Saqtar
«Qostanaı qala ákimdigi bilim bóliminiń
№5 orta mektebi» MM
Kokeeva Amangúl Sabyrjanqyzy
Sabaqtyń taqyryby: «Saqtar»
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik máni: Ejelgi Qazaqstan aýmaǵynda mekendegen saq taıpalarynyń aımaǵy jáne ómir tirshiligi men sharýashylyǵy, saq qoǵamyndaǵy basqarý isi jáne óz táýelsizdigi úshin júrgizgen kúresi jáne mádenıeti týraly alǵan bilimderin júıeleý, naqtylaý, qorytyndylaý.
Damytýshylyq máni:Oqýshylardyń saqtar týraly alǵan bilimderin odan ári jetildirip jáne oı-órisin damytý.
Tárbıelik máni:"Týǵan jerdi súıý paryz, súıý úshin tarıhyn bilý paryz"- degendeı óz Otanynyń tarıhyn bilip qoımaı týǵan jerge degen súıispenshilikke, Otanshyldyqqa, memleketti jáne táýelsizdikti súıýge, ultjandylyqqa tarıhı tulǵalardyń erlik isi negizinde tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi:karta, sýretter, syzba.
Sabaqtyń túri: Qaıtalaý - jınaqtaý.
Sabaqtyń ádisi: Súraq - jaýap, kartamen, áńgimelesý, sýretpen, testpen jumys, ınteraktıvti taqtany qoldaný.
Sabaq barysy:
Uıymdastyrý kezeńi:
- Sálemdesý
- Túgendeý
Jospar: - Al endi búgin sabaqtyń jumys josparymen tanysaıyq :
1. Saqtardyń mekendegen jeri, saq qoǵamy
2. Saqtardyń turmysy men sharýashylyǵy
3. Saqtardyń táýelsizdik úshin kúresi
4. Saqtardyń mádenıeti
5. Qorytyndy test
6. Baǵalaý
7. Úıge tapsyrma berý
Qaıtalaý sabaq:
muǵalimniń kirispe sózi:
Biregeı halyqpyz bir qara tamyr,
Saqtardan bastalady ata dáýir.
Qany men janyn bergen týǵan jerge,
Bar qazaq bir-birine týys baýyr.
Dep osy óleń jolymen búgingi sabaǵymyzdy saqtar jerlerine saıahat jasaýdan bastaımyz.
Oı shaqyrý strategıasy:
Oqýshylar saqtar týraly óz oılaryn tezdetip aıtyp shyǵady. Derekterdi ret-retimen qoıý:
Oqýshylar derekterdi atap oryn-ornyna qoıady.
Irandyqtarda -------------------- júırik atty týrlar
Grek derekterinde --------------- azıalyq skıfter
Parsy derekterinde ------------ qudiretti erkekter
Syzbamen jumys:
Oqýshylar saqtardy basqasha qalaı ataǵanyn jáne qaı jerde mekendegenin aıtyp beredi.
Shoshaq bórik kıip júretin saqtar (tıgrahaýda) ----------Syrdarıanyń orta aǵysy, Tán-SHan, Jetisý
Teńizdiń arǵy jaǵyndaǵy saqtar (Paradaraıa) ------------Qara teńizdiń soltústigi, Aral teńiziniń mańy, Syrdarıa men Amýdarıanyń tómengi aǵysy
Haoma sýsynyn daıyndaıtyn saqtar (Haýmavarga)------------Mýrgab ańǵary
Karta men jumys: Saqtardyń mekendegen jerlerin kórsetý
Syzba arqyly túsindirý. Bul syzba arqyly oqýshylar saq qoǵamy neshe toptan turǵanyn jáne olar qandaı tústi kıim kıgenderin, sonymen qatar basqa elder qalaı ataǵanyn atap ketý.
Saq qoǵamyn atap ketý:
Saq qoǵamynda ómir súrgen adamdardyń úsh toby
Jaýyngerler
Abyzdar
Malshylar men eginshiler
Rataıshtar---------------------Tostaǵan---------------------------Segizaıaqty
Qyzyl --------------------------aq ----------------------------------sary men kók
Saqtardyń sharýashylyǵy: Oqýshylardan saqtar qandaı sharýashylyqpen aınalysqanyn jáne sonymen katar taǵy qandaı sharýashylyqpen aınalysty.
Saqtardyń negizgi sharýashylyǵy: Kóshpeli mal sharýashylyǵy jáne eginshilikpen
Oqýshylarmen myna sýretke qarap otyryp áńgimelesý.
Tórt túlik maldan alatyn paıdaly jaǵy jáne ne úshin paıdaly ekenin aıtý jáne maldan alatyn paıdaly jaǵyn ár malǵa aparyp qoıý.
Saqtardyń táýelsizdigi úshin kúreske qatysqandar kimder?
Oqýshylar saqtardyń táýelsizdigi úshin qatysqan adamdardyń esimin atap sýretin kórsete otyryp, qozǵaý arqyly aparady. Qatysqandar ústinde qalady, qatyspaǵandar astynda qalady.
Oı jınaqtaý: Tomırıstiń boıyndaǵy jeke qasıeti
Saq sheberleri jasaǵan zattarynda qandaı beınelerdi órnektedi? Olar qandaı mán-maǵynany bere bildi.
Suraqtarǵa jaýap berý:
Shirik-Rabat - b. z. b. 4 - b. z -dyń 13 ǵasyrlaryna jatatyn ejelgi qalashyq
1. Qala qaı taıpalardyń astanasy bolǵan?
2. Qalaı qorǵaǵan?
3. Qala bólikterin ata.
«Altyn kıimdi adamǵa»sıpattama: boıy-165sm, 17-18 jastaǵy saq hanzadasy –kıimi altynnan jasalǵan
Abyz- bas kıimi
Jaýynger- qasynda semser, qanjar
Malshy –qamshy tabylǵan.
Qazaqstannan tabylǵan altyn adam. Qazaqstan men Altaıdyń shekaralas Lokot jerinde 1997 jyly “Altyn adam” tabylǵan.
Onyń kıimi saqtarǵa tán “ańdyq stılde “ jáne altynnan jasalǵan.
Test qorytyndy:
1. Qazaqstanda eń alǵashqy paıda bolǵan taıpalyq odaqtar qalaı atalady?
A. Ǵundar V. Úısinder S. Qańlylar D. Saqtar E. Túrkiler
2. Myna taıpalardyń qaısysy "Azıalyq skıfter"atyna ıe boldy?
A. Qańlylar V. Saqtar S. Monǵoldar D. Túrikter E. Úısinder
3. Iran jazbalary saqtardy:
A. "Dala skıfteri" V. "Azıalyq skıfter" S. "Kúımeler" D. "Kóshpeliler" E. "Júırik atty týrlar" dep ataıdy.
4. Qaı saq taıpalary Jetisýdy mekendedi?
A. Masagetter V. Haomovarga S. Tıgrahaýda D. Apasıaktar E. Arımaspalar
5. Saq taıpalarynyń biri masagetter jaıly jazǵan grek tarıhshysy:
A. Strabon V. Dıogen S. Ptolomeı D. Gerodot E. Arıstotel
6. Saq taıpalar odaǵynyń joǵarǵy bıleýshisiniń tıtýlyn atańyz:
A. Patsha V. Qaǵan S. Han D. Elteber E. Gýrhan
7. Saq qorǵanynan "Altyn adamdy" arheologtar qashan tapty?
A. 1979j. V. 1950j. S. 1940j. D. 1969j. E. 1989j.
8. B. z. d VI ǵ. saq taıpalary kimdermen soǵysty?
A. Ǵundarmen V. Slavándarmen S. Monǵoldarmen D. Parsylarmen E. Alandarmen
9. Parsylarmen soǵysta saq malshysy erlik jasady.
A. Rústem V. Fadlan S. Esqat D. Shyraq E. Kambız
10. Saqtarǵa qarsy soǵysta jeńilip, óltirilgen parsy patshasy kim?
A. Darıı V. Kambıs S. Polıen D. Kserk E. Kır
Baǵalaý:
Úıge tapsyrma:
Tomırıske jáne Shyraqtyń jasaǵan erligine shaǵyń esse jazyp kelý.
Testke daıyndalyp kelý
Paıdalanǵan ádebıetter:
1)Ejelgi Qazaqstan tarıhy. T. S Sadyqov, Ǵ Tóleýbaev, Almaty «Ata mura» 6-shi synyp 2006 j.
2)Qazaqstan tarıhy «Ocherkter» Almaty «Dáýir» baspasy 1994 j.
3)Ejelgi Qazaqstan tarıhy K. M. Baıpaqov Almaty «Raýan»1998j. 6-shi synyp.
4)ınternet «Google» izdeý júıesi
№5 orta mektebi» MM
Kokeeva Amangúl Sabyrjanqyzy
Sabaqtyń taqyryby: «Saqtar»
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik máni: Ejelgi Qazaqstan aýmaǵynda mekendegen saq taıpalarynyń aımaǵy jáne ómir tirshiligi men sharýashylyǵy, saq qoǵamyndaǵy basqarý isi jáne óz táýelsizdigi úshin júrgizgen kúresi jáne mádenıeti týraly alǵan bilimderin júıeleý, naqtylaý, qorytyndylaý.
Damytýshylyq máni:Oqýshylardyń saqtar týraly alǵan bilimderin odan ári jetildirip jáne oı-órisin damytý.
Tárbıelik máni:"Týǵan jerdi súıý paryz, súıý úshin tarıhyn bilý paryz"- degendeı óz Otanynyń tarıhyn bilip qoımaı týǵan jerge degen súıispenshilikke, Otanshyldyqqa, memleketti jáne táýelsizdikti súıýge, ultjandylyqqa tarıhı tulǵalardyń erlik isi negizinde tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi:karta, sýretter, syzba.
Sabaqtyń túri: Qaıtalaý - jınaqtaý.
Sabaqtyń ádisi: Súraq - jaýap, kartamen, áńgimelesý, sýretpen, testpen jumys, ınteraktıvti taqtany qoldaný.
Sabaq barysy:
Uıymdastyrý kezeńi:
- Sálemdesý
- Túgendeý
Jospar: - Al endi búgin sabaqtyń jumys josparymen tanysaıyq :
1. Saqtardyń mekendegen jeri, saq qoǵamy
2. Saqtardyń turmysy men sharýashylyǵy
3. Saqtardyń táýelsizdik úshin kúresi
4. Saqtardyń mádenıeti
5. Qorytyndy test
6. Baǵalaý
7. Úıge tapsyrma berý
Qaıtalaý sabaq:
muǵalimniń kirispe sózi:
Biregeı halyqpyz bir qara tamyr,
Saqtardan bastalady ata dáýir.
Qany men janyn bergen týǵan jerge,
Bar qazaq bir-birine týys baýyr.
Dep osy óleń jolymen búgingi sabaǵymyzdy saqtar jerlerine saıahat jasaýdan bastaımyz.
Oı shaqyrý strategıasy:
Oqýshylar saqtar týraly óz oılaryn tezdetip aıtyp shyǵady. Derekterdi ret-retimen qoıý:
Oqýshylar derekterdi atap oryn-ornyna qoıady.
Irandyqtarda -------------------- júırik atty týrlar
Grek derekterinde --------------- azıalyq skıfter
Parsy derekterinde ------------ qudiretti erkekter
Syzbamen jumys:
Oqýshylar saqtardy basqasha qalaı ataǵanyn jáne qaı jerde mekendegenin aıtyp beredi.
Shoshaq bórik kıip júretin saqtar (tıgrahaýda) ----------Syrdarıanyń orta aǵysy, Tán-SHan, Jetisý
Teńizdiń arǵy jaǵyndaǵy saqtar (Paradaraıa) ------------Qara teńizdiń soltústigi, Aral teńiziniń mańy, Syrdarıa men Amýdarıanyń tómengi aǵysy
Haoma sýsynyn daıyndaıtyn saqtar (Haýmavarga)------------Mýrgab ańǵary
Karta men jumys: Saqtardyń mekendegen jerlerin kórsetý
Syzba arqyly túsindirý. Bul syzba arqyly oqýshylar saq qoǵamy neshe toptan turǵanyn jáne olar qandaı tústi kıim kıgenderin, sonymen qatar basqa elder qalaı ataǵanyn atap ketý.
Saq qoǵamyn atap ketý:
Saq qoǵamynda ómir súrgen adamdardyń úsh toby
Jaýyngerler
Abyzdar
Malshylar men eginshiler
Rataıshtar---------------------Tostaǵan---------------------------Segizaıaqty
Qyzyl --------------------------aq ----------------------------------sary men kók
Saqtardyń sharýashylyǵy: Oqýshylardan saqtar qandaı sharýashylyqpen aınalysqanyn jáne sonymen katar taǵy qandaı sharýashylyqpen aınalysty.
Saqtardyń negizgi sharýashylyǵy: Kóshpeli mal sharýashylyǵy jáne eginshilikpen
Oqýshylarmen myna sýretke qarap otyryp áńgimelesý.
Tórt túlik maldan alatyn paıdaly jaǵy jáne ne úshin paıdaly ekenin aıtý jáne maldan alatyn paıdaly jaǵyn ár malǵa aparyp qoıý.
Saqtardyń táýelsizdigi úshin kúreske qatysqandar kimder?
Oqýshylar saqtardyń táýelsizdigi úshin qatysqan adamdardyń esimin atap sýretin kórsete otyryp, qozǵaý arqyly aparady. Qatysqandar ústinde qalady, qatyspaǵandar astynda qalady.
Oı jınaqtaý: Tomırıstiń boıyndaǵy jeke qasıeti
Saq sheberleri jasaǵan zattarynda qandaı beınelerdi órnektedi? Olar qandaı mán-maǵynany bere bildi.
Suraqtarǵa jaýap berý:
Shirik-Rabat - b. z. b. 4 - b. z -dyń 13 ǵasyrlaryna jatatyn ejelgi qalashyq
1. Qala qaı taıpalardyń astanasy bolǵan?
2. Qalaı qorǵaǵan?
3. Qala bólikterin ata.
«Altyn kıimdi adamǵa»sıpattama: boıy-165sm, 17-18 jastaǵy saq hanzadasy –kıimi altynnan jasalǵan
Abyz- bas kıimi
Jaýynger- qasynda semser, qanjar
Malshy –qamshy tabylǵan.
Qazaqstannan tabylǵan altyn adam. Qazaqstan men Altaıdyń shekaralas Lokot jerinde 1997 jyly “Altyn adam” tabylǵan.
Onyń kıimi saqtarǵa tán “ańdyq stılde “ jáne altynnan jasalǵan.
Test qorytyndy:
1. Qazaqstanda eń alǵashqy paıda bolǵan taıpalyq odaqtar qalaı atalady?
A. Ǵundar V. Úısinder S. Qańlylar D. Saqtar E. Túrkiler
2. Myna taıpalardyń qaısysy "Azıalyq skıfter"atyna ıe boldy?
A. Qańlylar V. Saqtar S. Monǵoldar D. Túrikter E. Úısinder
3. Iran jazbalary saqtardy:
A. "Dala skıfteri" V. "Azıalyq skıfter" S. "Kúımeler" D. "Kóshpeliler" E. "Júırik atty týrlar" dep ataıdy.
4. Qaı saq taıpalary Jetisýdy mekendedi?
A. Masagetter V. Haomovarga S. Tıgrahaýda D. Apasıaktar E. Arımaspalar
5. Saq taıpalarynyń biri masagetter jaıly jazǵan grek tarıhshysy:
A. Strabon V. Dıogen S. Ptolomeı D. Gerodot E. Arıstotel
6. Saq taıpalar odaǵynyń joǵarǵy bıleýshisiniń tıtýlyn atańyz:
A. Patsha V. Qaǵan S. Han D. Elteber E. Gýrhan
7. Saq qorǵanynan "Altyn adamdy" arheologtar qashan tapty?
A. 1979j. V. 1950j. S. 1940j. D. 1969j. E. 1989j.
8. B. z. d VI ǵ. saq taıpalary kimdermen soǵysty?
A. Ǵundarmen V. Slavándarmen S. Monǵoldarmen D. Parsylarmen E. Alandarmen
9. Parsylarmen soǵysta saq malshysy erlik jasady.
A. Rústem V. Fadlan S. Esqat D. Shyraq E. Kambız
10. Saqtarǵa qarsy soǵysta jeńilip, óltirilgen parsy patshasy kim?
A. Darıı V. Kambıs S. Polıen D. Kserk E. Kır
Baǵalaý:
Úıge tapsyrma:
Tomırıske jáne Shyraqtyń jasaǵan erligine shaǵyń esse jazyp kelý.
Testke daıyndalyp kelý
Paıdalanǵan ádebıetter:
1)Ejelgi Qazaqstan tarıhy. T. S Sadyqov, Ǵ Tóleýbaev, Almaty «Ata mura» 6-shi synyp 2006 j.
2)Qazaqstan tarıhy «Ocherkter» Almaty «Dáýir» baspasy 1994 j.
3)Ejelgi Qazaqstan tarıhy K. M. Baıpaqov Almaty «Raýan»1998j. 6-shi synyp.
4)ınternet «Google» izdeý júıesi
You Might Also Like
-
Qostanaı qalasy, №5 orta mektebi
