Óner – taýsylmas azyq, jutamas baılyq
Taqyryby: Óner – taýsylmas azyq, jutamas baılyq.
Maqsaty: Qazaq halqynyń mol qolóner úlgilerimen tanystyra otyryp, halyq ónerin qasterleýge, úlgi tutýǵa úıretý. Oqýshylardy ásemdikti tanı bilýge baýlı otyryp, estetıkalyq oı — órisin damytý, adamgershilikke tárbıeleý.
Kórnekilik: slaıdtar, sýretter, qolóner buıymdary, dombyra.
Sabaq barysy: Uıymdastyrý. Oqýshylardyń nazaryn aýdarý
Kirispe sóz: Óner adamnyń dúnıetanymyna, senimine, adamgershilik – moraldyq qasıetterdiń qalyptasýyna, estetıkalyq sezimderiniń turaqtylyǵyna, aldyna qoıǵan maqsatynyń aıqyndala túsýine ıgilikti áser etedi. Sol sebepti de halyq óz urpaǵynyń ónerdiń san – salasynan tolyq maǵlumaty bolýyn ańsap, buǵan qatty kóńil bólgen. Osyǵan oraı maqal – mátelder “Jigitke jetpis óner de az”, “Óner taýsylmas azyq, jutylmas baılyq” – dep ónerdi qudiretti kúsh, adamnyń jan serigi, erteńgi kúngi jeıtin tamaǵy ishetin sýsyny, rýhanı baılyǵy dep baǵalaǵan.
Qazaqtyń án óneri, qolóneri, zergerlik óneri óziniń tóltýma bitim qasıetimen, kórkemdik mán maǵynasymen shyn mánindegi halqymyzdyń ǵasyrlar taǵylymynan ótken asyl qazynasy. Osy asyl qazynany joǵaltpaı, ári qaraı damytý bizdiń bolashaq jastarymyzdyń mindeti. Olaı bolsa, bizdiń búgingi tárbıe saǵatymyzdy bastaýǵa ruqsat etińizder!
Búgingi tárbıe saǵaty 4 - bólimnen turady.
• Qolóner – mol óner.
• Kim jyldam?
• Oılan, tap!
• Óner talaptan týady.
“Qolóner – mol óner” (Qolóner kórmesi)
Qolóner qolmen jasalatyn jumys. Halyq turmysynda órý, oıý, zergerlik, tigý, toqý, joný, qurastyrý bári de halyqtyń qolónerine jatady. Ǵasyrlar boıy urpaqtan – urpaqqa kóbirek taralǵan qolóneriniń bir túri oıý — órnek.
«Qustumsyq» bul órnek qustyń tumsyǵyn tuspaldaýdan týǵan. «Qustumsyq» tarmaqty múıizder men syzyqtardan quralady. Oıý - órnekti qıǵanda ortasyndaǵy syzyqtyń ushynyń basy qustyń tumsyǵyna uqsas qıylady. «Qustumsyq» júzik nemese «topsaly» sálemdeme retinde, júzigi týystar arasynda dáneker qyzmetin atqarǵan.
«Qoshqarmúıiz» oıý - órnegi qoıdyń tóbesi men eki jaqqa ıirile túsken múıiz beınesinde kelip, onyń qoltyq tusynan qoıdyń qulaǵyn dolbarlaıtyn taǵy bir sholaq múıiz tárizdi eki býyn shyǵyp turady.
«Túıetaban» oıý - órnegi túıeniń basqan izin dolbarlaıtyn kúrdeli oıý - órnek. Ol keıde «qarta», «qarǵa», «qyzylaıyr» oıý - órnegine uqsaıdy.
«Qosalqa» oıý - órnegi áshekeıli tizilgen moıynǵa salatyn monshaqqa uqsas bolyp keledi. Qazaq oıýlarynyń ishindegi eń kóp taraǵan oıýdyń túri. Óte sheber kelisim taýyp qurastyrylǵan «qosalqa» oıýlary bir tutas kompozısıa órnek júıesin jasaıdy.
«Tumarsha» oıý - órnegi úshburysh úlgiles bolyp keledi. Úsh gúl, úshburysh - osyndaı tumarlar til - kózden saqtaý úshin adamdarǵa ǵana emós, úı janýarlaryna boıtumar retinde de taǵylady. Kilem buıymdarynyń jıegin, kıiz, kilem, tekemettiń orta tusyn kómkerýde kezdesedi.
