- 05 naý. 2024 02:44
- 223
Kúndelikti sabaq jospary, Dýlat Babataıuly «O, Aqtan jas, Aqtan jas...»
Kúndelikti sabaq jospary, qazaq ádebıeti 6 synyp
Taqyryptar:
11 - sabaq. Dýlat Babataıuly «O, Aqtan jas, Aqtan jas...»
12 - sabaq. Súıinbaı Aronuly «Jaqsy men jaman adamnyń qasıetteri»
13 - sabaq. Abaı Qunanbaıuly «Shoqpardaı kekili qamys qulaq»
14 - sabaq. Abaı Qunanbaıuly «Qulaqtan kirip boıdy alar». «Ásempaz bolma árnege» óleńderi.
15 - sabaq. Shákárim Qudaıberdiuly «Jolama qýlar mańaıǵa»
11. Sabaqtyń ótiletin merzimi:
Sabaqtyń taqyryby: Dýlat Babataıuly «O, Aqtan jas, Aqtan jas...»
Sabaqtyń maqsaty:
a) bilimdilik: oqýshylarǵa Dýlat Babataıulynyń ómiri, «O, Aqtan jas, Aqtan jas» óleńi jaıly tolyq túrde málimet bere otyryp olardyń oı - pikirin qalyptastyrý.
e) damytýshylyq: oı - órisin, oılaý belsendiligin, sóıleý sheberligin, til mádenıetin damytý, sózdik qoryn molaıtý, shyǵarmashylyq izdeniske baýlý.
b) tárbıelik; elin, jerin, Otanyn qadirleýge, adamgershilikke, adaldyqqa, eńbeksúıgishtikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: qalypty sabaq.
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, sýretteý, salystyrý, suraq - jaýap, sózdikpen jumys, baǵalaý, bekitý, qorytyndylaý.
Sabaqtyń kórnekiligi: kórkem ádebı etter, beıneli sýretter, referattar, búktemeler.
Sabaqtyń formalary: jeke balamen, toppen, synyp ujymymen jumys júrgizý.
Sabaqtyń tıpteri: uıymdastyrý kezeńi, úı tapsyrmasyn suraý, jańa sabaqty túsindirý, bekitý, baǵalaý, qorytyndylaý,
Sabaqtyń barysy:
a) Uıymdastyrý kezeńi.
1. Sálemdesý.
2. Kezekshi málimdemesi.
3. Jýrnal boıynsha túgeldeý.
4. Jańa sabaqqa daıyndyq.
á) Úı tapsyrmasyn suraý.
1. «Kúltegin» jyrynyń mazmuny jaıly suraımyn.
2. Qosymsha suraqtar qoıyp, ótken taqyrypty qorytyndylaımyn
3. Oqýshylardyń bergen jaýaptaryna qaraı bilimderin baǵalaımyn.
b) Jańa sabaqty túsindirý.
Búgingi jańa sabaqta oqýshylarǵa Dýlat Babataıulynyń ómiri, shyǵarmashylyǵy «O, Aqtan jas, Aqtan jas...» óleńi jaıly túsindiremin.
Qazaq ádebıeti tarıhyndaǵy kórnekti tulǵalardyń biri Dýlat Babataıuly 1802 jyly qazirgi Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Aıagóz aýdanynda týady. Aýyl moldasynan oqyp, musylmansha saýat ashady. Alaıda, aqyndyq ónerdi erekshe qasterlegen aımaqta ómir súrgen, kóne aqyn, jyraýlar murasynan, eski tarıhı ańyzdar men epıkalyq jyrlardan nár alyp ósken Dýlat oz zamanyndaǵy asa zerdeli adamdardyń biri boldy. Óner jolyna erte túsken Dýlat XIX ǵasyrdyń orta sheninde Saryarqadaǵy eń ataqty aqyndardyń sanatyna qosyldy. Ómiriniń sońǵy kúnderine deıin úlken qurmetke, dańqqa bólenip ótken aqyn 1874 jyly óz elinde qaıtys bolady.
Buqar men Aqtamberdi jyraýlardy ustaz tutqan, kóne túrki poezıasynan taǵylym alǵan, óleńdi sýyryp salyp ta, jazyp ta shyǵarǵan Dýlat qazaq poezıasyn mazmun, taqyryp jaǵynan barynsha baıyta tústi, túr, kórkemdik tásilder turǵysynan jańa satyǵa kóterdi. Aqynnyń tereń maǵynaly óleńderi uly Abaıǵa da áser etti.
O, Aqtan jas, Aqtan jas... O, Aqtan jas, Aqtan jas, Sen de jeter me ekensiń? Jetimdiktiń belinen Asyp óter me ekensiń? Jaryq sáýle kóre almaı, El shańyna ere almaı, Sol boıy keter me ekensiń? Japanǵa bitken japyraq Jamylsań tońar ma ekensiń? Jazǵy shyqqan búldirgen Suǵynsań toıar ma ekensiń? Kúrek tisin qasqaıtyp Sulý súıer me ekensiń? Badana kóz, toǵyz tor Saýyt kıer me ekensiń?
Sabaqtyń qorytyndysy: 1. Sabaq sońynda suraq qoıý arqyly jańa taqyrypty qorytyndylaımyn.
2. Oqýshylardyń bergen jaýaptaryna qaraı bilimderin baǵalaımyn.
3. Úıge tapsyrma: Dýlat Babataıulynyń «O, Aqtan jas, Aqtan jas» óleńin mánerlep oqyp kelý.
Tekserdim:
11, 12, 13, 14, 15 sabaqtardy qaraý
Taqyryptar:
11 - sabaq. Dýlat Babataıuly «O, Aqtan jas, Aqtan jas...»
12 - sabaq. Súıinbaı Aronuly «Jaqsy men jaman adamnyń qasıetteri»
13 - sabaq. Abaı Qunanbaıuly «Shoqpardaı kekili qamys qulaq»
14 - sabaq. Abaı Qunanbaıuly «Qulaqtan kirip boıdy alar». «Ásempaz bolma árnege» óleńderi.
15 - sabaq. Shákárim Qudaıberdiuly «Jolama qýlar mańaıǵa»
11. Sabaqtyń ótiletin merzimi:
Sabaqtyń taqyryby: Dýlat Babataıuly «O, Aqtan jas, Aqtan jas...»
Sabaqtyń maqsaty:
a) bilimdilik: oqýshylarǵa Dýlat Babataıulynyń ómiri, «O, Aqtan jas, Aqtan jas» óleńi jaıly tolyq túrde málimet bere otyryp olardyń oı - pikirin qalyptastyrý.
e) damytýshylyq: oı - órisin, oılaý belsendiligin, sóıleý sheberligin, til mádenıetin damytý, sózdik qoryn molaıtý, shyǵarmashylyq izdeniske baýlý.
b) tárbıelik; elin, jerin, Otanyn qadirleýge, adamgershilikke, adaldyqqa, eńbeksúıgishtikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: qalypty sabaq.
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, sýretteý, salystyrý, suraq - jaýap, sózdikpen jumys, baǵalaý, bekitý, qorytyndylaý.
Sabaqtyń kórnekiligi: kórkem ádebı etter, beıneli sýretter, referattar, búktemeler.
Sabaqtyń formalary: jeke balamen, toppen, synyp ujymymen jumys júrgizý.
Sabaqtyń tıpteri: uıymdastyrý kezeńi, úı tapsyrmasyn suraý, jańa sabaqty túsindirý, bekitý, baǵalaý, qorytyndylaý,
Sabaqtyń barysy:
a) Uıymdastyrý kezeńi.
1. Sálemdesý.
2. Kezekshi málimdemesi.
3. Jýrnal boıynsha túgeldeý.
4. Jańa sabaqqa daıyndyq.
á) Úı tapsyrmasyn suraý.
1. «Kúltegin» jyrynyń mazmuny jaıly suraımyn.
2. Qosymsha suraqtar qoıyp, ótken taqyrypty qorytyndylaımyn
3. Oqýshylardyń bergen jaýaptaryna qaraı bilimderin baǵalaımyn.
b) Jańa sabaqty túsindirý.
Búgingi jańa sabaqta oqýshylarǵa Dýlat Babataıulynyń ómiri, shyǵarmashylyǵy «O, Aqtan jas, Aqtan jas...» óleńi jaıly túsindiremin.
Qazaq ádebıeti tarıhyndaǵy kórnekti tulǵalardyń biri Dýlat Babataıuly 1802 jyly qazirgi Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Aıagóz aýdanynda týady. Aýyl moldasynan oqyp, musylmansha saýat ashady. Alaıda, aqyndyq ónerdi erekshe qasterlegen aımaqta ómir súrgen, kóne aqyn, jyraýlar murasynan, eski tarıhı ańyzdar men epıkalyq jyrlardan nár alyp ósken Dýlat oz zamanyndaǵy asa zerdeli adamdardyń biri boldy. Óner jolyna erte túsken Dýlat XIX ǵasyrdyń orta sheninde Saryarqadaǵy eń ataqty aqyndardyń sanatyna qosyldy. Ómiriniń sońǵy kúnderine deıin úlken qurmetke, dańqqa bólenip ótken aqyn 1874 jyly óz elinde qaıtys bolady.
Buqar men Aqtamberdi jyraýlardy ustaz tutqan, kóne túrki poezıasynan taǵylym alǵan, óleńdi sýyryp salyp ta, jazyp ta shyǵarǵan Dýlat qazaq poezıasyn mazmun, taqyryp jaǵynan barynsha baıyta tústi, túr, kórkemdik tásilder turǵysynan jańa satyǵa kóterdi. Aqynnyń tereń maǵynaly óleńderi uly Abaıǵa da áser etti.
O, Aqtan jas, Aqtan jas... O, Aqtan jas, Aqtan jas, Sen de jeter me ekensiń? Jetimdiktiń belinen Asyp óter me ekensiń? Jaryq sáýle kóre almaı, El shańyna ere almaı, Sol boıy keter me ekensiń? Japanǵa bitken japyraq Jamylsań tońar ma ekensiń? Jazǵy shyqqan búldirgen Suǵynsań toıar ma ekensiń? Kúrek tisin qasqaıtyp Sulý súıer me ekensiń? Badana kóz, toǵyz tor Saýyt kıer me ekensiń?
Sabaqtyń qorytyndysy: 1. Sabaq sońynda suraq qoıý arqyly jańa taqyrypty qorytyndylaımyn.
2. Oqýshylardyń bergen jaýaptaryna qaraı bilimderin baǵalaımyn.
3. Úıge tapsyrma: Dýlat Babataıulynyń «O, Aqtan jas, Aqtan jas» óleńin mánerlep oqyp kelý.
Tekserdim:
11, 12, 13, 14, 15 sabaqtardy qaraý