InfoHub Logo

Ahmet Baıtursynulynyń esimi barsha oqyrman qaýymǵa tanys bolǵanymen, onyń ómiri, aǵartýshylyq joly týraly keı derekterdi bile bermeýi múmkin. Stýdenttik ýaqytymyzdyń sońǵy jylynda ýnıversıtet tarapynan A.Baıtursynuly atyndaǵy «Til-qural» oqý-ádistemelik, ǵylymı-zertteý ortalyǵyna óndiristik tájirbıege bardyq. Tájirbıe jetekshisi Imahanbet Raıhan Sahybekqyzy, Mekebaeva Leıla Adamqyzy sıaqty oqytýshylarymyz boldy. Osy tájirbıe arqyly bizge, ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıtetiniń stýdentterine ult ustazy atanǵan Ahmet Baıtursynulynyń tulǵasyn tereńirek tanýǵa múmkindik týdy.

Ony qazaq dalasynyń "Segiz qyrly, bir syrly" dep atalatyn ataqty adamdaryna jatqyzýǵa bolady. Ol talantty ádebıettanýshy, tereń oıshyl, jarqyraǵan pýblısıs, janqıar saıasatker, izdenýshi ǵalym, keremet uıymdastyrýshy jáne óz halqynyń damýyna qyzyǵýshylyq tanytqan qoǵam qaıratkeri boldy. Ol ensıklopedıalyq aqyl men erekshe qabilet3 bar, ómirdi jaqsy kóretin jáne aınalasyndaǵy adamdardyń taǵdyryna beı-jaı qaramaıtyn adam. Ol aınalasyndaǵylardyń barlyǵyn óziniń taýsylmaıtyn  qýatymen tereń maǵynaly tirshiligimen tarta bildi. Ahmet Baıtursynovtyń san qıly oqıǵaǵa toly ómiri búgingi kúni de adamdardy tańǵaldyrady jáne ómir súrýge, jasampazdyqqa degen umtylysyn oıatady!

Halqymyzdyń ómirinde jáne búkil Eýrazıa keńistiginde bolyp jatqan "ózgerister dáýiriniń" dramalyq oqıǵalaryna qaramastan, onyń ómirin konúnktýralyq dep aıtý qıyn, degenmen ol árqashan eń ózekti áleýmettik problemalardyń basynda júrdi. Sonymen qatar, onyń qoǵamdyq ómirge at salysýyndaǵy áreketin óte dáıekti jáne muqıat dep aıta alamyz. Ahań basy qasynda bolǵan jobalardyń árqaısysyn kemeldiktiń shekti deńgeıine jetkizdi.Qazaqtyń Ahmeti halqy úshin, - " túngi aspannyń tórinde jarqyrap turǵan shoq juldyz!»

Ahańnyń ómirindegi eń mańyzdy ister qataryna úsh iri bastamasyn jatqyzýǵa bolady: Álıhan Bókeıhanov jáne Mirjaqyp Dýlatovpen birlese otyryp, óz zamany men búkil qazaq halqy úshin tutas ulttyń saýaty men bilim aınasyna aınalǵan "Qazaq" gazetin basyp shyǵarý; Arab grafıkasyn qoldaný  arqyly "Tóte jazý" jasaý jáne "Alash-Orda" úkimetiniń qyzmetine qatysý. Árıne, Ahmet Baıtursynovtyń ómirinde ózgede aıtýly oqıǵalar boldy, alaıda dál osy oqıǵalar qazaq halqynyń ómirinde tereń iz qaldyrdy, ony óz eliniń kórnekti uly etti, onyń táýelsizdigi týraly armanyn asqaq etti.

"Qazaq" gazetinde sol kezdegi  qaıta órkendegen qazaq qoǵamy úshin tanymnyń keń kókjıegin ashqan mazmuny tereń jáne taqyryp boıynsha alýan túrli materıaldar basylyp shyqty. Osy basylymnyń arqasynda qazaqtar qazirgi órkenıetti ulttyń qalyptasýy jolynda óte mańyzdy qadam jasady dep aıtýǵa bolady.

Dástúrli kóshpeli qazaqtyń "uzyn qulaǵy" osy gazettiń arqasynda aqparat berý quralynan ultty tárbıeleý jáne keńinen aǵartý quralyna aınaldy. Gazet sımvol retinde qazaq halqynyń basty sımvoldarynyń biri — kıiz úı beınesin paıdalandy. Bul kıiz úıdiń túndigi batys jaǵynan ashylǵan, al esiginde" Qazaq "sózi jazylǵan . Qazaq zıalylarynyń aıtýynsha, bul  belgi qazaqtar arasynda Eýropalyq ǵylym men ónerdiń taralýyn,  "Qazaq" gazetiniń qazaq halqy úshin mádenıettiń terezesine aınalýyn jáne ózgelerdiń zıanynan qorǵaýshysy  bolý nıetin bildirdi.

Ekinshi dúnıejúzilik soǵystyń batyry Baýyrjan Momyshuly Qazaq tili týraly bylaı dep jazady: "bizdiń ana tilimiz – bizdiń halyqtyq qadir-qasıetimiz ben memlekettiligimizdiń máni, tot baspaıtyn ózegi. Ana sútimen sińirgen ana tilimizdi bilmeý - barlyq ata-babalarymyzdy, búkil tarıhymyzdy umytý degendi bildiredi".

Bizdiń kim ekenimizdi, qaıdan shyqqanymyzdy, ana tilimizdiń qaı tili ekenin jáne osyndaı jańa Táýelsiz Qazaqstandaǵy ál-aýqatymyz qandaı tulǵalardyń arqasynda ekenin máńgi este saqtaýymyz shart.

Muhanova Anel, ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ fılologıa fakúltetiniń 4 kýrs stýdenti,

Leıla Mekebaeva f.ǵ.k, aǵa oqytýshy

---