- 22 qaz. 2017 00:00
- 304
Shomyrdyń paıdasy
Shomyr – oramjapyraq tuqymdasyna jatatyn eki jyldyq ósimdik; kresgúldiler tuqymdasyna jatatyn, sýyqqa tózimdi ósimdik.
Shomyrdyń (redka) quramynda V tobynyń dárýmenderi (tıamın, rıboflavın, pırıdoksın), A, S dárýmeni, nıkotındi qyshqyl, kalıı tuzdarynyń úlken mólsheri, kálsı men natrıı, temir, fosfor, kúkirt, jasunyq, maı men amınqyshqyldary, efır maılary men fermentter bolady.
Baýyrǵa paıdaly
Adam baýyr sırrozymen aýyrǵanda oǵan ártúrli dáridármekterdiń shıpa bolmaýy múmkin. Mundaı jaǵdaıda halyq medısınasy shomyrdy emge qoldanýǵa keńes beredi. Óıtkeni, baýyr sırrozy men holesıstıtke (ót joly keseli) kádimgi shomyr – turyp dep te atalady (redka) — óte-móte paıdaly. Ol ót pen asqazan shyrynynyń bólinýin rettep, as qorytýdy ońdaıdy.
Alaıda, júregi men ulta-bary aýyryp, asqazanda joǵary qyshqyldy gastrıti, jarasy barlarǵa jaqpaıdy. Sondyqtan baýyr sırrozyna basqadaı dárilik ósimdikterdi de qoldana beredi.
Daıyndaý tásili: 10 g qo-súıli (atalyq jáne analyq) qalaqaı japyraǵy, 20 g ıtmuryn (shıpovnık), 20 g bıdaıyq (pyreı) tamyry qosyndysynyń 1 as qasyǵyn 1 staqan sýǵa salyp, 10-15 mınýt qaınatady. 10 mınýt-ten keıin súzedi. Keselden aıyqqansha kún saıyn 1 staqannan 2 mezgil ishedi.
Basqa da paıdalary:
- Shomyrdy asqa turaqty túrde paıdalaný tábetti arttyrady, asqorytýǵa jalpy oń áser etedi.
- Shomyrdyń quramyndaǵy erekshe zattar antıbakterıaldy qasıetke ıe.
- Shomyrdyń quramynda A dárýmeni bolǵandyqtan ony kózi nashar kóretin jáne júıke júıesi aýrýy bar adamdarǵa tutynýǵa keńes beriledi.
- Quramynda kóp mólsherde kezdesetin V tobynyń dárýmenderi zat almasýǵa óte paıdaly.
- Sonymen qatar shomyrdyń quramyndaǵy kalıı, natrıı sıaqty mıneraldy elementter qan qysymyn qalyptandyrady. Kálsı júıke jasýshalaryna durys jumys jasaýǵa kómektesedi.