InfoHub Logo

Qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi Murat G. M.

Qazaq tili 7 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Kúsheıtpeli shyraı

Sabaqtyń maqsaty: - Kúsheıtpeli shyraıdyń jasalý joldary týraly túsindirý, uǵyndyrý, damytý;
- aldyńǵy sabaqta alǵan bilimderin jańa sabaqpen ushtastyra sabaqtaýǵa baǵyttaý;
- oqýshylardyń oılaý qabiletterin, sózdik qorlaryn, baıqaǵyshtyq qasıetterin damytý;
- sóz maǵynasyna mán berýge tárbıeleý.
Kútiletin nátıje: • Kúsheıtpeli shyraıdyń jasalý joly týraly túsinik alady;
• Syn esimniń shyraılaryn salystyra otyryp, óz kózqarastary turǵysynan mysaldarmen dáleldeıdi;
• Teorıalyq bilimderin praktıkada qoldana alady;
• Oı - órisi keńeıedi;
Negizgi ıdeıalar: Toptyq jumys arqyly oqýshylar ózara pikir almasyp, ortaq tujyrymǵa keledi, ózderin - ózderi jáne birin - biri o oqytady. Top arasynda formatıvtik baǵalaý nátıjesinde yntalandyrý júrgiziledi.
İs - sharalar: Synypta yntymaqtastyq atmosferasyn ornatý. «Suraq - jaýap» strategıasy. Semantıkalyq keste. Venn dıagramsy. «Kim kóp biledi?». «Sóz oıyny». «Kim sheber aýdarmashy?»

Uıymdastyrý kezeńi
1. Oqýshylardy túgendep, nazaryn sabaqqa aýdarý.
2. Psıhologıalyq trenıń.
3. Topqa bólý.

Qyzyǵýshylyqty oıatý
Ótken taqyryptar boıynsha suraqtar qoıý. Almanyń sapasyn, túr - túsin anyqtaý barysynda sabaqtyń taqyryby shyǵarylady. Sodan bastap almalarǵa sıpattama beriledi.
Úı tapsyrmasy 51 - jattyǵý.
Maǵynany taný

Birkelki syndardyń biriniń ekinshisiniń óte artyq ne óte kem ekendigin kórsetetin shyraı túri kúsheıtpeli shyraı dep atalady. Mysaly: úlken – úp - úlken – tym úlken, tamasha – tap - tamasha - óte tamasha, jaqsy – jap - japqsy – asa jaqsy, kishi – kip-kishi – tym kishi t. b.
1. Kúsheıtpeli shyraı sapalyq syn esimderdiń aldyna kúsheıtkish býyndardyń ústelýi arqyly jasalady. Mysaly: bıik – bip-bıik, uzyn – up-uzyn, jaqyn – jap - jaqyn, sýyq – sup - sýyq t. b.
2. Kúsheıtpeli shyraı sapalyq negizgi syn esimderge óte, asa, eń, tipti, naǵyz, naq, shymqaı, orasan, yńǵaı, kileń sıaqty kúsheıtkish ústeýlerdiń tirkesi arqyly jasalady. Mysaly: óte kúshti, tym bıik, eń jaqsy, asa tereń, naǵyz júırik, shymqaı qyzyl, orasan zor, t. b.
Oqýlyqpen jumys:
52 - jattyǵý (jazbasha)
53 - jattyǵý (jazbasha )
54 - jattyǵý (jazbasha)

«Kim kóp biledi?» (top boıynsha 3 mınýt ýaqyt beriledi.)
Tap - taza, tap - taqyr, tap - tuınaqtaı, tap - taıyz, tap - tar, tap - tarǵyl, tap - tapal, tap - taıqy, tap - tastaı, tap - taıaý.
Ap - ashyq, ap - anyq, ap - aýyr, ap - aryq, ap - alasa, ap - arzan, ap - ashshy, ap - alys.
Jap - jaqsy, jap - jańa, jap - jaqyn, jap - jalpaq, jap - jaman, jap - jalań, jap - jalańash, jap - jalǵyz, jap - jaltyr, jap - jaraý, jap - jarasymdy, jap - jaryq, jap - jarqyn, jap - jas, jap - jasyl, jap - jatyq, jap - jadaǵaı, jap - jazyq, jap - jaı, jap - jaıdaq, jap - jaıly.

«Kim sheber aýdarmashy?»
1)......(bilekti ) birdi jyǵar,...(bilimdi) myńdy jyǵar.
2)...... (jaqsy) isimen jaqsy.
3) Aǵaıyn.... (ashshy), mal..... (tushshy).
4)...... (batyr) jigit qol bastar,
.... (aqyn) jigit toı bastar.
5)..... (las) adam kirshil,
..... (nadan) adam dinshil.
6)....... (jaqsy) aryna qul,
......... (jaman) malyna qul.
7) Az sóz -...... (altyn), kóp sóz -..... (kómir)

Semantıkalyq karta toltyrtady.