Jazdyń hıkaıalary
Taqyryby: «Jazdyń hıkaıalary»
Kórnekilikter: sharlar; gúlder; Ashýly Tikenektiń, Túımedaqtyń, Sańyraýqulaqtyń, Kún Shýaǵynyń, Qýyrshaqtyń kostúmderi;
tort salynǵan katalka.
Ótý barysy:
Qýyrshaq /ózimen - ózi aınaldyra qarap sóılesip shyǵady/:
Oı, kún qandaı tamasha! Aınala jap - jasyl, ádemi, kúnniń shýaǵy qandaı jyly!
/Aınaldyra qarap tańdanady da, balalardy kórip qalyp solarǵa sóıleıdi./
Qýyrshaq: Mássaǵan, myna jerde balalar tolyp otyr ǵoı, men olardy qalaı baıqamaı qaldym? Balalar, sender qandaı ádemisińder? Sender nege jınalyp otyrsyńdar?
Balalardyń jaýaby: Búgin bizdiń meıram.
Qýyrshaq: Balalar, men osy túsinbeı turmyn, búgin nege kún jyp - jyly, kúnniń nury tógilip tur, aınala jap jasyl, torǵaılar án aıtyp jatyr, báride áp - ádemi?
Balalardyń jaýaby: Búgin jazdyń birinshi kúni. Jaz mezgili bastaldy. Jazda kún jyly bolady. Aınala jap - jasyl bolyp, terekter japyraqtarǵa oranady, gúlder ósedi, jemis - jıdekter pisedi. Kún uzarady, tún qysqarady.
Qýyrshaq: Men ol jaıly umytyp ketippin, sender meniń esime túsirgenderińe kóp rahmet.
Qýyrshaq: Balalar, bizder jazdy kóp kúttik - qoı, solaı ma? Endeshe, búgingi meıramdy jaqsy etip ótkizeıik. Sender kóńil kóterýge, oınaýǵa daıynsyńdar ma?
Balalardyń jaýaby: Ia, daıynbyz.
/Dabyl áýen oınalady, Ashýly Tikenek shyǵady/.
Ashýly Tiken: Estımin, senderde kóńildi sıaqty ǵoı. Jáne sender báriń sondaı, meıirimdi, súıkimdisińder. Meniń atym Ashýly Tiken.
Qarańdarshy, mende qansha ashý bar
/óziniń qandaı semiz ekenin kórsetedi, kıim ishinde úrilgen sharlar./
Jáne men Jazdy sıqyrlap tyǵyp qoıdym. Biraq ashýdan este saqtaýym shamalanyp, qalaı dýany qaıtaratynymdy jáne ony qaıda tyqqanymdy umytyp qaldym. Mine, senderdi kórip, sender sıaqty jaqsy kóńildi, meıirimdi bolǵym kelip ketti. Sol úshin Jazdy sıqyrdan aryltqym keledi. Biraq sendersiz eshteńe isteı alar emespin, kómektesesińder me?
Qýyrshaq: Qalaı, balalar, Ashýly Tikenge kómektesemiz be? Ol da biz sıaqty meıirimdi bolsyn jáne oǵan Jazdy qaıtarýǵa kómektesemiz be?
Balalardyń jaýaby: Ia.
Ashýly Tiken: Biraq men jazý bilmeımin, sondyqtan senderge sýretin kórsetemin. Mine birinshi bette batpaq.
Qýyrshaq: Endeshe batpaqtan ótý kerek shyǵar?
«Batpaq» estafetasy:
Balalar ekige bólinip turady. Birinshisi dopty aıaǵynyń ortasyn qystyryp otyryp gúl kúltelerine deıin júgirip, onyń kúltelerin alyp óz komandasyna qaraı keri júgiredi. Sodan kelesisi júgiredi.
/Jarystan keıin Ashýly Tikenektiń kıiminiń ishindegi bir shar jarylady, ol aryqtaıdy. Jarys saıyn onyń shary jarylyp, ashýdan arylady./
Ashýly Tiken: Oı, oı maǵan ne bolǵan?
Qýyrshaq: Bul senen ketip jatqan ashý ǵoı. Kánekı, ekinshi sýretti kóreıik. Jaz týraly sýretter, jaqsy, balalar, sender Jaz týraly maqal - mátelder bilesińder me? Bilseńder, aıtyp bereıikshi.
Balalardyń jaýaby /balalar Jaz týraly maqal - mátelder aıtady/.
Ashýly Tiken /taǵy da shar jarylady/:
Oı, balalar, men meıirimdi bolyp bara jatqan sıaqtymyn.
Qýyrshaq /sýretke qaraıdy/:
Kún sáýlesi salynǵan. Ia, rasynda, kún shýaǵynsyz, jaz bolmaıdy, ol adamdarǵa jylylyq, meıirimdilik syılaıdy.
Ashýly Tiken: Esimde, kún shýaǵy meni meıirimdi jasaǵysy kelgen, al men qashyp kettim.
Kún shýaǵy keledi.
Kún shýaǵy: Men – altyn tústi kún shýaǵymyn. Men jarqyraımyn. Menimen jolda qorqynyshty emes, biz birge jaýyndy, bultty, qóńilsizdikti qýamyz.
Án:
Kún shýaǵy: Men senderge kún sáýlesin syılaımyn. Ol senderdiń joldaryńdy jaryq etip, senderdi eshqashan jaýyzdyqqa, ashýǵa aparmaıdy.
Kún shýaǵy: Balalar, kánekı Ashýly tikendi qorshap, ony ózimizdiń shýaǵymyzben, jylýymyzben jylytamyz.
Ashýly Tikenek /taǵy bir shar jarylady/:
Oı, qandaı jyly, Ashýym ketip barady.
Qýyrshaq: Kún shýaǵy bizben birge qalyp, bizdi óz shýaǵyńmen jylyt.
/ sýrtke qaraıdy / Balalar, munda Túımedaq salynǵan.
Ashýly Tiken: A, men Túımedaqty da renjitken edim. Men alańqaıdaǵy barlyq gúlderdi tapatap tastadym. Men qandaı jaman edim!
Qýyrshaq: Sen ýaıymdama! Qara alańqaıǵa qaıta gúlder shyǵady.
Oıyn «Alańqaıdy ásemde»: Túımedaq shópke ár tústi gúl kúltelerin óz sebetinen alyp jaıyp tastaıdy. Balalar óz tústerine qaraı gúlderdi salady. Kim tez jınasa, sol jeńedi. Oıyn áýen arqyly júredi.
Qýyrshaq: Qansha gúl bar munda qara, solda, ońda, alda. Al ana jolmen bizge qaraı bireý jaqyndaǵan sıaqty, qandaı ádemi!
Túımedaq: Senderdi taǵatsyzdana kútken em, sender Jazdy izdep júr dep estigen edim, Ashýly Tikendi meıirimdi qyldy dep estidim.
Qýyrshaq: Sálem, Ádemilik patshalyǵynyń ıesi.
Túımedaq: Gúlderdiń ıisi jaǵymdy, sıqyrly jupar ańqıdy, Ashýly tiken gúlderdiń ıisin ıiskese kishireıe túsedi. Káne bárimiz shyǵyp bıleıik.
Bı «Gúlder».
Ashýly tiken: Qandaı ǵajap bı, tamasha bıledińder
/taǵy da bir shar jarylady/. Balalar, men meıirimdi bolyp bara jatyrmyn.
Qýyrshaq: Kelesi sýret aýa sharlary.
Ashýly tikenek: Ia, men, ashýdan sharsha úrilgen edim.
Oıyn «Kim shardy kóp teredi» Eki topqa bólingen balalar shardy ekinshi jaqqa tasıdy qaı top kóp jar tasysa sol top jeńimpaz bolady.
Qýyrshaq: Kelesi sýret «Sańyraýqulaq».
/Sańyraýqulaq shyǵady./
Sańyraýqulaq: Jaz qaıda ketken?
Ashýly tiken: Sen kimsiń?
Sańyraýqulaq: Men Jazdyń kómekshisimin.
Qýyrshaq: Ashýly Tiken Jazdy sıqyrlap tastapty, al biz ony qutqarýǵa baramyz.
Túımedaq: Al men ony nege keshikti, nege kelmeı jatyr dep oılasam. Jazdy Ashýly Tiken tyqqan eken ǵoı.
Qýyrshaq: Ashýly Tiken ony qalaı sıqyrdan aryltý kerek ekenin umytyp qalypty, biz oǵan kómektesip júrmiz.
Ashýly Tiken: Sańyraýqulaq, sen maǵan renjime. Jazdy sıqyrlap tastadym, endi aldaǵy ýaqytta meıirimdi bolamyn /shar jarylady/.
Sańyraýqulaq: Jaqsy, men senderdiń kóńilderińdi kóteremin, sendermen oıyn oınaımyz. Demalǵan soń, jolǵa shyǵarsyńdar. Bizge Jazsyz bolmaıdy.
Oıyn? /oıyndy Sańyraýqulaq ótkizedi/
/Bul ýaqytta Ashýly Tikenniń taǵy da bir shary jarylyp, ol aryqtap ketedi./
Qýyrshaq: Bizdiń Jazymyz bostandyqta. Rahmet saǵan, Sańyraýqulaq, bizben birge qal.
Ashýly Tiken: Men qandaı aryqpyn, ári meıirimdimin. Qarańdar, ánekı, Jaz da kele jatyr.
Jaz shyǵady.
Jaz: Sálem, dostarym, sendermen kezdeskenime qýanyshtymyn. Sender ósip, eseıipsińder. Men ózimmen jylý ákelemin, ózenderdi jylytamyn, sol úshin sender meni jaqsy kóresińder. Aıtyńdarshy men kimmin?
Balalardyń jaýaby: Jaz.
1 bala: Biz seni uzaq kúttik, seni uzaq shaqyrdyq. Bizdiń qyzyl jazymyz, syńǵyrlaǵan aqyry keldi – aý. Qansha baqyt ákeldi, qansha jylý men jaryq berdi!.
2 bala: Sen bizderge ne syılaısyń?
/Osy jerde Jaz ózi týraly mánerlep taqpaq aıtady/
Jaz: Rahmet, meniń, dostarym! Sender meni Ashýly Tikenniń sıqyrynan qutqardyńdar. Men senderge ózimniń alǵysymdy bildirgim keledi. Ol alǵys retinde men senderge syılyq ákeldim, ol tátti tort. Syılyqty bermeı turyp men senderdi aldymenen ózimniń kómekshilerimen tanystyryp keteıin.
Olar, Kún shýaǵy – bul maýsym
Túımedaq – bul shilde
Sańyraýqulaq – bul tamyz.
Jaz: Al, endi meniń kómekshilerim senderge meniń syılyǵymdy úlestiredi.
/Úsh kómekshi shyǵyp balalarǵa tortty ákelip balalarǵa úlestiredi/.
Jaz: Endi balalar, bárimiz turyp bıleıik, kóńil kótereıik.
/Balalardy kóńildi áýenge bıletedi/
Jaz: Kóp rahmet, senderge meniń dostarym, meniń álide baratyn jerlerim bar, sondyqtan men sendermen qosh aıtysamyn, biraqta men áli senderge kelemin.
/Barlyq keıipkerler ketedi./
Qýyrshaq: Mine bizdiń merekemizde aıaqtaldy. Balalar, bárimiz Jazǵa «Qosh saý bol»dep aıtaıyq.
/Balalar qoldaryn bulǵap «Qosh saý bol» deıdi.
Kórnekilikter: sharlar; gúlder; Ashýly Tikenektiń, Túımedaqtyń, Sańyraýqulaqtyń, Kún Shýaǵynyń, Qýyrshaqtyń kostúmderi;
tort salynǵan katalka.
Ótý barysy:
Qýyrshaq /ózimen - ózi aınaldyra qarap sóılesip shyǵady/:
Oı, kún qandaı tamasha! Aınala jap - jasyl, ádemi, kúnniń shýaǵy qandaı jyly!
/Aınaldyra qarap tańdanady da, balalardy kórip qalyp solarǵa sóıleıdi./
Qýyrshaq: Mássaǵan, myna jerde balalar tolyp otyr ǵoı, men olardy qalaı baıqamaı qaldym? Balalar, sender qandaı ádemisińder? Sender nege jınalyp otyrsyńdar?
Balalardyń jaýaby: Búgin bizdiń meıram.
Qýyrshaq: Balalar, men osy túsinbeı turmyn, búgin nege kún jyp - jyly, kúnniń nury tógilip tur, aınala jap jasyl, torǵaılar án aıtyp jatyr, báride áp - ádemi?
Balalardyń jaýaby: Búgin jazdyń birinshi kúni. Jaz mezgili bastaldy. Jazda kún jyly bolady. Aınala jap - jasyl bolyp, terekter japyraqtarǵa oranady, gúlder ósedi, jemis - jıdekter pisedi. Kún uzarady, tún qysqarady.
Qýyrshaq: Men ol jaıly umytyp ketippin, sender meniń esime túsirgenderińe kóp rahmet.
Qýyrshaq: Balalar, bizder jazdy kóp kúttik - qoı, solaı ma? Endeshe, búgingi meıramdy jaqsy etip ótkizeıik. Sender kóńil kóterýge, oınaýǵa daıynsyńdar ma?
Balalardyń jaýaby: Ia, daıynbyz.
/Dabyl áýen oınalady, Ashýly Tikenek shyǵady/.
Ashýly Tiken: Estımin, senderde kóńildi sıaqty ǵoı. Jáne sender báriń sondaı, meıirimdi, súıkimdisińder. Meniń atym Ashýly Tiken.
Qarańdarshy, mende qansha ashý bar
/óziniń qandaı semiz ekenin kórsetedi, kıim ishinde úrilgen sharlar./
Jáne men Jazdy sıqyrlap tyǵyp qoıdym. Biraq ashýdan este saqtaýym shamalanyp, qalaı dýany qaıtaratynymdy jáne ony qaıda tyqqanymdy umytyp qaldym. Mine, senderdi kórip, sender sıaqty jaqsy kóńildi, meıirimdi bolǵym kelip ketti. Sol úshin Jazdy sıqyrdan aryltqym keledi. Biraq sendersiz eshteńe isteı alar emespin, kómektesesińder me?
Qýyrshaq: Qalaı, balalar, Ashýly Tikenge kómektesemiz be? Ol da biz sıaqty meıirimdi bolsyn jáne oǵan Jazdy qaıtarýǵa kómektesemiz be?
Balalardyń jaýaby: Ia.
Ashýly Tiken: Biraq men jazý bilmeımin, sondyqtan senderge sýretin kórsetemin. Mine birinshi bette batpaq.
Qýyrshaq: Endeshe batpaqtan ótý kerek shyǵar?
«Batpaq» estafetasy:
Balalar ekige bólinip turady. Birinshisi dopty aıaǵynyń ortasyn qystyryp otyryp gúl kúltelerine deıin júgirip, onyń kúltelerin alyp óz komandasyna qaraı keri júgiredi. Sodan kelesisi júgiredi.
/Jarystan keıin Ashýly Tikenektiń kıiminiń ishindegi bir shar jarylady, ol aryqtaıdy. Jarys saıyn onyń shary jarylyp, ashýdan arylady./
Ashýly Tiken: Oı, oı maǵan ne bolǵan?
Qýyrshaq: Bul senen ketip jatqan ashý ǵoı. Kánekı, ekinshi sýretti kóreıik. Jaz týraly sýretter, jaqsy, balalar, sender Jaz týraly maqal - mátelder bilesińder me? Bilseńder, aıtyp bereıikshi.
Balalardyń jaýaby /balalar Jaz týraly maqal - mátelder aıtady/.
Ashýly Tiken /taǵy da shar jarylady/:
Oı, balalar, men meıirimdi bolyp bara jatqan sıaqtymyn.
Qýyrshaq /sýretke qaraıdy/:
Kún sáýlesi salynǵan. Ia, rasynda, kún shýaǵynsyz, jaz bolmaıdy, ol adamdarǵa jylylyq, meıirimdilik syılaıdy.
Ashýly Tiken: Esimde, kún shýaǵy meni meıirimdi jasaǵysy kelgen, al men qashyp kettim.
Kún shýaǵy keledi.
Kún shýaǵy: Men – altyn tústi kún shýaǵymyn. Men jarqyraımyn. Menimen jolda qorqynyshty emes, biz birge jaýyndy, bultty, qóńilsizdikti qýamyz.
Án:
Kún shýaǵy: Men senderge kún sáýlesin syılaımyn. Ol senderdiń joldaryńdy jaryq etip, senderdi eshqashan jaýyzdyqqa, ashýǵa aparmaıdy.
Kún shýaǵy: Balalar, kánekı Ashýly tikendi qorshap, ony ózimizdiń shýaǵymyzben, jylýymyzben jylytamyz.
Ashýly Tikenek /taǵy bir shar jarylady/:
Oı, qandaı jyly, Ashýym ketip barady.
Qýyrshaq: Kún shýaǵy bizben birge qalyp, bizdi óz shýaǵyńmen jylyt.
/ sýrtke qaraıdy / Balalar, munda Túımedaq salynǵan.
Ashýly Tiken: A, men Túımedaqty da renjitken edim. Men alańqaıdaǵy barlyq gúlderdi tapatap tastadym. Men qandaı jaman edim!
Qýyrshaq: Sen ýaıymdama! Qara alańqaıǵa qaıta gúlder shyǵady.
Oıyn «Alańqaıdy ásemde»: Túımedaq shópke ár tústi gúl kúltelerin óz sebetinen alyp jaıyp tastaıdy. Balalar óz tústerine qaraı gúlderdi salady. Kim tez jınasa, sol jeńedi. Oıyn áýen arqyly júredi.
Qýyrshaq: Qansha gúl bar munda qara, solda, ońda, alda. Al ana jolmen bizge qaraı bireý jaqyndaǵan sıaqty, qandaı ádemi!
Túımedaq: Senderdi taǵatsyzdana kútken em, sender Jazdy izdep júr dep estigen edim, Ashýly Tikendi meıirimdi qyldy dep estidim.
Qýyrshaq: Sálem, Ádemilik patshalyǵynyń ıesi.
Túımedaq: Gúlderdiń ıisi jaǵymdy, sıqyrly jupar ańqıdy, Ashýly tiken gúlderdiń ıisin ıiskese kishireıe túsedi. Káne bárimiz shyǵyp bıleıik.
Bı «Gúlder».
Ashýly tiken: Qandaı ǵajap bı, tamasha bıledińder
/taǵy da bir shar jarylady/. Balalar, men meıirimdi bolyp bara jatyrmyn.
Qýyrshaq: Kelesi sýret aýa sharlary.
Ashýly tikenek: Ia, men, ashýdan sharsha úrilgen edim.
Oıyn «Kim shardy kóp teredi» Eki topqa bólingen balalar shardy ekinshi jaqqa tasıdy qaı top kóp jar tasysa sol top jeńimpaz bolady.
