Ustaz - izgilikke jeteleýshi
Mańǵystaý oblysy, Beıneý aýdany, Sarǵa selosy,
«Beıneý mektep - ınternaty» komýnaldyq memlekettik
mekemesiniń bıologıa - hımıa páni muǵalimi
Jetpisova Aıjaqsy Begeıbaıqyzy
Ustaz - izgilikke jeteleýshi
HHİ ǵasyrda ómir súretin jas urpaq úshin ózekti bolyp tabylatyn bilim berý baǵdarlamalaryn damytýǵa qalaı qatysa alady degenge zamanaýı kózqaras basqasha.
Básekege qabiletti el bolý úshin biz saýattylyǵy joǵary elge aınalýymyz kerek. Qazirgi álemde jaı ǵana jappaı saýattylyq jetkiliksiz bolyp qalǵaly qashan. Búkil álemdegi sıaqty, Qazaqstan mektepteri de bilim berýdiń jańa ádisterine kóshý kerek.
Qazaqstannyń álemdik qoǵamdastyqqa yqpaldasýy sheteldik tájirıbeni zerdelep, engizýdi qajet etedi, bul ásirese HHİ ǵasyr urpaǵy úshin ózekti másele bolyp tabylady.
Balanyń boıynda kúsh - qýaty jetkilikti, shyn daryndy ekendigine sendirý – ustaz boıyndaǵy qudiretti kúsh, óıtkeni senim úlken jeńiske jeteleıdi. Tereń bilimmen qosa, sanaly tárbıe berý - árbir ustazdyń abyroıly boryshy.
Qazaqstan mektepterinde bilim berýdiń jańa ádisterine kóshý - aldymen muǵalimderden bastaý alý kerek.
Muǵalimniń oqýshylar arasynda syıly, bedeldi bolýy, eń aldymen óz pánin jetik bilip, ǵylym men tehnıkanyń úzdik jetistikterin, jańasha sabaq ótkizý tehnologıalaryn paıdalana otyryp, sabaqty joǵary deńgeıde ótkizýine, oǵan tyńǵylyqty daıyndyqpen kelýine baılanysty.
Osy maqsatta «Kembrıdj» oqý baǵdarlamasy boıynsha úshinshi (bazalyq) deńgeı kýrs tapsyrmalary boıynsha óz áriptesterimniń arasynda ótkizgen semınar - trenıń sabaǵymdy joldap otyrmyn.
Maqsaty:
1. Oqýshylardyń ómirden óz ornyn tabýy úshin óz boıyndaǵy tabıǵı darynymen qabiletiniń ashyla túsýine kómektesý.
2. Kúrdeli de, jaýapty mindetti «izgi aqyl» men «jyly júrekti» ustazdardyń balalarmen ózara túsiniktik, syılastyq, yntymaqtastyq jaǵdaıynda ǵasyrlar boıy jınaqtalǵan adamzat murasynyń jalpy adamzattyń qundylyqtaryn meńgertý negizinde tárbıeleý.
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, slaıdtar.
Ádis - tásili: Test, pikiralmasý, túsindirý.
Ideıasy: «Jyly júrekti», «Aqyldy, meıirimdi» muǵalimderdi qalyptastyrý
Nátıje: Ustazdar qaýymynda qabileti, ynta - jigeri, qyzyǵýshylyǵy, shyǵarmashylyǵy, bilim - biliktilik daǵdylary artqan tulǵa qalyptasý.
Júrisi: Epıgrafy: «Muǵalim - máńgi nurdyń qyzmetshisi»
1. Mıǵa shabýyl: (oı qozǵaý)
Sende bir kirpish dúnıege,
Ketigin tapta bar qalan.
Ómir - kúres, baqyt kúreste
Ómirdiń aldy - ystyq, arty sýyq
Aldy oıyn, artqy jaǵy - muńǵa jýyq (Abaı).
Biz, kirpish bolyp qalanyp, ózimizge unaıtyn mamandyq aldyń, nanyn jep júrmiz baqytyn kórip kelemiz. Ómir - kúres, baqyt úshin kúresip júrmiz.
Mektep muǵalimi erekshe tulǵa. Óıtkeni, ol balalardyń boıyna adamgershilik qasıetterdi darytýda onyń úlgisi men áser - yqpal erekshe mol. «Muǵalim máńgi nurdyń qyzmetshisi. Ol barlyq oı men qımyl áreketine aqyldyń dánin seýip, nur quıatyn tynymsyz laýlaǵan jalyn ıesi. Olarǵa tamasha qyzmet tapsyrylǵan, kún astynda odan joǵary eshnárse bolmaq emes», - degen Ia. A. Komenskıı.
Tapsyrma - 1: Muǵalimniń jeke basyna qoıylatyn talaptar qandaı?
Talaptar:
1. Erik
2. Qaırat
3. Minezge baı bolýy
4. Adamı qasıeti
5. Bilimdi
6. Uqyptylyǵy, t. b.
Sergitý sáti: Kózdi ashyp jumamyz. Arqany tik ustaımyz. Asyqpaı muryn arqyly tereń aýany ishke jutamyz. Asyqpaı demdi syrtqa shyǵaramyz. Tynys alý kezinde «Men» dep, tynys shyǵar kezinde «Ózimdi erkin sezinemin» dep aıtyńyz.
Tapsyrma - 2. «Siz qýana bilesiz be?» testisi:
1. Eger maǵan tynyshtyq pen qýanyshtyń bireýin tańdaý kerek bolsa, men ekinshisi tańdar edim.
2. Bilimdi, alǵyr zerek shákirtterimdi kórgende mende qýanysh basym bolady.
3. Ómir maǵan eshkimge qulaı senýge bolmaıtynyn úıretti.
4. Shyn máninde meniń ómirim shákirtterimmen baqytty.
5. Men januıammen baqyttymyn.
Adam óz ómirine rıza bolý kerek, óıtkeni adam tabıǵattyń eń keremet jaratylysy. Árdaıym dostaryńyzben, áriptesterińizben birge bolyp, bir - birińizdi baǵalap, túsinistikpen ómir súre bileıik!
Tapsyrma – 3: «Aıaqtalmaǵan sóılem»
Muǵalim boıyndaǵy «jaqsy qasıet» dep ---------------------------------------
Muǵalim boıyndaǵy «jaman qasıet» dep ---------------------------------------
Aqyldy bolý úshin ne isteý kerek? -----------------------------------------------
Tapsyrma – 4: «Oı talqy» (Asosıasıa qurý)
Túıin: Jaqsy adam kúndeı aınalasyna jylý beredi. Ál - Farabı babamyzdyń
«Aqyl degenimiz eki nárseniń jaqsyraǵyn tańdap alý qasıeti» degen.
Tapsyrma – 5: «Ózińizge minezdeme» testisi
Kilti: «ıá», «joq», «bilmeımin».
1. Dostaryńyz kóp pe?
2. Ýaqytpen júrý sizdiń minezińizge tán be?
3. Qatań stılde kıingendi unatasyz ba?
4. Bireýge degen jaǵymsyz sezimderińizdi eldiń kózinshe kórsetesiz be?
5. Siz syr saqtaı alasyz ba?
6. Merekelik dastarhandy unatasyz ba?
7. Qonaq kelgende kóńilin aýlap eliktire alasyz ba?
Tapsyrma - 6 «Jańa bastamamen - 12 jyldyqqa».
«Oı jetpeıtin jer bolmaıdy» dep B. Momyshuly aıtqandaı, qaǵaz betine óz oılaryńyz ben ıdeıalaryńyzdy utymdy oımen ushtastyra otyryp, «12 jyldyń mekteptiń muǵalimi qandaı bolýy kerek?» toptastyrý nemese asosıasıa qurý.
Tapsyrma - 7 «Jan júrek jylýy»
Muǵalimderge suraq qoıylady.
- Qalaı oılaısyzdar, júregimiz oıanyp, tolyqty ma?
Neni sezdińizder?
- Erekshe bir jylylyqty sezindińizder me?
Myna úlken júrek muǵalim, sizdiń júregińiz, olaı bolsa, shákirtterińizge jyly sózder arnańyzdar! Olaı bolsa, muǵalimniń júregi qashanda bala dep soǵýy kerek.
Naǵyz ustaz beınesin Ábýnasyr ál - Farabıdiń sózimen túıindesek:
«Ustazdyń minez - qulyq normasy mynadaı bolýǵa tıis: ol tym qatal da bolmaýǵa tıis, tym yryqqa da jyǵyla bermeý kerek, óıtkeni tym qataldyń shákirti óziniń ustazyna qarsy qoıady, al tym yryqqa kóne berý ustazdyń qadirin ketiredi, onyń bergen sabaǵy men onyń ǵylymyna, shákirti selqos qarapaıym bolady.
«Beıneý mektep - ınternaty» komýnaldyq memlekettik
mekemesiniń bıologıa - hımıa páni muǵalimi
Jetpisova Aıjaqsy Begeıbaıqyzy
Ustaz - izgilikke jeteleýshi
HHİ ǵasyrda ómir súretin jas urpaq úshin ózekti bolyp tabylatyn bilim berý baǵdarlamalaryn damytýǵa qalaı qatysa alady degenge zamanaýı kózqaras basqasha.
Básekege qabiletti el bolý úshin biz saýattylyǵy joǵary elge aınalýymyz kerek. Qazirgi álemde jaı ǵana jappaı saýattylyq jetkiliksiz bolyp qalǵaly qashan. Búkil álemdegi sıaqty, Qazaqstan mektepteri de bilim berýdiń jańa ádisterine kóshý kerek.
Qazaqstannyń álemdik qoǵamdastyqqa yqpaldasýy sheteldik tájirıbeni zerdelep, engizýdi qajet etedi, bul ásirese HHİ ǵasyr urpaǵy úshin ózekti másele bolyp tabylady.
Balanyń boıynda kúsh - qýaty jetkilikti, shyn daryndy ekendigine sendirý – ustaz boıyndaǵy qudiretti kúsh, óıtkeni senim úlken jeńiske jeteleıdi. Tereń bilimmen qosa, sanaly tárbıe berý - árbir ustazdyń abyroıly boryshy.
Qazaqstan mektepterinde bilim berýdiń jańa ádisterine kóshý - aldymen muǵalimderden bastaý alý kerek.
Muǵalimniń oqýshylar arasynda syıly, bedeldi bolýy, eń aldymen óz pánin jetik bilip, ǵylym men tehnıkanyń úzdik jetistikterin, jańasha sabaq ótkizý tehnologıalaryn paıdalana otyryp, sabaqty joǵary deńgeıde ótkizýine, oǵan tyńǵylyqty daıyndyqpen kelýine baılanysty.
Osy maqsatta «Kembrıdj» oqý baǵdarlamasy boıynsha úshinshi (bazalyq) deńgeı kýrs tapsyrmalary boıynsha óz áriptesterimniń arasynda ótkizgen semınar - trenıń sabaǵymdy joldap otyrmyn.
Maqsaty:
1. Oqýshylardyń ómirden óz ornyn tabýy úshin óz boıyndaǵy tabıǵı darynymen qabiletiniń ashyla túsýine kómektesý.
2. Kúrdeli de, jaýapty mindetti «izgi aqyl» men «jyly júrekti» ustazdardyń balalarmen ózara túsiniktik, syılastyq, yntymaqtastyq jaǵdaıynda ǵasyrlar boıy jınaqtalǵan adamzat murasynyń jalpy adamzattyń qundylyqtaryn meńgertý negizinde tárbıeleý.
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, slaıdtar.
Ádis - tásili: Test, pikiralmasý, túsindirý.
Ideıasy: «Jyly júrekti», «Aqyldy, meıirimdi» muǵalimderdi qalyptastyrý
Nátıje: Ustazdar qaýymynda qabileti, ynta - jigeri, qyzyǵýshylyǵy, shyǵarmashylyǵy, bilim - biliktilik daǵdylary artqan tulǵa qalyptasý.
Júrisi: Epıgrafy: «Muǵalim - máńgi nurdyń qyzmetshisi»
1. Mıǵa shabýyl: (oı qozǵaý)
Sende bir kirpish dúnıege,
Ketigin tapta bar qalan.
Ómir - kúres, baqyt kúreste
Ómirdiń aldy - ystyq, arty sýyq
Aldy oıyn, artqy jaǵy - muńǵa jýyq (Abaı).
Biz, kirpish bolyp qalanyp, ózimizge unaıtyn mamandyq aldyń, nanyn jep júrmiz baqytyn kórip kelemiz. Ómir - kúres, baqyt úshin kúresip júrmiz.
Mektep muǵalimi erekshe tulǵa. Óıtkeni, ol balalardyń boıyna adamgershilik qasıetterdi darytýda onyń úlgisi men áser - yqpal erekshe mol. «Muǵalim máńgi nurdyń qyzmetshisi. Ol barlyq oı men qımyl áreketine aqyldyń dánin seýip, nur quıatyn tynymsyz laýlaǵan jalyn ıesi. Olarǵa tamasha qyzmet tapsyrylǵan, kún astynda odan joǵary eshnárse bolmaq emes», - degen Ia. A. Komenskıı.
Tapsyrma - 1: Muǵalimniń jeke basyna qoıylatyn talaptar qandaı?
Talaptar:
1. Erik
2. Qaırat
3. Minezge baı bolýy
4. Adamı qasıeti
5. Bilimdi
6. Uqyptylyǵy, t. b.
Sergitý sáti: Kózdi ashyp jumamyz. Arqany tik ustaımyz. Asyqpaı muryn arqyly tereń aýany ishke jutamyz. Asyqpaı demdi syrtqa shyǵaramyz. Tynys alý kezinde «Men» dep, tynys shyǵar kezinde «Ózimdi erkin sezinemin» dep aıtyńyz.
Tapsyrma - 2. «Siz qýana bilesiz be?» testisi:
1. Eger maǵan tynyshtyq pen qýanyshtyń bireýin tańdaý kerek bolsa, men ekinshisi tańdar edim.
2. Bilimdi, alǵyr zerek shákirtterimdi kórgende mende qýanysh basym bolady.
3. Ómir maǵan eshkimge qulaı senýge bolmaıtynyn úıretti.
4. Shyn máninde meniń ómirim shákirtterimmen baqytty.
5. Men januıammen baqyttymyn.
Adam óz ómirine rıza bolý kerek, óıtkeni adam tabıǵattyń eń keremet jaratylysy. Árdaıym dostaryńyzben, áriptesterińizben birge bolyp, bir - birińizdi baǵalap, túsinistikpen ómir súre bileıik!
Tapsyrma – 3: «Aıaqtalmaǵan sóılem»
Muǵalim boıyndaǵy «jaqsy qasıet» dep ---------------------------------------
Muǵalim boıyndaǵy «jaman qasıet» dep ---------------------------------------
Aqyldy bolý úshin ne isteý kerek? -----------------------------------------------
Tapsyrma – 4: «Oı talqy» (Asosıasıa qurý)
Túıin: Jaqsy adam kúndeı aınalasyna jylý beredi. Ál - Farabı babamyzdyń
«Aqyl degenimiz eki nárseniń jaqsyraǵyn tańdap alý qasıeti» degen.
Tapsyrma – 5: «Ózińizge minezdeme» testisi
Kilti: «ıá», «joq», «bilmeımin».
1. Dostaryńyz kóp pe?
2. Ýaqytpen júrý sizdiń minezińizge tán be?
3. Qatań stılde kıingendi unatasyz ba?
4. Bireýge degen jaǵymsyz sezimderińizdi eldiń kózinshe kórsetesiz be?
5. Siz syr saqtaı alasyz ba?
6. Merekelik dastarhandy unatasyz ba?
7. Qonaq kelgende kóńilin aýlap eliktire alasyz ba?
Tapsyrma - 6 «Jańa bastamamen - 12 jyldyqqa».
«Oı jetpeıtin jer bolmaıdy» dep B. Momyshuly aıtqandaı, qaǵaz betine óz oılaryńyz ben ıdeıalaryńyzdy utymdy oımen ushtastyra otyryp, «12 jyldyń mekteptiń muǵalimi qandaı bolýy kerek?» toptastyrý nemese asosıasıa qurý.
Tapsyrma - 7 «Jan júrek jylýy»
Muǵalimderge suraq qoıylady.
- Qalaı oılaısyzdar, júregimiz oıanyp, tolyqty ma?
Neni sezdińizder?
- Erekshe bir jylylyqty sezindińizder me?
Myna úlken júrek muǵalim, sizdiń júregińiz, olaı bolsa, shákirtterińizge jyly sózder arnańyzdar! Olaı bolsa, muǵalimniń júregi qashanda bala dep soǵýy kerek.
Naǵyz ustaz beınesin Ábýnasyr ál - Farabıdiń sózimen túıindesek:
«Ustazdyń minez - qulyq normasy mynadaı bolýǵa tıis: ol tym qatal da bolmaýǵa tıis, tym yryqqa da jyǵyla bermeý kerek, óıtkeni tym qataldyń shákirti óziniń ustazyna qarsy qoıady, al tym yryqqa kóne berý ustazdyń qadirin ketiredi, onyń bergen sabaǵy men onyń ǵylymyna, shákirti selqos qarapaıym bolady.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
