Adasqan qumyrsqa ertegisi
Adasqan qumyrsqa ertegisin sahnalaý
Toby: «Qyzǵaldaq» ortańǵy
Bilim berý salasy: «Komýnıkasıa» «Shyǵarmashylyq», «Áleýmettik»
Uıymdastyrylǵan oqý qyzmeti: «Drama»
Taqyryby: Adasqan qumyrsqa ertegisi
Maqsaty: Dostyq qarym – qatynas jáne ózara kómek kórsetý daǵdylaryn qalyptastyrý. Til baılyqtaryn jetildirý, sóıleý barysynda suraq qoıyp, oǵan durys jaýap berýge jattyqtyrý. Ertegini ár túrli teatr túrlerimen sahnalaýǵa degen qyzyǵýshylyqtaryn oıatý. Qamqorlyqqa, meıirimdilikke, dostyqqa, sahna mádenıetine tárbıeleý. Balalardyń boıyna estetıkalyq talǵam qalyptastyrý.
Kórnekilikter: Ertegi mazmunyn sahnalaý, ústel ústi teatry, kóleńke teatry, slaıd.
Ádis – tásili: Túsindirý, kórsetý, suraq – jaýap, ǵajaıyp sát, oıyn.
Bılıngvaldy komponentter: Qumyrsqa - mýraveı - unt;
Ara – pchela – bee.
Kóbelek - babochka - Butterfly;
Motıvasıalyq qozǵaýshy
Qonaqtarmen sálemdesý.
Sálemetsizder me!
Zdravstvýıte!
Good morning
«Naǵyz dos bolaıyq» oıyny.
Sharty: Balalar sheńber boıymen turyp, óleń jolyńda jaqsy qasıetter atalǵanda, alǵa bir qadam jasaıdy, qýanyshyn bildirip qol soǵady. Dostyqtyń jaraspaıtyn sózderin ataǵanda, kerisinshe artqa qaraı bir qadam jyljıdy, «Biz de ondaı bala joq dep aıtady».
İzdenýshi - uıymdastyrýshy
Ǵajaıyp sát.
(Tikushaq ushyp keledi.
Tikushaqpen teatrǵa bılet keledi)
Tárbıeshi: Bul ne keremet! Bizge tikushaq ushyp keledi ǵoı. Bul ne ekenin kóremiz.
Munda hat bar eken.
Qane oqımyz!
«Qurmetti búldirshinder! Senderde búgin erekshe kún ekenin men sıqyrly aınamnan kórdim. Sender ertegini jaqsy kóredi ekensińder! Sondyqtan senderge arnaıy syılyqqa teatrǵa bılet berip jiberdim. Sálemmen: Ertegi Hanshaıymy!»
Tárbıeshi: - Alaqaı, keremet boldy ǵoı! Raqmet sizge, Ertegi Hanshaıymy!
Minekeı balalar teatrǵa bılet qolymyzda, baramyz ba?
- Árıne baramyz!
- Teatrǵa barmas buryn, teatr týraly áńgimelesemiz.
- Biz turatyn qala – «Qyzylorda» dep atalady. Bizdiń qalada demalatyn mádenıet oryndary, drama teatry bar.
«Qyzylorda oblystyq Nartaı Bekejanov atyndaǵy qazaq mýzykalyq drama teatry»
• Nartaı Bekejanov – 1890 jyly 26 naýryzda Shıeli aýdanynda dúnıege kelgen. Aqyn, aıtysker, halyq ánderin sheber oryndap, ózi de án shyǵarǵan.
A. Toqmaǵanbetov atyndaǵy jáne M. Eralıeva, S. Maıqanova atyndaǵy mádenıet úıleri bar.
• A. Toqmaǵanbetov – 1905 jyly 19 qyrkúıekte Tereńózek aýdanynda dúnıege kelgen. Ol jazýshy, lırıkalyq aqyn bolǵan.
• S. Maıqanova – 1914 jyly Syrdarıa aýdanynda dúnıege kelgen. 1932 jyly Qazaq memlekettik drama teatryna ártis bolyp qabyldandy.
