InfoHub Logo

ەلىڭنىڭ ۇلى بولساڭ، ەلىڭە جانىڭ اشىسا، ازاماتتىق نامىسىڭ بولسا، قازاقتىڭ ۇلتتىق جالعىز مەملەكەتىنىڭ نىعايىپ-كوركەيۋى جولىندا جان تەرىڭدى سىعىپ ءجۇرىپ ەڭبەك ەت. جەردىڭ دە، ەلدىڭ دە يەسى ءوزىڭ ەكەنىندى ۇمىتپا!-دەپ ەلباسىمىز ايتقانداي ەلىمە ازدا بولسا ۇلەسىمدى قوسۋعا، بار كۇشىمدى سالىپ ەڭبەك ەتۋ مەنىڭ باستى ماقساتىم بولماق.

مىنە، قازاقستان تاۋەلسىز ەل بولعانىنا بيىل 25 جىل بولىپ وتىر. ەلدىك تۋىمىز تىگىلگەن ۇلكەن ءۇيىمىز، التىن شاڭىراعىمىز دا وسىندا. جاراستىعىمىز دا، جاقسىلىعىمىز دا، تىنىشتىعىمىزدىڭ دا قياسى، ماحابباتىمىزدىڭ دا ۇياسى - قازاقستان. ءبىز باقىتتى دا ىنتىماعى مەن تاتۋلىعى جاراسقان بەيبىت ەلدە تۇرىپ جاتىرمىز. اتا-بابامىز عاسىرلىر بويى اڭساپ كەلگەن تاۋەلسىزدىك 1991 جىلدىڭ 16 جەلتوقسانىندا باستاۋ الادى. قول جەتكىزگەن تاۋەلسىزدىك قولىزمىزعا وڭاي تۇسكەن جوق. ەلىمىزدىڭ باسىنان نەبىر قيىنشىلىقتار، سۇرپايى سوعىستىر ءوتتى. ەلىمىزدىڭ تۇتاستىعى مەن تىنىشتىعىن ساقتاۋعا باتىرلار مەن قاراپايىم حالىقتار ءوز جاندارىن پيدا ەتتى. قازىرگى قازاقستان بۇكىلالەمدىك پروبلەمالاردى تالقىلىۋدا جانە شەشۋدە ىقپالدى ءرول اتقارىپ كەلەدى. ەلىمىزدىڭ تىنىشتىعى مەن قاۋىپسىزدىگى ءبىزدىڭ ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ جۇرگىزىپ وتىرعان ساليقالى ساياسىتىنىڭ ارقاسى دەپ بىلەمىن.

ەلباسىمىز «ءبىز تاۋەلسىزدىكتى اقىلمەن، اتا-بابامىز جولىمەن الدىق دەپ ويلايمىن» - دەگەن ەدى ءبىر سوزىندە. از ۋاقىت ىشىندە ەلىمىز ەل تاڭقالارلىقتاي جەتىستىكتەرگە جەتتى. ەلباسىمىزدىڭ ارمان تىلەگى جۇزەگە اسىپ، الەم كوز تىككەن اسەم دە، ارۋ قالا استانامىز - استانا بوي كوتەردى .استانانىڭ ەسىل وزەنىنىڭ سول جاعالاۋىنان اكىمشىلىك ورتالىعى بوي تۇزەدى. مۇندا الەم حالىقتارىنىڭ وكىلدەرى ءجيى باس قوسىپ، وزەكتى ماجىلىستەر مەن مەديا-فورۋمدار وتكىزەتىن ورتالىققا اينالدى. قازاقستان اتا-بابامىزدىڭ مەكەن ەتكەن ەجەلگى قونىسى. ەلىمىزدە سان ءتۇرلى ۇلتتاردان قۇرىلعان ۇلىستار مەن ۇلت وكىلدەرى ءبىر جەڭنەن قول شىعىرىپ، ءبىر جاعادان باس شىعىرىپ، ءتاتۋ-تاتتى ەڭبەك ەتىپ ءوسىپ-وڭىپ كەلەدى. ماقتانىشپەن ايتسام، ءبىزدىڭ ەلىمىز بۇكىل الەمگە قوعامدىعى تاتۋلىق پەن ىنتىماقتاستىقتىڭ اسىل ۇلگىسىن ساقتاۋدىڭ، مادەنيەت پەن دىندەردىڭ، ۇيلەسىمدى دامۋىنا قامقورلىق جاساۋدىڭ باستى ۇلگىسىن كورسەتىپ وتىر. ەلباسىمىزدىڭ بيىلعى حالىققا ارنالعان «قازاقستان جاڭا جيھاندىق ناقتى احۋالدا: ءوسۋ، رەفورمالار، دامۋ» اتتى جولداۋىندا، قاجىرلى ەڭبەكتى قاجەت ەتەتىن، كەلەشەگى كەمەل نۇرلى جولدا بىرلىگىمىزدى بەكەمدەپ، ايانباي تەر توگۋىمىزدى، وتاندى ءسۇيۋ بابالاردان ميراس بولعان ۇلى مۇرانى قادىرلەۋ، ونى كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاۋ، ءوز ۇلەسىڭدى قوسىپ، دامىتۋ جانە كەيىنگى ۇرپاققا امانات ەتىپ، تابىستاۋ دەگەن بولاتىن. تالاي-تالاي قاس باتىرلار جانىن قيىپ، قورعاپ قالعان، تالاي ارۋلار ماحاببات قۇربانى بولعان، تالاي وزەگى ورتەنگەن وكىنىشتى جاندار مەن قۋانىشتان جۇرەگى جارىلا شاتتانعان پەندەلەردىڭ كۋاگەرى بولعان قاسيەتتى وتانىمىز - قازاقستان!

