Men ómirime, óz mamandyǵyma qajettiligime – jaýaptymyn
Men ómirime, óz mamandyǵyma qajettiligime – jaýaptymyn
Maqsaty: Pedagogtyń jaýapkershilik túsinigimen jan – jaqty aqparattandyrý, áreketi men óz ómirine, kásibine jaýapty, ekendigin uǵyndyrý, jaýapkershilik daǵdysyn meńgertý.
Sálemdesý.
«Meniń esimim jáne tanymaldylyǵym» tehnıkasy - ózin Qazaqstannyń bir juldyzyna teńep esimin aıtady. Mysaly: Meniń esimim Farıda. Men ánshi Bıbigúl Tólegenovamyn.
1. Jaýapkershilik jóninde áńgime – suhbat júrgizý. Ol tómendegi suraqtar arqyly júzege asyrylady.
- Jaýapkershilik degenimiz ne?
- Ony qandaı ýaqytta sezinesiz?
- Jaýapkershiliktiń adamda jaǵymdy qasıetti qalyptastyrýǵa áseri bar ma? Qandaı?
- Óz ómirine jaýapkershilik alý degendi qalaı túsinesiń?
- Jaýapkershilik ala biletin adamnyń boıynan qandaı qasıetti baıqaýǵa bolady?
2. Jaýapkershilik jóninde qysqasha leksıa oqý. (5 – 7 mın)
Jaýapkershilik – bul adamnyń óz áreketine jaýap berý, mindetin oryndaý qabileti.
Ondaı adamǵa senip is tapsyrýǵa bolady, ol ony oıdaǵydaı oryndap, adamdy uıatqa qaldyrmaıdy.
Adamda únemi tańdaý bolady. Siz ózińizge jaýapkershilik ala alasyz nemese ózgeni kinálaýyńyzǵa bolady. Mundaǵy eń negizgi sóz: «Ómirińde kez kelgen mindetti oryndaýdy, baqylaýdy óz moınyna alǵyń kelmese de, onyń sońǵy nátıjesin óziń kóresiń». Álemde naqty bir zańdylyq bar. Ony sen bilseń de, bilmeseń de ol jumys isteıdi.
100 paıyz jaýapkershilik alý qanshalyqty mańyzdy? Adam óz ómirine tolyǵymen jaýapkershilik ala bilse, ol bolyp jatqan oqıǵany durys baǵalap, soǵan saı áreket etedi. Onyń nátıjesin de durys boljaı alady. Baqylaý men jaýapkershilik ala bilgen adamnyń ómiriniń sapasy da joǵary bolady.
3. «Soqyr men jetekshi» jattyǵýy.
Maqsaty: Ózine jaýapkershilik ala bilýge úıretý.
Qajetti qural: Oryndyqtar, kóz baılaıtyn oramal.
Nusqaý: Jupqa bóliný. Oryndyqtardy Jylan ispettes ıreleńdetip qoıyp, onyń arasymen bireýiniń kózin baılap, ekinshisi sol oryndyqqa shalyndyrmaı ótkizý qajet. Kezekpen qaıtalaıdy. Oryn almastyrady.
Jattyǵý jasalynyp bolǵan soń talqylaý júrgiziledi.
- «Soqyr» rólin oınaǵanda qandaı kúıde boldyń?
- Jetekshińe qanshalyqty senesiń?
- Ózińniń qaıda ekendigińdi bildiń be?
- Sen ózińe jaýapkershilik alǵanda qandaı kúıde boldyń?
- Dosyńnyń saǵan qoryqpaı senýine qandaı jaǵdaı jasadyń?
- Sen ózińdi qaı ýaqytta jaqsy sezindiń? «Soqyr» rólinde me, alde «jetekshi rólinde me?
3. Jaýapkershilik» jattyǵýy.
Qajetti qural: Sóılem jazylǵan aq paraq. (qatysýshy sanyna qaraı)
Nusqaý: Sóılemdi aıaqta.
- Jaýapty adam bolý degenimiz......
- Jaýapty adam men jaýapkershiligi joq adamnyń aıyrmashylyǵy..........
- Men óz jaýapkershiligimdi............. kórsetemin.
- Men úshin eń qıyn jaýapkershilik, ol..........
- Jaýapkershiligi bar adamdy men.......... tanımyn.
- Meniń jaýapkershiligim kóbeıgen saıyn, ózimdi.............. sanaımyn.
- Men mynadaı.............. jaýapkershilik alýdan qorqamyn.
- Men óz ómirime jaýaptymyn, sebebi..........
- Men óz maqsatyma jetý úshin men........... jaýapkershiligin ala alamyn.
4. «Men óz álemimniń qojaıynymyn» jattyǵýy.
5. Maqsaty: Óz - ózine degen úlken senim týǵyzý, jaýapkershilikti bolýǵa daǵdylandyrý.
Nusqaý: Qazir bir – birlep ornynan turyp, omyrtqany tik ustap, eki ıyqty túzýlep, úlken qýanysh jáne maqtanyshpen: «Men - óz áleminiń qojaıynymyn. Ómirimniń ár sátine jaýapkershilik pen aldaǵy armanymnyń da júzege asýyn óz mindetimen alamyn.» - degen sózdi aıtyp, aldyǵa bir qadam jasaý kerek.
6. «Portret» oıyn jattyǵýy.
Maqsaty: Adamdy taný jeke qasıetterin baǵalaý, kózqarasty anyqtaý.
Nusqaý: Aralaryńyzdan bir qatysýshyny ortalaryńyzdan esiktiń syrtyna shyǵaryp jiberesizder. Jáne osy qalǵan qatysýshylar ishterińizden bireýdi tańdap ol týraly ártúrli pikir aıtyp ıaǵnı minezdeme aıtyp sol adamnyń portretin jasaısyzdar. Sodan soń esiktiń syrtynda turǵan qatysýshyny shaqyryp odan kimniń portreti ekenin tabýyn suraımyz.
7. «Armanǵa aparatyn basqysh» medıtasıasy.
Nusqaý: Baıaý án qoıylady. Yńǵaıly otyrý. Arqany oryndyq arqalyǵyna súıeýge de, bos ustaýǵa da bolady. Kózdi jumý. Murynmen tynys alý, qoldy ishtiń tusyna qoıyp, onda aýa toltyrylǵanyn seziný. 3 sekýndqa aýany ustap turý. Sosyn muryn arqyly tynys shyǵarý. (Jattyǵýdy 3 retten jasaý, ekinshisinde 5, úshinshisinde 7 sekýnd ustaý) Kóz aldyńyzǵa 10 basqyshty elestetińiz. Onyń eń joǵarǵy jaǵynda sizdiń armanyńyz tur. Ár basqyshta jazylǵan sóz ol sizdiń armanǵa jetýde qýat berip, kóńilińizge senim uıalatatyn ǵajaıyp sózder. Qane óz arman tilegimizdi ishten oılaıyq. Mine armannyń tórine de shyǵý! Barlyq zal sizdiń jetistigińizge qol soǵyp qoshemettep jatyr. Siz búkil tehnologıany meńgerip astanadan bilikti tárbıeshi pedagog degen marapat alyp keldińiz. Osy armandaryńyz aına qatesiz jeńiske aparady. Olaı bolsa ózińiz sengen armandaryńyz mindetti túrde bolatynyn ishteı senimdi qalyptastyrý kerek.
8. «Tilek tory» jattyǵýy
Qolymda dóńgelengen jip sol jipti tilek aıtyp bireýge laqtyrsam ol adam kelesi adamǵa ózsh tilegin aıtyp laqtyrý qajet. Sol kezde bizde tor paıdak bolady.
Osylaı ár qashanda tatýlyǵymyz artyp kásibimizdi osy tor sıaqty bir – birimizben baılanysta bolyp odan ári jetildireıik, al jaqsy pedagog bolý úshin eń bastysy jaýapkershilik ekenin umytpaǵaısyzdar.
Tleýmbetova Farıda Abelhanovna
Maqsaty: Pedagogtyń jaýapkershilik túsinigimen jan – jaqty aqparattandyrý, áreketi men óz ómirine, kásibine jaýapty, ekendigin uǵyndyrý, jaýapkershilik daǵdysyn meńgertý.
Sálemdesý.
«Meniń esimim jáne tanymaldylyǵym» tehnıkasy - ózin Qazaqstannyń bir juldyzyna teńep esimin aıtady. Mysaly: Meniń esimim Farıda. Men ánshi Bıbigúl Tólegenovamyn.
1. Jaýapkershilik jóninde áńgime – suhbat júrgizý. Ol tómendegi suraqtar arqyly júzege asyrylady.
- Jaýapkershilik degenimiz ne?
- Ony qandaı ýaqytta sezinesiz?
- Jaýapkershiliktiń adamda jaǵymdy qasıetti qalyptastyrýǵa áseri bar ma? Qandaı?
- Óz ómirine jaýapkershilik alý degendi qalaı túsinesiń?
- Jaýapkershilik ala biletin adamnyń boıynan qandaı qasıetti baıqaýǵa bolady?
2. Jaýapkershilik jóninde qysqasha leksıa oqý. (5 – 7 mın)
Jaýapkershilik – bul adamnyń óz áreketine jaýap berý, mindetin oryndaý qabileti.
Ondaı adamǵa senip is tapsyrýǵa bolady, ol ony oıdaǵydaı oryndap, adamdy uıatqa qaldyrmaıdy.
Adamda únemi tańdaý bolady. Siz ózińizge jaýapkershilik ala alasyz nemese ózgeni kinálaýyńyzǵa bolady. Mundaǵy eń negizgi sóz: «Ómirińde kez kelgen mindetti oryndaýdy, baqylaýdy óz moınyna alǵyń kelmese de, onyń sońǵy nátıjesin óziń kóresiń». Álemde naqty bir zańdylyq bar. Ony sen bilseń de, bilmeseń de ol jumys isteıdi.
100 paıyz jaýapkershilik alý qanshalyqty mańyzdy? Adam óz ómirine tolyǵymen jaýapkershilik ala bilse, ol bolyp jatqan oqıǵany durys baǵalap, soǵan saı áreket etedi. Onyń nátıjesin de durys boljaı alady. Baqylaý men jaýapkershilik ala bilgen adamnyń ómiriniń sapasy da joǵary bolady.
3. «Soqyr men jetekshi» jattyǵýy.
Maqsaty: Ózine jaýapkershilik ala bilýge úıretý.
Qajetti qural: Oryndyqtar, kóz baılaıtyn oramal.
Nusqaý: Jupqa bóliný. Oryndyqtardy Jylan ispettes ıreleńdetip qoıyp, onyń arasymen bireýiniń kózin baılap, ekinshisi sol oryndyqqa shalyndyrmaı ótkizý qajet. Kezekpen qaıtalaıdy. Oryn almastyrady.
Jattyǵý jasalynyp bolǵan soń talqylaý júrgiziledi.
- «Soqyr» rólin oınaǵanda qandaı kúıde boldyń?
- Jetekshińe qanshalyqty senesiń?
- Ózińniń qaıda ekendigińdi bildiń be?
- Sen ózińe jaýapkershilik alǵanda qandaı kúıde boldyń?
- Dosyńnyń saǵan qoryqpaı senýine qandaı jaǵdaı jasadyń?
- Sen ózińdi qaı ýaqytta jaqsy sezindiń? «Soqyr» rólinde me, alde «jetekshi rólinde me?
3. Jaýapkershilik» jattyǵýy.
Qajetti qural: Sóılem jazylǵan aq paraq. (qatysýshy sanyna qaraı)
Nusqaý: Sóılemdi aıaqta.
- Jaýapty adam bolý degenimiz......
- Jaýapty adam men jaýapkershiligi joq adamnyń aıyrmashylyǵy..........
- Men óz jaýapkershiligimdi............. kórsetemin.
- Men úshin eń qıyn jaýapkershilik, ol..........
- Jaýapkershiligi bar adamdy men.......... tanımyn.
- Meniń jaýapkershiligim kóbeıgen saıyn, ózimdi.............. sanaımyn.
- Men mynadaı.............. jaýapkershilik alýdan qorqamyn.
- Men óz ómirime jaýaptymyn, sebebi..........
- Men óz maqsatyma jetý úshin men........... jaýapkershiligin ala alamyn.
4. «Men óz álemimniń qojaıynymyn» jattyǵýy.
5. Maqsaty: Óz - ózine degen úlken senim týǵyzý, jaýapkershilikti bolýǵa daǵdylandyrý.
Nusqaý: Qazir bir – birlep ornynan turyp, omyrtqany tik ustap, eki ıyqty túzýlep, úlken qýanysh jáne maqtanyshpen: «Men - óz áleminiń qojaıynymyn. Ómirimniń ár sátine jaýapkershilik pen aldaǵy armanymnyń da júzege asýyn óz mindetimen alamyn.» - degen sózdi aıtyp, aldyǵa bir qadam jasaý kerek.
6. «Portret» oıyn jattyǵýy.
Maqsaty: Adamdy taný jeke qasıetterin baǵalaý, kózqarasty anyqtaý.
Nusqaý: Aralaryńyzdan bir qatysýshyny ortalaryńyzdan esiktiń syrtyna shyǵaryp jiberesizder. Jáne osy qalǵan qatysýshylar ishterińizden bireýdi tańdap ol týraly ártúrli pikir aıtyp ıaǵnı minezdeme aıtyp sol adamnyń portretin jasaısyzdar. Sodan soń esiktiń syrtynda turǵan qatysýshyny shaqyryp odan kimniń portreti ekenin tabýyn suraımyz.
7. «Armanǵa aparatyn basqysh» medıtasıasy.
Nusqaý: Baıaý án qoıylady. Yńǵaıly otyrý. Arqany oryndyq arqalyǵyna súıeýge de, bos ustaýǵa da bolady. Kózdi jumý. Murynmen tynys alý, qoldy ishtiń tusyna qoıyp, onda aýa toltyrylǵanyn seziný. 3 sekýndqa aýany ustap turý. Sosyn muryn arqyly tynys shyǵarý. (Jattyǵýdy 3 retten jasaý, ekinshisinde 5, úshinshisinde 7 sekýnd ustaý) Kóz aldyńyzǵa 10 basqyshty elestetińiz. Onyń eń joǵarǵy jaǵynda sizdiń armanyńyz tur. Ár basqyshta jazylǵan sóz ol sizdiń armanǵa jetýde qýat berip, kóńilińizge senim uıalatatyn ǵajaıyp sózder. Qane óz arman tilegimizdi ishten oılaıyq. Mine armannyń tórine de shyǵý! Barlyq zal sizdiń jetistigińizge qol soǵyp qoshemettep jatyr. Siz búkil tehnologıany meńgerip astanadan bilikti tárbıeshi pedagog degen marapat alyp keldińiz. Osy armandaryńyz aına qatesiz jeńiske aparady. Olaı bolsa ózińiz sengen armandaryńyz mindetti túrde bolatynyn ishteı senimdi qalyptastyrý kerek.
8. «Tilek tory» jattyǵýy
Qolymda dóńgelengen jip sol jipti tilek aıtyp bireýge laqtyrsam ol adam kelesi adamǵa ózsh tilegin aıtyp laqtyrý qajet. Sol kezde bizde tor paıdak bolady.
Osylaı ár qashanda tatýlyǵymyz artyp kásibimizdi osy tor sıaqty bir – birimizben baılanysta bolyp odan ári jetildireıik, al jaqsy pedagog bolý úshin eń bastysy jaýapkershilik ekenin umytpaǵaısyzdar.
Tleýmbetova Farıda Abelhanovna