InfoHub Logo

Jadyńda júrsin jaqsy ádet.
Sabaqtyń epıgrafy: «Ár sózi, ár naqyly burynǵynyń,
Jol silteri búginginiń».

Sabaqtyń maqsaty: halqymyzdyń sandaǵan ǵasyrlar boıy jınaqtaǵan baǵa jetpes qazynasy – babalardan qalǵan ulaǵatty, ǵıbrat alarlyq sózderdi balalarǵa uǵyndyryp, sol sózderden ónege berý.

Sabaqtyń mindeti:
- halyq danalyǵynyń taǵylymdaryn boıǵa sińirý, til damytý;
- ulttyq dástúrimizdi nasıhattaı otyryp, balalarǵa adamgershilik tárbıe berý.
Sabaqtyń túri: fakúltatıv;
Sabaqtyń tıpi: tanym sabaǵy;
Sabaqtyń ádisi: áńgime - suhbat, túsindirý, kórneki jáne tehnıkalyq quraldar kómegine súıený;
Sabaqtyń kórnekiligi: taqyryp boıynsha daıyndalǵan slaıd, balalarǵa taratylatyn jumys materıaldary.

Sabaqtyń basynda taqyryp boıynsha daıyndalǵan «Atalar sózi – tárbıe kózi» dep atalatyn slaıd kórsetiledi. Slaıdtyń mazmuny tómendegideı:
Atam – kitap, men dápter,
Aqyl toly sózine
Qyzyǵam da álbette
Kóshiremin ózime.

Esh dúkende satylmas,
Tegin kitap – atamyz.
Qansha oqysań sarqylmas,
Ómir – kitap – atamyz.

Betteri ashyq udaıy
Oqylatyn kitap ol.
Syryn ashyp udaıy
Toqylatyn kitap ol.
- Balalar, ózderiń kórgen slaıdtyń mazmunynan ne uqtyńdar?
- Búgingi sabaǵymyz ne týraly bolmaq eken?
- Sabaǵymyzdyń taqyryby men epıgrafyna nazar aýdaraıyqshy.

Ár halyqtyń ózindik ereksheligi, salt - dástúri, dini, tili bolatyny belgili. Bizdiń ulttyq tárbıemiz de ananyń áldıi men aq sútinen, atanyń qasıetti sózderinen bastaý alady. Halqymyzdyń qadir - qasıetin osy balaýsa - balǵyn jas kezderińnen bastap boılaryńa darytý kerek. Ulttyq mádenıetimizdi, ınabattylyqty, ımandylyqty, qaıyrymdylyqty, meıirimdilikti, izettilik pen meımandostyqty jáne til ónerin balalarǵa jas kezinen úıretý – ol bizdiń órkenıettik dástúrimiz. Keshegi ótken qarıalardan, ǵulama oıshyldar men sheshen - bılerden, aqyn - jyraýlar men sal - serilerden mura, mıras bolyp qalǵan uly tárbıe quraly, olardyń danalyq boljamy, ǵıbrat alarlyq sózderi men paıymdaýlary búginde halyqpen qaıta qaýyshyp, júregimizden oryn alýda.
Ol – bolashaq urpaqty ómir súrýge tárbıeleıtin tárbıe kitaby. Tárbıe tamyry – halyq qazynasynda, sonyń qadir qasıeti men bitim - bolmysynda.
Bizdiń ata - babalarymyzdan bizge jetken kóptegen ulaǵatty, ǵıbrat alarlyqtaı tamasha, tálim - tárbıe bererlikteı ósıet sózder bar. Búgingi jas urpaq, ózderińe osy qasıetti sózdermen tanysyp, onyń mán - maǵynasyn jete uǵynatyndaı dárejege jetý paryz. Osy mindetti kózdegen bizdiń búgingi sabaǵymyz úsh bólimnen turatynynyn habarlaımyn.

İ bólim. Qart ata men jas jigittiń arasynda bolǵan áńgime túrinde ótedi. Iaǵnı qarıanyń jigitke qoıǵan saýalyna jigittiń jaýap berýi jáne qarıanyń ol pikirdi tolyqtyryp, óz oıyn aıtyp berýi arqyly kórsetemiz.

Ári qaraı balalar qysqa mátindermen jumys isteıdi, ıaǵnı toptaǵy oqýshylardyń bári taratylyp berilgen mátinderdi kezektesip oqyp, qarıa men jigittiń arasynda bolǵan áńgimeni taldaıdy. Mátinderdiń mazmuny tómendegideı bolyp keledi:

- Arman degen ne? – depti qarıa.
- Ata, arman degenimiz aqyl - oıdyń shyndyǵy. Qus – «ushsam», bala – «óssem», qyz – «kórikti bolsam», jigit – «baqytty bolsam», qart «júzge jetsem», ustaz «shákirtime úlgi bolsam», - deıdi.
- Armanyna adaspaǵan jetedi. Al qıys ketken jannyń armanyna jetýi qıyn. Armanyna aqyldy jetedi, aqymaq bul ómirden túńilip ótedi, - degen eken qarıa sonda.

Qart:
- Baqytty bolý ońaı ma?
- Ata, jary jaqsy bolsa, baqyty janynda, - dep jaýap beredi jigit.
- Joq, balam, aqyl basynda, baqyt janynda bolady. Aqyl – adamdy azaptan da, mazaqtan da qutqarady. Ómirde shyn baqytty bolamyn deseń, aqyldylyqty úıren, ne aqyldy qyzǵa úılen.

- Adamnyń aqyly qaıda?
- Adamnyń aqyly tilinde, ata.
- Joq, balam, til – aqyldyń aınasy, aqyl – istiń paıdasy. Esińde bolsyn, hannyń aqyly – taǵynda, ákimniń aqyly – janynda, ǵalymnyń aqyly basynda, aǵanyń aqyly – jasynda, jigittiń aqyly – jaqsylyǵynda, aqymaqtyń aqyly – kim - kóringenniń qaltasynda.

Astana qalasy, № 45 orta mektep
Naýrazbaeva Madına Altynbekovna