Tahaýı Ahtanov «Kúı ańyzy» áńgimesin taldaý
Ádebıet (8 - synyp)
Sabaqtyń taqyryby: Tahaýı Ahtanov «Kúı ańyzy» áńgimesin taldaý
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylarǵa kórkem shyǵarmany oqytý arqyly ángimeniń mazmunyn asha bilý, keıipkerler beınesin jan - jaqty asha bilý;
Damytýshylyq: ozyq tehnologıalardy paıdalana otyryp, oqýshylardyń ózindik pikirin qalyptastyrý, aýyzsha jáne jazbasha til baılyǵyn damytý;
Tárbıelik: Oqýshylardy halqymyzdyń murasyn baǵalaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: STO, SKT.
Sabaqtyń ádisi: taldaý, salystyrý, izdendirý, shyǵarmashylyq jumys.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınterbelsendi taqta, portret, slaıdtar
Pánaralyq baılanys: qazaq tili
Sabaqtyń ótý barysy.
1. Uıymdastyrý: oqýshylarmen sálemdesý, túgeldeý; oqýshy zeıinin sabaqqa aýdarý.
2. Úıge tapsyrma: T. Ahtanovtyń «Kúı ańyzy» áńgimesi
Muǵalimniń kirispe sózi: - Balalar, biz ótken sabaqta Tahaýı Ahtanovtyń «Kúı ańyzy» áńgimesimen tanystyq. Sonymen qatar jazýshynyń qalamynan týǵan «Sáýle», «Boran», “Ant», «Áke men bala», «Mahabbat muńy» dramalary, t. b. shyǵarmalarynyń bar ekendiginen habardar boldyńdar. Jazýshynyń alǵashqy áńgimesi - «Kúı ańyzy» áńgimesi ekenin ótken sabaqta aıtqan bolatynbyz.
Balalar, áńgime ózegi ózderińe tanys. Áńgime jelisi boıynsha mynadaı toptyq jumystar júrgizemiz. Bul úshin synyptaǵy oqýshylar úsh topqa bólinedi.
İ top: «Kúı ańyzy» áńgimesiniń avtory, taqyryby, epıkalyq janr túri, áńgimeniń negizgi ıdeıasy men keıipkerler beınesine toqtalady.
«Kúı ańyzy» áńgimesi
Avtory – Tahaýı Ahtanov.
Taqyryby – Óner taqyryby, kúı óneriniń qudireti
Epıkalyq janr túri – áńgime.
Ideıasy – Kúı óneriniń qudiretin uǵynyp, óner adamyn dáripteý.
Keıipkerler beınesi:
Jaǵymdy keıipkerler: Estemes, Orazymbet, Jańyl, qarıa
Jaǵymsyz keıipkerler joq.
İİ top: Shyǵarmanyń kompozısıalyq qurylysyna taldap, áńgimeni qysqasha mazmundaý. Áńgimeniń tárbıelik mánin ashý.
Shyǵarmanyń kompozısıalyq qurylysy:
Bastalýy. Qos salt atty.
Baılanysýy. Jyrada kezdesken jalǵyz nar.
Damýy. Órge shyǵa almaı taıǵanaqtaǵan kúı.
Shıelenisýi. Áldenege talpynǵan kóńil qurǵyr...
Sharyqtaý shegi. Estemes kúıshiniń elde joq qolqa salýy.
Sheshimi.”Nar ıdirgen ” kúıiniń ómirge kelýi.
İİİ top: Shyǵarmanyń kórkemdik ádisi men ádebı teorıalyq uǵymdarmen jumys.
Baıandaý – Ádebı shyǵarmanyń oqıǵasyn jelili túrde kórkemdep áńgimeleýdi baıandaý deımiz.
Sýretteý – jazýshy keıde shyǵarma oqıǵasyn baıandaý barysynda oqıǵanyń bolǵan jerimen, oqıǵaǵa qatysýshy keıipkerlerimen, olardyń jeke basyna tán erekshelikterimen, olardy qorshaǵan ortamen tanystyrady. Muny sýretteý deımiz.
Portret - Kórkem shyǵarmada keıipkerdiń syrt tulǵasyn, bet - álpetin sýretteýdi portret deımiz.
Monolog - shyǵarmadaǵy adamnyń ishki oıy.
Dıalog – Kórkem shyǵarmada keıipkerlerdiń kezektesip sóılesýin dıalog deımiz.
Teńeý – jibekteı maıysyp, balshyqtan quıǵandaı, súırikteı saýsaq, ońyp ketken shúberekteı.
Epıtet – ótkir qońyr kózdi, músápir beınesi, jumsaq áýen boıaýy.
Túsindirme sózdik:
Taspadan “Nar ıdirgen” kúıiniń shyǵý tarıhyn tyńdatý.
Shıratý suraqtary.
1. Nelikten áńgime Kúı ańyzy dep atalǵan?
2. Ańyzǵa aınalǵan qandaı kúılerdi bilesińder?
3. Botasy ólgen arýana Estemes kúıshige qalaı áser etti?
4. Estemes kúıshiniń kúı óneri týraly pikiri qandaı?
5. Orazymbetke qandaı minezdeme bergen bolar edińizder?
6. Ákemniń uly joq, aıyp etpeńizder. Jańylǵa qandaı minezdeme berer edińizder?
7. Ólimnen uıat kúshti. Shalǵa qandaı minezdeme berer edińizder?
8. Estemes kúıshiniń júregin búlk etkizer, kóńili qurǵyr áldenege talpyntqan ne?
9. “Eki kúıshi, ónerlerińdi birge salyńdar” degen qyz sóziniń astarynda ne bar edi? Nemese kúıshi Estemestiń “Zamanym ótken eken ǵoı” dep ah urýy neni bildiredi?
10. Jańyldyń is - áreketine kóz qarasyńyz qandaı?
Sabaqty bekitý.
Oqýshylarǵa shyǵarmashylyq tapsyrma: «Búgingi sabaqtan alǵan áserim…”
Qorytyndy
Úıge tapsyrma.
“Qazaq kúı óneri” degen taqyrypqa shyǵarma jazyp kelý.
Baǵalaý.
Sabaqtyń taqyryby: Tahaýı Ahtanov «Kúı ańyzy» áńgimesin taldaý
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylarǵa kórkem shyǵarmany oqytý arqyly ángimeniń mazmunyn asha bilý, keıipkerler beınesin jan - jaqty asha bilý;
Damytýshylyq: ozyq tehnologıalardy paıdalana otyryp, oqýshylardyń ózindik pikirin qalyptastyrý, aýyzsha jáne jazbasha til baılyǵyn damytý;
Tárbıelik: Oqýshylardy halqymyzdyń murasyn baǵalaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: STO, SKT.
Sabaqtyń ádisi: taldaý, salystyrý, izdendirý, shyǵarmashylyq jumys.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınterbelsendi taqta, portret, slaıdtar
Pánaralyq baılanys: qazaq tili
Sabaqtyń ótý barysy.
1. Uıymdastyrý: oqýshylarmen sálemdesý, túgeldeý; oqýshy zeıinin sabaqqa aýdarý.
2. Úıge tapsyrma: T. Ahtanovtyń «Kúı ańyzy» áńgimesi
Muǵalimniń kirispe sózi: - Balalar, biz ótken sabaqta Tahaýı Ahtanovtyń «Kúı ańyzy» áńgimesimen tanystyq. Sonymen qatar jazýshynyń qalamynan týǵan «Sáýle», «Boran», “Ant», «Áke men bala», «Mahabbat muńy» dramalary, t. b. shyǵarmalarynyń bar ekendiginen habardar boldyńdar. Jazýshynyń alǵashqy áńgimesi - «Kúı ańyzy» áńgimesi ekenin ótken sabaqta aıtqan bolatynbyz.
Balalar, áńgime ózegi ózderińe tanys. Áńgime jelisi boıynsha mynadaı toptyq jumystar júrgizemiz. Bul úshin synyptaǵy oqýshylar úsh topqa bólinedi.
