Qara sýdy jaǵalaı qaz barady,
Anasynan aıyrylyp qyz barady.
Qara sýǵa qan kuısań, aǵar- keter,
Jat kisige qyz berseń, alar-keter!
- Jylama, bıkem, jylama,
Kózińniń jasyn bulama!
Ul bop týsań áýelden
Seni mundaı qyla ma?!
Búrkendirip qoıa ma,
Kózdiń jasyn boıama,
Biz bermeıik desek te,
Mal bergenin qoıa ma?!
Ol keńeske kirmessiń,
Tur desek te, turmassyń,
Ózińe bılik tıgen soń ,
Jurtyńa tulǵa bolmassyń!
Sen jylaısyń: «Úıim!» - dep,
«Jıǵanym- qyzyl buıym!» - dep.
Ákeń seniń oılaıdy:
«Otyrǵany balam qıyn!»-dep.
Sen oılaısyń: «Barsam!» - dep,
«Bir úıge tulǵa bolsam!» - dep.
«Óz aldyma mal salyp,
Adamshylyq qursam!» - dep.
«Jas otaýǵa kirsem!» - dep,
«Barsha manat kısem!» - dep,
Tileýiń bekem aldyńda:
«Áldılep bala súısem!» - dep,
Sársenbi kúni toıyńyz,
Qutty bolsyn toıyńyz,
Tileýli qutty toıyńda
Kóp jylaýdy qoıyńyz!
Jylamaı qulaq salyńyz,
Bul sózime nanyńyz!
Men aıtamyn ósıet
Tyńdap, uǵyp alyńyz!
Munan kóship ketersiń,
Shyn elińe jetersiń!
Teń qurbyń shyqsa aldyńnan,
Oınap, oılap ótersiń.
Teń kurbyń kelip sóıleser,
Qaljyńdasyp oınasar,
Jaqsy-jaman ekenińdi
Oınaǵan bolyp barlasar!
Qurbyń kelse, kúlgeısiń,
Ádeppenen júrgeısiń!
Salmaqpenen sóz sóılep,
Jaqsy jaýap bergeısiń!
Bul barǵannan bararsyń.
Ata-eneńe bararsyń!
Dúnıesin qurmettep,
Qabaǵyna qararsyń!
Quldaı malyn baqqaısyń,
Kúndeı jumys qylǵaısyń!
Ata-eneńe jaqqaısyń!
Ata-eneń aıtar: «Kelinim!» - dep,
«Kelinim jaqsy elim!»-dep,
«Bóten jaq jat jurtyna
Jaqsylyǵyń biliner!» - dep.
Qorańa bólip mal berer,
Aldyńa kelip dám berer!
Arqan esip, jún tútip,
Adamshylyq qura ber!
Adam bolsań, ólmessiń ,
Esh jamandyq kórmessiń!
Jaqsy bolsań, bilersiń!
Jaman bolsań, bilmessiń!
Kúıeýińdi kútkeısiń,
Óz basyn qurmet etkeısiń!
Qansha kóńiliń qalsa da,
Birińe-biriń tútpeısiń (tutpaısyń)!
Jyrtyq qylma kıimin,
Shashpa jıǵan buıymyn!
Kúıeýiń kelse bir jaqtan,
Ońaı qylyp tur qıynyn!
Birińdi-biriń qurmettep
Qyzyqpenen kúneltseń!
Kelistirip dúnıesin,
Aq suńqardaı túletseń!
Sharıǵattyń belgisin,
Bilseń jaqsy úlgisin!
Sózge synyq qyldyrmaı,
Kútseń jaqsy qurbysyn!
Az asyńdy kóp etseń,
Kóp asyńdy kól etseń,
Bar asyńdy daıar qyp,
Qonaqty syılap jóneltseń,
«Munsha qyzmet qyldy!»-dep,
Kúıeýiń kóńili jaı bolar:
«Malym adal boldy!» - dep.
Kul jumsasań, qorlama,
Til almasa, zorlama!
Tátti, dámdi asyńdy
Odan bólek urlama!
Qul jumsasań, urmańyz,
Oǵan qorlyq qylmańyz,
Jetim haqyn oılańyz!
Bul sózime nanyńyz!
