InfoHub Logo

Metaldar men eritindilerdiń elektrótkizgishtigi. (slaıd №1)
HIMIA 10 synyp
Ashyq sabaq
Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik: Hımıa ǵylymyndaǵy «elektrolıtter» men «beıelektrolıtter» jáne fızıka ǵylymyndaǵy «ártúrli ortadaǵy elektr toǵy» uǵymdaryn qalyptastyryp, jalpy suıyq jáne qatty ótkizgishterdiń elektr toǵyn ótkizý úderisin hımıalyq jaǵynan qarastyrý. Elektrolıttik dıssosıasıanyń mánin ashý. Oqýshylardyń fızıkalyq ólshegish prıborlarmen jumys isteýdi qabiletin qalyptastyrý. Jalpy aıtqanda hımıa jáne fızıka pánderiniń baılanysyn kórsetý.
Damytýshylyq: Este saqtaý, sóıleý mánerin, ár túrli jaǵdaılarda bilimin qoldaný arqyly oqýshylardyń ózindik oılaý deńgeıin damytý; Oqýshylardyń fızıkalyq ólshegish prıborlarmen jumys isteýdegi tehnıkalyq mashyǵyn qalyptastyrý, eritindi jáne balqyma elektrolızderine baılanysty esepti shyǵara bilý. Hımıalyq jáne fızıkalyq uǵymdardy bir - birinen ajyratý arqyly oqýshylardyń logıkalyq oılaryn damytý.
Tárbıelik: Hımıa men fızıka pánderiniń qoǵam ómirindegi rólin kórsete bilýdi, ǵylymı kózqarasty qalyptastyrý, óz betimen jumys jasaýǵa, ujymdyq jumysqa, jaýapkershilikke, ustazdaryń eńbegin qadirleýge tárbıeleý. (slaıd №3)
Sabaqtyń túri: Hımıa jáne fızıkanyń kiriktirilgen sabaǵy.
Pánaralyq baılanys: Fızıka, hımıa, matematıka t. b.
Oqytý ádisi: juptyq, toptyq izdenis jumysy, suraq - jaýap t. b. (slaıd №4)
Reaktıvter jáne qural jabdyqtar: kúkirt qyshqylynyń, natrıı gıdroksıdiniń, natrıı hlorıdiniń, qanttyń, mys súlfatynyń, sirke qyshqylynyń eritindileri jáne; mys, temir, alúmını, nıhrom symdary; qatty kúıdegi natrıı gıdroksıdi jáne hlorıdi, spırt, benzol, glıserın; eritindilerdiń elektr ótkizgishtigin tekseretin qural; «Eritindilerdiń elektr ótkizgishtigi», «Krıstaldyq tor tıpteri», «Tuzdardyń qyshqyldardyń jáne negizderdiń erigishtigi» kesteleri. eksperımenttik esepterdi shyǵarýǵa arnalǵan reaktıvter toby jáne quraldar. «Tuzdardyń, qyshqyldardyń, negizderdiń sýda erigishtigi», «Iondyq jáne kovalentti polústi baılanysy bar qosylystardyń erýi jáne elektrolıttik dıssosıasıa syzbasy», kesteleri, «Iondardyń gıdrotasıasy», natrıı hlorıdiniń krıstaldyq torynyń modeli, ampermetr, vóltmetr, toq kózi, kilt, elektrolıttik vana.

Sabaq jospary (slaıd №5)
I. Uıymdastyrý kezeńi (1 mın)
II. Úı tapsyrmasyn tekserý kezeńi (8 mın)
1) «Oı qozǵaý» (Suraq - jaýap) (3 mın)
2) «Qyzyǵýshylyqty oıatý» (kartochkamen jumys) (2 mın)
3) «Oı qorytý» Ártúrli ortadaǵy elektrótkizgishtik (tirek - syzba) (3 mın)
III. Jańa sabaqty meńgerý (hımıa) (5 mın)
1. Toptyq jumys, eksperımenttik tapsyrma (10 mın)
IV. Bekitý kezeńi (5 mın.)
V. Qorytyndylaý (5 mın.)
VI. Refleksıa (1 mın.)
VII. Úı tapsyrmasy (1 mın.)
VIII. Baǵalaý. (1 mın.)

Sabaq barysy
1. Uıymdastyrý kezeńi. (2 mınýt). Sálámátsiz be balalar! Otyryńdar! Sabaqta joq oqýshylar? Balalar búgingi bizdiń sabaǵymyz erekshe, dástúrli emes, eki pánniń kiriktirilgen, úsh topqa bólinip, jumys júrgizemiz. Toptarymyzdyń atary: (slaıd №6)
1 - top. Metaldar.
2 - top. Qyshqyldar.
3 - top. Siltiler.
Endi bizdiń sabaǵymyzdyń barysynda ár top basshysy aldaryna berilgen baǵalaý paraǵy boıynsha búgingi sabaqty baǵalaıdy.

2. Úı tapsyrmasyn tekserý kezeńi: (slaıd №7)
1) «Oı qozǵaý» (Suraq - jaýap) (3 mın.)
1 - top. Metaldar. (slaıd № 7)
1. Adam alaqanynda balqıtyn metal? (Sezıı)
2. Qannyń quramyna kiretin metal? (Temir)
3. Chernyshevskıı qandaı metaldy «Sosıalızm metaly» dep atady? (Alúmını)
4. Tyńaıtqysh retinde qoldanylatyn siltilik metal? (Kalıı)
5. Durys paıdalansań emdeıdi, al burys paıdalansań múgedek etedi? (Kúshán)

2 - top. Qyshqyldar. (slaıd №8)
1. Ónerkásiptiń negizgi metaly? (Temir)
2. Súıekti qaptaıtyn element? (Kálsı)
3. Metaldar men olardyń quramalarynyń aınaladaǵy ortanyń áserinen búlinýi. (Korozıa)
4. Germanıadaǵy oblys ataýymen atalatyn element? (Germanıı)
5. Fransıa eliniń ataýyndaǵy element? (Fransıı)

3 - top. Siltiler. (slaıd № 9)
1. Amerıka Qurama shtattarynyń biriniń ataýyndaǵy element? (Kalıfornıı)
2. Eń qıyn balqıtyn element? (Vólfram)
3. Dúnıe bóliginiń atymen atalatyn element? (Evropıı)
4. Qarý - jaraq jasaıtyn element? (temir)
5. Eń súıyq metal? (synap)

2. Qyzyǵýshylyqty oıatý (kartochkamen jumys) (2 mın.) (slaıd №10)
Árbir topqa varıant boıynsha (taratpa kartochkalar – tapsyrmalarmen) taratylady. Oqýshylar óz - ózderin tekseredi. Jaýap kilti taqtaǵa ilinedi.

Kartochka - tapsyrma.
1 - top. Metaldar.
1. Toq kúshin ólsheıtin prıbor.... dep atalady.
2. Eger de zarádtar bir attas bolsa, onda ıondar bir - birinen.....
3. Bos zarádtary joq bólshekter..... atalady.
4. Metaldar perıodtyq júıeniń dıagonal syzyqtyń..... bóliginde ornalasqan.
5. Zattardyń erigishtigi jylýdyń..... nemese..... júredi.

2 - top. Qyshqyldar.
1. 1 nemese 2 elektron qabyldaǵan atom...... dep atalady.
2. Bos zarádtary bar bólshekter..... atalady.
3. Eritindi.... pen.... turady.
4. Qyshqyldar degenimiz...... atomdarynan jáne....... qaldyqtarynan quralǵan kúrdeli zattar?
5. Eger de bólme temperatýrasynda 100 g sýda 1 g - nan artyq zat erise, onda osy zat..... dep atalady.

3 - top. Siltiler.
1. 1 nemese 2 elektron joǵaltqan atom...... dep atalady.
2. Negizder degenimiz..... atomdarynan jáne...... tobynan turatyn kúrdeli zattar.
3. Oń zarádtalǵan elektrod..... dep atalady.
4. Erigishtik – ol..... qubylys.
5. Erigen zattyń sýmen hımıalyq árekettesý barysynda...... túziledi.

Qaraǵandy qalasy, №68 MIBB kesheniniń
fızıka pániniń muǵalimi Bilál Dına Tóleýhanqyzy.
№68 MIBB kesheniniń hımıa pániniń muǵalimi
Smaılov Daýlet Karımjanovıch