InfoHub Logo

Tabıǵatty aıalaıyq
Maqsaty: Balalardyń «tabıǵat», «qamqorlyq» qundylyqtary týraly túsinikterin keńeıtý.
Mindetteri:
● Tabıǵat pen adamdar arasyndaǵy baılanysty túsindirý;
● Tabıǵatqa degen tanymdyq qyzyǵýshylyqtaryn damytý;
● Tabıǵatqa qamqorlyqpen qaraýǵa tárbıeleý.
Kórneki quraldar:
Shattyq sheńberi
Tárbıeshi:
«Nur» atty baqshanyń,
Tárbıeli balasy
Aldymenen qonaqpen,
Amandasyp alady.
Balalar:
«Araılanyp tań atty,
Altyn shýaq taratty.
Qaıyrly tań, dostarym!
Qaıyrly tań, qonaqtar!

Aýadan qýat alaıyq,
Alaqanǵa salaıyq.
Jerden nár alaıyq,
Alaqanǵa salaıyq.
Kúnnen shýaq alaıyq,
Kún shýaǵyn qonaqtarǵa syılaıyq!»- dep, qonaqtarǵa «Kún shýaǵyn» syılaıdy.

Tárbıeshi: Balalar, tamasha. Al qanekeı, sabaǵymyzdy bastamas buryn ornymyzǵa jaıǵasyp alaıyq.
Balalar oryndaryna jaıǵasady.

Áńgimelesý.
- Dostar, men senderge suraqtar qoıaıyn. Soǵan jaýap tapsańdar, búgingi sabaǵymyzdyń taqyrybyn dál tapqan bolasyńdar. Kelistik pe?
- ıa.
- Jaraısyńdar! Sender tabıǵat buryshynda qandaı eńbek túrimen aınalysasyńdar?
- Gúlderdi sýaramyz.
- Japyraqtarynyń shańyn súrtemiz.
- Jaqsy, taǵy ne isteısińder.
- Gúldiń tamyryna aýa jaqsy jetsin dep, topyraǵyn qopsytamyz.
- Balyqtardy jemdeımiz, sýyn aýystyramyz.
- Toty qusty, tasbaqany jemdeımiz.
- Durys, olardyń tor kózderin tazartamyz, solaı ma?
- Ia.
- Biz tabıǵat buryshyn jaqsy kútemiz, osy eńbegimizdi bir sózben qalaı aıtýǵa bolady?
- Qamqorlyq jasaımyz.
- Durys, balaqaılar! Biz búgin adam boıyndaǵy jaqsy qasıettiń biri «qamqorlyq» týraly áńgimelesemiz.

Tapsyrma.
Balalar senderge tapsyrma, aldaryńda turǵan syzbalar (Denesh bloktary negizinde) boıynsha qajetti pishindi anyqtap, sýrettegi ornyn taýyp qurastyrý. Muqıat bolyńdar.
- Arsen sen neniń sýretin qurastyrdyń?
- Aǵashty.
- Kúnniń kózin.
- Gúldi.
- Qusty.
- Túlkini.
- Qoıandy.
- Aıýdy.
- Kóbelekti.
- Aǵashty.
- Sańyraýqulaqty.
- Osynyń barlyǵyn bir sózben ne dep aıtamyz?
- Tabıǵat.
- Durys, balalar. Qarańdarshy qandaı keremet sýret shyqty. Óte ádemi tabıǵattyń kórinisi. Endi ekranǵa nazar salaıyq.

Slaıd arqyly
Tabıǵat degenimiz – ań, qus, ósimdik, taý, tas, ózen, kól, aýa, jer. Bizdiń tirshilik ortamyz. Olardyń barlyǵy tabıǵattyń bizge bergen syıy.

Dáıeksóz.
«Tabıǵat — tal besigiń, aıala, qorǵaı bil, tazalyǵyn saqta!»
- Balalar, sender bilesińder me? Biz kishkene balany besikke bóleımiz. Osy otyrǵan báriń de besikte terbelip óstińder. Endi mine, úlken bolyp óstińder. Biraq, báribir «týǵan jer» dep atalatyn alyp besikke terbelip júrsińder. Týǵan jerdiń tabıǵatyna tamsanyp, taza aýasymen dem alyp, móldir sýyn iship júrgenderiń sony bildiredi. Týǵan jer bizge óziniń altyn qazynasyn – sulý tabıǵatyn usynyp otyr. Sondyqtan da biz týǵan jerimizdi, súıikti otanymyzdy árqashan altyn besikke teńeımiz jáne tabıǵattyń tartý etken syıyn aıalaý, tazalyǵyn saqtaý, oǵan qamqorlyq jasaý árbir adamnyń mindeti.

Tynyshtyq sáti.
- Balalar denelerińdi túzý ustap, bastaryńdy joǵary kóterip, yńǵaılanyp otyraıyq. Kózderińdi jumýǵa da bolady. Aýany tereń jutyp, erkin tynys alaıyq. Denelerimizdi bos ustaıyq. Aınaladaǵy barlyq tirshilik ıelerin aıalap, qorshap, qamqorlap jatqanymyzdy sezineıik.
(Osylaısha 2 mınýt otyrady, úntaspadan tabıǵattyń áýeni oınaıdy).
- Balalar, endi kózimizdi ashaıyq. Tabıǵat ıelerine qamqorlyq kórsetip jatqanymyzdy qalaı elestettik?
(balalar óz jaýaptaryn ortaǵa salady).
- Men synyp qalǵan aǵashty baılap, oǵan qamqorlyq jasap jatqanymdy elestettim.
- Men gúlderge sý quıyp jatqanymdy elestettim.
- Men uıadan túsip qalǵan balapandy uıasyna salyp jatqanymdy elestettim.
- Men taýyqtarǵa jem berip jatqanymdy elestettim.
- Men kúshigime úıshik jasap jatqanymdy elestettim.
- Men jaralanǵan torǵaıǵa qamqorlyq kórsetip jatqanymdy elestettim.
- Óte jaqsy balalar.

Jattaý.
- Mnemo keste arqyly jańadan bir óleń jattap alaıyq.
Súıeıik tabıǵatty, aıalaıyq!
Biz de odan jaqsylyqty aıamaıyq!
Anadaı tabıǵattyń aıasynda,
Jadyrap jas balasha dem alaıyq!