Óziń sarań bolmańyz,
Sarańdyq ataq almańyz,
Qonaq qonsa úıińe,
Tabaǵyna shek-qaryn salmańyz!
Jaman qatyn belgisi:
Ár neden joq úlgisi,
Qatty bolar uıqysy,
Shirik bolar terisi.
Jaman qatynnyń belgisi:
Ár neden joq úlgisi,
Sasyq bolar úı-ishi,
Odan jaman óz ıisi,
Esh kelmeıdi kelisi!
Talqan túıip, qıyp berer,
Qarny toısyn dep berer,
Ot basylyq boqtyǵyn
Tór aldyna ap keler!
Aıaq bolar qumǵany,
Qolyn malyp jýǵany.
Ústi-basy boq bolar,
Qas qudaıdyń urǵany!
Shashy júrer jalbańdap,
Balaǵy júrer salbańdap.
Mańdaıdan shashy burqyrar,
Eki emshegi salaqtap!
Ol - adamnan uıalmas,
Óziniń dúnıeligin jıa almas!
Óziniń malyn tanymas,
Qatyn bolyp dánemege jaramas!
Zamanynyń azǵany,
Attap baıtal ozǵany,
Nekesizden han turyp ,
Qaıran qazaq tozǵany!
Sarǵaıyp atqan sary tań
Sáýle berip kórindi.
Oqyra júgen býryl at
Tusyńda seniń búgildi.
Mingende atyń boz ala,
Kúıeýiń jap-jas bozbala,
Paıǵambar qyzyn uzatqan,
Solar bir salǵan jol ǵana!
Qystaı bir tiktiń syńsyma,
Aıtarym, jar-jar, syńsyma!
Ájeptáýir bala ediń,
Obalyń qyryq bir jylqyǵa!
Burynǵy zamanda «syńsyma» -
deıtin sart qoly bir mata bolýshy edi,
urǵashylar kóılek kıýshi edi.
Aldyńǵy «syńsyma» degeni - sol,
sońǵysy - «jylama» degeni.
Kúıeýiń júr kúlimdep,
Qolyna tıip jylqysy.
Ata-enege jaqpaıdy
Kelinniń shaıpaý tildisi .
Uzatpaı seni kaıtedi,
Zylıqa, Záýre-eki apań
Apańnyń salǵan úlgisi!
Mingende atyń jırenshe,
Tyqyrshyp turmas mingenshe,
Shyn aqylyń kirgenshe,
Aqtaılaq shyǵar ingenshe!
Mingende atyń boz ala,
Kúıeýiń jap-jas bozbala,
Tana bir monshaq taǵarsyń,
Tuńǵyshyń bolsyn qyz bala!
Sársenbi kúni toı eter,
Dúrildep, jeldep qoı keter,
Sen ketseń, shesheń júdeıdi,
Kelini kelip kúnelter!
Áýeden ushqan sonadaı
Saıaly jerge qonady.
Artyńda sińiliń joq bolsa,
Shesheńe qıyn bolady!
Mingende atyń alady,
Teńsele basyp barady .
Jylamaı attan, bıkem-aı,
Aparyp shesheń salady!
Mingende atyń alady,
Teń qurbyń munda kalady.
Jylamaı attan, bıkem-aı,
Jaz bir, kúz bir barady!
Mingende atyń teńbil kók,
Teń kurbyń qaldy munda kep.
Oramal berseń, barsha ber,
Maqtaıdy seni myna kóp.
Esiktiń aldy qumdaq-ty,
Qumdaqtan qoıan zymyrapty.
Atasy basqa jaý jeńge
Otaýǵa salyp tyńdapty.
Esiktiń aldy tastaq-ty,
Tastaqtan qoıan bas baqty.
Atasy basqa jaý jeńge
Otaýǵa salyp tastapty.
Esiktiń aldy shashý oıyn
Shesheń bir shashar shashýyn!
Qalyńǵa bergen kyryq jylqy
Keshke de alar ashýyn!
Jaıyqtan ushqan jalǵyz qaz,
Edilden ushqan eki qaz,
Bireýi shańqap, biri boz,
Sandyǵyń tolǵan sary bóz!
Áýeden ushqan kóbelek,
Kúıeýiń jaman súmelek,
Kelinshek bolyp túsken soń,
Kún kórsetpes tópelep.

---