ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋدىڭ ادام ومىرىندە ماڭىزى بار ما؟ (دوڭگەلەك ستول)
«ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋدىڭ ادام ومىرىندە ماڭىزى بار ما؟» دوڭگەلەك ستول
ماقساتى: وقۋشىلارعا ۋاقىتتىڭ قۇندىلىعىن تۇسىندىرە وتىرىپ، قالاي ءتيىمدى پايدالانۋعا بولاتىندىعى جونىندە مالىمەتتەر بەرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: كۇندەلىكتى ومىرىندە ۋاقىتتى جوسپارلاي ءبىلۋى، ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋى، ۋاقىتىن بوسقا وتكىزبەۋى.
ەگەر دە ەستى كىسىلەردىڭ قاتارىندا بولعىڭ كەلسە، كۇنىندە ءبىر مارتەبە، بولماسا جۇماسىندا ءبىر، ەڭ بولماسا ايىندا ءبىر، وزىڭنەن ءوزىڭ ەسەپ ال!
سول الدىڭعى ەسەپ العاننان بەرگى ءومىردى قالاي وتكىزدىڭ ەكەن، نە بىلىمگە، نە احيرەتكە، نە دۇنيەگە جارامدى، كۇنىندە ءوزىڭ وكىنبەستەي قىلىقپەن وتكىزبەپسىڭ؟
جوق، بولماسا، نە قىلىپ وتكىزگەنىڭدى ءوزىڭ دە بىلمەي قالىپپىسىڭ؟
(اباي. ون بەسىنشى قارا ءسوز)
جوسپارى:
1. كىرىسپە ءسوز. پسيحولوگ ءسوزى.
2. سۇراق - جاۋاپ
3. «اۋا، جەر، وت» ترەنينگى.
4. قورىتىندى ءسوز. باعدارلى وقىتۋ جونىندەگى ورىنباسارى س. ەرجانوۆا.
بارىسى:
1. كىرىسپە ءسوز. پسيحولوگ ءسوزى.
"ءوز - وزىڭمەن بول" ءپرينسيپى.
ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋ دەگەنىمىز نە؟ ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋ - ول كوپ ءىس اتقارۋ ەمەس. ول ءوز ۋاقىتىڭدا ءتيىمدى جانە دۇرىس پايدالانۋ. ءبىراق "دۇرىس" دەگەن ءسوزىمىز ءار تۇلعا ءۇشىن ءارقيلى ءمان بەرەدى. ادام بالاسىنا شامادان تىس جۇمىس ىستەۋدەن باسقا دەمالىس پەن سەرۋەنگە شىعىپ تۇرۋ كەرەك. سونىمەن قاتار اركىمنىڭ ءوز جەكە ماڭىزدى ىستەرى بار. ءبىز كوپ نەمەسە از جۇمىس ىستەۋگە، كوپ نەمەسە از كوڭىل كوتەرۋگە ءتيىستى ەمەسپىز، ءبىز ءوز - وزىمىزبەن بولۋىمىز كەرەك.
2. سۇراق - جاۋاپ.
ۋاقىت – ءبىزدىڭ ءومىرىمىز. ەندەشە ونى قالاي پايدالانىپ ءجۇرمىز. ادامنىڭ ومىرىندە ونىڭ ۋاقىتىن ۇرلايتىن پايداسىز نارسەلەر كوپ. ۋاقىتتى دۇرىس پايدالانا بىلمەگەندىكتەن دە ءىسىمىز قوردالانىپ جاتىر. قازىرگى تاڭدا ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋدى «تايم - مەنەدجمەنت» دەپ اتاپ ءجۇرمىز. ونىڭ ءمانى – ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋ.
ۋاقىتتى ءتيىمدى جۇمساۋعا نە كەدەرگى بولادى؟
شىندىعىنا كەلگەندە كەز كەلگەن ادام ءوز ۋاقىتىن ءتيىمدى پايدالانا الادى؟ ول ءۇشىن وزىڭىزگە ماڭىزدى سۇراق قويۋىڭىز كەرەك: "ماعان ءوز قالاۋىممەن ءومىر سۇرۋگە نە كەدەرگى جاسايدى؟". قويىلعان سۇراققا جاۋاپ تابۋ جەڭىل بولۋ ءۇشىن كەلەسى كەدەرگىلەردىڭ تۇرلەرىن قاراستىرايىق:
1. تەحنيكالىق قاتەلىكتەر.
ءسىز ءوزىڭىزدىڭ ۋاقىتىڭىزدى قالاي ءتيىمدى ەتىپ قۇرۋدى بىلمەيسىز. بۇل قاتەلىكتى جويۋ ءۇشىن كەلەسىدەي جوسپار قۇرىڭىز: مىسالى، كۇنىگە تاڭەرتەڭگىلىك قاعازدارعا الداعى كۇننىڭ جوسپارىن جازىڭىز.
2. سىرتقى فاكتورلار.
ءبىزدىڭ ءومىرىمىز تەك وزىمىزبەن عانا شەكتەلمەيدى، ءبىزدىڭ ومىرىمىزگە كوبىنەسە سىرتقى فاكتورلار اسەر ەتىپ وتىرادى.
3. پسيحولوگيالىق كەدەرگىلەر.