İ top: «Kúı ańyzy» áńgimesiniń avtory, taqyryby, epıkalyq janr túri, áńgimeniń negizgi ıdeıasy men keıipkerler beınesine toqtalady.
«Kúı ańyzy» áńgimesi
Avtory – Tahaýı Ahtanov.
Taqyryby – Óner taqyryby, kúı óneriniń qudireti
Epıkalyq janr túri – áńgime.
Ideıasy – Kúı óneriniń qudiretin uǵynyp, óner adamyn dáripteý.
Keıipkerler beınesi:
Jaǵymdy keıipkerler: Estemes, Orazymbet, Jańyl, qarıa
Jaǵymsyz keıipkerler joq.
İİ top: Shyǵarmanyń kompozısıalyq qurylysyna taldap, áńgimeni qysqasha mazmundaý. Áńgimeniń tárbıelik mánin ashý.
Shyǵarmanyń kompozısıalyq qurylysy:
Bastalýy. Qos salt atty.
Baılanysýy. Jyrada kezdesken jalǵyz nar.
Damýy. Órge shyǵa almaı taıǵanaqtaǵan kúı.
Shıelenisýi. Áldenege talpynǵan kóńil qurǵyr...
Sharyqtaý shegi. Estemes kúıshiniń elde joq qolqa salýy.
Sheshimi.”Nar ıdirgen ” kúıiniń ómirge kelýi.
İİİ top: Shyǵarmanyń kórkemdik ádisi men ádebı teorıalyq uǵymdarmen jumys.
Baıandaý – Ádebı shyǵarmanyń oqıǵasyn jelili túrde kórkemdep áńgimeleýdi baıandaý deımiz.
Sýretteý – jazýshy keıde shyǵarma oqıǵasyn baıandaý barysynda oqıǵanyń bolǵan jerimen, oqıǵaǵa qatysýshy keıipkerlerimen, olardyń jeke basyna tán erekshelikterimen, olardy qorshaǵan ortamen tanystyrady. Muny sýretteý deımiz.
Portret - Kórkem shyǵarmada keıipkerdiń syrt tulǵasyn, bet - álpetin sýretteýdi portret deımiz.
Monolog - shyǵarmadaǵy adamnyń ishki oıy.
Dıalog – Kórkem shyǵarmada keıipkerlerdiń kezektesip sóılesýin dıalog deımiz.
Teńeý – jibekteı maıysyp, balshyqtan quıǵandaı, súırikteı saýsaq, ońyp ketken shúberekteı.
Epıtet – ótkir qońyr kózdi, músápir beınesi, jumsaq áýen boıaýy.
Túsindirme sózdik:
Taspadan “Nar ıdirgen” kúıiniń shyǵý tarıhyn tyńdatý.
Shıratý suraqtary.
1. Nelikten áńgime Kúı ańyzy dep atalǵan?
2. Ańyzǵa aınalǵan qandaı kúılerdi bilesińder?
3. Botasy ólgen arýana Estemes kúıshige qalaı áser etti?
4. Estemes kúıshiniń kúı óneri týraly pikiri qandaı?
5. Orazymbetke qandaı minezdeme bergen bolar edińizder?
6. Ákemniń uly joq, aıyp etpeńizder. Jańylǵa qandaı minezdeme berer edińizder?
7. Ólimnen uıat kúshti. Shalǵa qandaı minezdeme berer edińizder?
8. Estemes kúıshiniń júregin búlk etkizer, kóńili qurǵyr áldenege talpyntqan ne?
9. “Eki kúıshi, ónerlerińdi birge salyńdar” degen qyz sóziniń astarynda ne bar edi? Nemese kúıshi Estemestiń “Zamanym ótken eken ǵoı” dep ah urýy neni bildiredi?
10. Jańyldyń is - áreketine kóz qarasyńyz qandaı?
Sabaqty bekitý.
Oqýshylarǵa shyǵarmashylyq tapsyrma: «Búgingi sabaqtan alǵan áserim…”
Qorytyndy
Úıge tapsyrma.
“Qazaq kúı óneri” degen taqyrypqa shyǵarma jazyp kelý.
Baǵalaý.