Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 6 mınýt buryn)
9 mamyr Jeńis kúni
9 mamyr. Jeńis kúni.
Tárbıe saǵaty. Senarı

Jeńis kúnine arnalǵan tárbıe saǵatynyń taǵy da bir senarıin myna jerden ala alasyzdar.
Tárbıe saǵatynyń maqsaty: Uly Otan soǵysy, onyń zardaptary, Uly Jeńis týraly maǵlumat berý. Otan úshin jan qıǵan atalar men apalardyń, soǵystan oralǵan, qazirgi kezde aramyzda júrgen ardagerlerimizdiń erligin úlgi ete otyryp, olardy qurmetteýge tárbıeleý.

Muǵalim: Armysyzdar, qurmetti qonaqtar, oqýshylar, muǵalimder! Árqaısymyz úshin jaqyn ári qymbat mereke Jeńis kúni de kelip jetti. Jeńiske jetý jolynda qazaqstandyqtardyń asqan erligi men áskerı janqıarlyǵy Otan soǵysy tarıhyndaǵy jarqyn betterge aınaldy. Sondyqtan bul kúnniń mańyzy óte joǵary. Jeńis úshin shybyn jandaryn qurban etken birneshe mıllıondaǵan adamdardyń esimderin este saqtap, 1418 azapty kún men túndi bolashaq úshin eren eńbekpen, qaısar erlikpen ótkizgenderin umytýǵa bolmaıdy. Endeshe, búgingi «Er esimi – el esinde» atalatyn ashyq tárbıe saǵatymyz Jeńiske, Jeńis sebepkerlerine arnalady.
«Batyr bala Bolatbek» áni oryndalady.

1 - oqýshy: Tórt jyl boıǵy qandy qyrǵynnan keıin, qyryq bestiń kókteminde dúnıe júzi halqy bostandyq aldy. Halyq Otan uǵymyn tereń sezine tústi. Erlik pen eńbek jeńip shyqty. «Eshkim de umytylmaıdy, eshteńe de umyt qalǵan joq». Osynaý sózder Jeńis kúnin merekeleý kezinde jıi aıtylady. Osynaý sózder soǵystan qaza tapqandar eskertkishine de qashalyp jazylǵan.

2 - oqýshy:
Jeńis degen jaqsylyqtyń syńary,
Jiger menen qushtarlyqtyń quraly.
Kúreskerdiń armany men urany,
Qýanysh pen merekeniń bulaǵy.

3 - oqýshy:
Qazaq arasynda osy soǵysta erekshe qaharmandyq tanytqan batyrdyń biri ári biregeıi – Baýyrjan Momyshuly. Soǵys kezinde qolbasshy Rokossovskıı leıtenant shenindegi jap - jas qazaq jigitiniń qabiletine rıza bolyp, polk komandırligine taǵaıyndaǵan. B. Momyshuly soǵys kezinde 207 ret shaıqasqa qatysyp, 2 ret aýyr jaralandy. Basshalyq tarapynan birneshe ret Keńes Odaǵy batyry ataǵyna usynylady. Biraq, ataq keshiktirile beredi. Eńbekqor B. Momyshuly moıyǵan joq. Ol 37 dápter kúndelik jazǵan batyr, beıbit ómirdiń qarýy qalamdy alyp qazaq jáne orys tilderinde kóptegen kitaptar jazady. «Artymyzda Moskva» kitaby Kýbanyń búkil álemge belgili basshysy Fıdel Kastronyń súıip oqıtyn kitabyna aınaldy. Baýyrjan Momyshulynyń Uly Otan soǵysynda urys júrgizý ádisteri úlgi retinde qabyldanyp, Kýbanyń áskerı akademıasynda oqytyldy.
Interaktıvti taqtadan B. Momyshuly týraly myna materıal kórsetiledi:

4 - oqýshy: 9 mamyr – Jeńis kúni ómirdi súıer adamzattyń esinen máńgi kete me? Biraq bul Jeńis ońaılyqpen kelgen joq. Gıtlershilder soǵystyń bas kezinde 190 dıvızıany, 5 myńdaı ushaqty, 3700 tankti, 50 myńdaı qarýdy shabýylǵa shyǵardy. Jerimizge basyp kirgen jaý áskeriniń jalpy sany 5, 5 mıllıon adamǵa jetti.

5 - oqýshy: Qazaqstandyqtar Brest qamalyn qorǵady, Máskeý túbinde de ólimge bastaryn tikti. Stalıngrad, Kýrsk doǵasyndaǵy shaıqastarda erekshe kózge tústi. Berlınge shabýyl jasady, Reıhstagqa qazaq jigiti Raqymjan Qoshqarbaev Jeńis týyn 1945 jyldyń 30 sáýirde tikti.
Raqymjan Qoshqarbaev týraly beınematerıal kórsetiledi:

6 - oqýshy: Bizdiń halqymyz qazaqtyń batyr qyzdary Álıa Moldaǵulova men Mánshúk Mámetovanyń esimderin maqtanyshpen ataıdy.
Ata - anasynan erte aırylǵan Mánshúk jastyq shaǵyn da tárk etti. Almaty medısınalyq ınstıtýtynda oqyp júrgen shaǵynda jaý jaqtan esken soǵystyń yzǵarly jeli jas qaıyńnyń japyraǵyndaı jaıqalǵan boıjetkendi julyp túsiredi. Halqyna tónip turǵan qaýipke jany shydamaı, damyl tappastan áskerge ózi suranyp, joǵaryǵa mynadaı ótinish jazady: «Fashıserdi joıý úshin maıdanǵa jiberetin meniń aǵaıym da, apaıym da joq, sondyqtan ózimdi jiberińiz». El úshin qan tógip, jan berip jatqan otandastaryna qalaı da óz járdemin bergisi kelgen nıetpen, 1942 jyldyń tamyz aıynda «Qyzyl armıa» qataryna alyndy.

1943 jyldyń 15 qazanynda Pskov oblysyndaǵy Nevel qalasyn bosatý úshin Izocha stansıasyndaǵy 173, 7 bıiktiginde qantógis soǵys boldy. Sol kúni Mánshúk jan serigi - pýlemetimen damylsyz oq atyp, eren erlik kórsetti. Jaýyz jaýdyń Mánshúkke qarsy atqan oǵy onyń ajal oǵy bolyp, órimdeı qyzdy qyrshynnan qıyp tústi.

9 mamyr Jeńis kúni júkteý
9 mamyr Jeńis kúni. slaıdty júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama