سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
ۇرپاق-تىرشىلىكتىڭ جالعاسى
ساباقتىڭ ماقساتى: «ۇرپاق - تىرشىلىكتىڭ جالعاسى»
بىلىمدىلىك: «ۇرپاق - تىرشىلىكتىڭ جالعاسى» دەگەن ۇعىمنىڭ ءمانىن ءتۇسىنۋىن قامتاماسىز ەتۋ. جانۋارلاردىڭ كوبەيۋ تاسىلدەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
دامىتۋشىلىق: وي - ءورىسىن، ءتىل بايلىقتارىن دامىتۋ، ءوز ويلارىن تولىق جەتكىزە بىلۋگە جەتەلەۋ.
تاربيەلىلىگى: تابيعاتتى، اڭداردى قورشاعان ورتانى قورعاۋعا، ايالاۋعا، سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن، سايكەستەندىرۋ.
كورنەكىلىگى: قۇستاردىڭ، ءۇي جانۋارلارىنىڭ سۋرەتتەرى.

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. پسيحولوگيالىق دايىندىق
ءمۇعالىم: قارا دوستار جان - جاققا،
دايىنبىز با، ساباققا؟
ورنىندا ما قاراڭدار،
كىتاپ، داپتەر، قالامدار؟

وقۋشىلار: سىنىبىمىز تاپ - تازا،
كىتاپ، داپتەر، تاقتادا.
دەنەمىزدى جيناقتاپ،
وتىرايىق پارتاعا.
- جاقسى بالالار. ولاي بولسا ءۇي تاپسىرماسىنا كوشەلىك.

ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
- ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرما: «ءار قۇسقا ءوز تۇمسىعى قاجەت» مازمۇنىن سۇراۋ.
- وقۋشىلاردىڭ دايىنداپ كەلگەن قوسىمشا جۇمىستارىن تىڭداۋ.
- سونىمەن بالالار، قۇستارعا تۇمسىعى نە ءۇشىن قاجەت ەكەن؟
قورەگىن جەيدى
جىرتقىش اڭداردىڭ ەتىن جۇلىپ جەيدى.
ۇيا جاسايدى
جاۋىنان قورعانادى

ءىىى. جاڭا ساباق:
- بالالار ءقازىر جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبىن ءبىلۋ ءۇشىن مىنا ەكرانعا نازار اۋدارايىق.
- ەكراندا نە بەرىلگەن؟ ( رەبۋس )
- رەبۋستى شەشسەك جاڭا ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى شىعادى.

- بالالار، قالاي ويلايسىڭدار «ۇرپاق - تىرشىلىكتىڭ جالعاسى» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟ ( ءوز ويلارىڭدى ايتىپ كورىڭدەرشى )
- دۇرىس ايتاسىڭدار. مەن سەندەردىڭ سوزدەرىڭدى تولىقتىرا تۇسەيىن.
* ءمۇعالىمنىڭ كىرىسپە ءسوزى:
- بالالار، مىسالى بۋناقدەنەلەر مەن، كوپتەگەن قۇستار، جورعالاۋشىلار ءتىپتى ايۋ سياقتى ءىرى اڭدار دا قورەكتەنەدى. شىبىن، تاراقان سياقتىلاردى ۇيگە كىرىپ مازالايتىنداردى ادام كوپتەپ قۇرتادى. سوعان قاراماستان ولار تابيعاتتا قاپتاپ جۇرەدى.
اڭشىلار اۋلاسا دا، جىرتقىشتار ۇستاپ جەسە دا بۋناقدەنەلىلەردەن باسقادا جانۋارلار دا بارشىلىق.
بۇل جانۋارلار مۇلدەم قۇرىپ كەتپەي تىرشىلىگىن جالعاستىراتىن سەبەبى – ۇرپاق بەرەدى، ياعني كوبەيەدى.
مىسالى: ءۇي جانۋارلارى سيىردىڭ - بۇزاۋلايتىنىن، ءيتتىڭ – كۇشىكتەيتىنىن، تاۋىقتىڭ بالاپان باسىپ شىعاراتىنىن ت. ب. ءبىز بىلەمىز.
«ۇرپاق - تىرشىلىكتىڭ جالعاسى» دەگەن وتە دۇرىس تۇجىرىم دەيمىز عوي. بۇل تۇجىرىمنىڭ دۇرىس ەكەنىنە مىنا «تىرشىلىكتى تانىپ ءبىل» ۆيدەوسىن مۇقيات زەردەلەپ، ويلاساڭ سەندەردىڭ دە كوزدەرىڭ جەتەدى.
- نازارىمىزدى ەكرانعا اۋدارايىق. (ۆيدەو كورسەتىلەدى )
* شىبىن، كوبەلەك، بالىق، تاسباقا ت. ب. ۇرپاق اكەلۋىن تۇسىندىرە وتىرۋ.
- ەكراننان (سلايدتان) جانۋارلاردىڭ بالالارىمەن جۇرگەندەرىن كورسەتە وتىرىپ، ءتۇسىندىرۋ.
- باقا مەن بالىق جۇمىرتقاسىن ۋىلدىرىق دەيدى. ولار ۋىلدىرىعىن سۋعا شاشادى.
- دەرناسىل دەپ - جاندىكتەر مەن جانۋارلاردىڭ ءبىر كەزدە جۇمىرتقادان جارىپ شىققان، ءالى ەسەيىپ وسپەگەن بالاسىن ايتادى.
- قانقىز بەن كولوراد قوڭىزى جايىندا ءتۇسىندىرۋ.
- كەسىرتكە مەن جىلان جۇمىرتقاسىن كۇن كوزى جاقسى قىزدىراتىن جەرگە سالادى.
- دالا قۇستارى دا، ءۇي قۇستارى دا بالاپاندارىن جاۋلارىنان، ءوز بالالارىنا قامقورلىق جاسايدى. كوكتەمدە مال تولدەيدى. ولاردى ارناۋلى قورادا تولدەتەدى.( سيىر بۇزاۋىمەن) كيىك لاعىن ءشوبى سيرەك، ىق جەردە تۋادى. لاعى تەك ماماسى كەلگەندە عانا ورنىنان تۇرادى. لاقتىڭ ءتۇسى شوپپەن، بۇتامەن ۇقساس كەلەدى.
- كيىكتىڭ لاعىن «قۇرالاي» دەيدى.
- تۇلكىنىڭ بالاسىن - جاۋتاڭ دەيدى. تۇلكى بالاسىن تىشقان اۋلاۋعا ۇيرەتۋگە الىپ شىقتى.
- بۇلاننىڭ بالاسىن - بۇزاۋقا. بۇلاندا بالاسىن سۋعا ءتۇسىپ كورشى، سالقىندايسىڭ، شىبىن - شىركەي مازالامايدى دەپ جاتىر.
- بۇركىت تا بالاسىن قاۋىرسىنى قاتايعاندا بالاپاندارىن ۇشۋعا، ازىقتارىن تاۋىپ جەۋگە، جاۋلارىنان ساقتانۋعا ۇيرەتەدى.

- ەندەشە بالالار، ءقازىر «ويلان، تاپ!» تاپسىرماسىن ورىنداپ جىبەرەيىك. سۇتقورەكتىلەردىڭ بالالارىن اتايىق:
سيىر بالاسى - بۇزاۋ، جىلقى - قۇلىن، قوي - ەشكى، تۇيە - بوتا، جولبارىس - الان، يت - كۇشىك، مىسىق - مارعاۋ.

- وتە جاقسى بالالار!
ءىۇ. وقۋلىقپەن جۇمىس: 97 - 98 بەت.
- كەزەك - كەزەك بارلىق وقۋشىعا وقىتۋ، تىزبەكتەي وقىتۋ، مازمۇنىن سۇراۋ.
ءۇ. سەرگىتۋ ءساتى: «شوجەلەرىم» ولەڭىنىڭ ىرعاعىمەن بويىمىزدى سەرگىتەيىك.
ءۇى. وي قوزعاۋ. 98 بەتتەگى سۋرەتتى پايدالانىپ «ۇرپاق – تىرشىلىكتىڭ جالعاسى» اتتى تاقىرىپتا اڭگىمە قۇراستىرىپ ءوز ويىمىزدى ايتىپ كورەيىكشى.

- كوكتەم ۋاقىتىندا ءۇي قۇستارى بالاپان شىعارادى. ادامدار ولارعا ۇيا جاسايدى. جۇمىرتقا باسقان تاۋىققا جەم بەرەدى. ىدىسقا سۋ قۇيىپ، الدىنا قويادى. ۇيا ماڭىن تازالايدى. كەيىن بالاپانداردى دا كۇتىپ، قورەكتەندىرەدى. تاۋىق بالاپانىن 1 اي باسادى ن/ە 21 - 26 تاۋلىك.
سوندا ەرەسەك جانۋار ( جاندىك) كوبەيگەندە بالالارى تۋادى، ول ەسەيىپ ەر جەتەدى دە، سول اۋەلگى ەرەسەك جانۋار ( جاندىكتەي ) بوپ ءوسىپ شىعادى. مىسالى: كوبەلەك قاراتورعايدىڭ اۋزىنا ءتۇسىپ جوق بولسا دا، ونىڭ ارتىندا «بالالارى» سول كوبەلەكتەي بولىپ وسەدى دە، ءدال ءوزىنىڭ اناسىنداي تىرشىلىك ەتە بەرەدى. مىنە، ۇرپاق - تىرشىلىكتىڭ جالعاسى بولاتىن وسى.

ءۇىى. سىزبامەن جۇمىس. ( الدارىنا بىردەي سىزبا تاراتىلادى)
ءمۇعالىمنىڭ كومەگىمەن بىرگە ورىنداۋ.

1. جۇمىرتقا - دەرناسىل - قۋىرشاق - يماگو (ياعني ول ەرەسەك كۇيگە اينالۋى)
2. جۇمىرتقا - دەرناسىل - قۋىرشاق - يماگو (ياعني ول ەرەسەك كۇيگە اينالۋى)
3. ۋىلدىرىق - دەرناسىل (شاباق)- بالىق
4. جۇمىرتقا - دەرناسىل - باقا
5. جۇمىرتقا - بالاپان - قۇس.
ءۇىىى. قورىتىندى:

- بالالار وسى سىزبادا ءوز بالاسىنا قانداي جانۋارلار توبى ءوز بالاسىنا قامقورلىق جاساي المايدى؟
- نەلىكتەن؟
* 99 بەتتەگى مىنا جانۋارلار توبى ءوز ۇرپاعىنا قامقورلىق جاساي الادى ما؟- قالاي؟- باقىلاپ، بايقاعاندارىڭ بار ما؟ (ءوز ويلارى)
- جىلقى بالاسىن 10 اي كوتەرەدى. قوي 5 اي.
- جاقسى بالالار مەن ويلايمىن ءبىز بۇگىنگى ساباقتان ءبىراز ماعلۇماتتار ويىمىزعا تۇيىندەدىك دەپ. جانۋارلاردىڭ ءوز تىرشىلىگى ءۇشىن بەيىمدىلىكتەرى وتە كوپ. ءبارىن ايتىپ تاۋىسۋ قيىن. سوندىقتان دا ءبىز ولاردى تانىپ، ءبىلىم قانا قويماي ولارعا قامقورلىق جاساۋىمىز قاجەت.
- بۇگىنگى كۇنگە ريزاسىڭدار ما؟
- بۇگىنگى ساباققا ريزاسىڭدار ما؟
- بۇگىنگى كەلگەن قوناقتارعا ريزاسىڭدار ما؟

ءىح. جۇرەكتەن - جۇرەككە. ريزامىن بۇگىنگە، ريزامىن ساباققا، ريزامىن، بۇگىنگى قوناققا!
ح. ۇيگە تاپسىرما: 97 - 99 بەت وقىپ مازمۇنىن ايتۋ. 100 بەتتەگى كوكشەگىرتكە، قوياندى مىسالعا الىپ «ۇرپاق تىرشىلىكتىڭ» جالعاسى ەكەنىن ءتۇسىندىرىپ كەلەسىڭدەر.
ءحى. باعالاۋ (ماقتاۋ، ماداقتاۋ ارقىلى)

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما