Muhtar Áýezov "Kókserek"
Qazaq ádebıeti 7 - synyp
Sabaq taqyryby: Muhtar Áýezovtiń «Kókserek» áńgimesi
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik: Muhtar Áýezov ómirinen qysqasha maǵlumat bere otyryp, «Kókserek» áńgimesin taldaý, jazýshynyń aıtpaq oıyn uǵyndyrý, Kókserektiń túz taǵysy ekendigin dáleldeý;
2. Damytýshylyq: İzdenýge, oı - pikirin erkin ortaǵa salýǵa, tujyrym jasaı alýǵa, salystyra alý qabiletterine áser etý;
3. Tárbıelik: Oqýshylardy adaldyqqa, tabıǵatqa qamqor bolýǵa, árbir qadamyn oılanyp isteýge tárbıeleý.
Pánaralyq baılanys: bıologıa(janýartaný), kıno óneri
Sabaqtyń túri: Bekitý sabaǵy
Sabaqtyń ádis - tásilderi: Toptastyrý, suraq - jaýap, áńgimeleý, baıandaý, taldaý, erkin oılaý, mıǵa shabýyl, túrtip alý, mánerlep oqytý, kýbızm, oı qozǵaý strategıasy, Shatalovtyń tirek - núkte tehnologıasy, J. Qaraevtyń deńgeılep oqytý tehnologıasy.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi. «Shattyq sheńberi». Trenıń arqyly topqa bólý
II. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Muǵalimniń kirispe sózi
- Balalar, fransýz jazýshysy Lýı Aragonnyń «Men onyń shyǵarmalaryn týǵan elime tanystyrýshy bolýdy ózime úlken abyroı sanaımyn. Ol – HH ǵasyrdyń asa uly jazýshylarynyń biri» degen pikiri kim týraly?
- Endeshe, osy uly jazýshy jaıly ne bilemiz?
1 - top. M. Áýezovtiń ómiri men shyǵarmashylyǵynan slaıd - prezentasıa jasap ákep, ony qorǵaıdy.
2 - top. Magnıtti taqtada hronologıalyq kesteni toltyrady. (sáıkestendirý testi)
3 - top. Toptastyrý strategıasy boıynsha M. Áýezov týraly ne biletinderin toptastyrady.
Mıǵa shabýyl (suraq - jaýap)
Oı qozǵaý. – M. Áýezovtiń alǵashqy áńgimeleri qashan jazyldy?
- Mine, osy HH ǵasyr basynda jazylǵan áńgimelerimen - aq, M. Áýezov qazaq prozasyn álemdik deńgeıge kótergen. Onyń alǵashqy áńgimeleriniń oqıǵalary ómir shyndyǵynan alynǵan. Onda qorǵansyz, panasyz adamdardyń taǵdyry sóz etiledi. Áýezov áńgimeleriniń ishindegi tili jatyq jazylǵany - «Kókserek». Áýezov osy bir áńgimesimen - aq álemdik deńgeıdegi klasık sýretker ekendigine kóz jetkizýge bolady. Eń aldymen, «Kókserektiń» jazylý tarıhyna toqtalaıyqshy. Jazýshyǵa qasqyr týraly jazýǵa ne túrtki boldy?
III Áńgimeni taldaý.
Shatalovtyń tirek núktesi. Myna taqtadaǵy sýretterge qarap, áńgimeniń kompozısıalyq qurylysyn kim aıtyp beredi?
1. Áńgimeniń bastalýy
2. Baılanys
3. Áńgimeniń damýy.
4. Áńgimeniń sharyqtaý shegi
5. Sheshimi
Kýbızm strategıasy.
1. Sýrette. – Balalar, kishkentaı bóltirikten arlan qasqyrǵa aınalǵan Kókserektiń portretin kim kitaptan taýyp oqyp beredi.
2. Zertte. - Jazýshyny qatty qyzyqtyrǵan qasqyr qandaı jyrtqysh ań? Túz taǵysy jaıly bıologıa pániniń muǵalimi aıtyp bersin.
3. Dálelde. Róldik oıyn (sot prosesinen kórinis) – Osy sıpattaýlarǵa qarap, qasqyrdyń qolǵa úıretilmeıtin dala taǵysy ekenin túsindik. Al, endi, osy Kókserektiń adamǵa shabýyl jasaýyna ne sebep boldy? Ózin asyrap, baqqan Qurmashty nege óltirdi? Kókserek jaýyzdyq is - áreket jasaǵanyna kináli me? Sony sot prosesin ótkizý arqyly anyqtaıyq. Oqýshylar aldyn - ala sot, aqtaýshy(advokat), qaralaýshy(prokýror), aıypker bolyp bólingen.
