Dene shynyqtyrý sabaǵynda qoldanylatyn qaýipsizdik erejeleri
Dene shynyqtyrý sabaǵynda qoldanylatyn qaýipsizdik erejeleri
Dene shynyqtyrý sabaǵynda basty nazar aýdaratyn másele - jattyǵýlardy oryndaý kezindegi qaýipsizdik. Sondyqtan da muǵalim barlyq jabdyqtar men snarádtardyń jaramdylyǵy men qaýipsizdigin muqıat qadaǵalaýy qajet. Tómende baǵdarlamanyń jekelegen taraýlary (bólimderi) boıynsha saqtaýǵa tıisti qaýipsizdik erejeleri.
Sabaqqa sport úıirmesine kelgen oqýshy arnaıy sport kıimderin kıip, onyń taza bolýyn qadaǵalaýdy mindetteıdi;
Sabaq bastalarda oqýshy denesiniń ystyǵy kóterilip t. b. aýrýlarmen aýyryp tursa muǵalimge óz densaýlyǵy jaıynda eskertý kerek.
Sport zalda, alańda dene tárbıesi páni muǵalimine taǵaıyndalǵan oıyndar men jattyǵýlardy oryndamaý kerek.
Sport zaldaǵy elektr rozetkalary men elektroshıtterine tıispeý kerek;
Sport, alańda ornatylǵan, qurylǵan sport quraldaryn muǵalimniń ruqsatynsyz tıispeý kerek;
Granat, kishi dop t. b. quraldary alysqa jáne nysanaǵa laqtyrǵan kezde qaýipti alańǵa, syrttan adam, ne mal kirip ketken kezde jattyǵýdy toqtatý kerek.
Jeńil atletıka
1. Dene shynyqtyrý jáne sportpen shuǵyldanǵan kezde tabany rezına aıaq kıim qıý kerek.
2. Qysqa qashyqtyqtarda tek qana óz jolymen júgirý qajet. Júgirip kele jatyp kilt toqtaýǵa bolmaıdy.
3. Oıly - qyrly jerlerde kezdesken kedergilerden (tas, qulaǵan aǵash, buta, tómpeshik t. b.) aspaı - saspaı ótýdi este saqtaǵan jón.
4. Júgirý, sekirý, laqtyrý alańdaryn kóldeneń kesip ótýge ruqsat etilmeıdi.
5. Tyrma men kúrekti sabaq ótetin jerde qaldyrýǵa bolmaıdy. Tyrma, kúrekti t. b. jabdyqtardyń úshkir jaǵyn (júzin) qaratyp qoıýǵa bolmaıdy.
6. Sport quraldaryn (granata, dısk, naıza t. b) laqtyrǵanda, laqtyrý baǵytynda adamnyń bolmaýyn qarap, baqylap alý qajet.
7. Uzyndyqqa, bıiktikke sekirer aldynda shuńqyrdaǵy qumdy maıdalap, qopsytyp alý kerek.
8. Laqtyrýshynyń oń jaǵynda turýǵa, quraldardy ruqsatsyz alýǵa bolmaıdy.
9. Laqtyrǵan ıadrony qaǵyp alýǵa bolmaıdy jáne ıadrony laqtyrar kezde jerge túsirip alýdan saqtaný kerek.
10. Jaýyn - shashynda kúnderi laqtyratyn qural - jabdyqtardy muqıat súrtip, qurǵatqannan keıin paıdalaný kerek.
Gımnastıka sabaqtarynda
Belgili bir sport jabdyǵynda gımnastıkalyq jattyǵýlardy birneshe oqýshy bir mezgilde oryndaýda jaraqattanyp qalýdan saqtaný kerek. Mysaly, 2, 3 bala birden baryp kermege asylýǵa bolmaıdy;
Sport quraldarynda (úlken jáne kishi aǵash at, bórene, kerme, shyǵyrshyq, arqan, gımnastıkalyq qabyrǵa t. b. jattyǵý oryndaǵanda) sekirgende jerge mindetti túrde eki aıaqpen tizeni búgip túsý kerek;
Sport jabdyqtarynda jattyǵýdy oryndamas buryn mindetti túrde olardyń durystyǵyn tekserip alý kerek.
Tekserilmegen sport jabdyqtarynda jattyǵýlar oryndaýǵa bolmaıdy;
Muǵalimniń nemese áriptesińniń kómeginsiz sport quraldarynda kúrdeli jattyǵýlar oryndaýǵa bolmaıdy;
Dene shynyqtyrý jattyǵýlarmen shuǵyldanatyn, sportpen aınalysatyn bala ár ýaqytta basqalarǵa úlgi bolý kerek.
1. Deneni qyzdyryp almaı kúrdeli jattyǵýlardy oryndaýǵa bolmaıtyndyǵy este ustańdar.
2. Gımnastıkalyq qural - jabdyqtarda tek qana muǵalimniń kómegimen jattyǵý kerek.
3. Júgirip kelip sekiretin jolda jáne sekirip túsetin orynda turýǵa bolmaıdy.
4. Sekirip túsetin jerlerge gımnastıkalyq tósenish tóseý qajet.
5. Sport jabdyqtarynan (at, bórene, gımnastıkalyq qabyrǵa) sekirgende, jerge mindetti túrde eki aıaqpen túsý kerek.
6. Birińnen soń biriń júrip kele jatqan kezde jáne jattyǵý oryndaý kezinde ara qashyqtyq qatań saqtalsyn.
7. Gımnastıkalyq qural - jabdyqtardyń qoldanýǵa jaramdylyǵyn anyqtap alý qajettiligin umytýǵa bolmaıdy. Qural - jabdyqtardyń taza bolýyn, tot baspaýyn qadaǵalap otyrý kerek. Snarádtaryn bekitilýi muqıat tekserilsin.
8. Arqan boıymen tómen túskende eki qolymen kezek ustap, eki aıaqpen demep, asyqpaı túsý kerek.
9. Gımnastıka sabaǵynda mindetti túrde arnaýly kıim kıý qajet ekenin umytýǵa bolmaıdy.
10. Gımnastıkalyq taıaqshamen nemese sekirtpemen jattyǵý oryndaǵanda, olardy jaqyn turǵan balalarǵa tıgizip almaýdy qatty eskerý kerek.
Mańǵystaý oblysy, Beıneý aýdany,
“Sam mektep - balabaqsha kesheni “ KMM
Dene shynyqtyrý muǵalimi Ótejanova Janar
Tolyq nusqasyn júkteý
Dene shynyqtyrý sabaǵynda basty nazar aýdaratyn másele - jattyǵýlardy oryndaý kezindegi qaýipsizdik. Sondyqtan da muǵalim barlyq jabdyqtar men snarádtardyń jaramdylyǵy men qaýipsizdigin muqıat qadaǵalaýy qajet. Tómende baǵdarlamanyń jekelegen taraýlary (bólimderi) boıynsha saqtaýǵa tıisti qaýipsizdik erejeleri.
Sabaqqa sport úıirmesine kelgen oqýshy arnaıy sport kıimderin kıip, onyń taza bolýyn qadaǵalaýdy mindetteıdi;
Sabaq bastalarda oqýshy denesiniń ystyǵy kóterilip t. b. aýrýlarmen aýyryp tursa muǵalimge óz densaýlyǵy jaıynda eskertý kerek.
Sport zalda, alańda dene tárbıesi páni muǵalimine taǵaıyndalǵan oıyndar men jattyǵýlardy oryndamaý kerek.
Sport zaldaǵy elektr rozetkalary men elektroshıtterine tıispeý kerek;
Sport, alańda ornatylǵan, qurylǵan sport quraldaryn muǵalimniń ruqsatynsyz tıispeý kerek;
Granat, kishi dop t. b. quraldary alysqa jáne nysanaǵa laqtyrǵan kezde qaýipti alańǵa, syrttan adam, ne mal kirip ketken kezde jattyǵýdy toqtatý kerek.
Jeńil atletıka
1. Dene shynyqtyrý jáne sportpen shuǵyldanǵan kezde tabany rezına aıaq kıim qıý kerek.
2. Qysqa qashyqtyqtarda tek qana óz jolymen júgirý qajet. Júgirip kele jatyp kilt toqtaýǵa bolmaıdy.
3. Oıly - qyrly jerlerde kezdesken kedergilerden (tas, qulaǵan aǵash, buta, tómpeshik t. b.) aspaı - saspaı ótýdi este saqtaǵan jón.
4. Júgirý, sekirý, laqtyrý alańdaryn kóldeneń kesip ótýge ruqsat etilmeıdi.
5. Tyrma men kúrekti sabaq ótetin jerde qaldyrýǵa bolmaıdy. Tyrma, kúrekti t. b. jabdyqtardyń úshkir jaǵyn (júzin) qaratyp qoıýǵa bolmaıdy.
6. Sport quraldaryn (granata, dısk, naıza t. b) laqtyrǵanda, laqtyrý baǵytynda adamnyń bolmaýyn qarap, baqylap alý qajet.
7. Uzyndyqqa, bıiktikke sekirer aldynda shuńqyrdaǵy qumdy maıdalap, qopsytyp alý kerek.
8. Laqtyrýshynyń oń jaǵynda turýǵa, quraldardy ruqsatsyz alýǵa bolmaıdy.
9. Laqtyrǵan ıadrony qaǵyp alýǵa bolmaıdy jáne ıadrony laqtyrar kezde jerge túsirip alýdan saqtaný kerek.
10. Jaýyn - shashynda kúnderi laqtyratyn qural - jabdyqtardy muqıat súrtip, qurǵatqannan keıin paıdalaný kerek.
Gımnastıka sabaqtarynda
Belgili bir sport jabdyǵynda gımnastıkalyq jattyǵýlardy birneshe oqýshy bir mezgilde oryndaýda jaraqattanyp qalýdan saqtaný kerek. Mysaly, 2, 3 bala birden baryp kermege asylýǵa bolmaıdy;
Sport quraldarynda (úlken jáne kishi aǵash at, bórene, kerme, shyǵyrshyq, arqan, gımnastıkalyq qabyrǵa t. b. jattyǵý oryndaǵanda) sekirgende jerge mindetti túrde eki aıaqpen tizeni búgip túsý kerek;
Sport jabdyqtarynda jattyǵýdy oryndamas buryn mindetti túrde olardyń durystyǵyn tekserip alý kerek.
Tekserilmegen sport jabdyqtarynda jattyǵýlar oryndaýǵa bolmaıdy;
Muǵalimniń nemese áriptesińniń kómeginsiz sport quraldarynda kúrdeli jattyǵýlar oryndaýǵa bolmaıdy;
Dene shynyqtyrý jattyǵýlarmen shuǵyldanatyn, sportpen aınalysatyn bala ár ýaqytta basqalarǵa úlgi bolý kerek.
1. Deneni qyzdyryp almaı kúrdeli jattyǵýlardy oryndaýǵa bolmaıtyndyǵy este ustańdar.
2. Gımnastıkalyq qural - jabdyqtarda tek qana muǵalimniń kómegimen jattyǵý kerek.
3. Júgirip kelip sekiretin jolda jáne sekirip túsetin orynda turýǵa bolmaıdy.
4. Sekirip túsetin jerlerge gımnastıkalyq tósenish tóseý qajet.
5. Sport jabdyqtarynan (at, bórene, gımnastıkalyq qabyrǵa) sekirgende, jerge mindetti túrde eki aıaqpen túsý kerek.
6. Birińnen soń biriń júrip kele jatqan kezde jáne jattyǵý oryndaý kezinde ara qashyqtyq qatań saqtalsyn.
7. Gımnastıkalyq qural - jabdyqtardyń qoldanýǵa jaramdylyǵyn anyqtap alý qajettiligin umytýǵa bolmaıdy. Qural - jabdyqtardyń taza bolýyn, tot baspaýyn qadaǵalap otyrý kerek. Snarádtaryn bekitilýi muqıat tekserilsin.
8. Arqan boıymen tómen túskende eki qolymen kezek ustap, eki aıaqpen demep, asyqpaı túsý kerek.
9. Gımnastıka sabaǵynda mindetti túrde arnaýly kıim kıý qajet ekenin umytýǵa bolmaıdy.
10. Gımnastıkalyq taıaqshamen nemese sekirtpemen jattyǵý oryndaǵanda, olardy jaqyn turǵan balalarǵa tıgizip almaýdy qatty eskerý kerek.
Mańǵystaý oblysy, Beıneý aýdany,
“Sam mektep - balabaqsha kesheni “ KMM
Dene shynyqtyrý muǵalimi Ótejanova Janar
Tolyq nusqasyn júkteý