۋرەتتە سالىنعان «ۇيرەك» تۋرالى ايتۋ. ۇيرەكتىڭ پايداسى جانە ونى ءوسىرۋ.
دىبىستىق، بۋىندىق تالداۋ جاساۋ. ۇيرەك - ءۇي - رەك..-...
تىرەك - سىزبا بويىنشا سوزدەردى وقىتۋ، ماعىناسىن ايتۋ. (ءۇن، ءۇش، ءۇر، ءۇز، ۇك، ءۇي)
ءۇ - ن، ز، ي، ر، ش، ك
ويىن «ءسوز ويلا، تەز ويلا» دوپپەن وينالاتىن ويىن (دوپتى بالالارعا بەرگەندە الىپ تۇرىپ ءۇ دىبىسى بار ءسوزدى شاپشاڭ ويلاپ ايتۋلارى كەرەك)
داپتەرگە جازۋ. ءۇ دىبىسىنىڭ جازۋ ەلەمەنتتەرىن باستىرىپ جازادى. باس، كىشى ارىپتەرىن جازۋلارى. ادەمى، تازا جازۋلارىن قاداعالاۋ.
تىرەك – سىزبا بويىنشا زاتتى سيپاتتاۋ:
گۇل (قانداي؟) - ادەمى، حوش ءيىستى، قىزىل
تۇلكى (قانداي؟) - قۋ، قىزىل، ايلاكەر
تاقتاداعى سوزدەردى وقىتۋ
گۇل، ۇتىك، كۇز، جۇگەرى، كۇرەك، تۇلكى
ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
- بۇگىن قانداي ارىپپەن تانىستىق؟
- ءۇ دىبىسى قانداي دىبىس؟
- ءۇ دىبىسى قالاي ايتىلادى؟
- باس، كىشى ءارپىن جازىپ كورسەت.
«ءوز ورنىڭدى تاپ» ويىنى. ارىپتەردى ءوز ورنىنا قويۋ:
ءۇ، ت، ل، ءى، ك - تۇلكى ءى، ك، ءۇ - ۇكى ر، ك، ە، ي، ءۇ - ۇيرەك
ماداقتاۋ. بۇگىن بالالار، ءبارىڭ دە جاقسى ساباققا قاتىسىپ، بەلسەندىلىك تانىتتىڭدار. ۇيرەنگەندەرىڭدى ەستەرىڭدە ساقتاڭدار. راحمەت سەندەرگە.
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. ءۇ دىبىسى مەن ءارپىن تانىتۋ. سوزگە دىبىستىق، بۋىندىق تالداۋ جاساتۋ.
2. ءۇ دىبىسىنىڭ ءارىپ ەلەمەنتتەرىن، سوزدەردى دۇرىس جازۋعا، ەستە ساقتاۋعا ۇيرەتۋ، ءتىلىن دامىتۋ.
3. ساۋاتتىلىققا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ
ءتيپى: ارالاس ساباق
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ويىن
كورنەكىلىگى: تىرەك سىزبا، كەسپە ارىپتەر، سۋرەتتى الىپپە، سۋرەتتەر.
ساباق بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
بالالاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
وتكەن ءارىپتى ەسكە ءتۇسىرۋ، سوزدەردى وقىتۋ، ولەڭدى جاتقا سۇراۋ.
2. جاڭا ساباق
ال، بالالار، بۇگىن جاڭا ارىپپەن تانىسپاس بۇرىن سەندەرگە جۇمباق جاسىرايىن. ەگەر سەندەر دۇرىس شەشسەڭدەر، بۇگىنگى وتەتىن دىبىس شىعادى: ۇيرەك دەسە – ءبىرىنشى،
بۇيرەك دەسە - ەكىنشى.
بۇل قاي ءارىپ ەكەنىن،
بىرەۋ ايتىپ بەرسىنشى. (ءۇ)
دۇرىس بالالار، ءۇ دىبىسى ەكەن.
بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: ءۇ دىبىسى مەن ءارپى
ەندى مىنا سۋرەتكە قاراڭدارشى (سۋرەتپەن جۇمىس)
- مىناۋ نە؟ - ۇكى
- ۇكى - ءتۇن قۇسى. ۇكى ءسوزىن بۋىنعا بولە قويىڭدار. ءۇ - كى. (ەكى بۋىن)
- ۇزەڭگى ءسوزىن (ۇزەڭگىنىڭ ماعىناسىن اشىپ كەتۋ) بۋىنعا بولە قويىڭدار.
- ءۇ - زەڭ - گى (ءۇش بۋىن بار)
- ۇكى، ۇزەڭگى، ءۇمىت، ءۇش، ۇيرەك دەگەن سوزدەر قانداي دىبىستان باستالىپ تۇر؟
- ءۇ - ءۇ - ءۇ (حورمەن ايتۋ)
- ءۇ - قانداي دىبىس دەپ ويلايسىڭدار؟
- ءۇ - جىڭىشكە داۋىستى دىبىس، سوزىلىپ ايتىلادى.
- قانداي تۇسپەن بەلگىلەيمىز؟
- قىزىل تۇسپەن بەلگىلەيمىز دە قىزىل ۇيگە كىرگىزەمىز.
- ءۇ دىبىسى ءسوزدىڭ قانداي بۋىندارىندا جازىلادى؟
- ءسوزدىڭ باسقى بۋىندارىندا جازىلادى.
ءۇ - دىبىسىنىڭ ءارىپ تاڭباسىمەن، جازىلۋ ەلەمەنتتەرىمەن تانىستىرۋ.
«ءۇ» ءارپىنىڭ باسپا، جازبا تۇرلەرىن كورسەتۋ. اۋادا جازدىرۋ.
ءۇۇ – ۇۇ دىبىستارىن سالىستىرۋ.
ءۇ - جىڭىشكە داۋىستى دىبىس، ۇ - جۋان داۋىستى دىبىس جانە بەلىنەن سىزىلعان.
- ءۇ - دىبىسىن ايتقان كەزدە ەرىن سۇيىرلەنىپ، العا جىلجيدى، ءتىل ارتقا جىلجيدى، يەك كوتەرىلەدى.
سۋرەتپەن جۇمىس
سۋرەتتە سالىنعان «ۇيرەك» تۋرالى ايتۋ. ۇيرەكتىڭ پايداسى جانە ونى ءوسىرۋ.
دىبىستىق، بۋىندىق تالداۋ جاساۋ. ۇيرەك - ءۇي - رەك..-...
تىرەك - سىزبا بويىنشا سوزدەردى وقىتۋ، ماعىناسىن ايتۋ. (ءۇن، ءۇش، ءۇر، ءۇز، ۇك، ءۇي)
ءۇ - ن، ز، ي، ر، ش، ك
ويىن «ءسوز ويلا، تەز ويلا» دوپپەن وينالاتىن ويىن (دوپتى بالالارعا بەرگەندە الىپ تۇرىپ ءۇ دىبىسى بار ءسوزدى شاپشاڭ ويلاپ ايتۋلارى كەرەك)
داپتەرگە جازۋ. ءۇ دىبىسىنىڭ جازۋ ەلەمەنتتەرىن باستىرىپ جازادى. باس، كىشى ارىپتەرىن جازۋلارى. ادەمى، تازا جازۋلارىن قاداعالاۋ.
تىرەك – سىزبا بويىنشا زاتتى سيپاتتاۋ:
گۇل (قانداي؟) - ادەمى، حوش ءيىستى، قىزىل
تۇلكى (قانداي؟) - قۋ، قىزىل، ايلاكەر
تاقتاداعى سوزدەردى وقىتۋ
گۇل، ۇتىك، كۇز، جۇگەرى، كۇرەك، تۇلكى
ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
- بۇگىن قانداي ارىپپەن تانىستىق؟
- ءۇ دىبىسى قانداي دىبىس؟
- ءۇ دىبىسى قالاي ايتىلادى؟
- باس، كىشى ءارپىن جازىپ كورسەت.
«ءوز ورنىڭدى تاپ» ويىنى. ارىپتەردى ءوز ورنىنا قويۋ:
ءۇ، ت، ل، ءى، ك - تۇلكى ءى، ك، ءۇ - ۇكى ر، ك، ە، ي، ءۇ - ۇيرەك
ماداقتاۋ. بۇگىن بالالار، ءبارىڭ دە جاقسى ساباققا قاتىسىپ، بەلسەندىلىك تانىتتىڭدار. ۇيرەنگەندەرىڭدى ەستەرىڭدە ساقتاڭدار. راحمەت سەندەرگە.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: سالاۋاتتى ءومىر – كوتەرىڭكى كوڭىل. (اشىق تاربيە ساعاتى)