Qýyrshaq: Kelesi sýret «Sańyraýqulaq».
/Sańyraýqulaq shyǵady./
Sańyraýqulaq: Jaz qaıda ketken?
Ashýly tiken: Sen kimsiń?
Sańyraýqulaq: Men Jazdyń kómekshisimin.
Qýyrshaq: Ashýly Tiken Jazdy sıqyrlap tastapty, al biz ony qutqarýǵa baramyz.
Túımedaq: Al men ony nege keshikti, nege kelmeı jatyr dep oılasam. Jazdy Ashýly Tiken tyqqan eken ǵoı.
Qýyrshaq: Ashýly Tiken ony qalaı sıqyrdan aryltý kerek ekenin umytyp qalypty, biz oǵan kómektesip júrmiz.
Ashýly Tiken: Sańyraýqulaq, sen maǵan renjime. Jazdy sıqyrlap tastadym, endi aldaǵy ýaqytta meıirimdi bolamyn /shar jarylady/.
Sańyraýqulaq: Jaqsy, men senderdiń kóńilderińdi kóteremin, sendermen oıyn oınaımyz. Demalǵan soń, jolǵa shyǵarsyńdar. Bizge Jazsyz bolmaıdy.
Oıyn? /oıyndy Sańyraýqulaq ótkizedi/
/Bul ýaqytta Ashýly Tikenniń taǵy da bir shary jarylyp, ol aryqtap ketedi./
Qýyrshaq: Bizdiń Jazymyz bostandyqta. Rahmet saǵan, Sańyraýqulaq, bizben birge qal.
Ashýly Tiken: Men qandaı aryqpyn, ári meıirimdimin. Qarańdar, ánekı, Jaz da kele jatyr.
Jaz shyǵady.
Jaz: Sálem, dostarym, sendermen kezdeskenime qýanyshtymyn. Sender ósip, eseıipsińder. Men ózimmen jylý ákelemin, ózenderdi jylytamyn, sol úshin sender meni jaqsy kóresińder. Aıtyńdarshy men kimmin?
Balalardyń jaýaby: Jaz.
1 bala: Biz seni uzaq kúttik, seni uzaq shaqyrdyq. Bizdiń qyzyl jazymyz, syńǵyrlaǵan aqyry keldi – aý. Qansha baqyt ákeldi, qansha jylý men jaryq berdi!.
2 bala: Sen bizderge ne syılaısyń?
/Osy jerde Jaz ózi týraly mánerlep taqpaq aıtady/
Jaz: Rahmet, meniń, dostarym! Sender meni Ashýly Tikenniń sıqyrynan qutqardyńdar. Men senderge ózimniń alǵysymdy bildirgim keledi. Ol alǵys retinde men senderge syılyq ákeldim, ol tátti tort. Syılyqty bermeı turyp men senderdi aldymenen ózimniń kómekshilerimen tanystyryp keteıin.
Olar, Kún shýaǵy – bul maýsym
Túımedaq – bul shilde
Sańyraýqulaq – bul tamyz.
Jaz: Al, endi meniń kómekshilerim senderge meniń syılyǵymdy úlestiredi.
/Úsh kómekshi shyǵyp balalarǵa tortty ákelip balalarǵa úlestiredi/.
Jaz: Endi balalar, bárimiz turyp bıleıik, kóńil kótereıik.
/Balalardy kóńildi áýenge bıletedi/
Jaz: Kóp rahmet, senderge meniń dostarym, meniń álide baratyn jerlerim bar, sondyqtan men sendermen qosh aıtysamyn, biraqta men áli senderge kelemin.
/Barlyq keıipkerler ketedi./
Qýyrshaq: Mine bizdiń merekemizde aıaqtaldy. Balalar, bárimiz Jazǵa «Qosh saý bol»dep aıtaıyq.
/Balalar qoldaryn bulǵap «Qosh saý bol» deıdi.