• M. Eralıeva – 1954 jyly 02 tamyzda Qazaly aýdanynda dúnıege kelgen. Ol – estrada ánshisi, pedagog, profesor bolǵan.
- Teatrǵa kirgenimizde teatr qyzmetkerlerimen amandasamyz.
- Teatr degenimiz – oıyn - saýyq túrleri kórsetiletin oryn. Teatr ónege kózi, tárbıe oshaǵy. Teatr naǵyz ónerdiń ordasy. Al, mundaı kıeli de rýhanı ordada mádenıet saqtamaý ábestik.
Teatr mádenıetiniń erejesi:
1. Qoıylymǵa ýaqytynan buryn keshikpeı kelý kerek.
2. Ózińdi óziń jónge keltirip kelý kerek.
3. Bılette kórsetilgen orynda otyrý kerek.
4. Qoıylym kezinde tynyshtyq saqtap, qoshemet kórsetip otyrýymyz kerek.
Ártistiń qýanyshy – halqynyń qoshemetine bólený.
Al balalar teatrǵa barýǵa daıynbyz ba?
Eki - ekiden qoldarynan ustap, ózderińdi retke keltirip alyńdar.
- Endeshe balalar bıletti qolymyzǵa alyp tekserýshige beremiz.
(teatrǵa keledi, bıletti teksertedi)
Sahna. Qazaq sahnany kıeli sanaıdy. Kórermenge oı salar jeri osy. Sahnanyń bezendirilýi qoıylymǵa baılanysty bezendiriledi. Sahnada arnaıy shymyldyǵy bolady. Sahnalyq shymyldyqtyń arǵy jaǵynda ártister daıyndyq jasaıdy. Onda kez - kelgen adam óner kórsete almaıdy. Sahnalyq qaharmannyń minezin jasaıtyn adamdy – ártis dep ataımyz. Kez - kelgen ortanyń óz baǵynatyn zańy nemese mádenıeti bolady.
- Qurmetti kórermender!
Teatrǵa qosh keldińizder!
Búgin sizder sahnadan «Adasqan qumyrsqa» ertegisin kórip, tamashalaısyzdar!
(Sıqyrly áýen) Sahnadan kóńildi áýen estilip turady.
Ertede bir qumyrsqanyń ıleýi bolypty. Sol jerde qumyrsqalar tynymsyz eńbek etipti. Olar bir - birine dos, baýyr eken. Dostyqtary sonsha, aralarynan qyl ótpeıtin tatý eken. Sonyń ishinde bireýi kinámshil, ózimshil bolypty. Óz aıtqanynan qaıtpaıtyn, birbetkeı, kekshil bolypty.
(sahnada kóńildi áýen bastalady da, kóbelek ushyp kiredi, olardan soń biriniń artynan biri dán kóterip, qumyrsqalar keledi)
1 - qumyrsqa: Oı dostar! Qalǵan dánderdi tasyp alsaq, biz qystan aman shyǵamyz.
2 - qumyrsqa: Iá, barlyǵy da eńbektiń arqasy.
3 - qumyrsqa: Dostarym sender bilesińder, senderdi qalaı jaqsy kóretinimdi.
1 - qumyrsqa: «Bárimiz birimiz úshin, dostyǵymyz ajyramas úshin».
(Bir biriniń qolynyń ústine qolyn qoıady)
Avtor: Iyqtaryna bıdaı sabaǵyn salǵan úsh qumyrsqa kele jatady. Kenet jerge otyra qalyp:
Aıaǵym, aıaǵym dep jylaǵan úshinshi qumyrsqanyń daýysy shyǵady. Barlyǵy bıdaı sabaǵyn jerge qoıady.
1 - qumyrsqa: Saǵan ne boldy, aıtshy?
3 - qumyrsqa:«Aıaǵym – aı, aıaǵym» dep jylaı beredi.
2 - qumyrsqa: Jylama saǵan ne boldy?
3 - qumyrsqa: Seniń kóziń joq pa? Aıaǵymdy basyp – myjyp kettińǵoı!