مۇندا سىزگە ءوز - وزىڭىزگە تەرەڭ بويلاۋىڭىزعا تۋرا كەلەدى. مۇمكىن، ءسىز كەيبىر جۇمىستاردى ماعىناسىز، جالىقتىرارلىق دەپ ەسەپتەگەننەن ىسكە اسىرماي جۇرگەن بولارسىز؟
تايم مەنەدجمەنت – بۇل ۋاقىتتى باسقارۋ تاسىلدەرى مەن ادىستەرىن زەرتتەيتىن مەنەدجمەنت سالاسى.
ۋاقىتتى دۇرىس جوسپارلاۋ ءۇشىن بىرنەشە قاعيدالارعا سۇيەنەمىز.
ولار:
1. ماقسات پەن باعداردى ايقىنداۋ.
ماقسات پەن باعداردى ايقىنداۋ كەزىڭدە ۇستاناتىن باستى تالاپ جوسپاردان اۋىتقىماۋ.
ول ءۇشىن:
- بىرىنشىدەن – 15 - 20 جىلعا كەڭ كولەمدى جوسپار قۇرامىز.
- ەكىنشىدەن – كەڭ كولەمدى جوسپاردى ءبولىپ - ءبولىپ 3 - 5 جىلعا سوزىلاتىن جوسپار قۇرامىز.
- ۇشىنشىدەن – سوزىلمالى جوسپاردى ىرىكتەپ 3 ايدان 1 جىل مەرزىمىن قۇرايتىن قىسقا جوسپار قۇرامىز.
- تورتىنشىدەن – قىسقا جوسپارىمىزدى ورىنداۋعا ىڭعايلى ەتىپ جەكە - جەكە تاپسىرمالارعا بولەمىز.
- بەسىنشىدەن – جەكە - جەكە تاپسىرمالاردى جىلىكتەپ جازىپ شىعامىز.
2. جوسپاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن اقپارات جينايمىز:
- ول ءۇشىن وسى سالادا جۇمىس اتقاراتىن ادامداردىڭ تاجىريبەسى مەن جازعان ەڭبەكتەرىن جيناۋ.
- جيناعان ماتەريالدارعا ساراپتاما جاساۋ.
- ساراپتاما بارىسىندا قاجەت دەرەكتەردى جوسپارعا پايدالانۋ جولىن قاراستىرۋ.
3. جوسپارداعى تاپسىرمالاردى جەكە - جەكە جىلىكتەپ جازىپ شىعامىز
ول ءۇشىن اق قاعازعا ءتورت باعانا سىزۋ كەرەك. ولار:
- اتقارىلاتىن شارۋالاردىڭ ءتىزىمى (ەڭ ماڭىزدىلارى)
- اتقارىلار شارۋالاردىڭ اتتارى
- ورىندالۋى (ەگەر ورىندالسا – قوسۋ بەلگىسىن، ورىندالماسا – الۋ بەلگىسىن قويامىز).
- شارۋالاردىڭ ورىندالۋ بارىسى تۋرالى مالىمەتتەر،
بۇل جەردە ەسكەرەتىن ماسەلە: جەكە كۇندەلىكتە تاياۋ ارادا اتقارىلۋعا ءتيىس شارۋالاردىڭ ەسەبىن جۇرگىزۋ. بۇل ولاردى ۋاقىتى كەلگەندە ۇمىتپاي كۇندىك جوسپارعا ەنگىزۋ.
4. ىستەردىڭ ورىندالۋ باسىمدىلىعىنا بايلانىستى 4 ءپرينسيپىن ۇستانامىز.
ولار:
- ماڭىزدى ءارى شۇعىل
- ماڭىزدى، ءبىراق شۇعىل ەمەس
- شۇعىل، ءبىراق ماڭىزدى ەمەس
- شۇعىل دا، ماڭىزدى دا ەمەس
بۇل پرينسيپتەر بويىنشا اتقارىلاتىن شارۋالاردى جوسپارعا ءبولىپ - ءبولىپ ەنگىزەمىز.
5. جوسپاردىڭ ورىندالۋى
ءىستىڭ ورىندالۋ ناتيجەسىن ۆيلفرەدو پارەتتىڭ ەرەجەسىنە سايكەس اتقارامىز. وندا جۇمىستىڭ 20 پايىزى، بارلىق ناتيجەنىڭ 80 پايىزىن بەرەدى نەمەسە كەرىسىنشە 80 پايىز جۇمىس، 20 پايىز ناتيجە بەرەدى. سوندىقتان 20 پايىز ۋاقىت جۇمساپ، 80 پايىز ناتيجەگە جەتۋگە تىرىسۋ كەرەك.. ول ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
جوسپارلانعان ىستەردى اتقارۋ بارىسىنداعى ەڭ باستى قاعيدا – جوسپاردان مەيلىنشە اۋىتقىماۋ. ءاربىر ءىستى ءوز ۋاقىتىندا ورىنداۋعا بار كۇشتى سالۋ. بۇل مىندەتتى تۇردە زورىعۋ دەگەن ءسوز ەمەس، كەرىسىنشە ىستەردى اتقارۋدىڭ بىردەن - ءبىر جەڭىل جولى. ءوز ۋاقىتىندا
ىستەلمەگەن جۇمىس ادامدى بەيمازالىققا سالىپ قانا قويماي، كەلەسى ىستەرگە تيەسىلى ۋاقىتتى جەپ، ولاردىڭ بارلىعىنا كەسىرىن تيگىزەدى. ءبىر ۋاقىتتا بىرنەشە ءىستى الىپ ءجۇرۋ، ادەتتە ءىستىڭ اياقسىز قالۋىنىڭ كەپىلى. ونىڭ ۇستىنە اسىعىپ ىستەلگەن ىستەن قاتە دە كوپ كەتەدى، ونى تۇزەتۋ كوپ ۋاقىتتى جەيدى. ولاي بولسا جۇمىس اراسىنداعى بوس اڭگىمەگە، ينتەرنەتكە ت. ب. پايداسىز نارسەلەرگە كەتكەن ۋاقىتتىڭ ادامعا تيگىزەر زيانى وراسان زور. ولاردان مىندەتتى تۇردە ارىلۋ كەرەك. تەلەفونمەن سويلەسۋ، تاعى باسقا قارىم - قاتىناستاردى شارۋاعا ەشبىر نۇقسان كەلتىرمەي قىسقارتۋعا بولادى.
6. دەمالىستى ۇيىمداستىرۋ
- دەمالىس پەن ۇيقىنى ۇيىمداستىرۋ. ادام كۇنىنە كەمىنە 8 ساعات ۇيىقتاۋ كەرەك. دۇرىس ۇيقى جۇمىس ءونىمىنىڭ كەپىلى.
- دۇرىس جانە ۋاقىتىلى تاماقتانۋعا داعدىلانۋ.
- جۇمىس اراسىندا 10 – 15 مينۋت بوي جازىپ تۇرۋ كەرەك.
- دەمالىس كۇندەرى ءتورت قابىرعاعا قامالماي، تابيعات اياسىنا شىعىپ تۇرۋ.
- ەڭبەك دەمالىسىن العاندا جۇمىس تۋرالى ويلاماي جاقىن نەمەسە الىس جاققا ساياحات قۇرۋ ابزال.
7. ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانايىق!
ادام بوپ بۇل فانيگە كەلگەسىن اششىنىڭ دا، تۇششىنىڭ دا ءدامىن تاتامىز. دەگەنمەن، بارلىعىنا ءبىر ساتتە قول جەتكىزگىمىز كەلەتىنى تاعى بار. ءومىردى سۇرە كەلە تۇسىنە باستايمىز، تۇسىنگەندەي بولامىز. قاتەلىگىمىزدەن ساباق الىپ، قىمباتىمىز بەن ارزانىمىزدىڭ ارا جىگىن اجىراتامىز. ءسىز ءۇشىن قىمبات نە؟ سۇراق جەڭىل بولعانمەن، ساۋالعا جاۋاپ لەزدە تابىلا كەتپەيدى. قىمبات ۇعىمىن اركىم ءار ءتۇرلى توپشىلايدى. ءبىرى - وتان، ءبىرى - انا، ءبىرى - دەنساۋلىق ۇعىمىنا تەڭەپ جاتادى. ال كەز - كەلگەن تابىسقا جەتۋ ءۇشىن ادام ءوز ۋاقىتىن دۇرىس پايدالانا ءبىلۋى كەرەك. شايتان ادامدى: «بۇل دۇنيە ءبىر - اق رەت بەرىلەدى، ءالى جاسسىڭ، ناعىز شالقىپ جۇرەر كەزىڭ، جاس كۇنىڭدە وينا دا كۇل»،- دەپ ازعىرادى. سول ءسوزدىڭ جەتەگىنە ەرىپ، «تەمىردى قىزعان كەزىندە سوعاتىن» ءساتىمىزدى جىبەرىپ الامىز. بەي - بەرەكەت ءومىر سۇرۋگە داعدىلانىپ، كەيىن «قاپ» دەپ سان سوعىپ قالاتىندار دا بار. ۇيقى — ۋاقىت تاپشىلىعىن تۋدىراتىن نەگىزگى فاكتور.
ۋاقىت ءسىزدىڭ ۋىسىڭىزدا تۇرمايدى. ۋاقىتتى قالاي بولسا، سولاي وتكىزەر بولساڭ ءۇمىت ارتار جول سىلتەي قويمايدى، ال ۋاقىتتى ۇنەمدى پايدالانىپ، ۇلى ماقسات جولىنا قۇربان ەتسەڭ ەڭبەگىن ەش كەتپەيدى. وسى تۋراسىندا «تاڭعاجايىپتى كۇتپە، تاڭعاجايىپتى جاسا» دەپ ايتىلعان قاناتتى ءسوز ورىندى. ءسانى مەن سالتاناتى جاراسقان جيىندا ءسىز ءۇشىن ەشكىم بيلەپ بەرمەيتىنى سەكىلدى، ارمانعا قول سوزباساڭىز — ءومىردىڭ بەكەر وتكەندىگى.
