"Júrek jylýy" (ata - analarǵa arnalǵan trenıń)
"Júrek jylýy" (ata - analarǵa arnalǵan trenıń)
Maqsaty: Bala tárbıesi damýyndaǵy basty ról atqarýshy - otbasy.
Sondyqtan ata - ananyń bala kóńilin taba bilýine oı qozǵaý, ózin - ózi tanýyna baǵyt berý, tárbıe jaıly pikir bólisý.
ata - analarǵa balaǵa rýhanı tárbıe berýdegi otbasynyń róli jaıly túsindirý.
Mindeti: ata - analardy ózderiniń balalarynyń jan - dúnıesin túsinýge shaqyrý.
Qoldanylatyn ádis - tásilder: túsindirý, suraq - jaýap, praktıkalyq testileý
Kórnekiligi: Taqyrypqa baılanysty naqyl sózder jazylǵan slaıd, marker, ádistemelik blank, úlestirme qaǵazdar, testter;
Trenıń erejesi:
1. Sózdi bólmeý
2. Bir - birine kedergi jasamaý
3. Birigip jumys jasaý
4. Kúlimsireý
I. Uıymdastyrý kezeńi:
- Trenıńke qatysýshylardy sheńber jasap otyrǵyzý. Tynyshtyq sáti. Áýen tyńdatý.
II. Barysy:
1. Psıhologıalyq oıyn.
«Men senimen suhbattasqanyma qýanyshtymyn» atty jattyǵý.
Barlyǵy bir - biriniń qolynan ustap sheńber qurady. Oıyndy birinshi otyrǵan adam bastaıdy. Keıingiler osy birinshi oıynshynyń esimin sheńber boıymen jyljyta otyryp, túrlendire ataý. Árkim ózin tanystyryp, ózi jaıly bir - eki aýyz sóz aıtyp, onan soń oń jaqtaǵy kórshisi de solaı jalǵastyrady. Qatysýshylar túgel tanysyp bolǵan soń, toptaǵy kóńili qalaǵan eki - úsheýine ata - analardyń esimin retimen atap shyǵý.
- Óz esimderińizdi túrlendire estigende qandaı sezimde boldyńyz?
Bizdiń esimimiz ózimiz úshin dúnıedegi eń keremet áýen sekildi. Sondyqtan budan bylaı únemi bir - birimizge qarap sóılegende esimimizdi erkelete, jaǵymdy ataýdan bastaıyq
2. Toptastyrý.
Ata - analardy úsh topqa bólý. Árkim ózi qalaǵan jemiske baryp otyrady. Ata - analardy trenıń erejesimen tanystyrý.
Trenıń erejesi:
1. Sózdi bólmeý
2. Bir - birine kedergi jasamaý
3. Birigip jumys jasaý
4. Kúlimsireý
2. «Mı shabýyly»
1 top.
1) «Sizder dárigersizder» Qolyńyzda júrek bireý. Ol júrekke muqtaj 4 naýqas jatyr.
1. Náreste 6 aılyq
2. Úıi joq bomj
3. 60 jastaǵy kóp balaly ana
4. Daryndy bala. Qaısysyna ómir syılar edińiz?
2 top. Ulyńyz nemese qyzyńyz mektepten qatty qýanyp keldi. Pán boıynsha saıystan júldege ıelengen eken. Sizderdiń kelesi áreketterińiz qalaı bolmaq?
3 top. Balaǵa óz jeke basyńyz arqyly qalaı úlgi - ónege kórsetesiz?
3. Ata - analarǵa saýalnama test taratý.
Siz qandaı ata - anasyz?
«Jaqsy tárbıeshi, úlgili ata - ana bola alamyz ba?» degen saýal tóńireginde oılanyp kórdik pe?
Suraqtarǵa «ıá», «joq», «keıde» dep jaýap berý arqyly ózderińizdi tekserýge bolady
3. «Án aıtaıyq» jattyǵýy
Balalaryńyz jaqsy kóretin ándi aıtasyzdar.
4. Shyǵarmashylyq jumys Bala jany gúldený úshin ne isteý kerek?
Topqa tapsyrma:
İ top. «Meniń balamnyń júregi» Bul júrekke ne kerek?
İİ top. Ómirde sizder úshin ne mańyzdy?
İİİ top. Bala keleshekte belgili bir mamandyq ıesi bolý úshin?
Plakatqa tapsyrmany oryndap, ár top qorǵaıdy.