1 - qumyrsqa: Men... men baıqamaı qaldym!
2 - qumyrsqa: Qane aıaǵyńdy basyp kórshi. Eshteńe etpeıdi. Ol ádeıi basqan joq qoı.
3 - qumyrsqa: Joq - joq men sendermen dos bolmaımyn. Ol aıaǵymdy ádeıi basty!
2 - qumyrsqa: Olaı deme dostym. Áli aq jazylyp ketesiń. Seniki durys emes, óziń keshirim sura!
3 - qumyrsqa: Á, sender birigip alyp, meni kinálap otyrsyńdar ma? Olaı bolsa meni jaqsylap tyńdap alyńdar, Men sendermen dos bolmaımyn! Ketemin. Endi senderge qaıtyp kelmeımin. (ketip qalady)
1 - qumyrsqa: Endi ne isteımiz ol qaıtyp kelmeıdi. (jylaıdy)
2 - qumyrsqa: Jylama, dos kerek bolsa, ózi - aq kinásin túsinip keler (bir birine qarap) Amal qansha.
Bıdaı sabaǵyn kóterip, sahnadan shyǵyp ketedi.
3 - qumyrsqa: (kóńilsiz áýen oınalady, basy saldyryp, qumyrsqa kiredi) – Endi ne isteımin? Kimmen dos bolamyn? Tastyń ústine otyra ketedi. «Tanes babochek» áýenine
Kóbelek ushyp, bılep keledi.
Kóbelek: Sen nege kóńilsizsiń? Seniń dostaryń qaıda?
3 - qumyrsqa: Men dostaryma ókpelep ketip qaldym. Olarmen endi dos bolmaımyn. Sen menimen dos bolshy.
Kóbelek: Jaraıdy dos bolaıyq!
«Tanes pchelka» áýeni
Gúlderge qonyp, bal jınap júrgen arany kórip:
3 - qumyrsqa: Ara, menimen dos bolshy, men jalǵyz qaldym.
Adasqan qumyrsqa ertegisi júkteý
Toby: «Qyzǵaldaq» ortańǵy
Bilim berý salasy: «Komýnıkasıa» «Shyǵarmashylyq», «Áleýmettik»
Uıymdastyrylǵan oqý qyzmeti: «Drama»
Taqyryby: Adasqan qumyrsqa ertegisi
Maqsaty: Dostyq qarym – qatynas jáne ózara kómek kórsetý daǵdylaryn qalyptastyrý. Til baılyqtaryn jetildirý, sóıleý barysynda suraq qoıyp, oǵan durys jaýap berýge jattyqtyrý. Ertegini ár túrli teatr túrlerimen sahnalaýǵa degen qyzyǵýshylyqtaryn oıatý. Qamqorlyqqa, meıirimdilikke, dostyqqa, sahna mádenıetine tárbıeleý. Balalardyń boıyna estetıkalyq talǵam qalyptastyrý.
Kórnekilikter: Ertegi mazmunyn sahnalaý, ústel ústi teatry, kóleńke teatry, slaıd.
Ádis – tásili: Túsindirý, kórsetý, suraq – jaýap, ǵajaıyp sát, oıyn.
Bılıngvaldy komponentter: Qumyrsqa - mýraveı - unt;
Ara – pchela – bee.
Kóbelek - babochka - Butterfly;
Motıvasıalyq qozǵaýshy
Qonaqtarmen sálemdesý.
Sálemetsizder me!
Zdravstvýıte!
Good morning
«Naǵyz dos bolaıyq» oıyny.
Sharty: Balalar sheńber boıymen turyp, óleń jolyńda jaqsy qasıetter atalǵanda, alǵa bir qadam jasaıdy, qýanyshyn bildirip qol soǵady. Dostyqtyń jaraspaıtyn sózderin ataǵanda, kerisinshe artqa qaraı bir qadam jyljıdy, «Biz de ondaı bala joq dep aıtady».
İzdenýshi - uıymdastyrýshy
Ǵajaıyp sát.
(Tikushaq ushyp keledi.
Tikushaqpen teatrǵa bılet keledi)
Tárbıeshi: Bul ne keremet! Bizge tikushaq ushyp keledi ǵoı. Bul ne ekenin kóremiz.
Munda hat bar eken.
Qane oqımyz!
«Qurmetti búldirshinder! Senderde búgin erekshe kún ekenin men sıqyrly aınamnan kórdim. Sender ertegini jaqsy kóredi ekensińder! Sondyqtan senderge arnaıy syılyqqa teatrǵa bılet berip jiberdim. Sálemmen: Ertegi Hanshaıymy!»
Tárbıeshi: - Alaqaı, keremet boldy ǵoı! Raqmet sizge, Ertegi Hanshaıymy!
Minekeı balalar teatrǵa bılet qolymyzda, baramyz ba?
- Árıne baramyz!
- Teatrǵa barmas buryn, teatr týraly áńgimelesemiz.
- Biz turatyn qala – «Qyzylorda» dep atalady. Bizdiń qalada demalatyn mádenıet oryndary, drama teatry bar.
«Qyzylorda oblystyq Nartaı Bekejanov atyndaǵy qazaq mýzykalyq drama teatry»
• Nartaı Bekejanov – 1890 jyly 26 naýryzda Shıeli aýdanynda dúnıege kelgen. Aqyn, aıtysker, halyq ánderin sheber oryndap, ózi de án shyǵarǵan.
A. Toqmaǵanbetov atyndaǵy jáne M. Eralıeva, S. Maıqanova atyndaǵy mádenıet úıleri bar.
• A. Toqmaǵanbetov – 1905 jyly 19 qyrkúıekte Tereńózek aýdanynda dúnıege kelgen. Ol jazýshy, lırıkalyq aqyn bolǵan.
• S. Maıqanova – 1914 jyly Syrdarıa aýdanynda dúnıege kelgen. 1932 jyly Qazaq memlekettik drama teatryna ártis bolyp qabyldandy.
• M. Eralıeva – 1954 jyly 02 tamyzda Qazaly aýdanynda dúnıege kelgen. Ol – estrada ánshisi, pedagog, profesor bolǵan.
- Teatrǵa kirgenimizde teatr qyzmetkerlerimen amandasamyz.
- Teatr degenimiz – oıyn - saýyq túrleri kórsetiletin oryn. Teatr ónege kózi, tárbıe oshaǵy. Teatr naǵyz ónerdiń ordasy. Al, mundaı kıeli de rýhanı ordada mádenıet saqtamaý ábestik.
Teatr mádenıetiniń erejesi:
1. Qoıylymǵa ýaqytynan buryn keshikpeı kelý kerek.
2. Ózińdi óziń jónge keltirip kelý kerek.
3. Bılette kórsetilgen orynda otyrý kerek.
4. Qoıylym kezinde tynyshtyq saqtap, qoshemet kórsetip otyrýymyz kerek.
Ártistiń qýanyshy – halqynyń qoshemetine bólený.
Al balalar teatrǵa barýǵa daıynbyz ba?
Eki - ekiden qoldarynan ustap, ózderińdi retke keltirip alyńdar.
- Endeshe balalar bıletti qolymyzǵa alyp tekserýshige beremiz.
(teatrǵa keledi, bıletti teksertedi)
Sahna. Qazaq sahnany kıeli sanaıdy. Kórermenge oı salar jeri osy. Sahnanyń bezendirilýi qoıylymǵa baılanysty bezendiriledi. Sahnada arnaıy shymyldyǵy bolady. Sahnalyq shymyldyqtyń arǵy jaǵynda ártister daıyndyq jasaıdy. Onda kez - kelgen adam óner kórsete almaıdy. Sahnalyq qaharmannyń minezin jasaıtyn adamdy – ártis dep ataımyz. Kez - kelgen ortanyń óz baǵynatyn zańy nemese mádenıeti bolady.
- Qurmetti kórermender!
Teatrǵa qosh keldińizder!