ۋاقىتتى ۇنەمدەۋ ءۇشىن مەن بارىنە بىردەي ۇلگەرەمىن دەگەن پرينسيپتەن باس تارتىڭىز. بارىنە ۇلگەردىم دەپ جاساعان ساپاسىز دۇنيەڭىز كىمگە قاجەت؟ ونى قايتا جاساۋ ارقىلى ءبىر جۇمىستى ەكى جۇمىسقا اينالدىراسىز. پارەتو زاڭىندا: «20% اتقارىلعان ءىس 80% ناتيجە بەرەدى» دەگەن تۇجىرىم بار.
قاراپ وتىرساڭىز، ۋاقىت ۇنەمدەۋدىڭ بىرنەشە تاسىلدەرى بار. بىرىنەن كەيىن ءبىرى كەزەك كۇتتىرمەيتىن تاسىلدەردىڭ نەگىزگى بەس ءتاسىلىن وقىرمان يگىلىگىنە اتاپ وتسەك:
1. ءوز جۇمىس ۇستەلىڭىزدى ىبىرسىتپاڭىز. قالاي بولسا سولاي جاتقان زاتتار نازاردى دۇرىس نارسەلەرگە اۋدارۋعا كەدەرگى جاسايدى.
2. جۇمىستى بىتىرەتىن مەرزىمدى ءوز كۇشىڭىز بەن مۇمكىندىگىڭىزگە قاراپ بەلگىلەڭىز.
3. تەك ءوز باسىڭىزعا عانا ارنالعان ۋاقىت ءبولىڭىز. وعان ءسىزدىڭ حاقىڭىز بار.
4. ادامدارعا مەيىرىمدى، ۋاقىتقا كەلگەندە ساراڭ بولىڭىز.
5. ءبىر جۇمىستى ءبىتىرىپ، سودان كەيىن عانا كەلەسىسىنە كوشىڭىز.
ومىرگە كۇندە كەلىپ جاتقان جوقسىز، ويىڭىزداعى ارمانىڭىز بەن ماقساتىڭىزعا جەتۋ ءۇشىن ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋدى داعدى ەتىڭىز. ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋ دەگەنىمىز — جاقسىلىققا ۇمتىلۋ. ءاربىر ساعاتىڭىزدىڭ تىقىلى ءسىزدىڭ ءوتىپ بارا جاتقان ءومىرىڭىز، ءسىز ءوز ومىرىڭىزگە بەي - جاي قارامايتىن بولارسىز.؟! ەندەشە كۇن سايىن كەتەتىن ۋاقىتىڭىزدىڭ ءبىر بولىگىن كىتاپقا ارناڭىز، ەكىنشى ءبىر بولىگىن سپورتقا دەگەندەي. نيەت بولسا بولعانى، قالعان يگى دۇنيەلەر تابىلا كەتەدى. كۇننىڭ شىعىسىنان كەشتىڭ باتىسىنا دەيىن بەرىلىپ جاتقان ۇزىن - سونار سەريالدارعا قاراپ، ۋاقىتىڭىزدى سارپ ەتپەڭىز!
2. «اۋا، جەر، وت» ترەنينگى.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ بوي سەرگىتۋىنە، قيمىل - قوزعالىس جاساۋىنا كومەكتەسەدى.
نۇسقاۋ: پسيحولوگ «اۋا»، «جەر»، «وت» دەگەن سوزدەردى كەزەك ايتادى. ال ەگەر دە ەكەۋىن قاتار ايتسا، وندا قاتىسۋشىلار ەكەۋىن دە بىرگە تەز - تەز جاسايدى.
شارتى: اۋا: قۇس ۇشتى – ەكى قولدى جايىپ ۇشادى؛
قۇس قوندى – ەكەۋى ءبىر - ءبىرىنىڭ قولىن ۋقالايدى.
جەر: ءجۇرىپ كەلەمىز – ەكى اياقتى ءجاي قوزعالتادى؛
جۇگىرىپ كەلەمىز – ەكى اياقتى تەز - تەز قوزعالتادى.
وت: وت جاعامىز – ءبىر - ءبىرىنىڭ ارقاسىن ۇيكەلەيدى؛
وتتى وشىرەمىز – ءبىر - ءبىرىنىڭ ارقاسىن ۇرعىلايدى.
پسيحولوگ «اۋا – قۇس ۇشتى» دەگەندە وقۋشىلار ەكى قولدى ەكى جاققا جايىپ، ۇشقان قۇستىڭ بەينەسىن جاسايدى. وسىلاي قايتالانا بەرەدى.
3. قورىتىندى: اقيىق اقىن مۇقاعاليدىڭ:
ءتۇن ماعان ۇيىقتاۋ ءۇشىن بەرىلمەگەن،
ۇيقى تەڭ شالا جانسار ولىممەنەن.
قانشا مەنىڭ ءولدى ەكەن ۋاقىتىم،
اق جاستىق، الا جاستىق كەبىندەگەن، - دەگەن ولەڭ جولدارىمەن اياقتاعىم كەلىپ وتىر. وسىمەن ءبىزدىڭ، بۇگىنگى، «ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋدىڭ ادام ومىرىندە ماڭىزى بار ما؟» تاقىرىبىندا وتكىزىلگەن دوڭگەلەك ستول ءوز شەگىنە جەتتى.
