Qazaqstan respýblıkasy boıynsha bilim deńgeıiniń ólshem nátıjesi
Sapaly bilimge qol jetkizý deńgeıi ólshengennen keıin Mańǵystaý oblysy eń nashar nátıje kórsetti
Mańǵystaý oblysy sapaly orta bilimge qol jetkizý teńsizdigi ındeksi boıynsha reıtıńide sońǵy orynda. Naqtyraq aıtqanda, ol bilim berý kadrlary sapasyn baǵalaý krıterıi boıynsha respýblıkadaǵy eń tómengi kórsetkishterdiń birin kórsetti. Sapaly bilimge qol jetkizý boıynsha eń qolaıly jaǵdaı Pavlodar oblysynda.
Sapaly bilimge qol jetkizý teńsizdigi ındeksin (Index of Disparity in Access to Quality Secondary Education IDAQSE) arnaıy Ortalyq Azıa elderi úshin PaperLab QQ basshylyǵymen zertteýshilerdiń transshekara komandasy ázirlegen. Onyń negizinde memleketter tikeleı áser ete alatyn birqatar resmı ólshenetin kórsetkish bar. Qazaqstanǵa arnalǵan kórsetkishter úsh topqa bólingen, olar: "oqytý jaǵdaıy", "bilim berý aktorlary", "AKT-ǵa qol jetkizý".
«Oqytý jaǵdaıy» krıterıine úsh kórsetkish kiredi: úsh aýysymda bilim beretin mektepter úlesi; apatty jaǵdaıdaǵy mektepter úlesi; dárethanasy syrtta ornalasqan mektepter úlesi. Tizimdegi kórsetkishter boıynsha eń nashar jaǵdaı Almaty oblysynda. Al Pavlodar oblysynda, kersinshe sapaly bilim alý úshin eń jaqsy jaǵdaı jasalǵan.
«Bilim berý aktorlary» krıterıine tórt kórsetkish kiredi: joǵary bilimi bar muǵalimder úlesi; joǵary bilimi bir muǵalimge shaqqandaǵy oqýshylar sany; muǵalimniń ortasha jalaqysynyń aımaqtaǵy ortasha jalaqyǵa qatynasy; oqýyn jalǵastyrǵan 11-klass túlekteri úlesi. Bul kórsetkish tobyndaǵy basty aýtsaıder astana, kóshbasshy Túrkistan oblysy boldy.
"AKT-ǵa qol jetkizý" krıterıi tórt kórsetkishten turady: ınternetke kire alatyn mektepter úlesi; bir mektep kompúterine keletin oqýshylar sany; ınternet qyzmeti baǵasy men aımaqtaǵy ortasha jalaqynyń araqatynasy; eń arzan noýtbýktyń aımaqtaǵy ortasha jalaqyǵa qatynasy. AKT-ǵa qol jetkizýdiń eń joǵary kórsetkishin Atyraý oblysy kórsetti, al eń azyn Shymkent kórsetti.
Kórsetkish Soros-Qazaqstan qory qoldaýymen júzege asyrylyp jatqan «Ortalyq Azıa elderindegi bilim berý teńsizdiginiń jańa qyrlary: problemany ólsheýden saıasattyń ózgerýine deıin» jobasy aıasynda jasalǵan. Zertteý jumysy mazmuny avtorlar kózqarasyn kórsetedi jáne qor kózqarasymen sáıkes kelýi mindetti emes. Jobanyń medıa seriktesi - MediaNet halyqaralyq jýrnalısıka ortalyǵy.
Qosymsha
Aımaqtar |
Bilim berý jaǵdaıy |
Bilim berý aktorlary |
AKT-ǵa qol jetkizý |
Úsh krıterıı qorytyndysy |
Aqmola oblysy |
94,7 |
69,7 |
89,3 |
84,6 |
Aqtóbe oblysy |
80,5 |
63,9 |
90,3 |
78,2 |
Almaty oblysy |
71,1 |
73,9 |
88,0 |
77,7 |
Almaty |
98,8 |
42,5 |
85,5 |
75,6 |
Atyraý oblysy |
77,5 |
50,1 |
96,4 |
74,7 |
SHQO |
85,0 |
65,4 |
91,4 |
80,6 |
BQO |
73,3 |
57,8 |
90,4 |
73,8 |
Jambyl oblysy |
76,8 |
78,1 |
87,8 |
80,9 |
Qaraǵandy oblysy |
88,6 |
57,0 |
91,9 |
79,2 |
Qostanaı oblysy |
95,4 |
68,3 |
89,7 |
84,4 |
Qyzylorda oblysy |
81,7 |
79,3 |
88,5 |
83,1 |
Mańǵystaý oblysy |
72,6 |
41,9 |
91,8 |
68,8 |
Nur-Sultan |
86,5 |
37,0 |
85,7 |
69,8 |
Pavlodar oblysy |
99,8 |
71,3 |
92,3 |
87,8 |
SQO |
94,0 |
75,2 |
90,3 |
86,5 |
Túrkistan oblysy |
75,9 |
82,8 |
85,2 |
81,3 |
Shymkent |
73,0 |
69,6 |
76,7 |
73,1 |
Qazaqstan |
83,6 |
62,5 |
91,3 |
79,1 |
Barlyq pozısıa boıynsha eń joǵary upaı – 100 upaı