Biz búgin sizdermen eń qymbatty bala jany jaıly oı bólistik. Ol mańyzdy, óıtkeni ol endi ǵana ómir degen uzaq jolǵa saparyn bastady. Bul jol - ony rýhanı baılyqqa bastaıtyn taza jáne negizgi jol. Bul joldy barlyq nárseniń basy bolyp tabylatyn úlken árippen jazylǵan MAHABBATTAN bastaý kerek. Bala ata - ana ómiriniń jalǵasy. Sol úshin ata - ana qudaıdan perzent tilegen. Perzent kórgende, júregi jarylardaı qýanǵan. Sodan keıin «Balamnyń tabanyna kirgen sheńge meniń mańdaıyma kirsin»,- dep álpeshtep ósirgen perzenti aýyryp, ne basqa bir qater tóngende «Ózimdi alyp, balamdy aman qaldyr»,- dep qudaıǵa jalbarynǵan. Perzentsiz ananyń oı - qıaly surqaı, kúzgi baqtaı kóńilsiz, surǵylt túzdeı jabyrqaý.
Óz kezinde Shal aqyn bylaı degen eken:
Bosaǵasyn altynnan soqsań daǵy
Perzent súımeı, adamnyń meıiri qanbas
Ásirese, Ana tirshiliktiń qaınar kózi, mahabbattyń shýaq kúni, meıirimniń káýsar bulaǵy. Ana balany toǵyz aı boıy kóterip, tolǵatyp, dúnıege keltirip qana qoımaıdy, ony kóziniń qarashyǵyndaı qorǵap, aıalap ósirip, aıaǵynan tik turǵyzady. Ómir esigin jańa ashqan náresteniń boıyna týǵan eliniń rýhyn sińiretin, balbyratyp ýildetetin, jylaýyn qoıǵyzatyn halyqtyń halyqtyǵynyń basty nyshany - týǵan eliniń tilin úıretip, sazyna qandyratyn da - Ana. Ana júregin, onyń janaryndaǵy shapaǵat pen tynyshtyqty baqyt pen qýanyshty, alańdaýshylyq pen mazasyzdyqty seze bil!
«Júrek jylýy» jattyǵýy
Qatysýshylarǵa kishkene júreksheler taratylady.
Trenıńke qatysýshy analar....
«Meniń sen sıaqty keremet anaǵa tileıtinim!»...... degen oıdy jalǵastyrýlary kerek. Bir - birine degen jaqsy lebizderin bildiredi.
«Tilek bildirý» trenıńi. Munda bir - birińizge tilek aıtasyzdar, ıaǵnı aıtý kezinde ol adamdy qushaqtap turyp nemese basqalaı da is - qımylmen tilek bildiresiz.
Taldaý: - sizge tilek bildirgende qalaı sezindińiz?
- sizge tilekti shynaıy aıtty ma?
- siz aıtylǵan tilekti qalaı qabyl aldyńyz?
5. «Túıindi sózdi men aıtamyn» strategıasy
«Bala kóńilin qalaı tabýǵa bolady?» degen suraqty ár ata - ana toptarynda talqylap, bir baılamǵa kelip, oı túıinin ortaǵa jetkizip, aıtyp beredi.
6. Ata - analarǵa keńes.
1. Otbasyndaǵy psıhologıalyq ahýal, tatýlyq pen tynyshtyq, jaıdary qabaq, beıil bereke - onyń barlyq músheleriniń yrysy oıǵa alǵan isteriniń órge basyp, maqsattarynyń júzege asýynyń kepili.
2. Bala - ata - anasynyń fızıologıalyq, psıho - áleýmettik kóshirmesi. Ol boıyndaǵy barlyq nyshandardy ata - anasynan tuqym qýalaý arqyly alady. Al dúnıege kelip, otbasyndaǵy ómirlik ortaǵa túskende eń aldymen, bala tulǵasynyń damýyna onyń ata - anamen qarym - qatynasy áser etedi.
3. Januıada balaǵa orynsyz uzaq áńgime aıtyp, shubalańqy aqyl aıta berý de paıdasyz.
4. Bala isindegi kezdeısoq bolǵan bir sátsizdikti qazbalaı bermeı, eskertý jasasa jetkilikti.
5. Balaǵa asa baıyppen qaraý kerek, meıli ol áljýaz nemese dármensiz bolsyn, bolashaǵynan úmit úzbegen jón.
Júrekten júrekke (Ata - analar sheńberge turyp, bir shoq gúldi kezek - kezek bir - birine berý arqyly jyly - jyly tilekterin aıtady)
8. Qorytyndy. Búgingi trenıńke qatysqan ata - analarǵa alǵysymyzdy bildiremiz.
Nátıje: Ata - analar óz sezimderin ózgelerge kórsetýge, óz - ózin syılaýǵa, balanyń kóńilin tabýǵa, erkin pikir bólisýge úırendi jáne bala tárbıesi jaıly kóp maǵlumat alady
8. Qorytyndy. Ata - anaǵa kóz qýanysh,
Aldyna alǵan erkesi,
Kóńiline kóp jubanysh.
Gúldenip oı - ólkesi,- dep Abaı atamyz ata - ananyń qýanyshy, gúldengen úmit, armany tek perzent súıý, ony tárbıeleý ekendigin aıtqysy kelgen eken. Endeshe, ata - analar, qolymyzdaǵy altynymyzdy jaqsylap tárbıeleıik jáne biz olarǵa úlgi bolar beıne ekenimizdi umytpaıyq. Adam da ómir sıaqty, kúlmese jaınap óspeıdi deıdi. Sondyqtan da myna jaıttardy esimizge ustaıyq: «Otbasynda berilgen tárbıe jigerińdi qum qylyp, jerge qaratpasyn deseń balaǵa kishkentaıynan túzý tárbıe ber»,- dep ata - babamyz aıtqandaı, bala tárbıesine ýaqytyńda kóńil bólip, elimizdiń ınabatty, adamgershiligi mol, bilimdi, sanaly urpaǵyn tárbıeleıik. Eger ata - ana men balabaqsha ózara tyǵyz baılanysta bolsa, balalarǵa birdeı talap qoıyp otyrsa, táýelsiz elimizdiń ul - qyzdary jan - jaqty damyǵan azamat bolyp shyǵary sózsiz Adam ómiriniń máni men sulýlyǵy, adamnyń keleshegine senimdiligi - balanyń ata - anasyn ardaq tutyp, óziniń perzenttik qaryzyn bir sátke de esinen shyǵarmaýynda. Bul – jas urpaqtyń mádenıettiligin, ádeptiliginiń ǵana emes, eń aldymen, adamshylyǵynyń belgisi.
"Júrek jylýy" (ata - analarǵa arnalǵan trenıń). júkteý
Maqsaty: Bala tárbıesi damýyndaǵy basty ról atqarýshy - otbasy.
Sondyqtan ata - ananyń bala kóńilin taba bilýine oı qozǵaý, ózin - ózi tanýyna baǵyt berý, tárbıe jaıly pikir bólisý.
ata - analarǵa balaǵa rýhanı tárbıe berýdegi otbasynyń róli jaıly túsindirý.
Mindeti: ata - analardy ózderiniń balalarynyń jan - dúnıesin túsinýge shaqyrý.
Qoldanylatyn ádis - tásilder: túsindirý, suraq - jaýap, praktıkalyq testileý
Kórnekiligi: Taqyrypqa baılanysty naqyl sózder jazylǵan slaıd, marker, ádistemelik blank, úlestirme qaǵazdar, testter;
Trenıń erejesi:
1. Sózdi bólmeý
2. Bir - birine kedergi jasamaý
3. Birigip jumys jasaý
4. Kúlimsireý
I. Uıymdastyrý kezeńi:
- Trenıńke qatysýshylardy sheńber jasap otyrǵyzý. Tynyshtyq sáti. Áýen tyńdatý.
II. Barysy:
1. Psıhologıalyq oıyn.
«Men senimen suhbattasqanyma qýanyshtymyn» atty jattyǵý.
Barlyǵy bir - biriniń qolynan ustap sheńber qurady. Oıyndy birinshi otyrǵan adam bastaıdy. Keıingiler osy birinshi oıynshynyń esimin sheńber boıymen jyljyta otyryp, túrlendire ataý. Árkim ózin tanystyryp, ózi jaıly bir - eki aýyz sóz aıtyp, onan soń oń jaqtaǵy kórshisi de solaı jalǵastyrady. Qatysýshylar túgel tanysyp bolǵan soń, toptaǵy kóńili qalaǵan eki - úsheýine ata - analardyń esimin retimen atap shyǵý.
- Óz esimderińizdi túrlendire estigende qandaı sezimde boldyńyz?
