InfoHub Logo

Sý. Sýdyń qasıeti
"Syndarly oqytý - zaman talaby" taqyrybynda deńgeılik kýrsty oqyp kelgen ustazdardyń uıymdastyrýymen mektepishilik semınarda konferensıa, koýchıngter, ashyq sabaqtar, dóńgelek ústelder ótkizilip, tálim alýshylardyń arasynda "Úzdik tálim alýshy " baıqaýyna qatysyp "Jańashyl ustaz " nomınasıasymen marapattaldy.
Qysqa merzimdi jospar
Sabaq taqyryby Sý. Sýdyń qasıeti
Osy sabaqta qol jetkiziletin oqý maqsattary ( oqý baǵdarlamasyna silteme) Ár túrli tájirıbeler nátıjesinde sýdyń basty qasıetterimen jáne onyń sharýashylyqtaǵy mańyzymen oqýshylardy tanystyrý, sýdyń qasıeti týraly ǵylymı túsinik berý.
Sabaq maqsattary

1. Oqýshylarǵa sý tirshiliktiń kózi ekenin uǵyndyrý. Ár túrli tájirıbeler jasaý arqyly sýdyń qasıetterin anyqtaý. Sý týraly maqal - mátelder men tyıym sózder úıretý. Sý týraly maǵlumattar berý.
2. Oqýshylardyń sý týraly bilimderin keńeıtý. Pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý maqsatynda zamanaýı ádis - tásilderdi qoldaný, shyǵarmashylyqqa baýlý. Saramandyq jumys jasaýdyń alǵy shartyn úıretý
Barlyq oqýshylar: Oqı alady
Kóptegen oqýshylar: Suraqtarǵa jaýap bere alady
Keıbir oqýshylar: suraqtarǵa da jaýap bere alady.
Jetistik krıterııleri
Barlyq oqýshylar: Oqı alady, óli tabıǵatty jáne tiri tabıǵatty ajyrata alady
Kóptegen oqýshylar: Suraqtarǵa tolyq qandy jaýap bere alady
Keıbir oqýshylar: Logıkalyq suraqtarǵa da jaýap bere alady., shyǵarmashylyqpen aınalysa alady.

Tildik maqsattar Tabıǵat týraly áńgimeleý, dıologqa túsirý.
Qundylyqtardy darytý Qorshaǵan ortany qorǵaýǵa úıretý arqyly ekologıalyq, ekonomıkalyq tárbıe berý.
Balalardyń tabıǵatqa degen súıispenshilikterin arttyra otyryp, ony qorǵaı bilýge baýlý
Pánaralyq baılanystar: Ádebıettik oqý, matematıka
AKT qoldaný daǵdylary: Syn turǵysynan oılaý, jas ereksheligin qaraı oqytý, dıalogtyq oqytý
Bastapqy bilim

1. Úı tapsyrmasyna berilgen " Aýa. Aýanyń qasıeti"
«Intervú» strategıasy
1. Jerdiń aınalasyn......... qorshap tur. 2. Adam aýasyz................. qana ómir súredi. 3. Aýanyń qasıetteri:............................... 4. Ósimdik aýadan kómirqyshqyl gazyn sińire otyryp,......................... shyǵarady. 5. Zaýyttar, fabrıkalar, kólikter.................................... lastaıdy.

Sabaqtyń basy
Psıhologıalyq ahýaldy jaqsartý
Kún jaryǵyn alaqanǵa salamyn,
Júregime basyp ustaı qalamyn.
İzgi ári názik, jaryq, meıirimdi
Bolyp keter sonda dereý jan - jaǵym
- Balalar qazir qandaı sabaq?
Topqa bólý "Jyl mezgilderi"
Jańa taqyryptyń tanystyrylymy."Oı qozǵaý strategıasy"
- Dúnıetaný sabaǵynda biz sendermen neni úırenemiz? (Aınala qorshaǵan tabıǵat, sý, jan - janýarlar týraly bilim alamyz.) - Tabıǵat týraly ne bilemiz? (Tabıǵat óli jáne tiri bolyp ekige bólinedi.)
- Balalar adamǵa ómir súrý úshin ne qajet? (Aýa, sý, azyq, kıim, baspana qajet)
- Olaı bolsa adam bul qajettilikterdi qaıdan alady? (Tabıǵattan alady.)
Jumbaq sheship kóreıik! Jańa taqyrypty ashý.
Bir jylan jol salypty árbir saıǵa,
Saı túgil jol salypty árbir jaıǵa. (Sý)

Tyrs, tyrs etedi,
Jerge sińip ketedi. (Jańbyr)

Qoly joq sýret salady,
Tisi joq tistep alady. (Aıaz)

Sabaqtyń
ortasy

Jańa sabaq.
Sabaqtyń taqyrybyn jáne maqsatyn habarlaý.
«Sý. Sýdyń qasıeti» taqyryby boıynsha túsinik beriledi.
1 - slaıd "Tabıǵattaǵy sýdyń aınalymy "
1 - tájirıbe.
Sýdyń túsi qandaı? Shyny ydysqa sút, ekinshi shynyǵa sý quı. Ekeýin salystyr. Sút – aq, al sý - tússiz.
Taza sýdan az mólsherde alsań, tússiz. Al ózen, kól sýlarynyń túsi ár túrli bolady. Túsinik berý.

2 - tájirıbe.
Sýdyń móldirligi qandaı? Sý – móldir. Ony anyqtap kóreıik. Eki stakannyń bireýine sút, bireýine sý quı. Olardyń ishine qasyq sal. Qaısy qasyq anyq kórindi. Nege? Bul tájirıbede sýdyń qandaı qasıeti baryn baıqadyń. Sýdy ıiskep jáne iship kór. Budan shyǵatyn qorytyndy: sý tússiz, móldir ıissiz, dámsiz.
3 - tájirıbe.
Sýdyń pishini bola ma? Sen birneshe ydysqa: kesege shyny ydysqa, stakanǵa sý quı. Osy ydystaǵy sý pishinine qara. Sý qandaı pishinge ıe boldy? Árbir quıylǵan ydystyń ózindeı emes pe? Olaı bolsa sýda turaqty pishin bolmaıdy. Ol kez kelgen ydystyń pishinin alady eken.
4 - tájirıbe
Taza sýdy shyny betine tamyzamyz. Onyń astynan maı shammen qyzdyramyz. Sý býǵa aınalyp, ushyp ketedi. Al shynynyń betinde aqshyl daq qalady. Bul ne?
Taza móldir sýdyń ózinde erigen zattar bar. Ásirese erigen zattar ashshy sýda kóp bolady
«Kim kóp biledi?» oıyny. Bul oıynda oqýshylar maqal - mátelderdi, tyıym sózderdiń ornyn tabý kerek.
1 - top.
1.….. da suraýy bar.
2.….. jer – nýly jer.
3. Saǵadaǵy ….. ishedi, jaǵadaǵy ý ishedi.
2 - top
4….. tirshiliktiń kózi.
. 5….. tirshilik mekeni.
6…. júrgen jer bereke, el júrgen jer mereke.
3 - top
7...... túkirme.
8….. kórseń kózin ash.
9….. ómir joq.
4 - top
10Kirdiń ….. basýǵa bolmaıdy.
11. Túnde ….. barma.
12….. ómir tussyz aspanmen teń.
Shyǵarmashylyq jumys.
1 - top. Qazaqstan kólderi men ózenderin jazý.
Balqash, Alakól, Zaısan, Teńiz kóli, Sasyqkól,
Ertis, Esil, Jaıyq, Syrdarıa, Shý.
2 - top. Sý naqyl sózder jazý.
Tereń sý jaı aǵady, aqyldy adamdar tynysh ómir súredi.
Úı satyp alsań kórshińe qara, jer satyp alsań sýyna qara
Sý názik ári jumsaq bolsa da, taýdy qoparyp jiberýge de kúshi bar.
3 - top. Sý týraly qandaı tyıym sózder bilesińder?
Sýǵa túkirme.
Beti ashyq qalǵan sýdy ishpe.
Túnde sýǵa barma.
Sýdy ysyrap qylma.
Qolyńdy jýǵan soń silkime.
4 - top Sý týraly jumbaqtar jazdyrý
1. Jylt - jylt etedi,
jylǵadan ótedi. (sý)
2. Ózi sýdan jaralǵan
Biraq sýdan qorqady.(muz)
3. Kózge kóringenmen
Ustasań qolǵa ilinbeıdi.(bý)
«Qadam bas» ádisi
1 - qadam Sýdyń neshe kúıi bar?
2 - qadam. Sýdyń qasıetterin ata.
3 - qadam. Adam sýsyz neshe kúnge shydaı alady?
4 - qadam. Jer betiniń neshe bóligin sý alyp jatyr?

Ońtústik Qazaqstan oblysy, Ordabasy aýdany,
Yntaly aýyly Q. Bektaev atyndaǵy jalpy orta mektebi
bastaýysh páni muǵalimi Esenbaeva Venera Saparalıevna

Qysqa merzimdi jospar: Sý. Sýdyń qasıeti júkteý