InfoHub Logo

تاقىرىبى: § 21. ۆيرۋستار – تىرشىلىكتىڭ جاسۋشاسىز ءتۇرى.

ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ۆيرۋس تۋرالى تومەنگى كلاستان بىلەتىندەرىن ەسكە تۇسىرە وتىرىپ ۆيرۋس قۇرىلىسى، ءتىرى ورگانيزمدەردى ۋلاندىرۋ جولدارى، باكتەريوفاگ، ۆيرۋس ارقىلى تارالاتىن اۋرۋ تۇرلەرى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردىڭ پروكاريوتتار، ەۋكاريوتتار جانە جاسۋشاسىز تىرشىلىك قۇرىلىمى تۋرالى بىلىمدەرىن دامىتا جەتىلدىرە ءتۇسۋ.
تاربيەلىلىگى: 1. وقۋشىلاردى ءوز بەتىمەن ىزدەنىپ وقۋعا تاربيەلەۋ
2. سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋعا باعىتتاۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
وتكىزۋ ءادىسى: سۇراق – جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار، تەست جۇمىسى
ءوتۋ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
3. جاڭا ساباق
4. ءبىلىمدى جەتىلدىرۋ
5. ءبىلىمدى بەكىتۋ
6. قورىتىندىلاۋ
7. ۇيگە تاپسىرما
8. باعالاۋ

II. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
تاقىرىبى: قاراپايىم قۇرىلىستى العاشقى ورگانيزمدەر
بەرىلگەن №2 تاپسىرما اۋىزشا تەكسەرۋ.
قوسىمشا ميكروبيولوگيا، باكتەريا، كوك - جاسىل بالدىرلار تۋرالى مالىمەتتەر

III. جاڭا ساباق
ساباق جوسپارى:
1. ۆيرۋس قۇرىلىسى
2. باكتەريوفاگ
3. اۋرۋ تۇرلەرى

وي قوزعاۋ ءبولىمى
نە بىلەمىن؟
ۇيرەندىم
بىلگىم كەلەدى

د. ي. يۆانوۆسكيي – ۆيرۋسولوگيا عىلىمىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى.
ۋ. ستەنلي كريستالداردىڭ تەمەكى تەڭبەلى ۆيرۋستارىنىڭ شوعىرلانعان جيىنتىعى ەكەنىن تاپتى.
ۆيرۋس (لاتىنشا «virus») ۋ دەگەن ۇعىم.
قۇرىلىسى:
1. نۋكلەوپروتەندتەر ( دنك نەمەسە رنك)
2. كاپسيدتەردەن (قابىقشا)
ۆيرۋستاردىڭ ومىرتقالىلاردى 500-دەي، وسىمدىكتەردى 300-دەي ۋلاندىراتىن ءتۇرى بار.
باكتەروفاگ – باكتەريالاردى زاقىمداپ، ەرىتىپ جىبەرەتىن ۆيرۋستار. ونى 1935 جىلى ف. تۋورت سيپاتتاپ جازدى.
ۆيرۋس ارقىلى تارالاتىن اۋرۋ تۇرلەرى: تۇماۋ، اۋسىل، پوليوميەليت، قۇتىرۋ، شەشەك.
باكتەريا جانە ۆيرۋس ارقىلى تارالاتىن اۋرۋ تۇرلەرىن تابليسا ارقىلى كورسەتۋ.

ءبىلىمدى جەتىلدىرۋ:
1. قوسىمشا ماتەريالدار
2. دەڭگەيلىك تاپسىرمالار:
1 - دەڭگەي. بيولوگيالىق ديكتانت
2 - دەڭگەي. ۆەنن دياگرامماسى
3 - دەڭگەي. تەست جۇمىسى
ءبىلىمدى بەكىتۋ:
1. پەرفەكارتامەن جۇمىس
2. اۋىزشا تەست جۇمىسى (ۇبت سۇراقتارى)
3. تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعىنا تاپسىرما
قورىتىندىلاۋ:
1. ميكروبيولوگيا عىلىمى نەنى زەرتتەيدى؟
2. ۆيرۋستاردىڭ قۇرىلىسى قانداي؟ باكتەريوفاگ دەگەنىمىز نە؟
3. ۆيرۋستار ارقىلى قانداي اۋرالار تارالادى؟

ۇيگە تاپسىرما: § 21؛ رەفەرات

بيولوگيالىق ديكتانت
يادروسى تولىق جەتىلگەن جاسۋشالى ورگانيزمدەر........................ يادروسى جەتىلمەگەن جاسۋشالى ورگانيزمدەر.................... دەپ اتالادى.
................. - ءتىرى ورگانيزمدەردىڭ جاسۋشاسىز تىرشىلىك يەسى.
ونىڭ قۇرلىسى............... جانە............... تۇرادى.
باكتەريوفاگتاردى العاش رەت 1915 جىلى................... سيپاتتاپ جازدى. تەمەكى جاپىراعىندا ۆيرۋس بولشەكتەردىڭ التى قىرلى...................... ءپىشىندى شوعىر تۇزەدى.

تەست جۇمىسى
1. حروموسوماداعى قۇرىلىس قىزمەتىن اتقاراتىن ءنارۋىز.
2. دنك جىپشەلەرىنەن تۇراتىن سوزىلىڭقى دەنەشىك.
3. ليزاسومانى اشقان.
4. ەندوپلازمالىق توردى اشقان
5. ءنارۋىز مولەكۋلاسىن اشقان.
6. ءنارۋىز قۇرامىنا قانداي توپ كىرەدى.
7. «وراق ءپىشىندى جاسۋشالى انەميانى» اشقان
8. دنك مولەكۋلاسىنىڭ قۇرىلىمدىق مودەلىن جاساعان.
9. دنك مولەكۋلاسىن ەكى ەسەلەنۋ جولدارىن اشقان.
10. دنك ەكى ەسەلەنۋىنە قاتىساتىن فەرمەنت