ماقساتى: وقۋشىلارعا ۋاقىتتىڭ قۇندىلىعىن تۇسىندىرە وتىرىپ، قالاي ءتيىمدى پايدالانۋعا بولاتىندىعى جونىندە مالىمەتتەر بەرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: كۇندەلىكتى ومىرىندە ۋاقىتتى جوسپارلاي ءبىلۋى، ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋى، ۋاقىتىن بوسقا وتكىزبەۋى.
ەگەر دە ەستى كىسىلەردىڭ قاتارىندا بولعىڭ كەلسە، كۇنىندە ءبىر مارتەبە، بولماسا جۇماسىندا ءبىر، ەڭ بولماسا ايىندا ءبىر، وزىڭنەن ءوزىڭ ەسەپ ال!
سول الدىڭعى ەسەپ العاننان بەرگى ءومىردى قالاي وتكىزدىڭ ەكەن، نە بىلىمگە، نە احيرەتكە، نە دۇنيەگە جارامدى، كۇنىندە ءوزىڭ وكىنبەستەي قىلىقپەن وتكىزبەپسىڭ؟
جوق، بولماسا، نە قىلىپ وتكىزگەنىڭدى ءوزىڭ دە بىلمەي قالىپپىسىڭ؟
(اباي. ون بەسىنشى قارا ءسوز)
جوسپارى:
1. كىرىسپە ءسوز. پسيحولوگ ءسوزى.
2. سۇراق - جاۋاپ
3. «اۋا، جەر، وت» ترەنينگى.
4. قورىتىندى ءسوز. باعدارلى وقىتۋ جونىندەگى ورىنباسارى س. ەرجانوۆا.
بارىسى:
1. كىرىسپە ءسوز. پسيحولوگ ءسوزى.
"ءوز - وزىڭمەن بول" ءپرينسيپى.
ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋ دەگەنىمىز نە؟ ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋ - ول كوپ ءىس اتقارۋ ەمەس. ول ءوز ۋاقىتىڭدا ءتيىمدى جانە دۇرىس پايدالانۋ. ءبىراق "دۇرىس" دەگەن ءسوزىمىز ءار تۇلعا ءۇشىن ءارقيلى ءمان بەرەدى. ادام بالاسىنا شامادان تىس جۇمىس ىستەۋدەن باسقا دەمالىس پەن سەرۋەنگە شىعىپ تۇرۋ كەرەك. سونىمەن قاتار اركىمنىڭ ءوز جەكە ماڭىزدى ىستەرى بار. ءبىز كوپ نەمەسە از جۇمىس ىستەۋگە، كوپ نەمەسە از كوڭىل كوتەرۋگە ءتيىستى ەمەسپىز، ءبىز ءوز - وزىمىزبەن بولۋىمىز كەرەك.
2. سۇراق - جاۋاپ.
ۋاقىت – ءبىزدىڭ ءومىرىمىز. ەندەشە ونى قالاي پايدالانىپ ءجۇرمىز. ادامنىڭ ومىرىندە ونىڭ ۋاقىتىن ۇرلايتىن پايداسىز نارسەلەر كوپ. ۋاقىتتى دۇرىس پايدالانا بىلمەگەندىكتەن دە ءىسىمىز قوردالانىپ جاتىر. قازىرگى تاڭدا ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋدى «تايم - مەنەدجمەنت» دەپ اتاپ ءجۇرمىز. ونىڭ ءمانى – ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋ.
ۋاقىتتى ءتيىمدى جۇمساۋعا نە كەدەرگى بولادى؟
شىندىعىنا كەلگەندە كەز كەلگەن ادام ءوز ۋاقىتىن ءتيىمدى پايدالانا الادى؟ ول ءۇشىن وزىڭىزگە ماڭىزدى سۇراق قويۋىڭىز كەرەك: "ماعان ءوز قالاۋىممەن ءومىر سۇرۋگە نە كەدەرگى جاسايدى؟". قويىلعان سۇراققا جاۋاپ تابۋ جەڭىل بولۋ ءۇشىن كەلەسى كەدەرگىلەردىڭ تۇرلەرىن قاراستىرايىق:
1. تەحنيكالىق قاتەلىكتەر.
ءسىز ءوزىڭىزدىڭ ۋاقىتىڭىزدى قالاي ءتيىمدى ەتىپ قۇرۋدى بىلمەيسىز. بۇل قاتەلىكتى جويۋ ءۇشىن كەلەسىدەي جوسپار قۇرىڭىز: مىسالى، كۇنىگە تاڭەرتەڭگىلىك قاعازدارعا الداعى كۇننىڭ جوسپارىن جازىڭىز.
2. سىرتقى فاكتورلار.
ءبىزدىڭ ءومىرىمىز تەك وزىمىزبەن عانا شەكتەلمەيدى، ءبىزدىڭ ومىرىمىزگە كوبىنەسە سىرتقى فاكتورلار اسەر ەتىپ وتىرادى.
3. پسيحولوگيالىق كەدەرگىلەر.
مۇندا سىزگە ءوز - وزىڭىزگە تەرەڭ بويلاۋىڭىزعا تۋرا كەلەدى. مۇمكىن، ءسىز كەيبىر جۇمىستاردى ماعىناسىز، جالىقتىرارلىق دەپ ەسەپتەگەننەن ىسكە اسىرماي جۇرگەن بولارسىز؟
تايم مەنەدجمەنت – بۇل ۋاقىتتى باسقارۋ تاسىلدەرى مەن ادىستەرىن زەرتتەيتىن مەنەدجمەنت سالاسى.