Búgin sizder sahnadan «Adasqan qumyrsqa» ertegisin kórip, tamashalaısyzdar!
(Sıqyrly áýen) Sahnadan kóńildi áýen estilip turady.
Ertede bir qumyrsqanyń ıleýi bolypty. Sol jerde qumyrsqalar tynymsyz eńbek etipti. Olar bir - birine dos, baýyr eken. Dostyqtary sonsha, aralarynan qyl ótpeıtin tatý eken. Sonyń ishinde bireýi kinámshil, ózimshil bolypty. Óz aıtqanynan qaıtpaıtyn, birbetkeı, kekshil bolypty.
(sahnada kóńildi áýen bastalady da, kóbelek ushyp kiredi, olardan soń biriniń artynan biri dán kóterip, qumyrsqalar keledi)
1 - qumyrsqa: Oı dostar! Qalǵan dánderdi tasyp alsaq, biz qystan aman shyǵamyz.
2 - qumyrsqa: Iá, barlyǵy da eńbektiń arqasy.
3 - qumyrsqa: Dostarym sender bilesińder, senderdi qalaı jaqsy kóretinimdi.
1 - qumyrsqa: «Bárimiz birimiz úshin, dostyǵymyz ajyramas úshin».
(Bir biriniń qolynyń ústine qolyn qoıady)
Avtor: Iyqtaryna bıdaı sabaǵyn salǵan úsh qumyrsqa kele jatady. Kenet jerge otyra qalyp:
Aıaǵym, aıaǵym dep jylaǵan úshinshi qumyrsqanyń daýysy shyǵady. Barlyǵy bıdaı sabaǵyn jerge qoıady.
1 - qumyrsqa: Saǵan ne boldy, aıtshy?
3 - qumyrsqa:«Aıaǵym – aı, aıaǵym» dep jylaı beredi.
2 - qumyrsqa: Jylama saǵan ne boldy?
3 - qumyrsqa: Seniń kóziń joq pa? Aıaǵymdy basyp – myjyp kettińǵoı!
1 - qumyrsqa: Men... men baıqamaı qaldym!
2 - qumyrsqa: Qane aıaǵyńdy basyp kórshi. Eshteńe etpeıdi. Ol ádeıi basqan joq qoı.
3 - qumyrsqa: Joq - joq men sendermen dos bolmaımyn. Ol aıaǵymdy ádeıi basty!
2 - qumyrsqa: Olaı deme dostym. Áli aq jazylyp ketesiń. Seniki durys emes, óziń keshirim sura!
3 - qumyrsqa: Á, sender birigip alyp, meni kinálap otyrsyńdar ma? Olaı bolsa meni jaqsylap tyńdap alyńdar, Men sendermen dos bolmaımyn! Ketemin. Endi senderge qaıtyp kelmeımin. (ketip qalady)
1 - qumyrsqa: Endi ne isteımiz ol qaıtyp kelmeıdi. (jylaıdy)
2 - qumyrsqa: Jylama, dos kerek bolsa, ózi - aq kinásin túsinip keler (bir birine qarap) Amal qansha.
Bıdaı sabaǵyn kóterip, sahnadan shyǵyp ketedi.
3 - qumyrsqa: (kóńilsiz áýen oınalady, basy saldyryp, qumyrsqa kiredi) – Endi ne isteımin? Kimmen dos bolamyn? Tastyń ústine otyra ketedi. «Tanes babochek» áýenine
Kóbelek ushyp, bılep keledi.
Kóbelek: Sen nege kóńilsizsiń? Seniń dostaryń qaıda?
3 - qumyrsqa: Men dostaryma ókpelep ketip qaldym. Olarmen endi dos bolmaımyn. Sen menimen dos bolshy.
Kóbelek: Jaraıdy dos bolaıyq!
«Tanes pchelka» áýeni
Gúlderge qonyp, bal jınap júrgen arany kórip:
3 - qumyrsqa: Ara, menimen dos bolshy, men jalǵyz qaldym.
Adasqan qumyrsqa ertegisi júkteý