سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
ينتەللەكتۋالدى ويىن "؛ۇشقىر وي مەن شەشەن ءتىل"؛
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ۇشقىر وي مەن شەشەن ءتىل

ماقساتى:
1. وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن جيناقتاپ، تەرەڭدەتۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، شاپشاڭدىققا باۋلۋ، بەلسەندىلىكتەرىن ارتتىرۋ.
3. توپپەن جۇمىس ىستەي وتىرىپ، وزگەنىڭ پىكىرىن قۇرمەتتەۋگە، ۇيىمشىلدىققا باۋلۋ.
كورنەكىلىك: جۇمباقتار، ولەڭ جولدارى، ۇزىندىلەر، پرەزەنتاسيا.
ءتۇرى: ينتەللەكتۋالدى ويىن - سايىس

ويىن بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
ويىننىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتىمەن (سلايد) تانىستىرۋ.
بايگەگە ءتۇسىپ جارىسپاي
جۇيرىكتىڭ باعى جانار ما؟
ءبىلىم مەن ونەر جارىسىپ،
تاربيە، ءتالىم تابار ءمان.
بۇل بايگە ويدىڭ بايگەسى
كىم جۇيرىك ويعا، سول الدا،- دەگەندەي، بۇگىنگى ينتەللەكتۋالدى ويىنىمىز سايىس تۇرىندە وتەدى. وسى ۋاقىتقا دەيىن العان بىلىمدەرىڭدى كورسەتىپ، ورتاعا سالىڭدار.
ويىنعا 3 توپ قاتىسادى. ويىن V اينالىمنان تۇرادى.

ويىن ەرەجەسىمەن تانىستىرۋ.
ويىندى باستاماس بۇرىن ءار توپ ءوزىن، ۇرانىمەن تانىستىرادى.

ءى - توپ. توپتىڭ اتى – «سۇڭقار»
ۇرانىمىز: ءبىلىم الىپ بۇگىن التىن ۇيادا،
ەرتەڭ ءالى شارىقتايمىز قيادا.
ءىى - توپ. توپتىڭ اتى – «تۇلپار»
ۇرانىمىز: اساۋ تۇلپار جەلدەي ەسكەن ارىندى،
وقۋ مەنەن ەڭبەككە سال بارىڭدى.
ءىىى - توپ. توپتىڭ اتى – «بولاشاق»
ۇرانىمىز: بولاشاقتىڭ ۇل - قىزىمىز
كوركەيتەمىز ەلدى ءبىز.

ەندى ويىنىمىزدىڭ ءى - اينالىمىن باستايمىز.
ءى - اينالىم «ۇشقىر وي»
ءار توپقا قازاق ءتىلى پانىنەن سۇراقتار قويىلادى. تەز، جىلدام، ناقتى جاۋاپ بەرۋ كەرەك. ءار توپتا 6 وقۋشى 1 سۇراققا جاۋاپ بەرەدى.

«سۇڭقار» توبىنا:
1. ءسوزدىڭ ءارى قاراي بولىنبەيتىن، ماعىنالى بولىگى. (ءتۇبىر)
2. جالقى ەسىمدەر قالاي جازىلادى؟ نەگە؟ (باس ارىپپەن)
3. سىن ەسىمنىڭ سۇراقتارى. (قانداي؟ قاي؟)
4. «بەسىنشى» ءسوزى قانداي سۇراققا جاۋاپ بەرەدى؟ (نەشىنشى؟)
5. ادەمى سوزىنە جۋىق ماندەس ءسوزدى اتا. (سۇلۋ، كوركەم)
6. سۇراۋلى سويلەمنىڭ سوڭىنا قانداي تىنىس بەلگىسى قويىلادى؟ (سۇراق بەلگىسى)

«تۇلپار» توبىنا:
1. داۋىستى دىبىستار نەشە توپقا بولىنەدى؟ (2: جۋان، جىڭىشكە)
2. زاتتىڭ قيمىلىن، ءىس - ارەكەتىن بىلدىرەتىن ءسوز تابى قالاي اتالادى؟ (ەتىستىك)
3. ءسوزدىڭ ماعىناسىن وزگەرتەتىن قوسىمشا قالاي اتالادى؟ (جۇرناق)
4. باتىر سوزىنە جۋىق ماندەس ءسوزدى اتا. (ەر، قاھارمان)
5. جالپى ەسىمدەر قالاي جازىلادى؟ (كىشى ارىپپەن)
6. حابارلى سويلەمنىڭ سوڭىنا قانداي تىنىس بەلگىسى قويىلادى؟ (نۇكتە)