قازاقستان - تاۋەلسىز ەل. سول تاۋەلسىزدىڭ جولىندا قازاق بابام نە كورمەدى دەسەڭىزشى؟! ەلىمىزدىڭ باسىنان ازاپ تا، اشتىق تا، سۇم سوعىس تا ءوتتى. اسىرەسە، حح عاسىر قازاق حالقى ءۇشىن اۋىر ءتيىپ، قايعىعا تولى كەزەڭىمەن ەستە قالادى. مىڭ توعىز ءجۇز التىنشى جىلداعى كوتەرىلىس، جيىرماسىنشى جىلدارداعى اشتىق، وتىزىنشى جىلدارداعى توتوليتارلىق جۇيە، ۇلى وتان سوعىسى، مىڭ توعىز ءجۇز سەكسەن التىنشى جىلعى جەردى ءدۇر سىلكىندىرگەن جەلتوقسان وقيعاسى. بۇنىڭ بارلىعى دا قازاق جەرىنە اۋىر جارا سالدى. قانشا قيىنشىلىق كەلسە دە، ءبىز ولاردى ەشقاشان ۇمىتپايمىز. سەبەبى، بۇل - تاريح. «وتكەنىمىزدى ۇمىتساق، بولاشاق ءبىزدى كەشىرمەيدى» دەگەن ۇلى دانالىق ءسوز بار ەمەس پە؟ وسى دانالىقتىڭ ءاردايىم جادىمىزدا ساقتالعانىن قالايمىن. سوناۋ ەل باسىنا تۇسكەن ناۋبەت جىلدارى تارىداي شاشىراپ كەتكەندەردىڭ ەلگە ورالعان ساتتەگى تۋعان جەردى، اتا-بابالارىنىڭ كىندىك قانى تامعان توپىراقتى  قۇشىرلانا سۇيگەن ساتتەگى بەينەلەرىن كورگەندە قالايشا تولقىماسسىڭ؟! سول اتا مەكەنگە ورالعان قانداستاردىڭ ىشىندە مەن دە ءوز وتانىمنىڭ ءبىر كىرپىشى بولىپ قالاندىم. ءوز ۇرپاعىمدى ۇلتىنا قوسايىن، ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى دارىپتەيىن دەپ كەلدىم. ەجەلدەن ەركىندىكتى اڭساعان ازات حالقىمىز تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعىن تويلاعالى وتىر. قازاقستان، تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە، دۇنيە جۇزىندەگى بارلىق ەلدەرگە تۇگەلدەي دەرلىك تانىلدى. بارىنەن بۇرىن ادامنىڭ جان دۇنيەسى، رۋحى مەن ار-ۇجدانى ازاتتىقتى تىلەيدى ەكەن. تاۋەلسىزدىك - ۇلتتىق ءتىلدىڭ، ءداستۇردىڭ، سالت-سانانىڭ مىزعىماس تىرەگى، كۇشى، التىن دىڭگەگى، حالىقتىڭ ب ا ق جۇلدىزى. تاۋەلسىزدىك - ارمان! جەر بەتىندە قانشا ۇلت بولسا، سونشا ارمان بار. سول ارمانعا ءبىزدىڭ قازاق حالقى جەتتى. ءبىز جەتتىك. 1991 جىل - ەلىمىزدىڭ قازاقستان دەگەن اتپەن بۇكىل الەمگە العاش قادام باسقان جىلى. بۇگىنگى قازاقستان - تەك ءوزى ورنالاسقان ايماقتا عانا ەمەس، بۇكىلالەمدىك پروبلەمالاردى تالقىلاۋدا جانە شەشۋدە ىقپالدى ءرول اتقاراتىن ەل. «قاز تۇرىپ، قادام باسقان تاۋەلسىزدىك سابيلىك تۇساۋىن ومىرشەڭ ۋاقىتقا كەستىرگەن كەزدەن باستاپ، وسىناۋ 25 جىلدىڭ بەدەرىندە ايشىلىق جەردى التى رەت اتتاعان الىپ سەكىلدى، ءداۋىر جالىنىن مىعىم ۇستاپ، تىزگىنىن بەكەم قاعا ءبىلدى»- دەپ ەلباسىمىز ايتقانداي، ەگەمەن قازاقستاندى بۇگىندە بارشا الەم تانىپ وتىر. اتا-زاڭىمىزعا سايكەس قازاقستان جانە قازاقستاندىقتار ەشكىمنىڭ جەرىنە كوز سالمايدى، ءبىراق ءوز جەرىنىڭ ۇلتاراقتاي بولىگىن ەشكىمگە بەرمەيدى.

قازاقستان ءۇشىن، قازاق حالقى ءۇشىن تاۋەلسىزدىك اسپاننان تۇسكەن سىي ەمەس ەدى. حالقىمىز بوستاندىقتى اڭساپ، تاۋەلسىزدىككە زارىعىپ جەتتى. تاۋەلسىزدىك جولىندا ەلىمىز از قيىنشىلىق كورگەن جوق. تاۋەلسىزدىك -اتا-بابامىزدىڭ ەجەلدەن كەلە جاتقان ارمانى. حالقىمىزدىڭ بوستاندىققا ۇمتىلىسىنىڭ جانە وشپەس قايسار رۋحىنىڭ ارقاسىندا تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزدىك. بۇل كۇنگە دەيىن جەتكەن ۇمىتىلماس وقيعالار- ەل بوستاندىعىن قورعاۋ سوعىستارى مەن ۇلت-ازاتتىق كوتەرىلىستەردىڭ تاريحىمىزدا وشپەس ونەگە، ولمەس مۇرا  رەتىندە ساقتالاتىنى راس. ەلدىڭ ءبىرتۇتاستىعى مەن تىنىشتىعىن ساقتاۋعا حان-سۇلتاندار، باتىرلار، قاراپايىم حالىقتىڭ ءوزى دە جاندارىن پيدا ەتكەن. تاۋەلسىزدىك دەگەن ۇلى جەڭىسكە قول جەتكىزۋدە ءالى دە جاڭعىرىپ تۇرعان كەشەگى جەلتوقساننىڭ دا سەپتىگى از بولعان جوق - ستۋدەنت جاستاردىڭ كوشەگە شىعىپ ۇندەۋى جانە ەگەمەندىك ءۇشىن زارداپ شەگۋگە دايىن ەكەندىگىن كورسەتە ءبىلۋى بارشا حالىققا سەنىم مەن جىگەر بەرگەن بولاتىن. قازىرگى تاڭدا تاۋەلسىزدىك - بارلىعىمىز ءۇشىن ەرەكشە قاسيەتتى كۇن. بىرلىكتىڭ، ىنتىماقتاستىق پەن تاتۋلىقتىڭ كۇنى. مەملەكەتىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگى - ەڭ الدىمەن حالقىمىزدىڭ باقىتى. العاشقى جىلداردا باسىم ماقساتتاردىڭ قاتارىندا ەگەمەندىكتى نىعايتۋ، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ، ەكونوميكاداعى قيىنشىلىقتارعا جاۋاپ بەرۋ بولعان ەدى. سوندىقتان بۇگىنگى كۇنى حالقىمىز وتكەننەن قالعان تاريحي ونەگەنى، وتانسۇيگىشتىكتى، ۇلتىنا  دەگەن ماحابباتتى جوعالتپاي، ءارى قاراي جاستاردىڭ پاتريوتتىق سەزىمىنە ەنگىزۋگە ەرەكشە كوڭىل ءبولۋى كەرەك دەپ ويلايمىن.

قازاقستان - باي تاريحپەن، كونە مادەنيەتپەن جانە ەرەكشە تابيعاتپەن ۇلى مەملەكەت. ءبىزدىڭ ەلباسىمىز - ن.ءا.نازاربايەۆ، دانا ادام، شەبەر ساياساتشى، ناعىز وتانشىل. اتا زاڭىمىز مىعىم. ءبىزدىڭ اتا زاڭىمىز - نەگىزگى تاۋەلسىزدىكتىڭ نىشاندارىنىڭ ءبىرى. تاۋەلسىزدىك - بۇل بۇگىنگى ءومىر عانا ەمەس، سونىمەن قاتار، ەرتەڭگى ءومىرىمىز - قازاقستاننىڭ بولاشاعى، ونىڭ مۇمكىندىكتەرى مەن ماقساتتارى. تاۋەلسىز بولۋ - ءوز تاعدىرىنا جاۋاپ بەرۋ دەگەن ءسوز. ۇلت تاۋەلسىزدىگىنىڭ باستى تۇعىرى – ۇلتتىق قۇندىلىق دەپ ەسەپتەيمىن. ولاي بولسا الەۋمەتتىك ءمانى زور ۇلتتىق قۇندىلىقتاردىڭ ءمان ماعىناسىن ۇعىندىرۋ، ونى بالانىڭ ساناسىنا، سەزىمىنە، مىنەز-قۇلقىنا اسەر ەتەتىندەي دارەجەدە جەتكىزۋ مۇعالىمنەن شەبەرلىكتى تالاپ ەتەدى. ويتكەنى، جەكە تۇلعانىڭ قۇندىلىق باعدارى تۋرالى تۇسىنىكتى باستاۋىش سىنىپتا قالىپتاستىرۋ كەرەك. جەكە تۇلعانىڭ قۇندىلىق تۇسىنىكتەرىنە اسەر ەتە وقىتۋ ونىڭ ەڭ الدىمەن، ادەپتىلىگىنە باسا نازار اۋدارۋدى قاجەت ەتەدى. ويتكەنى ول - حالقىمىزدىڭ ۇلتتىق پسيحولوگياسىنىڭ وزەگى، ونىڭ عاسىرلار بويى قالىپتاسقان قوعامدىق ساناسىنىڭ پراكتيكالىق كورىنىسى، بارلىق كىسىلىك قاسيەتتەرىنىڭ جيىنتىعى. تاربيە مەكتەبى بولىپ تابىلاتىن قازاقتىڭ ماقال-ماتەلدەر مەن اڭىز-اڭگىمەلەرى دۇنيەجۇزىلىك تاجىريبەدە باتىستىق ۇعىمدارمەن سايكەس كەلە بەرمەيتىنى انىق. قازاق دۇنيەتانىمىنىڭ وزەگى - ادامگەرشىلىك. قازاق: «جانىم - ارىمنىڭ ساداعاسى»، «دۇنيە - قولدىڭ كىرى»، «تۋعان ەلىم بولماسا، تۋماي-اق قويسىن كۇن مەن اي»، «كىسى ەلىندە سۇلتان بولعانشا، ءوز ەلىڭدە ۇلتان بول»،- دەپ، ەلىنە ءداستۇرىن دىنمەن بەكىتە وتىرىپ، ادام قالىپتاستىرۋدىڭ قايتالانباس مەكتەبىن جاساعان. جاتقا ەلىكتەۋ - ءوزىن-وزى قور ساناۋ. بۇل ۇلتتىق ساناسى جەتىلمەگەن ەلدە بولاتىن كورىنىس.

ۇلتتىق مەكتەپتىڭ ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋدى ۇلتتىق سانا مەن قازاقي كىسىلىكتى جان دۇنيەسىن قالىپتاستىرۋ ارقىلى، الەمدىك وركەنيەتكە ەنە الامىز. الەمدىك وركەنيەت بۇل - مادەنيەتتەردىڭ بىر-بىرىنە بىرىگۋى عانا ەمەس، ءار حالىق مادەنيەتىنىڭ ءوز بولىمىسىن ساقتاي وتىرىپ، ءار حالىقتىڭ ءوزىن-وزى ءتانىپ-بىلۋى، وركەنيەتتى ەلدەر اراسىندا تەڭ دارەجەگە جەتۋى. مەكتەپتە بالانىڭ تارىداي بولىپ كىرگەن كۇنىنەن، تاۋداي بولىپ شىققانىنا دەيىنگى ارالىعىندا  جان دۇنيەسىنىڭ ۇلتتىق رۋحتا قالىپتاسىپ، وعان ۇلتتىق مادەنيەت، ءسالت-داستۇر سىڭىرە بىلگەن ءجون. ءار بالا - اللانىڭ اتا-اناعا تارتقان سىيى، تابيعاتتىڭ عاجايىپ قۇبىلىسى دەسەك، ءار بالانىڭ مۇمكىندىگى جوعارى-تومەندىگىنە قاراماستان، وزىنشە تۇلعا رەتىندە تانۋىمىز ءجون. ونىڭ شىعارماشىلىق، دارالىق قاسيەتىن دامىتۋعا، قيالىن شارىقتاتۋعا ۇمتىلىپ، بالانىڭ ءار جاستاعى رۋحاني وزگەرىسى، تابيعي تىلەگىن ەسكەرۋىمىز كەرەك. ۇلتتىق مادەنيەت شاكىرتتى ادامگەرشىلىككە، پاراساتتىلىققا، جاقسى قاسيەتتەرگە تاربيەلەيدى. جۇمىستى ۇيىمداستىرا ءبىلۋ مادەنيەتىنە دەيىن ءبارى قۇندى. ناعىز ازامات بي بيلەۋ، ءان ايتۋ، سويلەۋ، جازۋ، ءبىلىم جيناۋ، كيىنۋ، تاماقتانۋ مادەنيەتى، قارىم-قاتىناس، ءتىل مادەنيەتى تاعى باسقا مادەنيەتتەردەن حاباردار بولىپ، بىلمەگەنىن مەڭگەرۋى جانە وسىلاردىڭ ءبارى ەڭ الدىمەن ۇلتتىق مادەنيەتتى يگەرۋدەن باستالاتىنىن ءبىلۋ قاجەت. قازاقستاننىڭ دامۋىنا ۇلەس قوساتىن، الەمدىك وركەنيەتكە كوتەرىلەتىن ءبىلىمدى دە مادەنيەتتى، پاراساتتى، دەنساۋلىعى مىقتى ازامات تاربيەلەپ شىعارۋ-قوعام، ۇستازدار مەن اتا-انالار قاۋىمىنىڭ بۇگىنگى تاڭداعى باعا جەتپەس مىندەتى. سوندىقتان قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق مادەني قايتا وركەندەۋى جاعدايىندا جەتكىنشەك ۇرپاقتى حالىق داستۇرلەرى ارقىلى تاربيەلەۋدىڭ ءمانى زور دەپ ەسەپتەيمىن.

مەكتەپ تاربيە جۇمىسىنىڭ ناتيجەلىلىگىنىڭ ءبىر ۇشى اتا-انالار مەن، مەكتەپتىڭ بىرلەسكەن ارەكەتىندە ەكەنى ەش ۋاقىتتا كۇمان تۋعىزبايدى. ال مەكتەپ مەن وتباسىنىڭ ىنتىماقتاستىعىن جۇزەگە اسىرۋدا سىنىپ جەتەكشىسىنىڭ اتقاراتىن ءرولى زور. بالا تاربيەسىنە كەلگەندە اتا-انانىڭ دا، مەكتەپ ۇيىمىنىڭ دا، سىنىپ جەتەكشىسىنىڭ دە جۇگىنەرى قانشاما زامان وتسە دە ماڭىزىن جويماعان حالىقتىق، ۇلتتىق پەداگوگيكا. سوندىقتان ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى تالىم-تاربيەنىڭ ءتۇپ قازىعىنا اينالدىرۋ ماڭىزدى ءىس. قازىرگى قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق مادەنيەتى مەن ءسالت-داستۇرىنىڭ  قايتا جاڭارتۋ كەزەڭىندە كەڭ ماعىنادا ناسيحاتتاۋ ارقىلى ءاربىر ءمۇعالىم، ءاربىر سىنىپ جەتەكشىسى بالا بويىنا تاربيەنىڭ ۇردىعىن ەگەدى دەپ بىلەمىن. بۇل ونىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇردىسىندە قاجەتتى قۇزىرەتتىڭ قالىپتاسپاعاندىعىن دالەلدەيدى. مەكتەپتەگى جاڭا مازمۇندا وقىتۋ - وقۋشىنىڭ وسى تۇپكىلىكتى قۇزىرەتتەرىن قالىپتاستىرۋدى ماقسات ەتەدى. دەمەك، ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى وقۋشى قاجەتتىلىگىن تۇپكىلىكتى قۇزىرەتتەرىن قالىپتاستىرۋعا باعىتتالۋى ءتيىس. قۇزىرەتتەر بۇل پاندىك بىلىمدەر جيىنتىعى ەمەس، ول وقۋشىنىڭ ءبىلىمى، بىلىگى جانە داعدىلارىنىڭ ۇيلەستىرمەلى سيپاتتارىمەن بايلانىستىراتىن جاڭادان قالىپتاسقان سانا بولىپ تابىلادى. ءار ۇلتتىڭ ءوزىنىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارى بولادى. ءبىر ۇلتتى ەكىنشىلەرىنەن ەرەكشەلەندىرىپ تۇراتىنى ونىڭ ءتىلى، ەرتەگىلەرى، ماقال-ماتەلدەرى، ليرو-ەپوستىق جانە باتىرلار جىرى، ادەت-عۇرپى، سالت-ساناسى، مەنتاليتەتى، مادەنيەتى، ونەرى، تاعامدارى، ۇلتتىق قولونەرى، تۇرمىستىق بۇيىمدارى، ۇلتتىق ويىندارى،ت.ب. وزگەلەرگە ۇقسامايتىن قاسيەتتەرى. وسىلاردىڭ ءبارى - ۇلتتىق قۇندىلىقتارعا جاتادى. ۇلتتىق قۇندىلىقتار عاسىردان عاسىرعا جالعاسقان، ءومىردىڭ سىنىنان وتكەن، پايدالى ەكەنى دالەلدەنگەن.

قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق ويىندارىنىڭ بىرەۋى - اسىق ويىنى. اسىق ويناۋ: بالانىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتادى، ادامدارمەن تەز ءتىل تابىسا بىلۋگە ۇيرەتەدى، دەنەنى شىنىقتىرادى، قان اينالىمى مەن تىنىس الۋ مۇشەلەرىنىڭ جۇمىسىن جاقسارتادى، بالانىڭ كوزى قاشىقتىقتان كورۋگە داعدىلانادى، مەرگەندىككە باۋليدى، بويدىڭ جىلدام وسۋىنە كومەكتەسەدى، تازا اۋادا تەرى جاسۋشالارى اشىلىپ، اعزا شىنىعادى. ال، قازاقتىڭ ۇلتتىق بۇيىمى بەسىكتىڭ پايداسىن ءومىردىڭ ءوزى دالەلدەپ، وسى ۋاقىتقا دەيىن جەتىپ وتىر. بالانىڭ تازا بولۋى، ۇيقىسىنىڭ تىنىش بولۋى ءوز الدىنا، بالانىڭ انا قۇرساعىنان جارىق دۇنيەگە كەلگەن سوڭ تابيعي وسۋىنە اسەر ەتەدى. جاپوننىڭ ايگىلى مەديسينا عالىمى گاۋ ششياۋ يدە يلاڭ قازىرگى زامانعى وزىق اسپاپتاردى قولدانا وتىرىپ زەرتتەۋ جۇرگىزگەن. ونىڭ زەرتتەۋى بويىنشا «ءسابي ءومىر ەسىگىن اشپاس بۇرىن، انا قۇرساعىندا ءجۇرىپ تەربەلىسكە تۇسەدى. الايدا ءومىر ەسىگىن اشقان سوڭ جارىق دۇنيەگە بىردەن ۇيلەسە المايدى. سوندىقتان ونى انا قۇرساعىنداعىداي الديلەپ، تەربەتىپ وتىرۋ كەرەك» دەگەن قورىتىندى جاسايدى. مىنە، قازاق حالقىنىڭ ۇلىلىعى، بالا جارىق دۇنيەگە بەيىمدەلگەنشە، بەسىككە بولەپ تەربەگەن. ۇلتتىق تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ باستى تۇعىرى ۇلتتىق قۇندىلىق بولسا، ەل بولام دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە دەگەن ۇلىلار ءسوزىنىڭ استارىندا قانشاما وي جاتىر ەمەس پە؟!

ادەبيەتتەر ءتىزىمى:
1. زەردەڭىزگە توقىڭىز. كوكشەتاۋ، 2012 «ۇرپاق تاعىلىمى» [5-ب]
2. ۇلتتىق ويىندار. الماتى «بالاۋسا» 2005  [3،4-ب]
3. قازاق ءتالىم – تاربيەسى. الماتى «سانات» 2015 [13،14-ب]

اتباسار اۋدانى
"سەرگەيەۆكا ورتا مەكتەبى" مم
جوعارى ساناتتى باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى: ماگزۋم مايرا

---