Oıý - órnek túrleriniń birazymen tanys boldyq, endigi kezek toptyq jumys.
1 - top: oıý - órnek úlgisin jasaý.
2 - top: qaǵazdan quraq qurý.
3 - top: qaǵazdan torsyq jasap, oıý japsyrý.
«Kim jyldam?» bólimi (Maqaldy jalǵastyrady)
Tili – bizi (Sheshenniń tili – sheberdiń – bizi.)
Qoly – tony (Qaı bireýdiń qolóner qolymen tikken tony óner.)
Jaqsy – jaman (Jaqsydan úıren – jamannan jıren.)
Ónerli órde ozar, (Ónersiz jigit jer soǵar).
Ónerli órge júzer.
Aqyl kópke jetkizer, (Óner kókke jetkizer).
Ónerliniń qoly altyn, (Óleńshiniń sóz altyn).
Ónerli qol baqytqa jol.
İlim - ishtegi nur, (Óner syrtqa salynǵan túr).
Ónerdi úıren (Úıren de jıren).
Óner qanat, (Bilim sanat).
Qol óneri kilemde, (Sóz óneri óleńde).
Óner qýyp oı túze, (Jumys qylyp boı túze).
«Oılan, tap!» bólimi (Toptyq jumys)
1 - top: jumbaq qurastyrý.
2 - top: óleń shyǵarý.
3 - top: óleńdi jalǵastyrý.
Óleń degen – ómir súrý, izdený,
Bilmegendi bilgenderden úırený.
Óleń degen –...
Óner talaptan týady.
Synyptyń uldary qol kúresýge shyǵady.
Ortaǵa ónerli qyzdarymyzdy shaqyraıyq «Qosalqa bıi»
Muhammedjan men Mırastyń oryndaýynda kúıge kezek bereıik.
- Tabylar boılaryńnan keler bilim,
Arqalap kelip óner júgin.
Búgin shash úlgisin jasaıtyn,
Kóremiz qyzdardyń sheberligin.
“Óner – taýsylmas azyq, jutamas — baılyq” – deıdi halyq danalyǵy. Óner túrleri elde mol. Halyqpen birge jasap keledi jáne jasaı beredi – demekshi, búgingi tárbıe saǵatymyzdy osymen aıaqtaımyz.
Maqsaty: Qazaq halqynyń mol qolóner úlgilerimen tanystyra otyryp, halyq ónerin qasterleýge, úlgi tutýǵa úıretý. Oqýshylardy ásemdikti tanı bilýge baýlı otyryp, estetıkalyq oı — órisin damytý, adamgershilikke tárbıeleý.
Kórnekilik: slaıdtar, sýretter, qolóner buıymdary, dombyra.
Sabaq barysy: Uıymdastyrý. Oqýshylardyń nazaryn aýdarý
Kirispe sóz: Óner adamnyń dúnıetanymyna, senimine, adamgershilik – moraldyq qasıetterdiń qalyptasýyna, estetıkalyq sezimderiniń turaqtylyǵyna, aldyna qoıǵan maqsatynyń aıqyndala túsýine ıgilikti áser etedi. Sol sebepti de halyq óz urpaǵynyń ónerdiń san – salasynan tolyq maǵlumaty bolýyn ańsap, buǵan qatty kóńil bólgen. Osyǵan oraı maqal – mátelder “Jigitke jetpis óner de az”, “Óner taýsylmas azyq, jutylmas baılyq” – dep ónerdi qudiretti kúsh, adamnyń jan serigi, erteńgi kúngi jeıtin tamaǵy ishetin sýsyny, rýhanı baılyǵy dep baǵalaǵan.
Qazaqtyń án óneri, qolóneri, zergerlik óneri óziniń tóltýma bitim qasıetimen, kórkemdik mán maǵynasymen shyn mánindegi halqymyzdyń ǵasyrlar taǵylymynan ótken asyl qazynasy. Osy asyl qazynany joǵaltpaı, ári qaraı damytý bizdiń bolashaq jastarymyzdyń mindeti. Olaı bolsa, bizdiń búgingi tárbıe saǵatymyzdy bastaýǵa ruqsat etińizder!
Búgingi tárbıe saǵaty 4 - bólimnen turady.
• Qolóner – mol óner.
• Kim jyldam?
• Oılan, tap!
• Óner talaptan týady.
“Qolóner – mol óner” (Qolóner kórmesi)
Qolóner qolmen jasalatyn jumys. Halyq turmysynda órý, oıý, zergerlik, tigý, toqý, joný, qurastyrý bári de halyqtyń qolónerine jatady. Ǵasyrlar boıy urpaqtan – urpaqqa kóbirek taralǵan qolóneriniń bir túri oıý — órnek.
«Qustumsyq» bul órnek qustyń tumsyǵyn tuspaldaýdan týǵan. «Qustumsyq» tarmaqty múıizder men syzyqtardan quralady. Oıý - órnekti qıǵanda ortasyndaǵy syzyqtyń ushynyń basy qustyń tumsyǵyna uqsas qıylady. «Qustumsyq» júzik nemese «topsaly» sálemdeme retinde, júzigi týystar arasynda dáneker qyzmetin atqarǵan.
«Qoshqarmúıiz» oıý - órnegi qoıdyń tóbesi men eki jaqqa ıirile túsken múıiz beınesinde kelip, onyń qoltyq tusynan qoıdyń qulaǵyn dolbarlaıtyn taǵy bir sholaq múıiz tárizdi eki býyn shyǵyp turady.
«Túıetaban» oıý - órnegi túıeniń basqan izin dolbarlaıtyn kúrdeli oıý - órnek. Ol keıde «qarta», «qarǵa», «qyzylaıyr» oıý - órnegine uqsaıdy.
«Qosalqa» oıý - órnegi áshekeıli tizilgen moıynǵa salatyn monshaqqa uqsas bolyp keledi. Qazaq oıýlarynyń ishindegi eń kóp taraǵan oıýdyń túri. Óte sheber kelisim taýyp qurastyrylǵan «qosalqa» oıýlary bir tutas kompozısıa órnek júıesin jasaıdy.
«Tumarsha» oıý - órnegi úshburysh úlgiles bolyp keledi. Úsh gúl, úshburysh - osyndaı tumarlar til - kózden saqtaý úshin adamdarǵa ǵana emós, úı janýarlaryna boıtumar retinde de taǵylady. Kilem buıymdarynyń jıegin, kıiz, kilem, tekemettiń orta tusyn kómkerýde kezdesedi.
Oıý - órnek túrleriniń birazymen tanys boldyq, endigi kezek toptyq jumys.
1 - top: oıý - órnek úlgisin jasaý.
2 - top: qaǵazdan quraq qurý.
3 - top: qaǵazdan torsyq jasap, oıý japsyrý.
«Kim jyldam?» bólimi (Maqaldy jalǵastyrady)
Tili – bizi (Sheshenniń tili – sheberdiń – bizi.)
Qoly – tony (Qaı bireýdiń qolóner qolymen tikken tony óner.)
Jaqsy – jaman (Jaqsydan úıren – jamannan jıren.)
Ónerli órde ozar, (Ónersiz jigit jer soǵar).
Ónerli órge júzer.
Aqyl kópke jetkizer, (Óner kókke jetkizer).
Ónerliniń qoly altyn, (Óleńshiniń sóz altyn).
Ónerli qol baqytqa jol.
İlim - ishtegi nur, (Óner syrtqa salynǵan túr).
Ónerdi úıren (Úıren de jıren).
Óner qanat, (Bilim sanat).
Qol óneri kilemde, (Sóz óneri óleńde).
Óner qýyp oı túze, (Jumys qylyp boı túze).
«Oılan, tap!» bólimi (Toptyq jumys)
1 - top: jumbaq qurastyrý.
2 - top: óleń shyǵarý.
3 - top: óleńdi jalǵastyrý.
Óleń degen – ómir súrý, izdený,
Bilmegendi bilgenderden úırený.
Óleń degen –...
Óner talaptan týady.
Synyptyń uldary qol kúresýge shyǵady.
Ortaǵa ónerli qyzdarymyzdy shaqyraıyq «Qosalqa bıi»
Muhammedjan men Mırastyń oryndaýynda kúıge kezek bereıik.
- Tabylar boılaryńnan keler bilim,
Arqalap kelip óner júgin.
Búgin shash úlgisin jasaıtyn,
Kóremiz qyzdardyń sheberligin.
“Óner – taýsylmas azyq, jutamas — baılyq” – deıdi halyq danalyǵy. Óner túrleri elde mol. Halyqpen birge jasap keledi jáne jasaı beredi – demekshi, búgingi tárbıe saǵatymyzdy osymen aıaqtaımyz.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Býyltyq qurttar tıpine jatatyn jándikterdiń negizgi erekshelikteri