«بولاشاق» توبىنا:
1. داۋىسسىز دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟ (3: قاتاڭ، ۇياڭ، ءۇندى)
2. ءسوز بەن ءسوزدى بايلانىستىراتىن قوسىمشا قالاي اتالادى؟ (جالعاۋ)
3. كەيدە داۋىستى، كەيدە داۋىسسىز بولاتىن دىبىس. ( ۋ )
4. زات ەسىم دەگەنىمىز نە؟ (زاتتىڭ اتىن بىلدىرەدى)
5. سان ەسىمنىڭ سۇراقتارى. (قانشا؟ نەشە؟ نەشىنشى؟)
6. الاسا سوزىنە قارسى ماندەس ءسوزدى اتا. (بيىك)

ءىى اينالىم «قۇپيا ساندىق»
بۇل اينالىمدا جۇمباق جاسىرامىن، سەندەر جۇمباقتىڭ شەشۋىن 2 تىلدە (قازاقشا، ورىسشا) ايتۋلارىڭ كەرەك. ءار توپ كەزەكپەن 1 جۇمباقتى وقىپ، شەشۋىن ايتادى.
(سلايدپەن كورسەتۋ، وقۋشىلارعا وقىتۋ)

1 - توپ: قولى مەنەن قالامى جوق،
ءبىراق سۋرەت سالادى كوپ. (اياز – موروز)
2 - توپ: قويماسىن قىس اقتارىپ،
جەردى جاپتى اق مامىق. (قار – سنەگ)
3 - توپ: ءبىرىن - ءبىرى قوشتاعان،
ءبىر ۇيدەن كوردىم،
قىرىق ەكى دوس - جاران. (ءارىپ – بۋكۆا)

ءارى قاراي كەزەكتەسىپ وقي بەرەدى.
4. جۇقا تاقتاي بولشەگى،
ۇزىندىقتىڭ ولشەمى. (سىزعىش – لينەيكا)
5. قالقيىپ ەكى قۇلاعى،
ەلەڭدەپ، قورقىپ تۇرادى. (قويان - زاياس)
6. جولبارىستان اۋمايدى،
تىشقانداردى اۋلايدى.(مىسىق – كوشكا)
7. جەپ كورىپ ەم ءوزىم مەن،
جاس شىعاردى كوزىمنەن. (پياز – لۋك)
8. بۇلاڭداعان قۇيرىعى،
ءبىر الدارلىق قۋلىعى. (تۇلكى – ليسا)
9. اتتەڭ، داۋسىم، ءتىلىم جوق،
قۇشاعىمدا ءبىلىم كوپ. (كىتاپ – كنيگا)

ءىىى اينالىم «ويلان، تاپ»
بۇل كەزەڭدە ۇلى اقىن - جازۋشىلارىمىزدىڭ شىعارمالارىنان ۇزىندىلەر بەرىلەدى. ءار توپقا 2 شىعارمادان ءۇزىندى (ولەڭ، اڭگىمە) بەرىلەدى. ءۇزىندىنى وقىپ، شىعارمانىڭ اتىن جانە اۆتورىن تابۋ. (ءار توپقا تاپسىرمانى بەرەمىن، دايىندالۋعا ۋاقىت بەرىلەدى)
1. كەي ادام ادەت قىلعان كيىكتى اتىپ،
ءمۇيىزىن پايدا قىلىپ شەتكە ساتىپ.
ساندالعان ءبىر كيىككە ۇشىراستىم،
ءبىر جىلى بەتپاق شولدە كەلە جاتىپ.
( «اقساق كيىك» ولەڭى. س. سەيفۋللين)

2. بۇلاق باسىنا قويعان تاستا «ازىقسىز اش ادامعا ات باسىنداي التىننان تۇك پايدا جوق» دەپ جازدىق.
(«ءبىر كەسە مەرۋەرت». ش. قۇدايبەردى ۇلى)

1. اق كيىمدى، دەنەلى، اق ساقالدى،
سوقىر، مىلقاۋ تانىماس ءتىرى جاندى.
ءۇستى - باسى اق قىراۋ، ءتۇسى سۋىق،
باسقان جەرى سىقىرلاپ كەلىپ قالدى.
(«قىس». ا. قۇنانبايەۆ)

2. التى ايعى قىس تارتقانى – اشتىقتىڭ ازابى. بار سەنەتىنى – كۇيەۋى ماقتىم. ول ەل قىدىرىپ، تىلەك تىلەيدى. ەرتە كەتىپ، كەش كەلەدى. ءبىراق ونىڭ دا تاباتىنى جوق...
(«كۇلپاش». ب. مايلين)

1. ونەر، ءبىلىم بار جۇرتتار،
تاستان ساراي سالعىزدى.
ايشىلىق الىس جەرلەردەن،
كوزىڭدى اشىپ - جۇمعانشا
جىلدام حابار العىزدى.
(«ونەر، ءبىلىم بار جۇرتتار». ى. التىنسارين)

2. مىنە، قىزىق. اپاسىنىڭ دا ءجۇزى جىلىپ، مەيىرلەنە قارايدى. مۇحتار قۋانىپ كەتتى.
- كيىمىڭدى تازالارمىز. ەڭ اۋەلى كۇشىكتى جۋىندىرىپ، ءسۇت بەرەلىك، جىلىنسىن.
(«قايىرىمدىلىق». ماعزۇم سۇندەتوۆ)

بىلگەن سايىن كەلەدى بىلە بەرگىم،
بىلە بەرۋ ەمەس پە تىلەگى ەلدىڭ.
بەلدەن اسساڭ، الدىڭدا بەل كورىنسە،
قىزىققاننان كەلمەي مە جۇرە بەرگىڭ.
سوندىقتان دا كەلەدى بىلە بەرگىم
ءبىلىمدىنى سۇيەرىن ءبىلىم ەلدىڭ،- دەي وتىرىپ،

IV اينالىمدى باستايمىز
«ايشىقتى سوزدەر»
بۇل اينالىمدا بىرنەشە تۇراقتى ءسوز تىركەستەرى بەرىلەدى. بۇل سوزدەرمەن ءبىز انا ءتىلى پانىنەن شىعارمالاردى وقىعاندا تانىسقانبىز. ءار توپقا 3 ءسوز تىركەسى بەرىلەدى. ويلانىپ، ماعىناسىن ايتۋلارىڭ كەرەك. (سلايدپەن كورسەتىپ، وقىتىپ، جاۋابىن تىڭداۋ)

1. توبەسى كوككە جەتتى (قۋاندى)
2. ينە شانشار جەر جوق (بوس جەر جوق)
3. قوي اۋزىنان ءشوپ الماس (جۋاس)

1. قاباعىنان قار جاۋدى (اشۋلاندى)
2. بەتىنەن وتى شىقتى (ۇيالۋ)
3. يت ولگەن جەر (الىس)

1. توبە شاشى تىك تۇردى (قورىقتى)
2. كوزدى اشىپ - جۇمعانشا (تەز، لەزدە)
3. تاياق سىلتەم جەر (جاقىن)

ويىنىمىزدىڭ سوڭعى اينالىمى «تالاپكەر» دەپ اتالادى. سەندەرگە ولەڭ جولدارى بەرىلەدى. كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا سوزدەر قويىپ، ولەڭ قۇراستىرۋلارىڭ كەرەك.

1.... ءورىپ تاراعان،
... قاراعان.
قۇرت پەن مايىن جيناعان،
... سىيلاعان.

2.... قوشاقان،
... قالمايدى.
ءسۇپ - سۇيكىمدى موماقان،
... اۋمايدى.

3.... بالا ءارقاشان،
قۋانتادى....
قۇلىنىم دەپ اناسى،
... بالاسىن.

ءار توپتىڭ قۇراستىرعان ولەڭدەرىن وقىتقىزۋ.
ءان. «ەرتەگىلەر»
قورىتىندى: سونىمەن ءبىزدىڭ ويىنىمىز دا ءوز شەگىنە جەتتى.

ماراپاتتاۋ.
بۇگىنگى سايىسقا وتە جاقسى قاتىسقاندارىڭ ءۇشىن سەندەرگە، قوناقتارعا كوپ راحمەت ايتامىز. وسىمەن ويىن اياقتالدى.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما