Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 22 saǵat buryn)
Beket Myrzaǵululy

Beket Myrzaǵululy (Beket ata) (1750-1813) — qazaqtyń áıgili batyry, aǵartýshy, sáýletshi. Halyq áýlıe tutqan. Mańǵystaýda týyp-ósken. Ózi turǵyzǵan Oǵylandy meshitine jerlengen. Horezmdegi Paqyrjan qajydan oqyp, dinı bilim alǵan. Beket jastaıynan bilmekke qumar boylp, alǵyrlyq zerektigimen kózge túsken. Ol at jalyn tartyp mingen, oń-solyn tanı bastaǵan kezdiń jaýgershiligi mol bolǵan. Sodan da el qamy, halyq taǵdyryna qatysty isterge erte aralasyp, parasat-paıymymen, erlik-tabandylyǵymen jurt kózine erterek túsken. Ol, ásirese, medrese-meshitter saldyrtyp, halyqty ımandylyqqa, kisilikke, aýyzbirlikke baýlýǵa aıryqsha kóńil bólgen.

Ústirtti zerttegen topograf E. Eversman bylaı dep jazǵan: «Ústirttegi taaýdan úńgip jasalǵan meshitter arab, parsy jazýlarymen bezendirilgen. Mundaı eskertkishterdi Beket tórt jerden jasaǵan. Onyń biri Mańǵystaýdan qashyq emes, Oǵylandyda. Ekinshisi — Beıneýde, úshinshisi — Jem boıynda, tórtinshisi — Aral jaǵasyndaǵy Baıalyda» deıdi. Mundaı meshitterde Beket ata qudaıǵa qulshylyq etýge qosa, halyqtyń saýatyn ashyp, balalardy oqytatyn bolǵan. Tek qana aǵartýshylyq jumystary emes, sonymen birge el basyna kún týǵan aýyrtpashylyqta, jaýgershilikte halyqqa basalqylyq jasap, jón siltep otyrǵan. Tikeleı ózi aralasyp, shep quryp jaýǵa attanyp, nebir tamasha erliktiń úlgilerin de kórsetken. El men jerdiń táýelsizdigi úshin aqylymen de, qaıratymen de basshy bola bilgen. Beket ata saldyrtqan meshitter kúni búginge deıin birshama táýir saqtalǵan. Ásirese, óziniń súıegi qoıylǵan Ústirttiń Mańǵystaý jaq oıysyndaǵy Oǵylandy meshiti úsh bólme etip oıylǵan qalpy áli tur. Bekettiń nemeresi Murynnyń múrdesi de osynda.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama