InfoHub Logo

Abaıdy taný - qazaq halqyn tanýmen birdeı. Jańa oı, mazmunyna laıyq ózgeshe kórkemdik ýaqytqa ıe. Abaı qazaq sózin ustartyp, ádebı tildiń negizin saldy. Ol dúnıe júzi danalyǵy men darylyǵyn tanı bilgen ǵulama. Uly aqyn sóz ónerin ómir boıy qadirlep, onyń mańyzyn tanı bildi. Óleńdi taý shynaryndaı bıik tutyp, quramynda ıneniń jasýyndaı kemshilik nemese artyq sóz bolmaýyn talap etedi.                    

A. Baıtursynov Abaı óneriniń ne sebepti qadirli bolatynyn syryn ashyp: «Sóz jazatyn adam ári jazýshy, ári synshy bolarǵa kerek. Sózdiń shyraıly, ajarly bolýyna oıdyń sheberligi kerek. Unamdy, oramdy bolýyna synshylyq kerek. Maǵynaly, mańyzdy bolýyna bilim kerek. Abaıda osy úsheýi de bolǵan» degen edi.  Oıshyl aqyn «Túzetpek edim zamandy» dep óz armany turǵysynan jas urpaqty jańa býyn, jańa dáýir, zaman talaby deńgeıinde tárbıeleýdi maqsat tutyp, oı tolǵady. Óz shyǵarmalarynda dúnıeniń, qoǵamnyń damýyn túsinip batys pen shyǵystyń ádebıetterin biriktirgen aqyn. Atalǵan turǵydan alǵanda, ásirese, Abaıdyń qara sózderi – tutas bir halyqtyń bolashaǵy nede ekenin ashyp bergen fılosofıalyq oılardyń jıyntyǵy. Qazaqty óshiretin de, ósiretin de qazaq ekenin kórsetip beredi. Abaı atamyzdan qalǵan syn óleńder men qara sózderin oqyǵan kez kelgen urpaq jaman ádetten boıyn aýlaq ustap, ózin adamgershilikke tárbıeleıtini sózsiz. Elbasymyz Nursultan Nazarbaev: «Abaı álemi bizdi jeti túnde adastyrmas Temirqazyq  ispetti. Soǵan qarap tirligimizdiń durys –burysyn saraptaı alamyz». Abaı murasynyń keleshek urpaqqa tıgizer paıdasy zor dep esepteımin. Uly aqynnyń shyǵarmalary búgin de ózektiligin joǵaltqan joq. Abaıdyń oı-tujyrymdary barshamyzǵa qashan da rýhanı azyq bola alady.                        

Buqar Jyraýdyń «Ólgende ne ólmeıdi? Jaqsynyń aty, ǵalymnyń haty ólmeıdi » degen sózi beker aıtylmaǵanyń, Abaı osyǵan úlgi bola alatynyn kórýge bolady. Darhan dalanyń birtýar bilimdi aqyndary kóp bolǵanymen, Abaıy bireý-aq. Abaıy bar el qaı halyqpen de terezesin teńestire alady. Abaıy bar eldiń mereıi ústem.

---