InfoHub Logo

Aqmola oblysy, Selınograd aýdany,
Farfor aýyly, № 10 orta mektebiniń
qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi Toqtaǵan Manarbek

Qazaq tili 5 synyp
Sabaqtyń taqyryby «Erindik jáne ezýlik daýysty dybystar»
Leksıkalyq taqyryp: «Uly jeńiske 70 jyl»
Sabaqtyń tıpi:
Sabaqtyń túri: Jańa bilimdi meńgerý, ıgerilgen bilimdi pysyqtaý.

Túrlendirilgen aralas sabaq
Ádis - tásilderi: Suraq - jaýap, túsindirý, STO quraldary
Jalpy maqsaty: a) bilimdiligi: Oqýshylarǵa erindik jáne ezýlik dybystardy meńgertý. Fonetıka boıynsha bilimderin molaıtý.
á) damytýshylyǵy: Oqýshylardyń ózindik izdenisterin damytý, bilimderin arttyryp, týǵan tilge qyzyǵýshylyǵyn oıatý, este saqtaý qabiletin damytý, ózderiniń bilim alýyna jaǵdaı jasaý.
b) tárbıeliligi: Oqýshylardy ómirmen tanystyra otyryp, ulttyq qundylyqtardy dáripteýge, ult tarıhyn qasterleýge, Otansúıgishtik sezimderin tárbıeleýge úıretý.
Kútiletin nátıje: Fonetıka týraly túsinikteri keńeıedi, erindik, ezýlik dybystardy meńgeredi. Azamattyq ustanymdary kúsheıedi, damıdy. Óz bilimderin qoldana alýǵa daǵdylanady. Saıası kózqarastary men ustanymdary qalyptasady.
Negizgi ıdeıalar: Fonetıka, dybys, árip, daýysty dybys túrleri.
Kórnekiligi: taratpa sýretter, tapsyrmalar, slaıdtar, stıkerler, smaılıkter, flıpchart, markerler, marshrýttyq sýret.

Oqytýshynyń is - áreketi
Uıymdastyrý kezeńi.
Uly Otan soǵysy qarýlary (Tank, joıǵysh ushaq, «Katúsha» reaktıvti zeńbiregi) sýretiniń qıyqtaryn qurastyrý arqyly topqa bólý.
Psıhologıalyq kidiris. Jattyǵý sáti.
1. Sabaqqa daıynsyńdar ma?
2. Ótirik aıtpaısyńdar ma?
3. Eń jek kóretin sóz qaısy?
4. Ekilikterge ne deımiz?
Oqýshylarǵa «Uly jeńiske 70 jyl» mejesine deıin 7 beketten ótetindikterin aıtady. Ár beketke saı tapsyrmalardy oryndaý boıynsha baǵalaý krıterıılerin qoıady. Ár bekettiń tapsyrmasyn oryndaǵan soń belgi salyp ketýlerin tapsyrady.

1 - beket. «Esimder elinde»
1 - top.
1. Kimniń esimi biryńǵaı jýan daýysty dybystardan turady.
2. Aralas jýan jáne jińishke daýysty dybystardan quralǵan esimder.
2 - top.
1. Tek ashyq, jińishke daýystydan turatyn esimder.

2. Erindik pen ezýlik daýystylar aralasyp kelgen esimder.
3 - top.
1. Qysań jáne ashyq daýysty dybystary bar esimder.
2. Tek jińishke daýystydan turatyn esimder.

2 - beket. «Stıkerge jazylǵan sóz».
1 - top. «Otan»
2 - top. «Soǵys»
3 - top. «Jeńis»

3 - beket. «Jalǵan jaýap» beketi.

Jaqtyń tar ashylýy arqyly jasalǵan daýysty dybystardy erindik daýystylar deımiz.
Daýysty dybystar jaqtyń ashylýyna qaraı jýan jáne jińishke bolyp bólinedi.
Dybys - áriptiń jazýdaǵy tańbasy.
Qazaq álipbıinde qazaq tiline tán 12 dybys bar.
Qazaq tilinde 42 dybys bar.
Tildiń qatysyna qaraı daýystylar ashyq jáne qysań dep bólinedi.
“Ý” tek qana jýan daýysty dybys.
Jaqtyń ashylý qalpyna qaraı daýysty dybystar ashyq jáne jabyq dep bólinedi.
Erinniń dóńgelenip alǵa qaraı sozylýy arqyly jasalǵan daýysty dybys ezýdik dep atalady.
Ezýlik daýystylarǵa aldynda jazylǵan erindik daýystylar áser etpeıdi.

4 - beket. «Sanaǵa saıahat». Erindik, ezýlik sózderiniń omonımderin jazý.

5 - beket. «Artyǵy qaısy?» beketi.
1 - top. Erindik daýystylar: o, ó, ı, u, ú, ý, e, ı.
Ashyq daýystylar: a, ı, ý, á, e, e, ú, s, o, ó.
2 - top. Ezýlik daýystylar: o, y, ı, u, ú, ý, e, ı, a.
Jińishke daýystylar: á, ó, ú, a, y, u, i, e, ı, g, ý.
3 - top. Jýan daýystylar: ó, ú, u, o, a, y, ı.
Qysań daýystylar: y, i, o, ı, a, ý, u, p, ú.

6 - beket. «Jattyǵýlar» beketi.
1 - top. 247 - jattyǵý. 1 - anagramny sheshkizý. Jaýabyna dybystyq taldaý.
248 - jattyǵý. Ótirik óleńdegi aralas býyndardy terip jazý.
2 - top. 247 - jattyǵý. 2 - anagramny sheshkizý. Jaýabyna dybystyq taldaý.
248 - jattyǵý. Ótirik óleńdegi ezýlikterdi terip jazý.

3 - top. 243 - jattyǵý. 4 - anagramny sheshkizý. Jaýabyna dybystyq taldaý.
240 - jattyǵý. Jumbaqtar quramyndaǵy erindikterdi terip jazý.