Sot tóraǵasy sot prosesin ashyq dep jarıalaıdy. Qaralaýshylar sóz alyp, «qylmystyq oqıǵaǵa» qysqasha sholý jasaıdy, osyndaǵy beıkúná Qurmashtyń ólimine kináli Kókserekti jazaǵa tartý kerek degen usynystaryn aıtady. Aqtaýshylar, qaralaýshylar, Kókserektiń ózine sóz beriledi de, sot úkim shyǵarady.
4. Salystyr. (deńgeılik tapsyrmalar)
- Áńgimeni taldaı kele túsingenimiz, bala ólimine qasqyr emes, adamzattyń ózi kináli bolyp shyqty. Adamdar tabıǵatqa shabýyl jasaý arqyly onyń tynyshtyǵyn buzdy. Tabıǵat - Allanyń adamǵa tartqan syıy, halyq qazynasy ekendigin túsingen joq. Jazýshy áńgimesindegi tobyqtaı túıin – tabıǵatty súıý, adam men tabıǵat birligin saqtaý, tutastyǵyn qorǵaý.
1 - top. Djek Londonnyń «Aq azý» shyǵarmasy men M. Áýezovtiń «Kókseregin»
2 - top. Oljas Súleımenovtyń «Volchata» óleńimen M. Áýezovtiń «Kókseregin»
3 - top. Shyńǵys Aıtmatovtyń «Jan pıda» shyǵarmasy men M. Áýezovtiń «Kókseregindegi» qasqyr men adam psıhologıasyn salystyrý.
5. Qoldan. Kókserek týraly el ne deıdi? Qasqyr týraly maqal - mátelder.
6. Talda. Kempirdiń qarǵysy.
İV Áńgime qalaı aıaqtalýshy edi? (Kempirdiń qasqyrdy qarǵap, bastan bir tebýimen aıaqtalady)
Suraq: - Qalaı oılaısyńdar, kempir qarǵysymen jazýshynyń áńgimeni aıaqtaýynda ne sebep bar?
Jaýap: Bul kempirdiń qarǵysyn men Áýezovtiń ozbyrlyqqa, jaýyzdyqqa, qataldyqqa degen qarǵysy dep túsinemin. Jazýshy jer betindegi adamdardy tatýlyqqa, bir - birin, ózin syılaýǵa, qurmetteýge úndeıdi.
IV. Sabaq bekitý.
1. «Kókserek» jáne «Shal» kınofılmderi jaıly pikirtalas
2. INSERT strategıasy Kesteni toltyrý
V. Baǵalaý. VI. Úı tapsyrmasy:
Sabaq taqyryby: Muhtar Áýezovtiń «Kókserek» áńgimesi
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik: Muhtar Áýezov ómirinen qysqasha maǵlumat bere otyryp, «Kókserek» áńgimesin taldaý, jazýshynyń aıtpaq oıyn uǵyndyrý, Kókserektiń túz taǵysy ekendigin dáleldeý;
2. Damytýshylyq: İzdenýge, oı - pikirin erkin ortaǵa salýǵa, tujyrym jasaı alýǵa, salystyra alý qabiletterine áser etý;
3. Tárbıelik: Oqýshylardy adaldyqqa, tabıǵatqa qamqor bolýǵa, árbir qadamyn oılanyp isteýge tárbıeleý.
Pánaralyq baılanys: bıologıa(janýartaný), kıno óneri
Sabaqtyń túri: Bekitý sabaǵy
Sabaqtyń ádis - tásilderi: Toptastyrý, suraq - jaýap, áńgimeleý, baıandaý, taldaý, erkin oılaý, mıǵa shabýyl, túrtip alý, mánerlep oqytý, kýbızm, oı qozǵaý strategıasy, Shatalovtyń tirek - núkte tehnologıasy, J. Qaraevtyń deńgeılep oqytý tehnologıasy.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi. «Shattyq sheńberi». Trenıń arqyly topqa bólý
II. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Muǵalimniń kirispe sózi
- Balalar, fransýz jazýshysy Lýı Aragonnyń «Men onyń shyǵarmalaryn týǵan elime tanystyrýshy bolýdy ózime úlken abyroı sanaımyn. Ol – HH ǵasyrdyń asa uly jazýshylarynyń biri» degen pikiri kim týraly?
- Endeshe, osy uly jazýshy jaıly ne bilemiz?
1 - top. M. Áýezovtiń ómiri men shyǵarmashylyǵynan slaıd - prezentasıa jasap ákep, ony qorǵaıdy.
2 - top. Magnıtti taqtada hronologıalyq kesteni toltyrady. (sáıkestendirý testi)
3 - top. Toptastyrý strategıasy boıynsha M. Áýezov týraly ne biletinderin toptastyrady.
Mıǵa shabýyl (suraq - jaýap)
Oı qozǵaý. – M. Áýezovtiń alǵashqy áńgimeleri qashan jazyldy?
- Mine, osy HH ǵasyr basynda jazylǵan áńgimelerimen - aq, M. Áýezov qazaq prozasyn álemdik deńgeıge kótergen. Onyń alǵashqy áńgimeleriniń oqıǵalary ómir shyndyǵynan alynǵan. Onda qorǵansyz, panasyz adamdardyń taǵdyry sóz etiledi. Áýezov áńgimeleriniń ishindegi tili jatyq jazylǵany - «Kókserek». Áýezov osy bir áńgimesimen - aq álemdik deńgeıdegi klasık sýretker ekendigine kóz jetkizýge bolady. Eń aldymen, «Kókserektiń» jazylý tarıhyna toqtalaıyqshy. Jazýshyǵa qasqyr týraly jazýǵa ne túrtki boldy?
III Áńgimeni taldaý.
Shatalovtyń tirek núktesi. Myna taqtadaǵy sýretterge qarap, áńgimeniń kompozısıalyq qurylysyn kim aıtyp beredi?
1. Áńgimeniń bastalýy
2. Baılanys
3. Áńgimeniń damýy.
4. Áńgimeniń sharyqtaý shegi
5. Sheshimi
Kýbızm strategıasy.
1. Sýrette. – Balalar, kishkentaı bóltirikten arlan qasqyrǵa aınalǵan Kókserektiń portretin kim kitaptan taýyp oqyp beredi.
2. Zertte. - Jazýshyny qatty qyzyqtyrǵan qasqyr qandaı jyrtqysh ań? Túz taǵysy jaıly bıologıa pániniń muǵalimi aıtyp bersin.
3. Dálelde. Róldik oıyn (sot prosesinen kórinis) – Osy sıpattaýlarǵa qarap, qasqyrdyń qolǵa úıretilmeıtin dala taǵysy ekenin túsindik. Al, endi, osy Kókserektiń adamǵa shabýyl jasaýyna ne sebep boldy? Ózin asyrap, baqqan Qurmashty nege óltirdi? Kókserek jaýyzdyq is - áreket jasaǵanyna kináli me? Sony sot prosesin ótkizý arqyly anyqtaıyq. Oqýshylar aldyn - ala sot, aqtaýshy(advokat), qaralaýshy(prokýror), aıypker bolyp bólingen.
Sot tóraǵasy sot prosesin ashyq dep jarıalaıdy. Qaralaýshylar sóz alyp, «qylmystyq oqıǵaǵa» qysqasha sholý jasaıdy, osyndaǵy beıkúná Qurmashtyń ólimine kináli Kókserekti jazaǵa tartý kerek degen usynystaryn aıtady. Aqtaýshylar, qaralaýshylar, Kókserektiń ózine sóz beriledi de, sot úkim shyǵarady.
4. Salystyr. (deńgeılik tapsyrmalar)
- Áńgimeni taldaı kele túsingenimiz, bala ólimine qasqyr emes, adamzattyń ózi kináli bolyp shyqty. Adamdar tabıǵatqa shabýyl jasaý arqyly onyń tynyshtyǵyn buzdy. Tabıǵat - Allanyń adamǵa tartqan syıy, halyq qazynasy ekendigin túsingen joq. Jazýshy áńgimesindegi tobyqtaı túıin – tabıǵatty súıý, adam men tabıǵat birligin saqtaý, tutastyǵyn qorǵaý.
1 - top. Djek Londonnyń «Aq azý» shyǵarmasy men M. Áýezovtiń «Kókseregin»
2 - top. Oljas Súleımenovtyń «Volchata» óleńimen M. Áýezovtiń «Kókseregin»
3 - top. Shyńǵys Aıtmatovtyń «Jan pıda» shyǵarmasy men M. Áýezovtiń «Kókseregindegi» qasqyr men adam psıhologıasyn salystyrý.
5. Qoldan. Kókserek týraly el ne deıdi? Qasqyr týraly maqal - mátelder.
6. Talda. Kempirdiń qarǵysy.
İV Áńgime qalaı aıaqtalýshy edi? (Kempirdiń qasqyrdy qarǵap, bastan bir tebýimen aıaqtalady)
Suraq: - Qalaı oılaısyńdar, kempir qarǵysymen jazýshynyń áńgimeni aıaqtaýynda ne sebep bar?
Jaýap: Bul kempirdiń qarǵysyn men Áýezovtiń ozbyrlyqqa, jaýyzdyqqa, qataldyqqa degen qarǵysy dep túsinemin. Jazýshy jer betindegi adamdardy tatýlyqqa, bir - birin, ózin syılaýǵa, qurmetteýge úndeıdi.
IV. Sabaq bekitý.
1. «Kókserek» jáne «Shal» kınofılmderi jaıly pikirtalas
2. INSERT strategıasy Kesteni toltyrý
V. Baǵalaý. VI. Úı tapsyrmasy: