Uǵym
Atyraý oblysy,
Isataı aýdany, Zıneden selosy,
Iý.Gagarın atyndaǵy orta mektebiniń
tarıh pániniń muǵalimi Shamahova Lázzat Qurmetqyzy
10- synyp. Qoǵamdyq bilim negizderi
Sabaqtyń taqyryby: Uǵym
Sabaqtyń maqsaty:
a) bilimdiligi: Uǵymnyń jalpy sıpattamasy, mazmuny men kólemi, uǵymnyń túrleri, uǵymdar arasyndaǵy qatynastar týraly túsinik bere otyryp bilimderin tereńdetý.
á) damytýshylyǵy: Taqyryp boıynsha alǵan bilimderin jetildirý jáne olardy paıdalana bilý qabiletterin damytý
b) tárbıeligi: Oqýshylardy ujymshyldyqqa tárbıeleý, tanymdyq qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, tirek shemalar
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ótkizý ádisi: Baıandaý, suraq-jaýap. Syn turǵysynan oılaý men jazý tehnologıasy
Pán aralyq baılanys: Qazaq tili, ádeptaný
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý.
1. Oqýshylarmen amandasý.
2.Synyptyń sabaqqa daıyndyǵyn tekserý.
3.Oqýshylar nazaryn jańa sabaqqa aýdarý.
Úı jumysyn suraý.
Logıka ǵylymy jáne onyń mańyzy
1. Logıka ǵylymy neni zertteıdi?
2. Formaldy logıka degenimiz ne?
3. Logıkany meńgerýdiń mańyzy nede?
Úı tapsyrmasyn qorytyndylaý.
Jańa sabaq.
Jospary.
1. Uǵymnyń jalpy sıpattamasy
2. Uǵymnyń mazmuny men kólemi
3. Uǵymnyń túrleri
4. Uǵymdar arasyndaǵy qatynastar
Uǵymnyń jalpy sıpattamasy.
Uǵym - obektıvti naǵyzdyq nárselerin jáne olardyń qasıetterin kórsetetin abstraktili oılaý formalarynyń biri.
Belgiler degenimiz - zattardyń bir-birine uqsastyqtary nemese aıyrmashylyqtary (olardyń qasıetteri men araqatynastary da belgige jatady)
Bir zatta ekinshi bir zat ıelengen qasıetterdiń joq bolýy da belgige jatady (mysaly, jolaýshynyń bireýinde jol bıleti bolsa,
Uǵymnyń mazmuny dep sol uǵym týraly oılaǵanda, aldymen oıǵa oralatyn zattyń mándi belgileriniń jıyntyǵyn aıtamyz. Mysaly: «KVADRAT»
Uǵym kólemi sol uǵym týraly oıǵa oralatyn zattardyń jıyntyǵy bolyp tabylady. Mysaly: «KİTAP»
Uǵymnyń túrleri.
Dara - Kólemi jaǵynan bólinbeıtin bir ǵana zatty bildiretin uǵym. Mysaly: Qazaqstan Respýblıkasy
Jalpy - Kóptegen bir tekti zattardy bildiretin uǵymdy aıtamyz.Mysaly: «kitap», «bólme»
Tirkeletin uǵym - Esepke alýǵa, tirkeýge bolatyn kóptegen oıǵa sıatyn elementterdi qamtıtyn uǵymdardy aıtamyz. Mysaly: Qazaqstan qalalary, Abaı shyǵarmalary
Tirkelmeıtin uǵym - Sanyn anyqtaýǵa bolmaıtyn zattardy qamtıtyn uǵymdar jatady. Mysaly: «adam» teń maǵynaly
1. Túrli tirkestermen aıtylsa da, tek bir zat qana oıǵa oralsa, olar teń maǵynaly uǵymdar arasyndaǵy qatynastar bolady. Mysaly, «Muhtar Áýezov»(A) jáne «Abaı joly» romanynyń avtory (V) uǵymdary.
2. Bireýiniń kólemi jartylaı ekinshisiniń kólemimen qıylysyp keletin zattardy bildiretin uǵymdar bir-birimen qıylysý qatynasynda bolady.Mysaly, stýdent(A)uǵymy men sportshy (V).
