- 05 naý. 2024 04:43
- 570
Áke - qadiri
Áke - qadiri
Ár otbasy - jeke memleket. Bul kishkentaı memlekettiń irgetasyn qalaýshy, ony basqarýshy, otaǵasy - áke. Otbasynyń rýhanı, materıaldyq jaǵynan quldyramaı, myqty bolýy ákege baılanysty dep bilemin. Uly kúsh pen sabyrlyqtyń ıesi bolyp tabylatyn áke demeý bolsa, ana - erekshe meıirimdilik pen mahabbattyń kózi.
Qazaq halqymyzda ákeniń róli biz úshin árdaıym bir nusqada dáriptelip keledi. Ol nusqamyz bárimiz biletin “otbasy tiregi, asyraýshysy men tárbıe tuǵyry”. Degenmende, osy dáripteý men madaqtaý qazirgi kúnniń ashyda bolsyn shyndyǵymen qanshalyqty tuspa - tus keledi? Bala tárbıesiniń jaýapkershilgi, áke moınyndaǵy paryzy. Al, osy paryz ben jaýapkershilik keı kezderde óz deńgeıinde atqarylmaı qalyp jatqany bizge belgili. Sáıkesinshe bunyń bári bala ómirine zardabyn ǵana tıgizedi.
“Otbasy qundylyǵy - áke qundylyǵy” bul tirkestende jáı ótip ketý jaramas. Jaýapsyz ákelerdiń bar ekeni ras, áıtsede demeýshi áke, aqylshy, bala tiregi bolyp otbasyna baqyt pen jaıly ómir syılap, qamtamasyz etip otyrǵan ákelerde jeterlik, bundaı ákeler sany kóp bolǵaı…
Áke ósıeti men tálim tárbıesiniń mańyzy mańyzy erekshe. Qansha degenmen júregi jumsaq analarymyz keıde tym erkeletip jibergende, ákeniń salmaqty sózi aýadaı qajet bolyp turady. Osy sátte sonaý soǵys jyldarynda el aldynda erlik jasaǵan batyr ákelerimizdi eske alǵym keledi. Sol bir qıyn qystaý soǵys jyldary balalar úshin óte aýyr bolǵany haq. Jaý aldyna el úshin kúresýge attanǵan ákelerimizdiń tabytpen oralǵany, tipti dene múrdesiniń qaıta kelmegeni de bastan ótkizdik, sharasyz ana, ákesiz qalǵan jetim balalar. Kóńilim qulazyıdy, sol kúnniń dámin tatpaǵanymyzǵa qýanamyn. Táýelsiz eldiń sańlaqtary bul kúıdi keshpese, bul sezimdi sezinbese eken deımin.
Áke qadirin bilgen adam bul ómirdi mándi súrgen adam. Áke - qorǵan, áke - bıik qamal, áke qaımyǵý men qaljyraýdy bilmeıtin, janynyń aýyrǵanyn, janaryndaǵy móldir jasyn kórsetpeıtin qupıaǵa toly qazynaly sandyq. Sol sandyqtyń janyn túsinip, demeý bolý bizdiń paryz.
Jazǵan: Amyrbek Dınara
Ár otbasy - jeke memleket. Bul kishkentaı memlekettiń irgetasyn qalaýshy, ony basqarýshy, otaǵasy - áke. Otbasynyń rýhanı, materıaldyq jaǵynan quldyramaı, myqty bolýy ákege baılanysty dep bilemin. Uly kúsh pen sabyrlyqtyń ıesi bolyp tabylatyn áke demeý bolsa, ana - erekshe meıirimdilik pen mahabbattyń kózi.
Qazaq halqymyzda ákeniń róli biz úshin árdaıym bir nusqada dáriptelip keledi. Ol nusqamyz bárimiz biletin “otbasy tiregi, asyraýshysy men tárbıe tuǵyry”. Degenmende, osy dáripteý men madaqtaý qazirgi kúnniń ashyda bolsyn shyndyǵymen qanshalyqty tuspa - tus keledi? Bala tárbıesiniń jaýapkershilgi, áke moınyndaǵy paryzy. Al, osy paryz ben jaýapkershilik keı kezderde óz deńgeıinde atqarylmaı qalyp jatqany bizge belgili. Sáıkesinshe bunyń bári bala ómirine zardabyn ǵana tıgizedi.
“Otbasy qundylyǵy - áke qundylyǵy” bul tirkestende jáı ótip ketý jaramas. Jaýapsyz ákelerdiń bar ekeni ras, áıtsede demeýshi áke, aqylshy, bala tiregi bolyp otbasyna baqyt pen jaıly ómir syılap, qamtamasyz etip otyrǵan ákelerde jeterlik, bundaı ákeler sany kóp bolǵaı…
Áke ósıeti men tálim tárbıesiniń mańyzy mańyzy erekshe. Qansha degenmen júregi jumsaq analarymyz keıde tym erkeletip jibergende, ákeniń salmaqty sózi aýadaı qajet bolyp turady. Osy sátte sonaý soǵys jyldarynda el aldynda erlik jasaǵan batyr ákelerimizdi eske alǵym keledi. Sol bir qıyn qystaý soǵys jyldary balalar úshin óte aýyr bolǵany haq. Jaý aldyna el úshin kúresýge attanǵan ákelerimizdiń tabytpen oralǵany, tipti dene múrdesiniń qaıta kelmegeni de bastan ótkizdik, sharasyz ana, ákesiz qalǵan jetim balalar. Kóńilim qulazyıdy, sol kúnniń dámin tatpaǵanymyzǵa qýanamyn. Táýelsiz eldiń sańlaqtary bul kúıdi keshpese, bul sezimdi sezinbese eken deımin.
Áke qadirin bilgen adam bul ómirdi mándi súrgen adam. Áke - qorǵan, áke - bıik qamal, áke qaımyǵý men qaljyraýdy bilmeıtin, janynyń aýyrǵanyn, janaryndaǵy móldir jasyn kórsetpeıtin qupıaǵa toly qazynaly sandyq. Sol sandyqtyń janyn túsinip, demeý bolý bizdiń paryz.
Jazǵan: Amyrbek Dınara