ۋاقىتتى دۇرىس جوسپارلاۋ ءۇشىن بىرنەشە قاعيدالارعا سۇيەنەمىز.
ولار:
1. ماقسات پەن باعداردى ايقىنداۋ.
ماقسات پەن باعداردى ايقىنداۋ كەزىڭدە ۇستاناتىن باستى تالاپ جوسپاردان اۋىتقىماۋ.
ول ءۇشىن:
- بىرىنشىدەن – 15 - 20 جىلعا كەڭ كولەمدى جوسپار قۇرامىز.
- ەكىنشىدەن – كەڭ كولەمدى جوسپاردى ءبولىپ - ءبولىپ 3 - 5 جىلعا سوزىلاتىن جوسپار قۇرامىز.
- ۇشىنشىدەن – سوزىلمالى جوسپاردى ىرىكتەپ 3 ايدان 1 جىل مەرزىمىن قۇرايتىن قىسقا جوسپار قۇرامىز.
- تورتىنشىدەن – قىسقا جوسپارىمىزدى ورىنداۋعا ىڭعايلى ەتىپ جەكە - جەكە تاپسىرمالارعا بولەمىز.
- بەسىنشىدەن – جەكە - جەكە تاپسىرمالاردى جىلىكتەپ جازىپ شىعامىز.
2. جوسپاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن اقپارات جينايمىز:
- ول ءۇشىن وسى سالادا جۇمىس اتقاراتىن ادامداردىڭ تاجىريبەسى مەن جازعان ەڭبەكتەرىن جيناۋ.
- جيناعان ماتەريالدارعا ساراپتاما جاساۋ.
- ساراپتاما بارىسىندا قاجەت دەرەكتەردى جوسپارعا پايدالانۋ جولىن قاراستىرۋ.
3. جوسپارداعى تاپسىرمالاردى جەكە - جەكە جىلىكتەپ جازىپ شىعامىز
ول ءۇشىن اق قاعازعا ءتورت باعانا سىزۋ كەرەك. ولار:
- اتقارىلاتىن شارۋالاردىڭ ءتىزىمى (ەڭ ماڭىزدىلارى)
- اتقارىلار شارۋالاردىڭ اتتارى
- ورىندالۋى (ەگەر ورىندالسا – قوسۋ بەلگىسىن، ورىندالماسا – الۋ بەلگىسىن قويامىز).
- شارۋالاردىڭ ورىندالۋ بارىسى تۋرالى مالىمەتتەر،
بۇل جەردە ەسكەرەتىن ماسەلە: جەكە كۇندەلىكتە تاياۋ ارادا اتقارىلۋعا ءتيىس شارۋالاردىڭ ەسەبىن جۇرگىزۋ. بۇل ولاردى ۋاقىتى كەلگەندە ۇمىتپاي كۇندىك جوسپارعا ەنگىزۋ.
4. ىستەردىڭ ورىندالۋ باسىمدىلىعىنا بايلانىستى 4 ءپرينسيپىن ۇستانامىز.
ولار:
- ماڭىزدى ءارى شۇعىل
- ماڭىزدى، ءبىراق شۇعىل ەمەس
- شۇعىل، ءبىراق ماڭىزدى ەمەس
- شۇعىل دا، ماڭىزدى دا ەمەس
بۇل پرينسيپتەر بويىنشا اتقارىلاتىن شارۋالاردى جوسپارعا ءبولىپ - ءبولىپ ەنگىزەمىز.
5. جوسپاردىڭ ورىندالۋى
ءىستىڭ ورىندالۋ ناتيجەسىن ۆيلفرەدو پارەتتىڭ ەرەجەسىنە سايكەس اتقارامىز. وندا جۇمىستىڭ 20 پايىزى، بارلىق ناتيجەنىڭ 80 پايىزىن بەرەدى نەمەسە كەرىسىنشە 80 پايىز جۇمىس، 20 پايىز ناتيجە بەرەدى. سوندىقتان 20 پايىز ۋاقىت جۇمساپ، 80 پايىز ناتيجەگە جەتۋگە تىرىسۋ كەرەك.. ول ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
جوسپارلانعان ىستەردى اتقارۋ بارىسىنداعى ەڭ باستى قاعيدا – جوسپاردان مەيلىنشە اۋىتقىماۋ. ءاربىر ءىستى ءوز ۋاقىتىندا ورىنداۋعا بار كۇشتى سالۋ. بۇل مىندەتتى تۇردە زورىعۋ دەگەن ءسوز ەمەس، كەرىسىنشە ىستەردى اتقارۋدىڭ بىردەن - ءبىر جەڭىل جولى. ءوز ۋاقىتىندا
ىستەلمەگەن جۇمىس ادامدى بەيمازالىققا سالىپ قانا قويماي، كەلەسى ىستەرگە تيەسىلى ۋاقىتتى جەپ، ولاردىڭ بارلىعىنا كەسىرىن تيگىزەدى. ءبىر ۋاقىتتا بىرنەشە ءىستى الىپ ءجۇرۋ، ادەتتە ءىستىڭ اياقسىز قالۋىنىڭ كەپىلى. ونىڭ ۇستىنە اسىعىپ ىستەلگەن ىستەن قاتە دە كوپ كەتەدى، ونى تۇزەتۋ كوپ ۋاقىتتى جەيدى. ولاي بولسا جۇمىس اراسىنداعى بوس اڭگىمەگە، ينتەرنەتكە ت. ب. پايداسىز نارسەلەرگە كەتكەن ۋاقىتتىڭ ادامعا تيگىزەر زيانى وراسان زور. ولاردان مىندەتتى تۇردە ارىلۋ كەرەك. تەلەفونمەن سويلەسۋ، تاعى باسقا قارىم - قاتىناستاردى شارۋاعا ەشبىر نۇقسان كەلتىرمەي قىسقارتۋعا بولادى.
6. دەمالىستى ۇيىمداستىرۋ
- دەمالىس پەن ۇيقىنى ۇيىمداستىرۋ. ادام كۇنىنە كەمىنە 8 ساعات ۇيىقتاۋ كەرەك. دۇرىس ۇيقى جۇمىس ءونىمىنىڭ كەپىلى.
- دۇرىس جانە ۋاقىتىلى تاماقتانۋعا داعدىلانۋ.
- جۇمىس اراسىندا 10 – 15 مينۋت بوي جازىپ تۇرۋ كەرەك.
- دەمالىس كۇندەرى ءتورت قابىرعاعا قامالماي، تابيعات اياسىنا شىعىپ تۇرۋ.
- ەڭبەك دەمالىسىن العاندا جۇمىس تۋرالى ويلاماي جاقىن نەمەسە الىس جاققا ساياحات قۇرۋ ابزال.
7. ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانايىق!
ادام بوپ بۇل فانيگە كەلگەسىن اششىنىڭ دا، تۇششىنىڭ دا ءدامىن تاتامىز. دەگەنمەن، بارلىعىنا ءبىر ساتتە قول جەتكىزگىمىز كەلەتىنى تاعى بار. ءومىردى سۇرە كەلە تۇسىنە باستايمىز، تۇسىنگەندەي بولامىز. قاتەلىگىمىزدەن ساباق الىپ، قىمباتىمىز بەن ارزانىمىزدىڭ ارا جىگىن اجىراتامىز. ءسىز ءۇشىن قىمبات نە؟ سۇراق جەڭىل بولعانمەن، ساۋالعا جاۋاپ لەزدە تابىلا كەتپەيدى. قىمبات ۇعىمىن اركىم ءار ءتۇرلى توپشىلايدى. ءبىرى - وتان، ءبىرى - انا، ءبىرى - دەنساۋلىق ۇعىمىنا تەڭەپ جاتادى. ال كەز - كەلگەن تابىسقا جەتۋ ءۇشىن ادام ءوز ۋاقىتىن دۇرىس پايدالانا ءبىلۋى كەرەك. شايتان ادامدى: «بۇل دۇنيە ءبىر - اق رەت بەرىلەدى، ءالى جاسسىڭ، ناعىز شالقىپ جۇرەر كەزىڭ، جاس كۇنىڭدە وينا دا كۇل»،- دەپ ازعىرادى. سول ءسوزدىڭ جەتەگىنە ەرىپ، «تەمىردى قىزعان كەزىندە سوعاتىن» ءساتىمىزدى جىبەرىپ الامىز. بەي - بەرەكەت ءومىر سۇرۋگە داعدىلانىپ، كەيىن «قاپ» دەپ سان سوعىپ قالاتىندار دا بار. ۇيقى — ۋاقىت تاپشىلىعىن تۋدىراتىن نەگىزگى فاكتور.
ۋاقىت ءسىزدىڭ ۋىسىڭىزدا تۇرمايدى. ۋاقىتتى قالاي بولسا، سولاي وتكىزەر بولساڭ ءۇمىت ارتار جول سىلتەي قويمايدى، ال ۋاقىتتى ۇنەمدى پايدالانىپ، ۇلى ماقسات جولىنا قۇربان ەتسەڭ ەڭبەگىن ەش كەتپەيدى. وسى تۋراسىندا «تاڭعاجايىپتى كۇتپە، تاڭعاجايىپتى جاسا» دەپ ايتىلعان قاناتتى ءسوز ورىندى. ءسانى مەن سالتاناتى جاراسقان جيىندا ءسىز ءۇشىن ەشكىم بيلەپ بەرمەيتىنى سەكىلدى، ارمانعا قول سوزباساڭىز — ءومىردىڭ بەكەر وتكەندىگى.
ۋاقىتتى ۇنەمدەۋ ءۇشىن مەن بارىنە بىردەي ۇلگەرەمىن دەگەن پرينسيپتەن باس تارتىڭىز. بارىنە ۇلگەردىم دەپ جاساعان ساپاسىز دۇنيەڭىز كىمگە قاجەت؟ ونى قايتا جاساۋ ارقىلى ءبىر جۇمىستى ەكى جۇمىسقا اينالدىراسىز. پارەتو زاڭىندا: «20% اتقارىلعان ءىس 80% ناتيجە بەرەدى» دەگەن تۇجىرىم بار.
قاراپ وتىرساڭىز، ۋاقىت ۇنەمدەۋدىڭ بىرنەشە تاسىلدەرى بار. بىرىنەن كەيىن ءبىرى كەزەك كۇتتىرمەيتىن تاسىلدەردىڭ نەگىزگى بەس ءتاسىلىن وقىرمان يگىلىگىنە اتاپ وتسەك:
1. ءوز جۇمىس ۇستەلىڭىزدى ىبىرسىتپاڭىز. قالاي بولسا سولاي جاتقان زاتتار نازاردى دۇرىس نارسەلەرگە اۋدارۋعا كەدەرگى جاسايدى.
2. جۇمىستى بىتىرەتىن مەرزىمدى ءوز كۇشىڭىز بەن مۇمكىندىگىڭىزگە قاراپ بەلگىلەڭىز.
3. تەك ءوز باسىڭىزعا عانا ارنالعان ۋاقىت ءبولىڭىز. وعان ءسىزدىڭ حاقىڭىز بار.
4. ادامدارعا مەيىرىمدى، ۋاقىتقا كەلگەندە ساراڭ بولىڭىز.
5. ءبىر جۇمىستى ءبىتىرىپ، سودان كەيىن عانا كەلەسىسىنە كوشىڭىز.
ومىرگە كۇندە كەلىپ جاتقان جوقسىز، ويىڭىزداعى ارمانىڭىز بەن ماقساتىڭىزعا جەتۋ ءۇشىن ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋدى داعدى ەتىڭىز. ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋ دەگەنىمىز — جاقسىلىققا ۇمتىلۋ. ءاربىر ساعاتىڭىزدىڭ تىقىلى ءسىزدىڭ ءوتىپ بارا جاتقان ءومىرىڭىز، ءسىز ءوز ومىرىڭىزگە بەي - جاي قارامايتىن بولارسىز.؟! ەندەشە كۇن سايىن كەتەتىن ۋاقىتىڭىزدىڭ ءبىر بولىگىن كىتاپقا ارناڭىز، ەكىنشى ءبىر بولىگىن سپورتقا دەگەندەي. نيەت بولسا بولعانى، قالعان يگى دۇنيەلەر تابىلا كەتەدى. كۇننىڭ شىعىسىنان كەشتىڭ باتىسىنا دەيىن بەرىلىپ جاتقان ۇزىن - سونار سەريالدارعا قاراپ، ۋاقىتىڭىزدى سارپ ەتپەڭىز!
2. «اۋا، جەر، وت» ترەنينگى.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ بوي سەرگىتۋىنە، قيمىل - قوزعالىس جاساۋىنا كومەكتەسەدى.
نۇسقاۋ: پسيحولوگ «اۋا»، «جەر»، «وت» دەگەن سوزدەردى كەزەك ايتادى. ال ەگەر دە ەكەۋىن قاتار ايتسا، وندا قاتىسۋشىلار ەكەۋىن دە بىرگە تەز - تەز جاسايدى.
شارتى: اۋا: قۇس ۇشتى – ەكى قولدى جايىپ ۇشادى؛
قۇس قوندى – ەكەۋى ءبىر - ءبىرىنىڭ قولىن ۋقالايدى.
جەر: ءجۇرىپ كەلەمىز – ەكى اياقتى ءجاي قوزعالتادى؛
جۇگىرىپ كەلەمىز – ەكى اياقتى تەز - تەز قوزعالتادى.
وت: وت جاعامىز – ءبىر - ءبىرىنىڭ ارقاسىن ۇيكەلەيدى؛
وتتى وشىرەمىز – ءبىر - ءبىرىنىڭ ارقاسىن ۇرعىلايدى.
پسيحولوگ «اۋا – قۇس ۇشتى» دەگەندە وقۋشىلار ەكى قولدى ەكى جاققا جايىپ، ۇشقان قۇستىڭ بەينەسىن جاسايدى. وسىلاي قايتالانا بەرەدى.
3. قورىتىندى: اقيىق اقىن مۇقاعاليدىڭ:
ءتۇن ماعان ۇيىقتاۋ ءۇشىن بەرىلمەگەن،
ۇيقى تەڭ شالا جانسار ولىممەنەن.
قانشا مەنىڭ ءولدى ەكەن ۋاقىتىم،
اق جاستىق، الا جاستىق كەبىندەگەن، - دەگەن ولەڭ جولدارىمەن اياقتاعىم كەلىپ وتىر. وسىمەن ءبىزدىڭ، بۇگىنگى، «ۋاقىتتى ءتيىمدى پايدالانۋدىڭ ادام ومىرىندە ماڭىزى بار ما؟» تاقىرىبىندا وتكىزىلگەن دوڭگەلەك ستول ءوز شەگىنە جەتتى.
You Might Also Like
-
وقۋشىلاردى قارىم – قاتىناس مادەنيەتىنە ۇيرەتۋ، ولاردىڭ ادەپ ساقتاۋ تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ. وقۋشىلاردى جاقسى مەن جاماندى ايىرا بىلۋگە ىقپال ەتۋ. جاقسىدان ۇيرەنۋگە، جاماننان جيرەنۋگە، ىزگىلىككە ...
