InfoHub Logo

Ádebıettik oqý 3 synyp
Sabaqtyń taqyryby: V. Sýhomlınskıı Naǵyz adam
Sabaqtyń maqsaty: múltfılm arqyly jańa sabaq taqyrybyn anyqtaýǵa úıretý; oqýshylarǵa avtor týraly málimet alýǵa kómektesý, mátinmen jumys jasaýǵa, óz betterinshe mátinniń negizgi oıyn taba bilýge, synı oılaýǵa, suraqtar qoıa bilýge daǵdylandyrý;
Kútiletin nátıje: • Oqýshylar múltfılm arqyly jańa sabaq taqyrybyn anyqtaı biledi, óz oılaryn ortada jetkize alady, suraq qoıyp, suraqqa naqty jaýap bere alady
Túıindi ıdeıa Jaqsylyq jasaý - jaqsy adamnyń isi
Sabaqtyń kezeńderi:

2. Kirispe bólim Yntymaqtastyq orta qalyptastyrý
«Meniń kóńil - kúıim...» ádisi. Oqýshylar ózderiniń kóńil - kúıleriniń qandaı ekenin ortaǵa jarıalaıdy. Mysaly: Meniń búgingi kóńil - kúıim jarqyraǵan kúnge teń.

Topqa bólý
Maqal - mátel arqyly topqa bólý.
1 - top «Aqyldylar»
Aıdyndy jaqsy aımen teń,
Jomart jigit baımen teń.
2 - top «Myrzalar»
Bıik tóbege shyqsań kóziń ashylady.
Jaqsymen sóılesseń kóńiliń ashylady.
3 - top «Meıirimdiler»
Jaqsylyq jasasań, jasyr,
Jaqsylyq kórseń, asyr.
Altyn ereje qurý
Úı tapsyrmasyn tekserý
«Sálem, bul men...» «Oılan, tap!» baǵdarlamasy arqyly úı tapsyrmasyn qorytý

II. Tusaýkeser
1 - mınýt - Balalar, «Oılan, tap!» baǵdarlamasyn ári qaraı jalǵastyramyz. Bul baǵdarlamany ári qaraı tamashalaıyq.
Eki kóziń ne úshin kerek?
Jaqsylardy kórý úshin.
Eki qulaǵyń ne úshin kerek?
Aqyl, keńes tyńdaý úshin.
Eki qolyń ne úshin kerek?
Elge kómek berý úshin.
Eki aıaǵyń ne úshin kerek?
Týǵan jerde júrý úshin!
«Mıǵa shabýyl» «Altyn qarbyz» múltfılmin kórsetý
Oqýshylarǵa múltfılmdi kórsetý arqyly jańa sabaqtyń taqyrybyn ashý
«Blým taksonomıasy» Anyqtaýysh suraqtar
- Balalar bul múltfılmnen neni kórdińizder? Nege
- Ne sebepten búrkit jaqsylyq jasady?
- Jigit barlyq altyndy nege taratty? Ol qandaı adam dep oılaısyńdar?
- Osy múltfılmge qandaı maqal aıtýǵa bolady?
- Búgingi sabaqqa osy múltfılmniń qandaı qatysy bar dep oılaısyńdar?
- Balalar, myna múltfılmdegi adamdy «Naǵyz adam» deýge bola ma eken?

Naǵyz adam
↓
Meıirimdi, qaıyrymdy, jaqsylyq jasaıdy
- Balalar, myna múltfılmdegi adamdy «Naǵyz adam» deýge bola ma eken?
III. Negizgi bólim
10 - mınýt