3. Bireýiniń kólemi ekinshisiniń kólemine tolyǵymen qamtylyp jatqan zattar arasyndaǵy qatynastardy bildiretin uǵymdar bir-birimen baǵynyshtylyq qatynasta bolady. Mysaly,«joǵary oqý oryndary»(A) jáne «ýnıversıtet»
4. Eger jalpy jáne dara uǵymdar bir-birimen baǵynyshtylyq qatynasta bolsa, onda jalpy baǵyndyrýshy bolady da al dara uǵym baǵynyshty bolady. Mysaly, «Ǵaryshker», jáne «T.Áýbákirov»
Jańa sabaqty bekitý:
1. Tómendegi tirkester aıtylǵanda oıǵa neshe zat oralady, olardyń arasynda teń maǵynalyq bar ma?
Sábıt Muqanov «Botagóz» romany, Atyraý oblysy Isataı aýdany, Mahambet Ótemisuly «Ereýil atqa er salmaı», «Áke – asqar taý, ana – bulaq, bala – jaǵasyndaǵy quraq», «Aǵasy bardyń - jaǵasy bar».
2. Tómendegi uǵymdar kólemi jaǵynan bir-birimen qıylysa ma, bolsa dálelde.
Oqýshy - ǵalym, oqýshy - stýdent, oqýshy - ónerpaz, oqýshy aqyn, oqýshy –úzdik, oqýshy - natýralıs, oqýshy - sýretshi, oqýshy - bıznesmen, oqýshy - belsendi.
3. Tómendegi uǵymdar arasynan baǵyndyrýshy uǵym(A) men baǵynyshty uǵymdardy tap(V).
Qazaqstan Respýblıkasy, Batys óńiri, Atyraý oblysy, Isataı aýdany, Zıneden selosy, Q.Qýanyshbaev kóshesi №7.
4.Tómendegi uǵymdardyń ishinen dara baǵynyshty uǵymdardy tabyńdar.
Elbasy Nursultan Nazarbaev, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ata Zańy,
Qaharman Baýyrjan Momyshuly, Teńge – ulttyq valúta, kompozıtor Shámshi Qaldaıaqov, Otan - otbasynan bastalady.
Sabaqty qorytyndylaý.
Úıge tapsyrma berý. Adam, batyr, qorqaq, respýblıka, quqyq, Almaty, azamat uǵymdaryna logıkalyq sıpattama berý.
Baǵalaý.
Isataı aýdany, Zıneden selosy,
Iý.Gagarın atyndaǵy orta mektebiniń
tarıh pániniń muǵalimi Shamahova Lázzat Qurmetqyzy
10- synyp. Qoǵamdyq bilim negizderi
Sabaqtyń taqyryby: Uǵym
Sabaqtyń maqsaty:
a) bilimdiligi: Uǵymnyń jalpy sıpattamasy, mazmuny men kólemi, uǵymnyń túrleri, uǵymdar arasyndaǵy qatynastar týraly túsinik bere otyryp bilimderin tereńdetý.
á) damytýshylyǵy: Taqyryp boıynsha alǵan bilimderin jetildirý jáne olardy paıdalana bilý qabiletterin damytý
b) tárbıeligi: Oqýshylardy ujymshyldyqqa tárbıeleý, tanymdyq qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, tirek shemalar
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ótkizý ádisi: Baıandaý, suraq-jaýap. Syn turǵysynan oılaý men jazý tehnologıasy
Pán aralyq baılanys: Qazaq tili, ádeptaný
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý.
1. Oqýshylarmen amandasý.
2.Synyptyń sabaqqa daıyndyǵyn tekserý.
3.Oqýshylar nazaryn jańa sabaqqa aýdarý.
Úı jumysyn suraý.
Logıka ǵylymy jáne onyń mańyzy
1. Logıka ǵylymy neni zertteıdi?
2. Formaldy logıka degenimiz ne?
3. Logıkany meńgerýdiń mańyzy nede?
Úı tapsyrmasyn qorytyndylaý.
Jańa sabaq.
Jospary.
1. Uǵymnyń jalpy sıpattamasy
2. Uǵymnyń mazmuny men kólemi
3. Uǵymnyń túrleri
4. Uǵymdar arasyndaǵy qatynastar
Uǵymnyń jalpy sıpattamasy.
Uǵym - obektıvti naǵyzdyq nárselerin jáne olardyń qasıetterin kórsetetin abstraktili oılaý formalarynyń biri.
