Júsipbek Aımaýytov «Qartqoja» romany
Ashyq sabaq
J. Aımaýytov «Qartqoja» romany
Sabaqtyń taqyryby: J. Aımaýytovtyń ”Qartqoja’’ romany
Sabaqtyń maqsaty: 1. J. Aımaýytovtyń «Qartqoja» romanynyń revolúsıa tusyndaǵy qazaq qoǵamynyń shyndyǵyn bas keıipkerdiń ómir joly arqyly jan – jaqty beınelegen realısik shyǵarma ekendigin tanytý, roman mazmunyn meńgertý.
2: Oqýshylardy óz betimen izdenýge, ǵylymı izdeniske daǵdylandyrý. Problemany sheshe bilý, ǵylymı negizde dáleldeýge qalyptastyrý, bilimdilik daǵdylaryn damytý.
3. Oqýshylardy adamı qasıetterge baýlý, avtor kótergen áleýmettik problemalar arqyly azamattyq túsinikterin tereńdetý. Ultjandylyq qasıetterin qalyptastyrý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: izdendirý, suraq - jaýap, taldaý, mátinmen jumys, saralaý, boljam jasaý.
Sabaqtyń tıpi: jańa SABAQ
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi.
IV). Jańa sabaqqa kirispe. Oqýshylarǵa aldyn – ala J. Aımaýytovtyń “Qartqoja ” romanyn oqyp, mazmunyn uǵyný tapsyrylǵan.
V) Jańa sabaq.
Muǵalim: Oqýshylar! Sizderge romandy aldyn – ala oqý tapsyrylǵandyqtan roman jóninde qysqasha túsinik berip, taldaý jumystaryn júrgizemiz. (aýdıotaspadan tyńdaý). 728
J. Aımaýytovtyń “Qartqoja ”romany tuńǵysh ret 1926 jyly Qyzylorda qalasynda jeke kitap bolyp basylyp shyqty. Bul – qazaq kedeıiniń ómirin, onyń áleýmettik arpalystar kezeńindegi kúrdeli taǵdyryn epıkalyq úlgide kórkem beıneleýge arnalǵan qazaq ádebıetiniń alǵashqy eleýli shyǵarmasy. Onda qazaq aýylynyń revolúsıa aldyndaǵy jáne áleýmettik qaqtyǵystar kezindegi tirshiligi, azattyq jolyndaǵy kúresten keıingi jańasha umtylysy shynshyldyqpen beınelenedi. Ásirese jazýshy osy tartystar talqysynda qazaq kedeıiniń qoǵamdyq teńsizdik syrlaryn túsinýge jetip, áleýmettik ádiletsizdiktiń sebepterine oı jiberýin nanymdy sýretteıdi. Shyǵarmanyń negizgi keıipkerin de Júsipbek osy turǵydan kórsetedi. Bul avtordyń taptyq pozısıasynyń ótkirligin jáne ustamdylyǵyn tanytady. Shyǵarma tarıhtyń osyndaı bir kezeńdi, shytyrman oqıǵalarǵa toly tustaryndaǵy qazaq aýylynyń ómiriniń jalpy shyndyǵyn jumsartpaı, shynaıy, keń turǵyda sýretteı alýymen de baǵaly. 1916 jylǵy ult - azattyq qozǵalysynyń bastalýy men onyń 1917 jyly aqpan kóterilisine ulasýy, qazaqtardyń el ishindegi áleýmettik kúresterge aralasýy “Alashordanyń ’’qurylýy men aq áskerleriniń bólshevıkterge qarsy kúresi, Qazan tóńkerisi men azamat soǵysynyń jeńisti oqıǵalary roman sújetine jeli bop kiredi. Shyǵarma qaharmany Qartqoja da, onyń eli, jurty da osy oqıǵalar fonyndaǵy tartysta eseıip, esin jınap, ilgeri basady, bolashaqqa qaraıdy.
Bas keıipker – Qartqoja ómirde bolǵan adam, muǵalim bolyp, ustazdyq etken eken. 1937 jylǵy qandy qyrǵynda mert bolǵan. Qartqojadan qalǵan urpaq - Tólesh Qartqojauly Toǵanbaev tehnıka ǵylymdarynyń kandıdaty, Qazaq aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtynda qyzmet jasaǵan. VI) Jańa sabaqty túsingenin tekserý kezeńi
• 1. Shyǵarma taqyryby: Áleýmettik teńsizdik, bilimge umtylý.
2. Shyǵarma ıdeıasy: Revolúsıa tusyndaǵy qazaq qoǵamynyń shyndyǵyn bas keıipkerdiń ómir joly arqyly jan – jaqty beınelegen
3. Bastalýy: Qartqojany, onyń otbasyn sýretteýi, joqshylyq, zorlyq, oqý oqýǵa talpynys.
4. Damýy: Joqshylyqtyń zardaby, ákesiniń ólýi, sýyt habar, eldiń úreıi, dúrbeleń.
5. Shıelenisýi: Jasaqqa qosylý, 1916 jylǵy soldatqa alyný, ásker ómiri.
6. Oqıǵanyń baılanysy: Qarańǵylyqtan jaryqqa umtylý, elge oralý, ádildik jolyndaǵy kúreske daıyn azamat beınesi, ámeńgerlik, oqý
7. Sharyqtaý shegi: Aqpan kóterilisi, eldegi kúres, ustaz bolý.
8. Sheshimi: Oryssha bilim alýǵa umtylý, maqsatqa jetý, eldegi tynyshtyq, oqyǵan azamattyń elge eńbek etýi.
9. Shyǵarmadaǵy negizgi keıipkerler: Qartqoja, Juman, Qartqojanyń ájesi, Dármen, Andreı, Qasen, Polıdýb.
10. Shyǵarmadaǵy qosalqy keıipkerler: Tuńǵyshbaı, jeńgesi, Kenjeqara, Shiderbaı, shákirt, bolys, Imaqan, Bátish, Gúlsim, qaryndas, óshetil, Babataı.
11. Shyǵarma jazylǵan ádebı baǵyt: synshyl realızm; janry – proza. Negizgi keıipkerdiń eseıý, ósý joldaryna taldaý... 1 2 3 4 5 6
1 – Oıyn balasy(10 - 11 shamasynda), moldadan hat tanýshy.
2 - Jas jigit. Bala oqytýshy.
3 - Jasaq múshesi.
4 - Maıdanda júzbasy.
5 - Oqýshy, bilim nárimen sýsyndaýshy.
6 - Ustaz, armanyna jetken el azamaty.
Almaty oblysy, İle aýdany,
«№7 orta mektep» MKM
Pán muǵalimi: Rahımova N. N.
Júsipbek Aımaýytov «Qartqoja» romany júkteý
J. Aımaýytov «Qartqoja» romany
Sabaqtyń taqyryby: J. Aımaýytovtyń ”Qartqoja’’ romany
Sabaqtyń maqsaty: 1. J. Aımaýytovtyń «Qartqoja» romanynyń revolúsıa tusyndaǵy qazaq qoǵamynyń shyndyǵyn bas keıipkerdiń ómir joly arqyly jan – jaqty beınelegen realısik shyǵarma ekendigin tanytý, roman mazmunyn meńgertý.
2: Oqýshylardy óz betimen izdenýge, ǵylymı izdeniske daǵdylandyrý. Problemany sheshe bilý, ǵylymı negizde dáleldeýge qalyptastyrý, bilimdilik daǵdylaryn damytý.
3. Oqýshylardy adamı qasıetterge baýlý, avtor kótergen áleýmettik problemalar arqyly azamattyq túsinikterin tereńdetý. Ultjandylyq qasıetterin qalyptastyrý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: izdendirý, suraq - jaýap, taldaý, mátinmen jumys, saralaý, boljam jasaý.
Sabaqtyń tıpi: jańa SABAQ
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi.
IV). Jańa sabaqqa kirispe. Oqýshylarǵa aldyn – ala J. Aımaýytovtyń “Qartqoja ” romanyn oqyp, mazmunyn uǵyný tapsyrylǵan.
V) Jańa sabaq.
Muǵalim: Oqýshylar! Sizderge romandy aldyn – ala oqý tapsyrylǵandyqtan roman jóninde qysqasha túsinik berip, taldaý jumystaryn júrgizemiz. (aýdıotaspadan tyńdaý). 728
J. Aımaýytovtyń “Qartqoja ”romany tuńǵysh ret 1926 jyly Qyzylorda qalasynda jeke kitap bolyp basylyp shyqty. Bul – qazaq kedeıiniń ómirin, onyń áleýmettik arpalystar kezeńindegi kúrdeli taǵdyryn epıkalyq úlgide kórkem beıneleýge arnalǵan qazaq ádebıetiniń alǵashqy eleýli shyǵarmasy. Onda qazaq aýylynyń revolúsıa aldyndaǵy jáne áleýmettik qaqtyǵystar kezindegi tirshiligi, azattyq jolyndaǵy kúresten keıingi jańasha umtylysy shynshyldyqpen beınelenedi. Ásirese jazýshy osy tartystar talqysynda qazaq kedeıiniń qoǵamdyq teńsizdik syrlaryn túsinýge jetip, áleýmettik ádiletsizdiktiń sebepterine oı jiberýin nanymdy sýretteıdi. Shyǵarmanyń negizgi keıipkerin de Júsipbek osy turǵydan kórsetedi. Bul avtordyń taptyq pozısıasynyń ótkirligin jáne ustamdylyǵyn tanytady. Shyǵarma tarıhtyń osyndaı bir kezeńdi, shytyrman oqıǵalarǵa toly tustaryndaǵy qazaq aýylynyń ómiriniń jalpy shyndyǵyn jumsartpaı, shynaıy, keń turǵyda sýretteı alýymen de baǵaly. 1916 jylǵy ult - azattyq qozǵalysynyń bastalýy men onyń 1917 jyly aqpan kóterilisine ulasýy, qazaqtardyń el ishindegi áleýmettik kúresterge aralasýy “Alashordanyń ’’qurylýy men aq áskerleriniń bólshevıkterge qarsy kúresi, Qazan tóńkerisi men azamat soǵysynyń jeńisti oqıǵalary roman sújetine jeli bop kiredi. Shyǵarma qaharmany Qartqoja da, onyń eli, jurty da osy oqıǵalar fonyndaǵy tartysta eseıip, esin jınap, ilgeri basady, bolashaqqa qaraıdy.
Bas keıipker – Qartqoja ómirde bolǵan adam, muǵalim bolyp, ustazdyq etken eken. 1937 jylǵy qandy qyrǵynda mert bolǵan. Qartqojadan qalǵan urpaq - Tólesh Qartqojauly Toǵanbaev tehnıka ǵylymdarynyń kandıdaty, Qazaq aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtynda qyzmet jasaǵan. VI) Jańa sabaqty túsingenin tekserý kezeńi
• 1. Shyǵarma taqyryby: Áleýmettik teńsizdik, bilimge umtylý.
2. Shyǵarma ıdeıasy: Revolúsıa tusyndaǵy qazaq qoǵamynyń shyndyǵyn bas keıipkerdiń ómir joly arqyly jan – jaqty beınelegen
3. Bastalýy: Qartqojany, onyń otbasyn sýretteýi, joqshylyq, zorlyq, oqý oqýǵa talpynys.
4. Damýy: Joqshylyqtyń zardaby, ákesiniń ólýi, sýyt habar, eldiń úreıi, dúrbeleń.
5. Shıelenisýi: Jasaqqa qosylý, 1916 jylǵy soldatqa alyný, ásker ómiri.
6. Oqıǵanyń baılanysy: Qarańǵylyqtan jaryqqa umtylý, elge oralý, ádildik jolyndaǵy kúreske daıyn azamat beınesi, ámeńgerlik, oqý
7. Sharyqtaý shegi: Aqpan kóterilisi, eldegi kúres, ustaz bolý.
8. Sheshimi: Oryssha bilim alýǵa umtylý, maqsatqa jetý, eldegi tynyshtyq, oqyǵan azamattyń elge eńbek etýi.
9. Shyǵarmadaǵy negizgi keıipkerler: Qartqoja, Juman, Qartqojanyń ájesi, Dármen, Andreı, Qasen, Polıdýb.
10. Shyǵarmadaǵy qosalqy keıipkerler: Tuńǵyshbaı, jeńgesi, Kenjeqara, Shiderbaı, shákirt, bolys, Imaqan, Bátish, Gúlsim, qaryndas, óshetil, Babataı.
11. Shyǵarma jazylǵan ádebı baǵyt: synshyl realızm; janry – proza. Negizgi keıipkerdiń eseıý, ósý joldaryna taldaý... 1 2 3 4 5 6
1 – Oıyn balasy(10 - 11 shamasynda), moldadan hat tanýshy.
2 - Jas jigit. Bala oqytýshy.
3 - Jasaq múshesi.
4 - Maıdanda júzbasy.
5 - Oqýshy, bilim nárimen sýsyndaýshy.
6 - Ustaz, armanyna jetken el azamaty.
Almaty oblysy, İle aýdany,
«№7 orta mektep» MKM
Pán muǵalimi: Rahımova N. N.
Júsipbek Aımaýytov «Qartqoja» romany júkteý
You Might Also Like
-
Maqsaty: Balanyń oıyn, tilin damytyp, dúnıetanymyn qalyptastyryp, ana tilinde sóıleý sheberligin úıretý, qalyptastyrý. Oı – qıalyn sharyqtaý. Óleń joldaryn jattatqyzyp, bı bıleýge úıretý, oqýshy boıyn...