25 - mınýt - Balalar, sender qazir «Oılan, tap!» baǵdarlamasynyń 3 - shi bólimin tamashalaısyńdar. Bul bólimde oqýlyqpen jumys jasaımyz.
Vasılıı Sýhomlınskıı 1918 jyly, 28 qyrkúıekte Herson gýbernıasy, Aleksandr ýezinde dúnıege kelgen. Qarapaıym otbasynda tárbıelengen.
Ol Paltava pedagogıkalyq ınstıtýtyn 1936 jyly bitirip, orta mektepterde muǵalim bolǵan. Sýhomlınskıı – pedagog. Onyń «Ulyma hat», «Ata - analar pedagogıkasy» t. b. shyǵarmalary bar.
Naǵyz adam
Aptap. Qýań daladaǵy jalǵyz úıdiń qasynda qudyq bar. Bul úıde atasy men nemeresi turady.
Qudyq basynda uzyn arqanǵa bekitilgen shelek bar. Jolaýshylar men ári - beri ótken kisiler qudyqqa burylyp sý ishedi, ataıǵa alǵystaryn jaýdyrady.
Birde álgi baılaýly arqan úzilip. shelek tereń qudyq túbinde qaldy. Ataıdyń odan basqa shelegi joq edi. Sý tartyp ishýge ydys tabylmady.
Kelesi kúni tańerteń ataıdyń úıine arbaly sharýa keldi. Arbadaǵy sabannyń astynda shelegi kórinip jatyr eken. Jolaýshy qudyqqa kóz jiberip, ataı men nemeresine bir qarady da, atyna qamshy basyp, ári qaraı júrip ketti.
- Bul ne qylǵan adam?- dep surady nemeresi atasynan.
- Bul adam emes, - dedi atasy.
Túske taman ataı úıiniń tusynan ekinshi jolaýshy ótip bara jatty. Ol arbadaǵy sabannyń astynan shelegin alyp, arqanǵa baılady da, qudyqtan sý tartty. Ózi qanǵansha iship, ataı men nemeresiniń de shólin qandyrdy. Qalǵan sýdy qurǵaq qumǵa tóge saldy da, shelegin qaıtadan saban arasyna salyp, júrip ketti.
- Bul ne qylǵan adam? - dep surady nemeresi atasynan.
- Buny da áli adam deýge bolmaıdy, - dedi atasy.
Keshke qaraı ataı úıiniń mańyna taǵy bir kisi toqtady. Ol arbasynan shelegin alyp. arqanǵa baılady Sý tartyp, sýsynyn qandyrdy, sonan soń alǵysyn aıtyp, júrip ketti. Al shelegi qudyq basynda arqanǵa baılanǵan qalpynda qala berdi.
- Bul qandaı adam? - dep surady nemeresi.
- Mine, bul - naǵyz adamnyń ózi, - dep jaýap berdi atasy. V. Sýhomlınskıı
Bizder búgingi sabaqta «Naǵyz adam» taqyrybynda jazylǵan áńgimemen tanysamyz. Bul áńgimeniń avtory – V. Sýhomlınskıı
1 - topqa suraq
- Ne sebepten atasy 1 - shi kelgen kisini «Bul adam emes» dedi?
2 - topqa:
- Atasy nelikten taǵy da kelesi adamdy «Buny da áli adam deýge bolmaıdy» dep jaýap berdi?
3 - topqa:
- Atasy qudyq basyna kelgen sońǵy adamdy nelikten «Naǵyz adam» dep sanady?
(Oqýshylardyń pikirin, boljamyn tyńdaý)
- Qudyqqa birinshi kelgen adam nelikten sý ishpeı ketti?
- Ekinshi kelgen adam nelikten shelegin tastamaı ketti?
- Úshinshi adam nelikten shelegin tastap ketti?
Sergitý sáti
«Býgı - býgı» bıi arqyly sergitý
1 - top. Rólmen somdaý
2 - top «Venn» syzbasy
3 - top «RAFT» ádisi
R - rol - Bala
A - aýdıtorıa - qudyqtan sý alǵan kisi
F - forma - alǵys hat
T - taqyryp - siz naǵyz adamsyz

Qorytyndy 1 - mınýt
Erkin jazý «Men naǵyz adammyn» esse jazý
Qamqorlyq jasaýdy úıren!
Shamań kelse kómektes!
Bolǵan ýaqıǵa
Naǵyz adamnyń biri týraly – balalar taǵy bir qosymsha áńgime aıtyp bereıin. Alashtyń arysy Álıhan Bókeıhannyń anasy Begim jylda bir taıynshany ózi baǵyp, qystaı jem - shóbin berip, astyn tazalap semirtedi eken. Kúzde qalaǵa ketip bara jatqan qalashylarǵa qosyp jiberip, taıynshany sattyryp aqshasyna mata aldyryp, aýyldaǵy joq - jitik, kedeı, jetim balalrǵa óz qolymen kóılekter, kıimder tigip taratady eken.

V. Sýhomlınskıı Naǵyz adam. júkteý