Qazaq tilinen deńgeılik tapsyrmalar (7 synyp)
Pavlodar qalasy, Qalıjan Bekqojın atyndaǵy
№12 jalpy orta bilim berý mektebi
Shynargúl Saǵyndyqqyzy Malshýbaeva
Deńgeılik tapsyrmalar
Qazaq tili 7 synyp
2015 - 2016 oqý jyly
Túsinik hat
Maqsaty: Oqýshylardy deńgeılep saralap oqytý, árbir oqýshy óziniń damý deńgeıinde oqý materıalyn meńgerýin qamtamasyz etýi. Oqýshylardyń sózdik qorlaryn tolyqtyrý, tilin, oılaýyn mazmundaı bilý qabiletterin damytý. Deńgeılik tapsyrmalar oqýshylardyń ótilgen leksıkalyq taqyryptardan alǵan bilikterin pysyqtaýǵa arnalǵan.
Mindeti:
1. Oqýshynyń tulǵalyq damýyna baǵyttalǵan deńgeılep – saralap oqytý tehnologıalaryn oqý - tárbıe prosesine engizý.
2. Oqýshynyń pánge degen turaqty qyzyǵýshylyǵyn týdyrý.
Nátıje: J. Qaraevtyń deńgeılep oqytý tehnologıasy – oqý úrdisindegi muǵalim men oqýshynyń, oqý mazmuny men túriniń, ádister men amaldardyń, oqý maqsatynyń yqpaldasý zańdylyǵynyń júıesi J. Qaraev tehnologıasynyń jemisi sol, ol oqýshyny kúshtep oqýdan aýlaqtatyp, óz betimen oqýyna, aqparatty óz betimen óńdeýge, eshkimniń kómeginsiz óz betinshe oılanyp, sheshim qabyldaýǵa daǵdylandyrady. Deńgeılik tapsyrmalar oqýshylardyń ótilgen leksıkalyq taqyryptardan alǵan bilimderdi jáne bilikterin pysyqtaýǵa arnalǵan. Deńgeılik tapsyrmalar 7 - 9 synyptar modýlderi boıynsha taqyryptardy qamtıdy. Deńgeılik tapsyrmalar oqýshylardyń shyǵarmashylyqpen jumys isteýin damytady, ár oqýshyny ózdiginen jumys isteýge baýlıdy, oı eńbegimen aınalysýyna kózdeıdi. Deńgeılik tapsyrmalardy ózdiginen jańa sabaqty meńgertý, taqyrypty pysyqtaý, qaıtalaý sabaqtarynda paıdalanýǵa bolady.
Deńgeılik tapsyrmalar oqýshylardyń sózdik qoryn baıytýǵa, tilin damytýǵa baǵyttaıdy.
Qazaq tili 7 synyp
Kirispe bóliminde «Qazaq tili – memlekettik til» leksıkalyq taqyrybyn ótkende oqýshylarǵa deńgeılik tapsyrmalar beriledi.
I deńgeı
1. «Qazaq tili» atty óleńdi mánerlep oqý, tól dybystardy orfoepıalyq normaǵa saı aıtý.
Qazaq tili
Kúsh kemidi, aıbyndy tý qulady;
Keshe batyr – búgin qorqaq, buǵady.
Erikke umtylǵan ushqyr jany kisende,
Qan sýynǵan, júrek solǵyn soǵady.
Qyran qustyń qos qanaty qyrqyldy,
Kúndeı kúshti kúrkiregen el tyndy.
Asqar Altaı – altyn ana este joq,
Batyr, handar – asqan jandar umytyldy!
Erlik, eldik, birlik, qaırat, baq, ardyń
Jaýyz taǵdyr joıdy bárin ne bardyń...
Altyn kúnnen baǵasyz bir belgi bop,
Nurly juldyz, babam tili, sen qaldyń!
Jaryq kórmeı jatsań da uzaq, ken - tilim,
Taza, tereń, ótkir, kúshti, keń tilim.
Tarap ketken balalaryńdy baýyryńa
Aq qolyńmen tarta alarsyń sen tilim!
(M. Jumabaev)
II deńgeı
1. «Qazaq tili» atty óleńdi oqyp, óleńniń negizgi ıdeıasyn ashý.
2. Myna sózderdi sóz quramyna talda.
Besikte, tiliń, tilmen, aqyly, aıtylady./túbir, I - II - jaq, jekeshe, kópshe t. b/
3. 1. Núkteniń ornyna kerekti sózderdi qoıyńyz.
Qazaq eliniń rámizderine...... jatady
a/ Baıraq, jalaý, jalaýsha
á/ Tańba, belgi, mór
b/ Tý, eltańba, ánuran
2. Qazaq eli týynyń túsi.....
a/ qyzyl
á/ sary
b/ kók
3. Zeńgir kók..... belgisi
a/ adaldyqtyń, tazalyqtyń, aspannyń
á/ qýanyshtyń, jeńistiń
b/ jamandyqtyń, beıbitshiliktiń
4. Kúnge tabyný...... dúnıege kelgen
a/ batysta
á/ soltústikte
b/ shyǵysta
5. Kún beınesi...... belgisi
a/ tatýlyqtyń
á/ baılyq pen berekeniń
b/ dostyqtyń
III deńgeı
1. «Qazaq tili» atty óleńniń mazmunyn aıt.
2. Berilgen sózdermen sóılem qurastyr. Týǵan tilim, til baılyǵy, maqtanyshym, qudyretti, úlgi - ónege.
Taqyryp « Qazaqstan Respýblıkasy – táýelsiz el»
I deńgeı
1. «Qazaqstan Respýblıkasy – táýelsiz el» atty mátindi oqy.
Bul dúnıede bizdiń bir ǵana Otanymyz bar. Ol – táýelsiz Qazaqstan. Memlekettik táýelsizdigimiz jarıalanǵan beri Qazaqstandy álemniń júzden astam eli tanydy. Bizdiń elimiz birqatar asa bedeldi halyqaralyq uıymdarǵa, onyń ishinde Birikken Ulttar Uıymyna, Halyqaralyq valúta qoryna múshe bolyp qabyldandy.
Egemendi el bolyp, halqymyz óz erkimen tuńǵysh Prezıdentin saılady.
Eltańbamyzdy, Týymyzdy belgiledik. Qazaq tiline memlekettik mártebe berildi.
Bizdiń týymyz – táýelsizdik, tilegimiz – beıbitshilik, tynyshtyq. Elimizdiń tutastyǵyn, jerimizdiń bútindigin, halyqtarymyzdyń jarastyǵyn aman saqtaý - árbir azamattyń boryshy.
2. Tómende berilgen sózderdiń sınonımderin taýyp, olarǵa kóptik
jalǵaýyn jalǵańyz.
Úlgi: Otbasy+lar, januıa+lar
Úı................................................................................
Ana.............................................................................
Ata - ana........................................................................
Dos...............................................................................
Týys..............................................................................
№12 jalpy orta bilim berý mektebi
Shynargúl Saǵyndyqqyzy Malshýbaeva
Deńgeılik tapsyrmalar
Qazaq tili 7 synyp
2015 - 2016 oqý jyly
Túsinik hat
Maqsaty: Oqýshylardy deńgeılep saralap oqytý, árbir oqýshy óziniń damý deńgeıinde oqý materıalyn meńgerýin qamtamasyz etýi. Oqýshylardyń sózdik qorlaryn tolyqtyrý, tilin, oılaýyn mazmundaı bilý qabiletterin damytý. Deńgeılik tapsyrmalar oqýshylardyń ótilgen leksıkalyq taqyryptardan alǵan bilikterin pysyqtaýǵa arnalǵan.
Mindeti:
1. Oqýshynyń tulǵalyq damýyna baǵyttalǵan deńgeılep – saralap oqytý tehnologıalaryn oqý - tárbıe prosesine engizý.
2. Oqýshynyń pánge degen turaqty qyzyǵýshylyǵyn týdyrý.
Nátıje: J. Qaraevtyń deńgeılep oqytý tehnologıasy – oqý úrdisindegi muǵalim men oqýshynyń, oqý mazmuny men túriniń, ádister men amaldardyń, oqý maqsatynyń yqpaldasý zańdylyǵynyń júıesi J. Qaraev tehnologıasynyń jemisi sol, ol oqýshyny kúshtep oqýdan aýlaqtatyp, óz betimen oqýyna, aqparatty óz betimen óńdeýge, eshkimniń kómeginsiz óz betinshe oılanyp, sheshim qabyldaýǵa daǵdylandyrady. Deńgeılik tapsyrmalar oqýshylardyń ótilgen leksıkalyq taqyryptardan alǵan bilimderdi jáne bilikterin pysyqtaýǵa arnalǵan. Deńgeılik tapsyrmalar 7 - 9 synyptar modýlderi boıynsha taqyryptardy qamtıdy. Deńgeılik tapsyrmalar oqýshylardyń shyǵarmashylyqpen jumys isteýin damytady, ár oqýshyny ózdiginen jumys isteýge baýlıdy, oı eńbegimen aınalysýyna kózdeıdi. Deńgeılik tapsyrmalardy ózdiginen jańa sabaqty meńgertý, taqyrypty pysyqtaý, qaıtalaý sabaqtarynda paıdalanýǵa bolady.
Deńgeılik tapsyrmalar oqýshylardyń sózdik qoryn baıytýǵa, tilin damytýǵa baǵyttaıdy.
Qazaq tili 7 synyp
Kirispe bóliminde «Qazaq tili – memlekettik til» leksıkalyq taqyrybyn ótkende oqýshylarǵa deńgeılik tapsyrmalar beriledi.
I deńgeı
1. «Qazaq tili» atty óleńdi mánerlep oqý, tól dybystardy orfoepıalyq normaǵa saı aıtý.
Qazaq tili
Kúsh kemidi, aıbyndy tý qulady;
Keshe batyr – búgin qorqaq, buǵady.
Erikke umtylǵan ushqyr jany kisende,
Qan sýynǵan, júrek solǵyn soǵady.
Qyran qustyń qos qanaty qyrqyldy,
Kúndeı kúshti kúrkiregen el tyndy.
Asqar Altaı – altyn ana este joq,
Batyr, handar – asqan jandar umytyldy!
Erlik, eldik, birlik, qaırat, baq, ardyń
Jaýyz taǵdyr joıdy bárin ne bardyń...
Altyn kúnnen baǵasyz bir belgi bop,
Nurly juldyz, babam tili, sen qaldyń!
Jaryq kórmeı jatsań da uzaq, ken - tilim,
Taza, tereń, ótkir, kúshti, keń tilim.
Tarap ketken balalaryńdy baýyryńa
Aq qolyńmen tarta alarsyń sen tilim!
(M. Jumabaev)
II deńgeı
1. «Qazaq tili» atty óleńdi oqyp, óleńniń negizgi ıdeıasyn ashý.
2. Myna sózderdi sóz quramyna talda.
Besikte, tiliń, tilmen, aqyly, aıtylady./túbir, I - II - jaq, jekeshe, kópshe t. b/
3. 1. Núkteniń ornyna kerekti sózderdi qoıyńyz.
Qazaq eliniń rámizderine...... jatady
a/ Baıraq, jalaý, jalaýsha
á/ Tańba, belgi, mór
b/ Tý, eltańba, ánuran
2. Qazaq eli týynyń túsi.....
a/ qyzyl
á/ sary
b/ kók
3. Zeńgir kók..... belgisi
a/ adaldyqtyń, tazalyqtyń, aspannyń
á/ qýanyshtyń, jeńistiń
b/ jamandyqtyń, beıbitshiliktiń
4. Kúnge tabyný...... dúnıege kelgen
a/ batysta
á/ soltústikte
b/ shyǵysta
5. Kún beınesi...... belgisi
a/ tatýlyqtyń
á/ baılyq pen berekeniń
b/ dostyqtyń
III deńgeı
1. «Qazaq tili» atty óleńniń mazmunyn aıt.
2. Berilgen sózdermen sóılem qurastyr. Týǵan tilim, til baılyǵy, maqtanyshym, qudyretti, úlgi - ónege.
Taqyryp « Qazaqstan Respýblıkasy – táýelsiz el»
I deńgeı
1. «Qazaqstan Respýblıkasy – táýelsiz el» atty mátindi oqy.
Bul dúnıede bizdiń bir ǵana Otanymyz bar. Ol – táýelsiz Qazaqstan. Memlekettik táýelsizdigimiz jarıalanǵan beri Qazaqstandy álemniń júzden astam eli tanydy. Bizdiń elimiz birqatar asa bedeldi halyqaralyq uıymdarǵa, onyń ishinde Birikken Ulttar Uıymyna, Halyqaralyq valúta qoryna múshe bolyp qabyldandy.
Egemendi el bolyp, halqymyz óz erkimen tuńǵysh Prezıdentin saılady.
Eltańbamyzdy, Týymyzdy belgiledik. Qazaq tiline memlekettik mártebe berildi.
Bizdiń týymyz – táýelsizdik, tilegimiz – beıbitshilik, tynyshtyq. Elimizdiń tutastyǵyn, jerimizdiń bútindigin, halyqtarymyzdyń jarastyǵyn aman saqtaý - árbir azamattyń boryshy.
2. Tómende berilgen sózderdiń sınonımderin taýyp, olarǵa kóptik
jalǵaýyn jalǵańyz.
Úlgi: Otbasy+lar, januıa+lar
Úı................................................................................
Ana.............................................................................
Ata - ana........................................................................
Dos...............................................................................
Týys..............................................................................
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.