InfoHub Logo

Tehnologıa 8 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Tamaq arqyly juǵatyn aýrýlardyń aldyn alý sharalary.
Sabaqtyń maqsaty:
Maqsaty: juqpaly aýrýlar týraly jalpy málimet berip, oqýshylardyń bilim bilik daǵdylaryn qalyptastyrý. Oqýshylarǵa tamaqtaný mádenıeti, tamaqtan ýlaný sebepteri týraly túsinik berý.
Damytýshylyq maqsaty: oqýshylardyń oılaý, este saqtaý, alǵan bilimin óz betinshe qoldana bilýin qadaǵalaý. Estetıkalyq bilimin damytý, tamaqtaný mádenıetin qalyptastyrý.
Tárbıelik maqsaty: tazalyq gıgıenalyq talaptardy jetik bilýge jáne ony saqtaýǵa úıretý..
Oqýshyny toptyq qarym - qatynasqa tárbıeleý.
Oqý nátıjeleri:
Oqýshylar tamaqtaný fızıologıasymen tanysady, estetıkalyq bilim alady. Oqýshylardyń logıkalyq oılaý qabileti damıdy. Oqýshylar toptyq qarym - qatynasqa úırenedi.
Ádis - tásilder:
«Birge oılanaıyq» ádisi,« Dostyq» sergitý oıyny, «Blým taksonomıasy» boıynsha suraqtar ádisi. Toptyq jumys.

İ. Kirispe: 1. Psıhologıalyq daıyndyq: Oqýshylarmen amandasý, qal - jaǵdaıyn suraý, kóńil - kúıin kóterý.
2. Oqýshylardy geometrıalyq fıgýralar arqyly topqa bólý.

İİ. Tynystyrylym:
1. Oqýshylardy top erejesimen tanystyrý, túsindirý.
Oı qozǵaý:
« Birge oılanaıyq» ádisi arqyly adam aǵzasyna paıdaly dárýmenderdi taldaý.

İİİ. Negizgi bólim: 1. Oqýshylarǵa tamaqtaný fızıologıasy týraly teorıalyq maǵlumat berý
Búgingi sabaqtyń maqsaty juqpaly aýrýlardan saqtaný ádisin meńgerý. Adamnyń ómir súrýin tamaqtanýsyz kózge elestetý múmkin emes. Tamaq qýat alý úshin, ulpalardyń túzilýi jáne qaıtadan qalpyna kelýi úshin, sondaı - aq organızimde fızıologıalyq prosesterdiń júrýi úshin óte qajet.
Eger adam tamaqtaný rejımin buzsa, jeke bastyń gıgıenasyn saqtamasa, onda asqazan - ishek joldarynyń qalypty qyzmeti buzylýy jáne adamnyń ár túrli juqpaly aýrýlarǵa shaldyǵýy, sondaı - aq tamaqtan ýlanýy múmkin. Sondyqtan da ár adam jeke bastyń gıgıenasyn saqtaý qajet, kóringen jerden jemis jıdekterdi basqa da jeıtin zattardy almaý kerek. Keıde saqtaý merzimi ótip ketken konserviler, jyly jerde saqtalǵan sút, súzbe, óte kóp týryp qalǵan jumyrtqalardy paıdalanǵan kezinde ýlaný múmkin. İshek juqpaly aýrýy - ishek aýrýlary aýrý qozdyratyn mıkrobtar arqyly paıda bolady. Bul mıkrobtar las ydystardy qoldanǵan kezde, kókónister men jemisterdi tazartyp jýmaı jegende sonymen qatar kir qoldan da juǵady. Shybyndarda ishek aýrýlaryn taratýshylar bolyp tabylady. Mıkrobtar ishekte kóbeıip, ý bóledi, sóıtip adam organızmin ýlaıdy. Qantyshqaq (dızenterıa), ish súzegi, tyrysqaq sıaqty ishek aýrýlary adam ómiri úshin óte qaýypty. Sondyqtan da atalǵan aýrýlardyń aldyn alý úshin eń aldymen jeke bastyń gıgıenasyn qatań saqtaý qajet.
Al eger asqazan - ishek joldarynyń qalypty jumysy buzylǵan kezde, dereý dárigerge kóriný qajet.
Kázirgi zamanda ózimizdiń qala kóshelerinde óte kóp bálishter, samsalar, sonymen qatar shashlyq ta satylyp jatady. Ol taǵam qalaı ázirlegenin árıne biz bilmeımiz.
Qarnymyz ashqanda satyp jeı salamyz. Sonyń ózi bir qatelik, óıtkeni kóshede satylatyn taǵamdar sanıtarlyq talaptaryn keıde saqtamaıdy, sonyń kesirinen adamdar tamaqtan ýlanyp jatady. Tamaq arqyly kelesi mıkrobtar adam organızmine túsedi. Ol salmonellaza, qazdyń jáne úırektiń jumyrtqalarynda kezdesedi. Sonymen qatar et ónimderinde, pisirilmegen sútten jasalǵan taǵamdar sapasyz salattardy paıdalanǵan kezde adam salmonellaza aýrýyna shaldyǵýy múmkin. Osy aýrýlarǵa shaldyqpaý úshin sanıtarlyq erejelerdi qatań saqtaý qajet, ásirese aspazdyq ónimderdi qajetti normada ystyq óndeýden mindetti túrde ótkizgen durys.
Al stafılokokkpen ýlanýdan saqtaný úshin sútti qaınatý, jumyrtqanyń sapasyn muqıat tekserý kerek, sondaı - aq erigen balmuzdaqty qaıtadan qatyryp paıdalanbaǵan jón. Turyp qalǵan balyqtarda jáne durys sterılızasıalanbaǵan konservilerde botýlınýs mıkrobtary tez kóbeıedi. Ol mıkrob adamnyń júıke júıesine zaqym keltiredi.

2. Tapsyrma arqyly toptyq jumys jasaıdy.
1-top: Tamaqtan ýlaný sebepteri.
2-top: Dárýmenderdiń paıdasy.
3. «Eki juldyz - bir tilek»
4. Sergitý sáti: «Dostyq» oıyny

Tehnologıa páni muǵalimi: Janısova Jazıra Sýltanbekovna

Tamaq arqyly juǵatyn aýrýlardyń aldyn alý sharalary. júkteý