Bizdiń esimimiz ózimiz úshin dúnıedegi eń keremet áýen sekildi. Sondyqtan budan bylaı únemi bir - birimizge qarap sóılegende esimimizdi erkelete, jaǵymdy ataýdan bastaıyq
2. Toptastyrý.
Ata - analardy úsh topqa bólý. Árkim ózi qalaǵan jemiske baryp otyrady. Ata - analardy trenıń erejesimen tanystyrý.
Trenıń erejesi:
1. Sózdi bólmeý
2. Bir - birine kedergi jasamaý
3. Birigip jumys jasaý
4. Kúlimsireý
2. «Mı shabýyly»
1 top.
1) «Sizder dárigersizder» Qolyńyzda júrek bireý. Ol júrekke muqtaj 4 naýqas jatyr.
1. Náreste 6 aılyq
2. Úıi joq bomj
3. 60 jastaǵy kóp balaly ana
4. Daryndy bala. Qaısysyna ómir syılar edińiz?
2 top. Ulyńyz nemese qyzyńyz mektepten qatty qýanyp keldi. Pán boıynsha saıystan júldege ıelengen eken. Sizderdiń kelesi áreketterińiz qalaı bolmaq?
3 top. Balaǵa óz jeke basyńyz arqyly qalaı úlgi - ónege kórsetesiz?
3. Ata - analarǵa saýalnama test taratý.
Siz qandaı ata - anasyz?
«Jaqsy tárbıeshi, úlgili ata - ana bola alamyz ba?» degen saýal tóńireginde oılanyp kórdik pe?
Suraqtarǵa «ıá», «joq», «keıde» dep jaýap berý arqyly ózderińizdi tekserýge bolady
3. «Án aıtaıyq» jattyǵýy
Balalaryńyz jaqsy kóretin ándi aıtasyzdar.
4. Shyǵarmashylyq jumys Bala jany gúldený úshin ne isteý kerek?
Topqa tapsyrma:
İ top. «Meniń balamnyń júregi» Bul júrekke ne kerek?
İİ top. Ómirde sizder úshin ne mańyzdy?
İİİ top. Bala keleshekte belgili bir mamandyq ıesi bolý úshin?
Plakatqa tapsyrmany oryndap, ár top qorǵaıdy.
Biz búgin sizdermen eń qymbatty bala jany jaıly oı bólistik. Ol mańyzdy, óıtkeni ol endi ǵana ómir degen uzaq jolǵa saparyn bastady. Bul jol - ony rýhanı baılyqqa bastaıtyn taza jáne negizgi jol. Bul joldy barlyq nárseniń basy bolyp tabylatyn úlken árippen jazylǵan MAHABBATTAN bastaý kerek. Bala ata - ana ómiriniń jalǵasy. Sol úshin ata - ana qudaıdan perzent tilegen. Perzent kórgende, júregi jarylardaı qýanǵan. Sodan keıin «Balamnyń tabanyna kirgen sheńge meniń mańdaıyma kirsin»,- dep álpeshtep ósirgen perzenti aýyryp, ne basqa bir qater tóngende «Ózimdi alyp, balamdy aman qaldyr»,- dep qudaıǵa jalbarynǵan. Perzentsiz ananyń oı - qıaly surqaı, kúzgi baqtaı kóńilsiz, surǵylt túzdeı jabyrqaý.
Óz kezinde Shal aqyn bylaı degen eken:
Bosaǵasyn altynnan soqsań daǵy
Perzent súımeı, adamnyń meıiri qanbas
Ásirese, Ana tirshiliktiń qaınar kózi, mahabbattyń shýaq kúni, meıirimniń káýsar bulaǵy. Ana balany toǵyz aı boıy kóterip, tolǵatyp, dúnıege keltirip qana qoımaıdy, ony kóziniń qarashyǵyndaı qorǵap, aıalap ósirip, aıaǵynan tik turǵyzady. Ómir esigin jańa ashqan náresteniń boıyna týǵan eliniń rýhyn sińiretin, balbyratyp ýildetetin, jylaýyn qoıǵyzatyn halyqtyń halyqtyǵynyń basty nyshany - týǵan eliniń tilin úıretip, sazyna qandyratyn da - Ana. Ana júregin, onyń janaryndaǵy shapaǵat pen tynyshtyqty baqyt pen qýanyshty, alańdaýshylyq pen mazasyzdyqty seze bil!
«Júrek jylýy» jattyǵýy
Qatysýshylarǵa kishkene júreksheler taratylady.
Trenıńke qatysýshy analar....
«Meniń sen sıaqty keremet anaǵa tileıtinim!»...... degen oıdy jalǵastyrýlary kerek. Bir - birine degen jaqsy lebizderin bildiredi.
«Tilek bildirý» trenıńi. Munda bir - birińizge tilek aıtasyzdar, ıaǵnı aıtý kezinde ol adamdy qushaqtap turyp nemese basqalaı da is - qımylmen tilek bildiresiz.
Taldaý: - sizge tilek bildirgende qalaı sezindińiz?
- sizge tilekti shynaıy aıtty ma?
- siz aıtylǵan tilekti qalaı qabyl aldyńyz?
5. «Túıindi sózdi men aıtamyn» strategıasy
«Bala kóńilin qalaı tabýǵa bolady?» degen suraqty ár ata - ana toptarynda talqylap, bir baılamǵa kelip, oı túıinin ortaǵa jetkizip, aıtyp beredi.
6. Ata - analarǵa keńes.
1. Otbasyndaǵy psıhologıalyq ahýal, tatýlyq pen tynyshtyq, jaıdary qabaq, beıil bereke - onyń barlyq músheleriniń yrysy oıǵa alǵan isteriniń órge basyp, maqsattarynyń júzege asýynyń kepili.
2. Bala - ata - anasynyń fızıologıalyq, psıho - áleýmettik kóshirmesi. Ol boıyndaǵy barlyq nyshandardy ata - anasynan tuqym qýalaý arqyly alady. Al dúnıege kelip, otbasyndaǵy ómirlik ortaǵa túskende eń aldymen, bala tulǵasynyń damýyna onyń ata - anamen qarym - qatynasy áser etedi.
3. Januıada balaǵa orynsyz uzaq áńgime aıtyp, shubalańqy aqyl aıta berý de paıdasyz.
4. Bala isindegi kezdeısoq bolǵan bir sátsizdikti qazbalaı bermeı, eskertý jasasa jetkilikti.
5. Balaǵa asa baıyppen qaraý kerek, meıli ol áljýaz nemese dármensiz bolsyn, bolashaǵynan úmit úzbegen jón.
Júrekten júrekke (Ata - analar sheńberge turyp, bir shoq gúldi kezek - kezek bir - birine berý arqyly jyly - jyly tilekterin aıtady)
8. Qorytyndy. Búgingi trenıńke qatysqan ata - analarǵa alǵysymyzdy bildiremiz.
Nátıje: Ata - analar óz sezimderin ózgelerge kórsetýge, óz - ózin syılaýǵa, balanyń kóńilin tabýǵa, erkin pikir bólisýge úırendi jáne bala tárbıesi jaıly kóp maǵlumat alady
8. Qorytyndy. Ata - anaǵa kóz qýanysh,
Aldyna alǵan erkesi,
Kóńiline kóp jubanysh.
Gúldenip oı - ólkesi,- dep Abaı atamyz ata - ananyń qýanyshy, gúldengen úmit, armany tek perzent súıý, ony tárbıeleý ekendigin aıtqysy kelgen eken. Endeshe, ata - analar, qolymyzdaǵy altynymyzdy jaqsylap tárbıeleıik jáne biz olarǵa úlgi bolar beıne ekenimizdi umytpaıyq. Adam da ómir sıaqty, kúlmese jaınap óspeıdi deıdi. Sondyqtan da myna jaıttardy esimizge ustaıyq: «Otbasynda berilgen tárbıe jigerińdi qum qylyp, jerge qaratpasyn deseń balaǵa kishkentaıynan túzý tárbıe ber»,- dep ata - babamyz aıtqandaı, bala tárbıesine ýaqytyńda kóńil bólip, elimizdiń ınabatty, adamgershiligi mol, bilimdi, sanaly urpaǵyn tárbıeleıik. Eger ata - ana men balabaqsha ózara tyǵyz baılanysta bolsa, balalarǵa birdeı talap qoıyp otyrsa, táýelsiz elimizdiń ul - qyzdary jan - jaqty damyǵan azamat bolyp shyǵary sózsiz Adam ómiriniń máni men sulýlyǵy, adamnyń keleshegine senimdiligi - balanyń ata - anasyn ardaq tutyp, óziniń perzenttik qaryzyn bir sátke de esinen shyǵarmaýynda. Bul – jas urpaqtyń mádenıettiligin, ádeptiliginiń ǵana emes, eń aldymen, adamshylyǵynyń belgisi.
"Júrek jylýy" (ata - analarǵa arnalǵan trenıń). júkteý