سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
ۇلى دالا كوشباسشىسى!

1991 جىل 1-جەلتوقسان-تاۋەلسىز قازاقستان ءوز باسشىسىنا تاڭداۋ جاسادى. حالىقتىڭ باسىم كوپشىلىگى ۇلكەن سەنىم ارتىپ نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتى بيلىككە لايىق دەپ تانىدى.

قاراپايىم قازاق وتباسىندا ءتۋىپ-وسىپ، ەڭبەك جولىن قاتارداعى مەتاللۋرگ رەتىندە باستاعان نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى وزىندىك ەڭبەكقورلىعى، تاباندىلىعى ارقاسىندا ءبۇتىن ءبىر ۇلتتى باسقاراتىن كوشباسشى اتاندى. ونىڭ بويىنداعى ۇلتجاندىلىعى مەن تاپقىرلىعىنىڭ ناتيجەسى - بۇگىنگى قازاقستان. قازاقتىڭ ايبارلى دا ايبىندى حاندارىنىڭ ۇزىلگەن شەجىرەسىن قايتا جالعاعان كوشباسشى ەلى ءۇشىن ايانىپ قالعان جوق. بارلىق ساتتە ۇلتىمەن بىرگە بولىپ، ەل بولاشاعىنىڭ باياندى بولۋى ءۇشىن ايانباي تەر توكتى. بۇگىندە ايشىقتى دامۋ جولىنا تۇسكەن، كەڭ  بايتاق دالالى، 550 جىلدىق تاريحى بار قازاق  دەيتىن قايسار ۇلتتى الەم مويىندايدى. قازاق ەلى تاۋەلسىزدىگىنە قول جەتكىزگەن سوڭ ەلباسى بارلىق ماسەلەلەردى بىرىزدىلىككە ءتۇسىرىپ، ەلدىڭ ءدىنى مەن ءتىلىنىڭ قوعامداعى ءوز ورنىن بەلگىلەپ بەردى. تاۋەلسىزدىكتەگى العاشقى جىلداردان باستاپ-اق ۇلت كوشباسشىسى ءوزىنىڭ تاباندىلىعىمەن كوزگە تۇسە باستادى. كوپتەگەن الپاۋىت ەلدەرمەن ىنتىماق ورناتىپ، ەكى جاقتى كەلىسىمدەر جاساسۋعا، قاراپايىم حالىقتىڭ جاعدايلارىن جاقسارتۋعا كۇش سالدى. العاش بولىپ يادرولىق قارۋدان دا باس تارتىپ، الەمدى بەيبىت ومىرگە باستادى. ونىڭ ءاربىر قابىلداعان شەشىمى حالىق تاراپىنان قولداۋعا يە بولىپ وتىردى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ 25 جىل پرەزيدەنت بولىپ كەلە جاتىر. وسى شيرەك عاسىر ىشىندە ەلىمىز كوپتەگەن جەتىستىكتەرگە جەتىپ، ەل ەكونوميكاسى العا جىلجىپ، ىشكى جانە سىرتقى ساياساتىمىزدىڭ اۋقىمى كەڭەيدى.

نازاربايەۆ سونىمەن قاتار كوپتەگەن ىنتىماقتاستىق ۇيىمدارىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ قاتارىندا. تمد، شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى، كەدەن وداعى، ەۋرازيا وداعى سىندى الەمدىك ۇيىمداردىڭ نەگىزىن سالۋشىلاردىڭ قاتارىندا ءبىزدىڭ ەلباسىمىز دا بار. مۇنىڭ ءمانىسى قازاق ەلىنىڭ الەمدىك ارەناداعى ورنىن قالىپتاستىرۋ.

ەلباسىمىز كوبىنەسە مادەنيەت پەن وركەنيەتتىڭ، ءبىلىمنىڭ دامۋىنا كوپ كوڭىل بولەدى. ەلدىڭ رۋحاني دامۋى ءۇشىن كوپتەگەن جوبالاردى جارىققا شىعاردى. ەلباسى باستاماسىمەن كوپتەگەن وقۋ ورىندارى ءوز جۇمىسىن باستادى. سونىمەن قاتار «بولاشاق» باعدارلاماسى جۇزەگە اسىرىلىپ 1994 جىلى كوپتەگەن جاستار ءبىلىم جولىندا مۇحيت استى. بۇگىنگى كۇندە دە قازاقستان ازاماتتارى دۇنيەجۇزىنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە بەدەلدى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الىپ جاتىر. وسىنداي جوبالاردى جۇزەگە اسىرىپ جۇرگەن پرەزيدەنتىمىز ەلىمىزدىڭ جاستارىنا كامىل سەنەدى. ەل بولاشاعى جاستاردىڭ قولىندا ەكەنىن ۇعىنادى.

ەلباسىمىز - قازاقستاننىڭ ەڭ جوعارى ەرەكشەلىك بەلگىسى «التىن قىران» وردەنىمەن، سونىمەن قاتار الەمنىڭ كوپتەگەن مەملەكەتتەرىنىڭ جوعارى ناگرادالارىمەن ماراپاتتالىپ ءجۇر. الەمنىڭ قاي ەلى بولماسىن قازاقستاندى دامۋ جولىنداعى ايرىقشا مەملەكەتتەر قاتارىنا جاتقىزادى. الەمدىك ارەنادا قازاقستاننىڭ بەدەلى جوعارى. ارينە وسىنىڭ بارلىعى - ەلباسىمىزدىڭ ەرەن ەڭبەگىنىڭ جەمىسى. نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ مەملەكەتتى باسقارۋ كەزىندەگى، جۇرگىزىپ كەلە جاتقان ساياساتى وزگە ەلدەرگە قاراعاندا وزىق، ساپالى جانە ءتيىمدى. قىسقا مەرزىم ىشىندە ۇلكەن دارەجەگە جەتكەن قازاقستان حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق تۇجىرىمداماسىن قالىپتاستىردى. قازاقستان شيرەك عاسىردىڭ ىشىندە الەم مويىندايتىن وزىق مەملەكەتكە اينالدى.

مۇرات نارجان داۋلەت ۇلى
قوستاناي وبلىسى، امانكەلدى اۋدانى
امانتوعاي جالپى ءبىلىم بەرەتىن ورتا مەكتەبى 11-سىنىپ وقۋشىسى


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما