InfoHub Logo

Amerıkalyq kompanıa adamdy gıbernasıa kúıine engizetin tehnologıany jasaý ústinde. Ol ǵarysh saparynda jumsalatyn shyǵyn kólemin qysqartýǵa múmkindik beredi.

2006 jyly Japonıa turǵyny Mısýtaka Ýchıkoshı dostarymen birge taýǵa saıahattap barǵan. Ol saıahattan qaıtar kezde serýendemek bolyp, taýdan tómen qaraı bettegen. Jolaı adasyp qalǵan Mısýtaka abaısyzda aıaǵy taıyp, taýdan syrǵyp ketedi. Saldarynan jambas súıegin synyp, sol jerde esten tanyp qalady. Arada 24 kún ótkennen keıin álpınıser kezdeısoq Mısýtakany taýyp alǵan. Onyń dene temperatýrasy 22°C-ge deıin tómendep, júrek soǵysy múldem báseńdegen, al aǵzadaǵy zat almasý prosesi toqtap qalǵan deýge bolady.

Dese de ishki aǵzalarynyń zaqymdalyp, kóp qan joǵaltqanynan qaramastan, Ýchıkoshı saýyǵyp, densaýlyǵy qalpyna kelgen. Bul oqıǵa adamnyń gıbernasıaǵa engenin sıpattaıtyn álemdegi eń birinshi qujattandyrylǵan jaǵdaı retinde tirkelip otyr. Jáne dál osy oqıǵa Spaceworks kompanıasynyń prezıdenti Djon Bredfordtyń sanasynda gıbernasıa kúıin ǵarysh saparynda qoldaný jóninde oı týyndaýyna sep bolǵan-dy.

«Men ǵylymı-fantastıkalyq ádebıetti janymmen súıemin, sondyqtan ony shyndyqqa aınaldyrý jóninde árdaıym armandaıtynmyn. Biraq men – ǵarysh ınjenerimin. Adam balasynyń Mars jáne Kún júıesinen tys ózge de jerlerge sapar shegýin shyndyqqa aınaldyrý maqsatynda ter tógýdemin. Bul turǵydan alǵanda, adamnyń  gıbernasıa kúıine enýi úlken mańyzdylyqqa ıe», - deıdi Bredford.

Búgingi ýaqytta kompanıa qyzmetkerleri álemniń barlyq klınıkalarynda qoldanylyp júrgen terapevtik gıpotermıaǵa basa nazar aýdarýda. Ol júregi toqtap qalǵan jáne mıy zaqymdalǵan naýqastarǵa kómektesý maqsatynda qoldanylady. Bul tehnologıanyń negizinde adamnyń dene temperatýrasyn 32-34 °C-ge deıin tómendetý jatyr. Ádette naýqastyń gıbernasıa kúıine enýi birneshe kúnge jalǵasady. 

Bredfordtyń sózinshe, Spaceworks kompanıasynyń maqsaty – gıbernasıa kúıiniń merzimin birneshe aıǵa uzartý. Kompanıa gıbernasıalyq kameranyń jobasyn jasap qoıǵan. Onda adam denesin tońazytý jáne jylytý júıeleri bar. Sonymen qatar robottandyrylǵan qoldar, ǵaryshkerlerdiń gıbernasıa kúıindegi ahýalyn baqylaý úshin qoldanylatyn monıtorıń júıesi qarastyrylǵan. Kompanıa janýarlarǵa júrgiziletin alǵashqy synaqty 2018 jyly ótkizýdi josparlap otyr. Munan keıin adamǵa júrgiziletin tájirıbelerdy qolǵa alý múmkin bolmaq.

Byltyrǵy jyly SpaceX jáne Tesla kompanıalarynyń negizin salýshy Ilon Mask Marsty baǵyndyrý jónindegi josparyn usynǵan. Jospar boıynsha Marsqa taban tireýdi kókseıtin jandardyń birinshi legi qyzyl ǵalamsharǵa 2023 jyly birneshe ret qoldanýǵa bolatyn áýe kemesimen attana alady. Al bir baǵytqa qaraı sapardyń quny 200 000 AQSH dollaryn quraıdy. Al Boeing kompanıasynyń basshysy atalǵan jobany Ilon Masktan buryn júzege asyrmaq nıette.

---