Belgiler degenimiz - zattardyń bir-birine uqsastyqtary nemese aıyrmashylyqtary (olardyń qasıetteri men araqatynastary da belgige jatady)
Bir zatta ekinshi bir zat ıelengen qasıetterdiń joq bolýy da belgige jatady (mysaly, jolaýshynyń bireýinde jol bıleti bolsa,
Uǵymnyń mazmuny dep sol uǵym týraly oılaǵanda, aldymen oıǵa oralatyn zattyń mándi belgileriniń jıyntyǵyn aıtamyz. Mysaly: «KVADRAT»
Uǵym kólemi sol uǵym týraly oıǵa oralatyn zattardyń jıyntyǵy bolyp tabylady. Mysaly: «KİTAP»
Uǵymnyń túrleri.
Dara - Kólemi jaǵynan bólinbeıtin bir ǵana zatty bildiretin uǵym. Mysaly: Qazaqstan Respýblıkasy
Jalpy - Kóptegen bir tekti zattardy bildiretin uǵymdy aıtamyz.Mysaly: «kitap», «bólme»
Tirkeletin uǵym - Esepke alýǵa, tirkeýge bolatyn kóptegen oıǵa sıatyn elementterdi qamtıtyn uǵymdardy aıtamyz. Mysaly: Qazaqstan qalalary, Abaı shyǵarmalary
Tirkelmeıtin uǵym - Sanyn anyqtaýǵa bolmaıtyn zattardy qamtıtyn uǵymdar jatady. Mysaly: «adam» teń maǵynaly
1. Túrli tirkestermen aıtylsa da, tek bir zat qana oıǵa oralsa, olar teń maǵynaly uǵymdar arasyndaǵy qatynastar bolady. Mysaly, «Muhtar Áýezov»(A) jáne «Abaı joly» romanynyń avtory (V) uǵymdary.
2. Bireýiniń kólemi jartylaı ekinshisiniń kólemimen qıylysyp keletin zattardy bildiretin uǵymdar bir-birimen qıylysý qatynasynda bolady.Mysaly, stýdent(A)uǵymy men sportshy (V).
3. Bireýiniń kólemi ekinshisiniń kólemine tolyǵymen qamtylyp jatqan zattar arasyndaǵy qatynastardy bildiretin uǵymdar bir-birimen baǵynyshtylyq qatynasta bolady. Mysaly,«joǵary oqý oryndary»(A) jáne «ýnıversıtet»
4. Eger jalpy jáne dara uǵymdar bir-birimen baǵynyshtylyq qatynasta bolsa, onda jalpy baǵyndyrýshy bolady da al dara uǵym baǵynyshty bolady. Mysaly, «Ǵaryshker», jáne «T.Áýbákirov»
Jańa sabaqty bekitý:
1. Tómendegi tirkester aıtylǵanda oıǵa neshe zat oralady, olardyń arasynda teń maǵynalyq bar ma?
Sábıt Muqanov «Botagóz» romany, Atyraý oblysy Isataı aýdany, Mahambet Ótemisuly «Ereýil atqa er salmaı», «Áke – asqar taý, ana – bulaq, bala – jaǵasyndaǵy quraq», «Aǵasy bardyń - jaǵasy bar».
2. Tómendegi uǵymdar kólemi jaǵynan bir-birimen qıylysa ma, bolsa dálelde.
Oqýshy - ǵalym, oqýshy - stýdent, oqýshy - ónerpaz, oqýshy aqyn, oqýshy –úzdik, oqýshy - natýralıs, oqýshy - sýretshi, oqýshy - bıznesmen, oqýshy - belsendi.
3. Tómendegi uǵymdar arasynan baǵyndyrýshy uǵym(A) men baǵynyshty uǵymdardy tap(V).
Qazaqstan Respýblıkasy, Batys óńiri, Atyraý oblysy, Isataı aýdany, Zıneden selosy, Q.Qýanyshbaev kóshesi №7.
4.Tómendegi uǵymdardyń ishinen dara baǵynyshty uǵymdardy tabyńdar.
Elbasy Nursultan Nazarbaev, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ata Zańy,
Qaharman Baýyrjan Momyshuly, Teńge – ulttyq valúta, kompozıtor Shámshi Qaldaıaqov, Otan - otbasynan bastalady.
Sabaqty qorytyndylaý.
Úıge tapsyrma berý. Adam, batyr, qorqaq, respýblıka, quqyq, Almaty, azamat uǵymdaryna logıkalyq sıpattama berý.
Baǵalaý.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Ottekti organıkalyq qosylystar taraýyn qorytyndylaý.
