InfoHub Logo

Jas jigit meniń kabınetime ordańdaı basyp kirdi.

— Saý bolarsyz!

Budan on mınýt buryn telefon soqqanda da, sóılesý álpetinde de bir irilik barlyǵy baıqalyp edi, men onysyna qaramaı, kel degenmin.

Qaǵazǵa toly surǵylt papka bar salmaǵymen meniń stolyma sylq ete tústi. Jigittiń ózi keń kresloǵa shalqaıa otyra berip:

— Temeki tartatynyńyz jaqsy eken... Luqsat bolar? — dedi meniń temekime qolyn sozyp.

Luqsat..

— Biz bolsaq, «Belomor», «Búrkit», «Prıma» tartamyz ǵoı. «Laıka» degen erekshe birdeme bolar?

— Erekshe eshteńesi joq.

— Sonda da...

Eki aıaǵy eserlik, essizdik deıtin eki baspaldaqta turǵan adam sıaqty eken.

— Ie, jumysyńdy aıta otyr. Jana aıttym ǵoı, jarty saǵattan keıin jınalysymyz bar edi.

— Aıta otyrsam, men sizge eki ret hat jazyp edim, jaýap berdińiz...

Kúnine ondap, aıyna júzdep keletin hattardyń kóbine jaýap bere almaıtynym esime túsip, men bultarys jasaǵanym joq.

— Múmkin... Ondaı jalqaýlyǵym joq emes, — dedim.

Jas jigit onymdy qolma-qol paıdalanyp, meni yǵystyra bastady:

— Osylaryńyz kimge bolsa da unamaıdy. Qoıý kerek qoı! — dedi. Men basymdy ızedim.

— Ózińizdiń bir áńgimeńizge azdap syn aıtyp edim, álde sonym jaqpaı qaldy ma eken? — dep, endi meniń ekinshi jaǵymnan jarmasa ketti.

Tisi bar, tili bar jas sıaqty. Sondyqtan áńgimeni anyqtaı túskim kelip:

— Ie, qandaı syn aıtyp ediń? — dep suradym.

— Sizdiń «Sóz joq, sonyń izi» degen áńgimeńizde eki mastyń aǵash túbine kóldetip turǵandarynan basqa ne bar? Ideıa degen atymen joq qoı. Sovet adamdaryn maskúnem etip kórsetýdi qalaı durys kórdińiz? Men osylardy aıtyp edim.

— Sondaı bir synǵa jaýap bergenim esimde. Almadyń ba?

— Joq, alǵanym joq.

— Atyń kim seniń?

— Silekeev.

— Onda alýǵa tıissiń, famılıań esimde qalypty.

— Meniń famılıam esimde qalypty degenińizge qalaı sensem eken, á? Ózińiz senedi dep aıtyp otyrsyz ba?

Jigit mysqyldaı jymıyp maǵan qarady. Óltire jaýap bergen adam sıaqty. Temekisiniń kúli edende jatqan kilemge túsip ketip edi, oǵan shimirikken joq, tabanymen taptaı saldy.

— Meniń esimde qalǵan bir seniń famılıań emes, aǵaly-inili, naǵashyly-jıendi úlken bir top adamdarym bar edi kópten biletin. Solardyń báriniń famılıasy Silekeev eken... Buzaý kezdeý, buqa buǵaqtaý, ónimsiz de bolymsyzdaý... Talant-talaby taıazdaý, talap etýi sheksizdeý... Solar jaıynda jazaıyn dep júrgenim bar edi... — dep, men jigittiń kózine týralap qarap edim, ańǵarmady.

Ol meni yǵystyrardaı bolyp iri otyrǵanda unaı bastap edi. Jastyq qyzýymen oryndy-orynsyz soqtyǵa sóılegenin aýyrlaǵan joqpyn da. Jap-jas jigitti, tanyp-bilip bolmaı, ur da jyq, sotqar dep qalaı aıtarsyń? Tasada turyp tas laqtyratyndarǵa qalaı qıarsyń?

— Sen jazýshy ma ediń? — dedim, úzilip qalǵan áńgimege qaıta oralǵym kelip.

— Joq, feleton jazamyn, — dep, jas jigit papkasyn aldyna qaraı jaqyndatyp qoıdy. — Kezinde aýdandyq gazetke úzbeı basyp júrdi. Solarymdy oqyp berseńiz dep kelip edim.

— Jaraıdy, oqıyn, qaldyryp ket.

— Biraq, kóbi shımaı-shytyrman qoldan jazylǵan qalpynda edi.

— Onda qalaı, mashınkaǵa bastyryp ákelesiń be?

— Soǵan aqsham bolyńqyramaı turǵany...

— E!.. — dedim men, daýysyma eń kemi eki-úsh túrli astar berip.

Jigit kezi laılanyp, aqsha kerektigin aıtyp tur. Meniń kezim onysyna túsinbegendeı qaraıtyn sıaqty. Jigit mańdaıynyń terin súrtti. Erkektiń eń aıanyshty hali dármensiz yrjıǵan kezi ǵoı. Onyń ar jaǵynda jaýtańdaý ǵana bar. Men oǵan jibermeı:

— Feletonıst ekensiń ǵoı! — dep súıemel jasadym.

— Shama-sharqymsha... — Jigit júzi óńdene bastady.

— Bir feletonnyń materıalyn kózińe kórseteıin, jazasyń ba?

— Jazam.

— Júr...

Men Silekeevti ertip alyp, jańa monshaǵa kettim.

«Jańa monsha tamasha eken!» degendi estip, men mana tańerteń ǵana jýynyp qaıtyp edim. Monsha shyn-aq jaqsy, jyly da jaryq eken. Monshany ashqan kúni iri sózder sóılengenin monsha bastyǵynyn ózi aıtqan:

— Bizdiń Sandanovskıı!

— Astananyń ajary!

— Oryndalǵan uly arman! — degenge deıin barysypty.

Biraq bizdiń barlyq keńseden qýyp shyǵa almaı júrgen qaǵazqumarlyq, jazýqumarlyq úıir-úıirimen osynda kelip ornapty. Men jas feletonıstka osyny kórsetkim keldi.

Feleton materıaldary monshaǵa kire bere-aq kezdese ketti.

Eki jerde eki kasa: erkekterdiki, áıelderdiki.

Eki jerde kıim iletin eki qorshaýy erkekter úshin, áıelder úshin.

Zaldyń eki basynda eki kontroler: erkekter úshin, áıelder úshin. Bular monshaǵa kirerinde tekseredi.

Esik aldynda taǵy eki kontroler: erkekter úshin, áıelder úshin. Bular shyǵarynda tekseredi.

Bári de jýsap otyr, tańerteń de jýsap otyrǵan: jumys joq.

"Úlken zalda úsh áıel, eki erkek jýynyp shyǵyp, demalyp otyr. Bizben jeteý boldyq. Men erkekter kasasyna kelip:

— Nomerge eki bılet, — dedim.

Jumys joqtyqtan talmaýrap otyrǵan kasır áıel jalqaý qozǵalyp, eki bıletti jyrtyp aldy da qoldan nomerledi. Sodan keıin kiris-shyǵys kitabyna tirkedi. Sodan keıin maǵan berdi.

— Kópshilik bólimine eki bılet, — dedim. Ol bıletterdi tirkemeı berdi. Biraq, osy bıletter úsh túrli kúlkige ushyrataryn tańerteń kóremin.

Men qasymdaǵy jigitke on tıyn berdim de:

— Sý isheıik, kasaǵa baryp usaqtata qoıshy, — dedim.

Jigit kasaǵa baryp edi, kasır áıel usaqtamady:

— Ýaqtaýǵa haqym joq. Ana buryshta otyrǵan jas jigitti kóresiń be, sol usaqtaıdy.

Aldynda jaryq-jaryq jalpaq stol, aıaqtary sereıgen jas jigit otyr. Stol ústinde qoı otaryndaı jaılasyp jatqan kóp usaq... Osy aqsha usaqtaýǵa kezektesin isteıtin úsh qyzmetker bar!

Biz joǵarǵy qabattaǵy kópshilik bólimine óte bergende tómengi zalda otyrǵan kontroler áıel bizge qolyn sozdy. Biz bıletimizdi usyndyq. Ol bıletimizdiń úshten birin jyrtyp aldy da:

— Myna bólegin monshashyǵa beresińder, myna bólegin monshadan shyǵarda anaý esik aldynda otyrǵan kontrolerge tapsyrasyńdar, — dedi.

— Túsindik...

Men bul joly monshaǵa túskenim joq, árıne. Erkekterge arnalǵan erekshe demalys bólmesine kirdim de:

— Qalaı, feletondyq materıal kóre aldyń ba? — dedim.

— Artyǵymen! — dedi jigit. Ol menen artyǵyraq kórgen eken: — mynaý degenińiz bir sumdyq qoı! — dep qorytty.

— Jazasyń ǵoı?

— Jazamyn.

— Al endeshe kettik...

Biz monshadan shyǵýǵa bet alǵanda esik aldyndaǵy kontroler qolyn sozdy:

— Bıletterińizdiń kontroldyq qulaqshasyn!

— Joǵaryda tastap kettik... — dedim men.

Áıel tynyshsyzdana bastady. Azyraq ursyp aldy.

— Taýyp ákele almaısyz ba?

— Joq... mýsor jáshigine tastap jiberip em...

— Kontrol qulaqshany maǵan tapsyrý kerek ekenin naǵyp bilmeısizder?

— Bir qulaqshany ana kontrolge berip edik qoı!

— Ol óz aldyna, men óz aldyma...

— Amal ne, keshiresiz de...

— Dalaǵa shyqqan soń feletonıst jigitke:

— Má, saǵan jıyrma bes som... Osydan feleton shyǵara alsań, qaıtyp suramaımyn. Shyǵara almasań, on kúnnen keıin qaıtyp ákelip beresiń, — dedim.

— Oıbaı, aǵa, bolady!

Sodan beri on tórt aı ótti, feleton da joq, jıyrma bes som bolsa-bolmasa da joq... Monsha tártibi, qudaıǵa shúkir, ózgerip, anadan-mynadan arylyp ta úlgirdi.

---